-
1 lejos
adv.1 far (away).¿está lejos? is it far?eso queda muy lejos that's a long way awayvivo lejos del centro I live a long way from the city centera lo lejos in the distancede o desde lejos from a distance2 long ago.eso queda ya lejos that happened a long time ago3 far away, far, far off, not near.* * *► adverbio1 far, far away, far off\a lo lejos in the distance, far awayde lejos from a distancedesde lejos from a distancelejos de far from■ lejos de reponerse, empeoró y al final murió far from recovering, he got worse and eventually diedquedar lejos to be farsin ir más lejos (por ejemplo) for example, to take a case in point 2 (por cierto) as a matter of fact, as it happens* * *adv.distant, far away- lejos de* * *1. ADV1) [en el espacio] far, far away¿está lejos? — is it far (away)?
está muy lejos — it's a long way (away), it's really far (away)
•
a lo lejos — in the distance•
de o desde lejos — at o from a distance, from afar literlos curiosos observaban la escena desde lejos — bystanders observed the scene at o from a distance
prefiero ver los relámpagos de bien lejos — I prefer watching lightning from a good distance o from a long way off
el equipo español iba seguido de lejos por Alemania — the Spanish team was followed at a distance by Germany, the Spanish team was followed, a long way behind, by Germany
•
más lejos — further awaysin ir más lejos —
Javier, sin ir más lejos, tuvo el mismo problema — Javier, as it happens, had the same problem
mundanalhoy, sin ir más lejos, la he visto dos veces — in fact o as it happens, I've seen her twice today
2)• lejos de algo — a long way from sth, far from sth
está lejos de la oficina — it is a long way o far from the office
lejos de asustarse, los niños estaban encantados con la tormenta — far from being scared, the children really loved the storm
•
nada más lejos de mi intención que hacerte daño — harming you was the last thing on my mind3) [en el tiempo] far offestá lejos el día en que podamos comprarnos una casa — the day we can afford a house is still a long way off
¡qué lejos me parecen las vacaciones! — the holidays seem so far off!
•
venir de lejos, su amistad viene de lejos — their friendship goes back a long way4) Cono Sur (=con mucho) easilyes lejos la más inteligente — she's the most intelligent by far, she's easily the most intelligent
2. SM1) (=aspecto)2) (Arte) [de cuadro] background3) Esp [en la vista]* * *1)a) ( en el espacio)está or queda demasiado lejos para ir a pie — it's too far to walk
lejos de algo: queda lejos del centro it's a long way from the center; estaba lejos de imaginarme la verdad — I was far from guessing the truth
b) (en locs)muy a lo lejos — (Chi) every now and again
llevar algo/ir demasiado lejos — to take something/to go too far
sin ir más lejos — for example o instance
c) (fam) ( con mucho)es lejos (CS) o (Col, Méx) de lejos — by far, easily
2) ( en el futuro) a long way off; ( en el pasado) a long time ago3) ( señalando contraste)lejos de + inf — far from -ing
lejos de molestarle, le encantó la idea — far from being upset, he thought it was a great idea
* * *Ex. The number of users of mobile libraries is falling because of improved transport facilities which allow users to visit library services further afield.----* a lo lejos = in the distance.* bastante lejos de = well away from.* cada vez más lejos = further and further.* de lejos = from a distance.* demasiado lejos = too far.* de muy lejos = from afar.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde muy lejos = from afar.* estar lejos de (ser) + Infinitivo = be far from + Gerundio.* estar muy lejos = be far off, be a long way off.* incluso yendo más lejos = even farther afield.* ir aun más lejos = go + a/one step further.* ir demasiado lejos = overstate + case, go + too far.* ir más lejos = go + one stage further.* ir todavía más lejos = go + a/one step further.* lejos de = away from.* lejos de la muchedumbre = away from the maddening crowds, far from the maddening crowd(s).* lejos del gentío = away from the maddening crowds, far from the maddening crowd(s).* lejos del mundanal ruido = out in the woods, far from the maddening crowd(s).* lejos de (ser) = far from.* llegar demasiado lejos = go + too far.* llegar lejos = get + far.* llegar más lejos = stretch + further.* llegar muy lejos = go + a long way, come + a long way.* llevar Algo demasiado lejos = push + Nombre + too far.* llevar aún más lejos = carry + one step further, take + one step further.* llevar + Nombre + aún más lejos = take + Nombre + a/one step further/farther.* lo suficientemente lejos como para no poder oír = out of earshot.* mantenerse lejos de = steer + clear of, give + Nombre + a wide berth, steer away from.* más lejos = further away, furthest away.* muy lejos = far away, far off.* muy lejos de = a long way from, a long way removed from.* muy lejos de conseguir = a long way toward.* nada + estar + más lejos de la realidad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* no estar muy lejos de = be just one step away from.* no lo bastante lejos = not far enough.* no muy lejos = within easy travelling distance, not far behind, not far off, not far away, not far, not too far.* no tener que ir muy lejos = not have to look far.* tan lejos como = as far away as.* * *1)a) ( en el espacio)está or queda demasiado lejos para ir a pie — it's too far to walk
lejos de algo: queda lejos del centro it's a long way from the center; estaba lejos de imaginarme la verdad — I was far from guessing the truth
b) (en locs)muy a lo lejos — (Chi) every now and again
llevar algo/ir demasiado lejos — to take something/to go too far
sin ir más lejos — for example o instance
c) (fam) ( con mucho)es lejos (CS) o (Col, Méx) de lejos — by far, easily
2) ( en el futuro) a long way off; ( en el pasado) a long time ago3) ( señalando contraste)lejos de + inf — far from -ing
lejos de molestarle, le encantó la idea — far from being upset, he thought it was a great idea
* * *Ex: The number of users of mobile libraries is falling because of improved transport facilities which allow users to visit library services further afield.
* a lo lejos = in the distance.* bastante lejos de = well away from.* cada vez más lejos = further and further.* de lejos = from a distance.* demasiado lejos = too far.* de muy lejos = from afar.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde muy lejos = from afar.* estar lejos de (ser) + Infinitivo = be far from + Gerundio.* estar muy lejos = be far off, be a long way off.* incluso yendo más lejos = even farther afield.* ir aun más lejos = go + a/one step further.* ir demasiado lejos = overstate + case, go + too far.* ir más lejos = go + one stage further.* ir todavía más lejos = go + a/one step further.* lejos de = away from.* lejos de la muchedumbre = away from the maddening crowds, far from the maddening crowd(s).* lejos del gentío = away from the maddening crowds, far from the maddening crowd(s).* lejos del mundanal ruido = out in the woods, far from the maddening crowd(s).* lejos de (ser) = far from.* llegar demasiado lejos = go + too far.* llegar lejos = get + far.* llegar más lejos = stretch + further.* llegar muy lejos = go + a long way, come + a long way.* llevar Algo demasiado lejos = push + Nombre + too far.* llevar aún más lejos = carry + one step further, take + one step further.* llevar + Nombre + aún más lejos = take + Nombre + a/one step further/farther.* lo suficientemente lejos como para no poder oír = out of earshot.* mantenerse lejos de = steer + clear of, give + Nombre + a wide berth, steer away from.* más lejos = further away, furthest away.* muy lejos = far away, far off.* muy lejos de = a long way from, a long way removed from.* muy lejos de conseguir = a long way toward.* nada + estar + más lejos de la realidad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* no estar muy lejos de = be just one step away from.* no lo bastante lejos = not far enough.* no muy lejos = within easy travelling distance, not far behind, not far off, not far away, not far, not too far.* no tener que ir muy lejos = not have to look far.* tan lejos como = as far away as.* * *A1(en el espacio): la estación queda or está muy lejos the station is a long way awayestá or queda demasiado lejos para ir andando it's too far to walkno está muy lejos it isn't very farvive lejísimos she lives miles away¿ves aquel edificio allá lejos? do you see that building way o right over there?lejos DE algo/algn:queda lejos del centro it's a long way from the centerponte lejos de mí or ( crit) lejos mío stand well away from meestaba lejos de imaginarme la verdad I was far from guessing the truth2 ( en locs):a lo lejos in the distancemuy a lo lejos ( Chi); now and again, from time to timede lejos from a distanceno veo bien de lejos I'm shortsightedseguido muy de lejos por el ciclista francés followed, a long way behind, by the French cyclistllevar algo/ir demasiado lejos to take sth/to go too farsin ir más lejos: ¿has visto a María últimamente? — ayer, sin ir más lejos, cené con ella have you seen María recently? — yes, in fact I had dinner with her just yesterdayGustavo, sin ir más lejos, lleva ocho meses esperando Gustavo, to take a case in point, has been waiting for eight monthses lejos la mejor (CS) or (Col, Méx) es de lejos or ( RPI) por lejos la mejor she's by far o easily the best, she's the best by far o by a long wayB (en el futuro) a long way off; (en el pasado) a long time ago¡el día 30 queda tan lejos! the 30th is so far off o such a long way off!lejos DE algo:estamos ya lejos de aquellos acontecimientos those events happened a long time agoaún estamos lejos del día de pago payday's still a long way offC (señalando contraste) lejos DE + INF far FROM -INGlejos de molestarle, le encantó la idea far from being upset, he thought it was a great idea* * *
lejos adverbio
1
queda lejos del centro it's a long way from the center;
estaba lejos de imaginarme la verdad I was far from guessing the truthb) ( en locs)
de lejos from a distance;
ir demasiado lejos to go too far;
sin ir más lejos for example, for instance
2 ( en el futuro) a long way off;
lejos adverbio far (away)
♦ Locuciones: figurado ir demasiado lejos, to go too far
figurado llegar lejos, to go a long way
figurado sin ir más lejos, to take an obvious example
a lo lejos, in the distance
de lejos, from a distance
lejos de, far from
' lejos' also found in these entries:
Spanish:
A
- adelante
- compensar
- divisar
- estar
- lloro
- quedar
- ver
- venir
- alejar
- allá
- incómodo
- llegar
- más
- pasar
- saltar
- vislumbrar
English:
afield
- away
- berth
- beyond
- burning
- carry
- distance
- explode
- far
- further
- in
- it
- lonely
- long
- mark
- off
- on
- out
- place
- stare
- touch
- way
- wide
- afar
- astonished
- easily
- for
- only
- range
* * *lejos adv1. [en el espacio] far (away);eso queda muy lejos that's a long way away;me hace falta un taxi porque voy bastante lejos I'll need to take a taxi because I'm going quite a long way;desde aquí lejos no se le oye you can't hear him from over here;el castillo está allá lejos the castle is right over there;no veo bien de lejos I'm short-sighted;a lo lejos in the distance;Hum & Literariolejos del mundanal ruido far from the madding crowd2. [en el pasado] long ago;eso queda ya lejos that happened a long time ago;la pasión por el campo le viene de lejos her love of the countryside goes back a long way;esta situación viene de lejos this situation has a history to it3. [en el futuro]la fecha del estreno aún está o [m5] queda lejos the première is still a long way off, there's still a long while to go until the premièrees, lejos, el más rápido he's by far o easily the fastest5. Compno andar lejos: no acertó pero tampoco andaba lejos she didn't get it right, but she wasn't far off;de lejos by far, easily;es, de lejos, el más rápido he's by far o easily the fastest;ir demasiado lejos to go too far;sin ir más lejos: este año, sin ir más lejos, ha habido dos terremotos this year alone there have been two earthquakes;algo que sí sucede, sin ir más lejos, en India something which does happen in India, to name but one example;lejos de far from;lejos de mejorar… far from getting better…;lejos estábamos de sospechar lo que estaba pasando we didn't have the faintest suspicion of what was going on;llegará lejos she'll go far;Famni de lejos: no es el mejor ni de lejos he's nowhere near o nothing like the best;no se le parece ni de lejos she's nothing like her, she doesn't look anything like her;RPpor lejos: es, por lejos, el más rápido he's by far o easily the fastest;¿cuál te gusta más? – el alto, por lejos which one do you like best? – the tall one, it's no contest* * *I adv far, far away;Navidad queda lejos Christmas is a long way off;a lo lejos in the distance;sin ir más lejos to give you an example;estar muy lejos de algo fig be a long way from sth;ir demasiado lejos fig go too far, overstep the mark;llegar lejos fig go far;nada más lejos de mi intención nothing was further from my mindII prp:lejos de far from;desde lejos from afar, from far away* * *lejos adv1) : far away, distanta lo lejos: in the distance, far offdesde lejos: from a distance2) : long ago, a long way offestá lejos de los 50 años: he's a long way from 50 years old3)de lejos : by faresta decisión fue de lejos la más fácil: this decision was by far the easiest4)lejos de : far fromlejos de ser reprobado, recibió una nota de B: far from failing, he got a B* * *lejos adv far / a long way¿está lejos? is it far? / is it a long way? -
2 tan
adv.so (mucho).tan grande/deprisa (que…) so big/quickly (that…)¡qué película tan larga! what a long film!tan es así que… so much so that…de tan amable que es, se hace inaguantable she's so kind it can get unbearable* * *► adverbio1 (tanto) such, such a, so2 (comparativo - como) as... as, so... (that); (- que) so..., so... (that)\de tan... como so... (that)¡qué... tan! what a...!■ ¡qué peli tan divertida! what a funny film!tan es así que... so much so that...tan pronto como as soon astan siquiera even, justtan solo only, justtan solo con... just by..., just for...* * *adv.1) so2) as•- tan sólo* * *ADV1) [tras verbo] so¡no es tan difícil! — it's not so difficult!
2) [tras sustantivo] such¿para qué quieres un coche tan grande? — what do you want such a big car for?
3) [en exclamaciones]¡qué idea tan rara! — what an odd notion!
¡qué regalo tan bonito! — what a beautiful present!
¡que cosa tan rara! — how strange!
4) [en comparaciones]5)6)tan siquiera — = siquiera 1.
7) Méx¿qué tan grande es? — how big is it?
¿qué tan grave está el enfermo? — how ill is the patient?
¿qué tan lejos? — how far?
* * *adverbio: apocopated form of tanto used before adjectives (except some comparatives), adverbs, and adjectival or adverbial phrases* * *(adj.) = all too + AdjetivoEx. The author compares the high tech dreams of access to information technology for US school libraries with the all too shabby reality that currently exists.* * *adverbio: apocopated form of tanto used before adjectives (except some comparatives), adverbs, and adjectival or adverbial phrases* * *(adj.) = all too + AdjetivoEx: The author compares the high tech dreams of access to information technology for US school libraries with the all too shabby reality that currently exists.
* * *apocopated form of tanto1 (↑ tanto (1)) used before adjectives (except some comparatives), adverbs, and adjectival or adverbial phrases* * *
tan adverbio: apocopated form of◊ tanto used before adjectives (except some comparatives), adverbs, and adjectival or adverbial phrases
tan adverbio
1 (para intensificar) so, such, such a: ¡es tan sensible!, he's so sensitive!
¡tiene unas orejas tan grandes!, he has such big ears!
¡qué tipo tan extraño!, what an odd guy!
(valor consecutivo) so: estaba tan aburrida que se marchó, she was so bored that she left
2 (en comparaciones) es tan inteligente como su hermano, he's as intelligent as his brother
♦ Locuciones: (al menos) tan siquiera: si tan siquiera hubieras escuchado, if only you'd listened
3 tan solo, only
Observa que tan acompañado de un adjetivo y sustantivo se traduce por such a, pero delante de un adjetivo solo se traduce por so: ¡Es una chica tan bonita! She is such a beautiful girl! ¡Es tan bonita! She is so beautiful!
' tan' also found in these entries:
Spanish:
abarcar
- adelante
- alma
- amable
- añales
- ancha
- ancho
- apenas
- arrancar
- balbucear
- bronce
- bronceada
- bronceado
- broncearse
- cala
- calva
- calvo
- campante
- como
- compensar
- comunicar
- correosa
- correoso
- cortante
- cuanta
- cuanto
- curtir
- dejarse
- desojarse
- desorganizada
- desorganizado
- despechugada
- despechugado
- despelucada
- despelucado
- espinosa
- espinoso
- estar
- excusa
- fresca
- fresco
- fríamente
- gallina
- goma
- guapetón
- guapetona
- hierática
- hierático
- hogareña
- hogareño
English:
all
- aloud
- ammunition
- anything
- as
- awkward
- bargain for
- bargain on
- bet
- black
- blunder
- bored
- bust
- busy
- but
- calculating
- careless
- change
- clingy
- come round
- comedown
- conceited
- condescending
- congenial
- courteous
- damn
- disorderly
- dowdy
- dreary
- fall for
- feather
- figure on
- forgetful
- forward
- foul
- gratifying
- grieve
- grouchy
- grunt
- gullible
- gulp
- helpless
- inhospitable
- just
- low
- lung
- me
- miserable
- much
- nosy
* * *♦ adv1. [mucho] so;tan grande/deprisa (que…) so big/quickly (that…);¡es un viaje tan largo! it's such a long journey!;¡qué película tan larga! what a long film!;¿tan aburrido te parece? do you really find it that boring?;tan es así que… so much so that…;de tan amable que es, se hace inaguantable she's so kind it can get unbearable2. [en comparaciones]tan… como… as… as…;no es tan tonto como parece he's not as stupid as he seems¿qué tan confiables son estos datos? how reliable are these figures?♦ tan sólo loc advonly;tan sólo pido hablar con él all I ask is to speak to him* * *adv so;era tan grande que … it was so big that …;tan … como … as … as …;tan grande como … as big as …;tan sólo merely;tan siquiera at least* * *tan adv1) : so, so veryno es tan difícil: it is not that difficult2) : astan pronto como: as soon as3)tan siquiera : at least, at the least4)tan sólo : only, merely* * *tan adv2. (después de sustantivos) such¿para qué quieres una moto tan grande? why do you want such a big bike?tan... como as... as -
3 far
1. adverb1) (indicating distance, progress etc: How far is it from here to his house?) lejos2) (at or to a long way away: She went far away/off.) lejos3) (very much: She was a far better swimmer than her friend (was).) mucho
2. adjective1) (distant; a long way away: a far country.) lejano2) (more distant (usually of two things): He lives on the far side of the lake.) lo más lejos, la otra punta•- farther- farthest
- faraway
- far-fetched
- as far as
- by far
- far and away
- far from
- so far
far1 adj extremothe Far East el Extremo Oriente / el Lejano Orientefar2 adv1. lejoshow far is it to Paris? ¿a cuánto está París? / ¿cuánto hay de aquí a París?2. muchotr[fɑːSMALLr/SMALL]1 (distant) lejano,-a, remoto,-a2 (more distant) opuesto,-a, extremo,-a1 (a long way) lejos■ is it far from here? ¿está lejos de aquí?■ how far is? ¿a qué distancia está?■ how far is it to Rome? ¿cuánto hay de aquí a Roma?■ how far have we travelled? ¿cuántos kilómetros hemos hecho?2 (a long time) lejos■ the day when we'll be able to shop by computer is not so far off el día en que se pueda comprar por ordenador no está tan lejos3 (much) mucho\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLas far as... is concerned en cuanto a..., por lo que a... se refiereas far as I know que yo sepaas far as the eye can see hasta donde alcanza la vistaby far mucho, con muchofar and away con mucho, con diferenciafar and wide / far and near por todas partesfar away lejosfar be it from me to... no es que yo quiera...far from... lejos de...■ far from causing problems, he was very helpful lejos de causar problemas, fue muy amablefar from it de eso nada, nada de eso, qué va■ was the film bad? --far from it, it was excellent! ¿era mala la película? --¡de eso nada, era buenísima!far off a lo lejosnot to be not far out / not to be far wrong / not to be far off no ir desencaminado,-aso far, so good hasta aquí bien, hasta ahora biento be a far cry from no tener nada que ver conto go too far pasarse de la rayato take something too far llevar las cosas demasiado lejosthe far left / the far right la extrema izquierda / la extrema derecha1) : lejosfar from here: lejos de aquíto go far: llegar lejosas far as Chicago: hasta Chicagofar away: a lo lejos2) much: muy, muchofar bigger: mucho más grandefar superior: muy superiorit's by far the best: es con mucho el mejorthe results are far off: salieron muy inexactos los resultadosto go so far as: decir tanto comoto go far enough: tener el alcance necesariothe work is far advanced: el trabajo está muy avanzadoto take (something) too far: llevar (algo) demasiado lejos5)far and wide : por todas partes6)far from it! : ¡todo lo contrario!7)so far : hasta ahora, todavía1) remote: lejano, remotothe Far East: el Lejano Oriente, el Extremo Orientea far country: un país lejano2) long: largoa far journey: un viaje largo3) extreme: extremothe far right: la extrema derechaat the far end of the room: en el otro extremo de la salaadj.• largo, -a adj.• lejano, -a adj.• más lejano adj.adv.• lejos adv.• mucho más lejos adv.
I fɑːr, fɑː(r)a) ( in distance) lejoshow far can you swim? — ¿qué distancia puedes hacer a nado?
how far is it? — ¿a qué distancia está?
how far is it from New York to Seattle? — ¿qué distancia hay de Nueva York a Seattle?
it's not far (to go) now — ya falta or queda poco
b) ( in progress)£20 won't go far these days — hoy no se hace nada con 20 libras
c) ( in time)Christmas isn't far away o off now — ya falta or queda poco para Navidad
d) (in extent, degree)this has gone far enough! — esto ya pasa de castaño oscuro
our estimates weren't too far out o off — no nos equivocamos mucho en los cálculos
2) ( very much)the advantages far outweigh the disadvantages — las ventajas superan ampliamente or con mucho las desventajas
3) (in phrases)as o so far as: as o so far as I know que yo sepa; as o so far as I'm concerned... en lo que a mí respecta or por mí...; by far: she's better than the rest by far es muchísimo mejor que el resto; their team was by far the worst su equipo fue con mucho el peor; far and away: he's far and away the best player es sin lugar a dudas or con mucho el mejor jugador; far and near o wide (liter): they searched far and near o wide buscaron por todas partes; from far and near o wide de todas partes; far from: the matter is far from over el asunto no está terminado ni mucho menos; it is far from satisfactory dista mucho de ser satisfactorio; she's not rich: far from it! no es rica todo lo contrario!; far be it from me to interfere, but... no es que yo quiera entrometerme ni mucho menos, pero...; so far: so far, everything has gone according to plan hasta ahora or hasta este momento todo ha salido de acuerdo a lo planeado; is the plan working? - yes, so far, so good — ¿funciona el plan? - por el momento, sí
II
a) ( distant) lejanob) (most distant, extreme) (before n, no comp)[fɑː(r)] (compar farther, further) (superl farthest, furthest)1. ADV1) (distance) (lit, fig) lejos, a lo lejosis it far (away)? — ¿está lejos?
is it far to London? — ¿hay mucho hasta Londres?
•
far away or off — lejosfar away or off in the distance — a lo lejos
not far away or off — no muy lejos
•
how far is it to the river? — ¿qué distancia or cuánto hay de aquí al río?how far have you got with your work/plans? — ¿hasta dónde has llegado en tu trabajo/tus planes?
•
to walk far into the hills — penetrar profundamente en los monteshe's not far off 70 — tiene casi 70 años, frisa en los 70 años
•
far out at sea — en alta marour calculations are far out — nuestros cálculos yerran or se equivocan por mucho
so far so good — por or hasta ahora, bien
in so far as... — en la medida en que..., en cuanto...
so or thus far and no further — hasta aquí, pero ni un paso más
•
a bridge too far — un puente de más•
he wasn't far wrong or off or out — casi acertaba, casi estaba en lo justo2)• as far as — hasta
•
as or so far as I know — que yo sepaas or so far as I am concerned — por lo que a mí se refiere or respecta
I would go as or so far as to say that... — me atrevería a decir que...
3)• far from — [+ place] lejos de
far from approving it, I... — lejos de aprobarlo, yo...
far from it! — ¡todo lo contrario!, ¡ni mucho menos!
far be it from me to interfere, but... — no quiero entrometerme, pero...
4)• to go far, how far are you going? — ¿hasta dónde vas?
he'll go far — (fig) llegará lejos
it doesn't go far enough — (fig) no va bastante lejos, no tiene todo el alcance que quisiéramos
he's gone too far this time — (fig) esta vez se ha pasado
he's gone too far to back out now — (fig) ha ido demasiado lejos para echarse atrás or retirarse ahora
it won't go far — [money, food] no alcanzará mucho
for a white wine you won't go far wrong with this — si buscas un vino blanco este ofrece bastante garantía
5) (=very much) mucho•
it's far and away the best, it's by far the best — es con mucho el mejor•
this car is far faster (than) — este coche es mucho más rápido (que)•
far superior to — muy superior a2.ADJthe far east etc of the country — el extremo este etc del país
the far left/right — (Pol) la extrema izquierda/derecha
•
at the far end of — en el otro extremo de, al fondo de•
on the far side of — en el lado opuesto de3.CPDthe Far East N — el Extremo or Lejano Oriente
* * *
I [fɑːr, fɑː(r)]a) ( in distance) lejoshow far can you swim? — ¿qué distancia puedes hacer a nado?
how far is it? — ¿a qué distancia está?
how far is it from New York to Seattle? — ¿qué distancia hay de Nueva York a Seattle?
it's not far (to go) now — ya falta or queda poco
b) ( in progress)£20 won't go far these days — hoy no se hace nada con 20 libras
c) ( in time)Christmas isn't far away o off now — ya falta or queda poco para Navidad
d) (in extent, degree)this has gone far enough! — esto ya pasa de castaño oscuro
our estimates weren't too far out o off — no nos equivocamos mucho en los cálculos
2) ( very much)the advantages far outweigh the disadvantages — las ventajas superan ampliamente or con mucho las desventajas
3) (in phrases)as o so far as: as o so far as I know que yo sepa; as o so far as I'm concerned... en lo que a mí respecta or por mí...; by far: she's better than the rest by far es muchísimo mejor que el resto; their team was by far the worst su equipo fue con mucho el peor; far and away: he's far and away the best player es sin lugar a dudas or con mucho el mejor jugador; far and near o wide (liter): they searched far and near o wide buscaron por todas partes; from far and near o wide de todas partes; far from: the matter is far from over el asunto no está terminado ni mucho menos; it is far from satisfactory dista mucho de ser satisfactorio; she's not rich: far from it! no es rica todo lo contrario!; far be it from me to interfere, but... no es que yo quiera entrometerme ni mucho menos, pero...; so far: so far, everything has gone according to plan hasta ahora or hasta este momento todo ha salido de acuerdo a lo planeado; is the plan working? - yes, so far, so good — ¿funciona el plan? - por el momento, sí
II
a) ( distant) lejanob) (most distant, extreme) (before n, no comp) -
4 tanto
adj.so much, all that much, that much, as much.adv.so much, such a lot, so, so very much.pron.as much, so much, all that much, that much.m.1 portion, certain amount.2 score point, point.* * *► adjetivo1 (incontables) so much; (contables) so many■ ¡tengo tanto calor! I'm so hot!■ ¡ha pasado tanto tiempo! it's been so long!2 (comparación - incontable) as much; (- contables) as many1 (incontable) so much; (contable) so many► adverbio1 (cantidad) so much■ ¡te quiero tanto! I love you so much!2 (tiempo) so long3 (frecuencia) so often2 (cantidad imprecisa) so much, a certain amount3 (poco) bit\a las tantas familiar very late, at an unearthly houra tantos de sometime incon tanto / de tanto with so muchcuanto más... tanto más... the more... the more...en tanto / entre tanto / mientras tanto meanwhileeso es tanto como... that is like...ni tanto ni tan poco / ni tanto ni tan calvo familiar neither one extreme nor the otherno es para tanto / no hay para tanto it's not that badno será tanto it can't be as bad as you make outotro tanto as much again, the same againpor lo tanto thereforeser uno de tantos / ser una de tantos to be nothing specialtanto cuanto as much astanto más / tanto menos all the more / all the lesstanto mejor / tanto peor so much the better / so much the worsetanto si... como si... whether... or...uno de tantos / una de tantas run-of-the-milltanto por ciento percentage————————2 (cantidad imprecisa) so much, a certain amount3 (poco) bit* * *1. noun m.1) point, goal3) rate•2. (f. - tanta)adj.1) so many, so much, such2) as many, as much3. adv.1) so much2) so long•- al tanto- entre tanto
- por lo tanto
- un tanto 4. (f. - tanta)pron.so many, so much* * *1. ADJ1) [indicando gran cantidad] [en singular] so much; [en plural] so manyahora no bebo tanta leche — I don't drink so o as much milk now
tiene tanto dinero que no sabe qué hacer con él — he has so much money he doesn't know what to do with it
¡tuve tanta suerte! — I was so lucky!
¡tengo tantas cosas que hacer hoy! — I have so many things to do today!
había tantos coches que no había donde aparcar — there were so many cars that there was nowhere to park
•
tanto gusto — how do you do?, pleased to meet you2) [indicando cantidad indeterminada]hay otros tantos candidatos — there are as many more candidates, there's the same number of candidates again
2. PRON1) (=gran cantidad) [en singular] so much; [en plural] so manyvinieron tantos que no cabían en la sala — so many people came that they wouldn't all fit into the room
•
es uno de tantos — he's nothing special2) (=cantidad indeterminada)nació en el mil novecientos cuarenta y tantos — she was born in nineteen forty-something o some time in the forties
las tantas (de la madrugada o de la noche) —
el tren llegó a las tantas — the train arrived really late o in the middle of the night
-¿qué hora es? -deben de ser las tantas — "what's the time?" - "it must be pretty late"
3) [otras locuciones]•
entre tanto — meanwhile•
mientras tanto — meanwhile•
no es para tanto — [al quejarse] it's not as bad as all that; [al enfadarse] there's no need to get like that about it•
por lo tanto — so, thereforeni tanto así —
¡y tanto! —
-¿necesitarás unas vacaciones? -¡y tanto! — "do you need a holiday?" - "you bet I do!"
3. ADV1) [con verbos] [indicando duración, cantidad] so much; [indicando frecuencia] so oftense preocupa tanto que no puede dormir — he gets so worried that he can't sleep, he worries so much that he can't sleep
¡cuesta tanto comprar una casa! — buying a house is such hard work!
¡no corras tanto! — don't run so fast!
ya no vamos tanto al cine — we don't go to the cinema so o as much any more
ahora no la veo tanto — I don't see so o as much of her now, I don't see her so often now
•
tanto como, él gasta tanto como yo — he spends as much as I do o as metanto como corre, va a perder la carrera — he may be a fast runner, but he's still going to lose the race
montar 2., 3)•
tanto es así que — so much so that2) [con adjetivos, adverbios]los dos son ya mayores, aunque su mujer no tanto — the two of them are elderly, although his wife less so
•
tanto como, es difícil, pero tanto como eso no creo — it's difficult, but not that difficultes un poco tacaño, pero tanto como estafador, no — he's a bit on the mean side, but I wouldn't go so far as to call him a swindler
•
es tanto más difícil — it is all the more difficultes tanto más loable cuanto que... — it is all the more praiseworthy because...
tanto peor para ti — it's your loss o that's just too bad
3) [en locuciones conjuntivas]•
en tanto — as (being)estoy en contra de la leyes en tanto sistema represivo — I am against laws as (being) a repressive system
no puede haber democracia en tanto que siga habiendo torturas — for as long as there is torture, there can never be democracy, there cannot be democracy while there is torture
4. SM1) (=cantidad)¿qué tanto será? — LAm how much (is it)?
•
otro tanto, las máquinas costaron otro tanto — the machines cost as much again o the same again2) (=punto) (Ftbl, Hockey) goal; (Baloncesto, Tenis) point•
apuntar los tantos — to keep scoretanto a favor — goal for, point for
apuntarse 3)tanto en contra — goal against, point against
3)• estar al tanto — to be up to date
•
mantener a algn al tanto de algo — to keep sb informed about sth•
poner a algn al tanto de algo — to put sb in the picture about sth4)• un tanto — [como adv] rather
* * *I1) [see note under tan] ( aplicado a adjetivo o adverbio) so; ( aplicado a verbo) so muchsi es así, tanto mejor — if that's the case, so much the better
y si no te gusta, tanto peor para ti — and if you don't like it, too bad o (colloq) tough!
no es tan difícil — it's not that difficult
ya no salimos tanto — nowadays we don't go out so often o so much
tan/tanto... que — so... (that)
tan/tanto... como — as... as
sale tanto como tú — he goes out as much o as often as you do
2) (AmL exc RPl)qué tanto/qué tan: ¿qué tan alto es? how tall is he?; ¿qué tanto hay de cierto en eso? — how much of it is true?
3) para locs ver tanto III 2)II- ta adjetivo1)a) (sing) so much; (pl) so manyhabía tanto espacio/tantos niños — there was so much space/there were so many children
tiene tanta fuerza...! — she has such strength...!
tanto/tantos... como as much/as many...as; sufro tanto como ella I suffer as much as she does; no hubo tantos turistas como el año pasado there weren't been as many o so many tourists as last year; tengo tanta suerte como tú — I'm as lucky as you are
b) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas)tenía setenta y tantos años — he was seventy something, he was seventy-odd (colloq)
2) (sing) (fam) ( con valor plural) so manyIII- ta pronombre1)a) (sing) so much; (pl) so manyquería azúcar, pero no tanta — I wanted sugar but not that much
¿de verdad gana tanto? — does he really earn that much?
ni tanto ni tan calvo or tan poco — there's no need to go that far
no ser para tanto — (fam)
no te pongas así, no es para tanto — come on, there's no need to get like that about it
duele, pero no es para tanto — it hurts, but it's not that bad
tanto tienes tanto vales — you are what you own
b) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas)cincuenta y tantas — fifty-odd, fifty or so
c) tanto ( refiriéndose a tiempo) so longaún faltan dos horas - ¿tanto? — there's still two hours to go - what? that long?
2) (en locs)en tanto + subj — as long as, so long as
entre tanto — meanwhile, in the meantime
hasta tanto + subj — (frml)
cuesta $15 y las pilas, casi otro tanto — it costs $15 and then the batteries cost nearly as much again
otro tanto cabe decir de... — the same can be said of...
IVtan siquiera: no pudo ni tan siquiera gritar he couldn't even shout; cómprale tan siquiera unas flores at least buy her some flowers; si tan siquiera me hubieras prevenido! if only you'd warned me!; tan sólo only; tanto es así que... so much so that...; tanto más cuanto que... — especially since...
1) ( cantidad)2) ( punto - en fútbol) goal; (- en fútbol americano) point; (- en tenis, en juegos) point3) (en locs)al tanto: me puso al tanto she put me in the picture; mantenerse al tanto de to keep up to date with; te mantendré al tanto I'll keep you informed; estar al tanto (pendiente, alerta) to be on the ball (colloq); ya está al tanto de lo ocurrido he already knows what's happened; un tanto triste — somewhat o rather o a little sad
* * *I1) [see note under tan] ( aplicado a adjetivo o adverbio) so; ( aplicado a verbo) so muchsi es así, tanto mejor — if that's the case, so much the better
y si no te gusta, tanto peor para ti — and if you don't like it, too bad o (colloq) tough!
no es tan difícil — it's not that difficult
ya no salimos tanto — nowadays we don't go out so often o so much
tan/tanto... que — so... (that)
tan/tanto... como — as... as
sale tanto como tú — he goes out as much o as often as you do
2) (AmL exc RPl)qué tanto/qué tan: ¿qué tan alto es? how tall is he?; ¿qué tanto hay de cierto en eso? — how much of it is true?
3) para locs ver tanto III 2)II- ta adjetivo1)a) (sing) so much; (pl) so manyhabía tanto espacio/tantos niños — there was so much space/there were so many children
tiene tanta fuerza...! — she has such strength...!
tanto/tantos... como as much/as many...as; sufro tanto como ella I suffer as much as she does; no hubo tantos turistas como el año pasado there weren't been as many o so many tourists as last year; tengo tanta suerte como tú — I'm as lucky as you are
b) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas)tenía setenta y tantos años — he was seventy something, he was seventy-odd (colloq)
2) (sing) (fam) ( con valor plural) so manyIII- ta pronombre1)a) (sing) so much; (pl) so manyquería azúcar, pero no tanta — I wanted sugar but not that much
¿de verdad gana tanto? — does he really earn that much?
ni tanto ni tan calvo or tan poco — there's no need to go that far
no ser para tanto — (fam)
no te pongas así, no es para tanto — come on, there's no need to get like that about it
duele, pero no es para tanto — it hurts, but it's not that bad
tanto tienes tanto vales — you are what you own
b) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas)cincuenta y tantas — fifty-odd, fifty or so
c) tanto ( refiriéndose a tiempo) so longaún faltan dos horas - ¿tanto? — there's still two hours to go - what? that long?
2) (en locs)en tanto + subj — as long as, so long as
entre tanto — meanwhile, in the meantime
hasta tanto + subj — (frml)
cuesta $15 y las pilas, casi otro tanto — it costs $15 and then the batteries cost nearly as much again
otro tanto cabe decir de... — the same can be said of...
IVtan siquiera: no pudo ni tan siquiera gritar he couldn't even shout; cómprale tan siquiera unas flores at least buy her some flowers; si tan siquiera me hubieras prevenido! if only you'd warned me!; tan sólo only; tanto es así que... so much so that...; tanto más cuanto que... — especially since...
1) ( cantidad)2) ( punto - en fútbol) goal; (- en fútbol americano) point; (- en tenis, en juegos) point3) (en locs)al tanto: me puso al tanto she put me in the picture; mantenerse al tanto de to keep up to date with; te mantendré al tanto I'll keep you informed; estar al tanto (pendiente, alerta) to be on the ball (colloq); ya está al tanto de lo ocurrido he already knows what's happened; un tanto triste — somewhat o rather o a little sad
* * *tanto1* al tanto = in the know, in step.* al tanto de = on the lookout for, on the alert for, in step with.* debe por lo tanto ser una consecuencia lógica que = it must therefore follow that.* en tanto por ciento = percentage-wise.* estar al tanto = monitor + developments.* estar al tanto de = be on the lookout for, keep + track of, keep + Posesivo + eyes peeled, keep + Posesivo + eyes skinned.* estar al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* mantenerse al tanto = stay + tuned.* mantenerse al tanto de = keep in + sync, keep + a finger on the pulse of, keep + track of, stay in + step with, keep in + step with, keep + step with.* mantenerse al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* mantenerse al tanto de las noticias = keep up with + the news.* mantenerse al tanto de los avances = track + developments.* mientras tanto = in (the) meantime, meantime, ad interim.* no estar al tanto de = be out of touch with.* otros tantos = as many.* poner a Alguien al tanto de = fill + Alguien + in on.* poner al tanto (de) = bring into + the swim of, bring + Nombre + up to speed (on), get + Nombre + up to speed on.* poner al tanto sobre = give + Nombre + the lowdown on.* ponerse al tanto = get + up to speed, wise up.* ponerse al tanto de = get up to + speed on.* por lo tanto = consequently, ergo, so, then, thereby, therefore, thus, it follows that.* por tanto = consequently, ergo, so, then, thereby, therefore, thus, it follows that.tanto2= so much, so + Participio, quite so much.Ex: It is rather a pity that book reviewers tend to ignore this very popular genre so much.
Ex: On the other hand, 626 is now unused, for the subject to which it was originally allocated, Canal engineering, has so decreased in importance that it no longer justifies a separate heading.Ex: But we are not then acting quite so much out of blindness or inarticulateness; we are selfishly or fearfully or wilfully trying to short-circuit what we know underneath to be more nearly the true state of things.* cada tanto = every so often, every now and then, every now and again, every once in a while.* cada tantos minutos = every few minutes.* cada tantos + Período de Tiempo = every few + Período de Tiempo.* cada tanto tiempo = every so often, every now and then, every now and again, every once in a while.* cambiar tanto que resulta irreconocible = change + beyond (all) recognition.* con tan buenos resultados = to such good effect.* con tan poca antelación = at such short notice.* con tan poca anticipación = at such short notice.* con tanta frecuencia = so often.* desde hace tanto tiempo = so long.* dinero que tanto ha costado ganar = hard-earned money.* durante tanto tiempo = for so long, so long.* durante tanto tiempo como sea posible = for as long as possible.* en tanto en cuanto = as long as, so long as.* en tanto en cuanto que = inasmuch as, insomuch as.* en tanto en cuanto + Subjuntivo = provided (that).* en tanto que = insofar as [in so far as].* es por lo tanto deducible = it therefore follows that.* es por lo tanto lógico que = it therefore follows that.* estar mareado de tanto trabajo = be reeling.* estar tan bueno que no se puede dejar de comer = moreish, moreish.* nada menos que + Nombre + tan + Adjetivo + como = no less + Adjetivo + Nombre + than.* no ser tan bueno como se dice = not + it's cracked up to be.* no tan bueno = not-so-good.* quedarse tan fresco = not bat an eyelash, not bat an eyelid.* ser tan buen momento como cualquier otro = be as good a time as any.* ser un momento tan bueno como cualquier otro = be as good a time as any.* tan = all too + Adjetivo.* tan + Adjetivo = most + Adjetivo, so + Adjetivo, as + Adjetivo + as that.* tan + Adjetivo/Adverbio = all that + Adjetivo/Adverbio.* tan + Adjetivo + como = as + Adjetivo + as, every bit as + Adjetivo + as.* tan + Adjetivo + como de costumbre = as + Adjetivo + as ever.* tan + Adjetivo + como siempre = as + Adjetivo + as ever.* tan + Adverbio = ever so + Adverbio.* tan amado de todos = so beloved of all.* tan amado por todos = so beloved of all.* tan a menudo = so often.* tan anunciado = much-vaunted, much-touted, long-heralded, much-heralded.* tan astuto como un zorro = as sly as a fox, as wily as a fox.* tan borracho como una cuba = as drunk as a lord, as drunk as a newt, as drunk as a skunk.* tan bueno como ningún otro = as good as any.* tan cacareado = much-vaunted, much-touted, long-heralded, much-heralded, much acclaimed.* tan claro como el agua = as clear as a bell.* tan duro como el pedernal = as hard as nails.* tan duro como la piedra = as hard as nails.* tan duro como la suela de un zapato = as tough as leather, as tough as nails, as tough as nuts, as tough as old boots, as tough as shoe leather.* tan duro como una piedra = as hard as nails, as tough as nuts, as tough as nails, as tough as leather, as tough as old boots, as tough as shoe leather.* tan fácil como coser y cantar = as simple as ABC.* tan famoso = much acclaimed.* tan fresco = as cool as a cucumber.* tan inocente como un bebé = as innocent as a lamb.* tan lejano como = as far afield as.* tan lejos como = as far away as.* tan manso como un cordero = as meek as a lamb.* tan pancho = as cool as a cucumber, unfazed.* tan pregonado = much-vaunted.* tan pronto = quite so soon.* tan pronto como = as soon as, just as soon as, no sooner... than.* tan pronto como + Pronombre + sea posible = at + Posesivo + earliest convenience.* tan pronto como sea posible = as soon as possible (asap), at an early a juncture as possible.* tan querido de todos = so beloved of all.* tan querido por todos = so beloved of all.* tan rápido como una liebre = as quick as a wink.* tan rápido como un rayo = as quick as a wink.* tan rápido como un relámpago = as quick as a wink.* tan renombrado = much acclaimed.* tan simple como = with as little ado as.* tan sordo como una tapia = as deaf as a post.* tan sorprendente como pueda parecer = as amazing as it seems.* tan suave como el terciopelo = as smooth as silk, as soft as velvet.* tan suave como la seda = as soft as silk, as smooth as silk.* tan suave como un guante = as meek as a lamb.* tanto como = as many... as..., as much as + Adjetivo, both... and..., no less than, equally, if not, so much as.* tanto como sea posible = as far as possible.* tanto como siempre = as much as ever.* tanto es así que = so much so that.* tanto mejor = so much the better.* tanto por ciento = percentage.* tanto que = so much so that, insomuch that.* tantos = so many.* tanto tiempo = so much time, this long, such a very long time.* tan tranquilo = unfazed.* tardar tanto tiempo en = take + so long to.* uno más de tantos en la organización = a cog in the machine.* uno más de tantos en la organización = a cog in the wheel.* un tanto + Adjetivo = vaguely + Adjetivo.tanto33 = goal.Ex: Kristen Taylor leads Carolina with three goals and an assist.
* encargado de anotar los tantos = scorer.* marcar un tanto = score, poach + a goal, score + goal.* tanto de la victoria = winning goal.* tanto del empate = equaliser [equalizer, -USA].* * *es tan difícil de describir it's so difficult to describe¡es una chica tan amable! she's such a nice girl!¡te he echado tanto de menos! I've missed you so much!si es así, tanto mejor if that's the case, so much the bettery si no te gusta, tanto peor para ti and if you don't like it, too bad o ( colloq) tough!vamos, no es tan difícil come on, it's not that difficult¡y tanto! and how!el tan esperado acontecimiento the long-awaited eventya no cenamos afuera tanto nowadays we don't eat out so often o so muchde tanto que habla te marea he talks so much he makes your head spines tanto más importante cuanto que es su única fuente de ingresos ( frml); it is all the more important because it is his only source of incomeno deberías trabajar/gastar tanto you shouldn't work so hard/spend so muchtan/tanto … QUE:llegó tan tarde que ya no había nadie he arrived so late (that) everybody had gonetanto insistió que no tuve más remedio que quedarme he was so insistent that I just had to staytan/tanto … COMO:no es tan tímida como parece she's not as shy as she lookssale tanto como tú/como se lo permiten los compromisos he goes out as much o as often as you do/as his commitments allowtan pronto como le sea posible as soon as you can, as soon as possibleno han mejorado tanto como para poder ganar el torneo they haven't improved enough to win the tournamenttanto Suárez como Vargas votaron en contra both Suárez and Vargas voted againstte lo cobran tanto si lo comes como si no lo comes they charge you for it whether you eat it or notB( AmL exc CS): qué tanto/qué tan: ¿qué tan alto es? how tall is he?es difícil decir qué tanto hay de autobiográfico en la novela it is difficult to say how much of the novel is autobiographicalA1 ( sing) so much; (pl) so manyno sabía que había tanto espacio/tantas habitaciones I didn't know there was so much space/there were so many roomshabía tantísima gente ( fam); there were so many o such a lot of people¡tiene tanta fuerza …! she has such strength …!, she is so strong …!¡tanto tiempo sin verte! it's been so long!, it's been such a long time!tanto … QUE:comió tanto chocolate que le hizo mal he ate so much chocolate (that) it made him illtanto … COMO:tengo tanto derecho como el que más I've got as much right as anyone else o as the next manno ha habido tantos turistas como el año pasado there haven't been as many o so many tourists as last year2 ( fam)(expresando cantidades indeterminadas): tenía setenta y tantos años he was seventy something, he was seventy-odd ( colloq)mil quinientos y tantos pesos one thousand five hundred and something pesos, fifteen hundred something pesos ( AmE)había tanto mosquito que no pudimos dormir there were so many mosquitoes we couldn't sleepA1 ( sing) so much; (pl) so many¿no querías azúcar? — sí, pero no tanta didn't you want sugar? — yes, but not that muchvinieron tantos que no alcanzaron los asientos so many people came there weren't enough seatses uno de tantos he's one of many¡tengo tanto que hacer! I've so much to do!¿de verdad gana tanto? does he really earn that much?ni tanto ni tan calvo or tan poco there's no need to go that farno es para tanto ( fam): no te pongas así, hombre; tampoco es para tanto come on, there's no need to get like that about itduele un poco, pero no es para tanto it hurts a bit, but it's not that badno pinta mal pero tampoco es para tanto she's not a bad artist but she's not that goodtanto tienes, tanto vales you are what you own2 ( fam)(expresando cantidades indeterminadas): hasta las tantas de la madrugada until the early hours of the morningte cobran tanto por folio/por minuto they charge you so much a sheet/a minuteen el año mil ochocientos treinta y tantos in eighteen thirty-somethingcincuenta y tantas fifty-odd, fifty or so3tanto (refiriéndose a tiempo) so longhace tanto que no me llama she hasn't called me for such a long time o for so long, it's been so long since she called metodavía faltan dos horas — ¿tanto? there's still two hours to go — what? that long?B ( en locs):en tanto whileen tanto ella atendía a los clientes, él cocinaba while she served the customers, he did the cookingen tanto + SUBJ as long as, so long asen tanto tú estés aquí as long as you're hereentre tanto meanwhile, in the meantimehasta tanto + SUBJ( frml): hasta tanto (no) se solucione este conflicto until this conflict is solvedotro tanto: otro tanto cabe decir de su política exterior the same can be said of their foreign policyme queda otro tanto por hacer I have as many again still to docuesta unos $15 y las pilas, casi otro tanto it costs about $15 and then the batteries cost nearly as much againpor (lo) tanto thereforetan siquiera: ¡si tan siquiera me hubieras prevenido! if only you'd warned me!no le escribió ni tan siquiera una notita he didn't even write her a little notecómprale tan siquiera unas flores at least buy her some flowers o buy her some flowers, at leasttan sólo onlytenía tan sólo cuatro años he was only four years oldpor tan sólo dos mil pesos for only o for as little as two thousand pesostanto es así or tan así es so much sose sentía mal, tanto es así que no quiso comer she felt ill, so much so that she didn't want anything to eattanto más cuanto que specially since, all the more so becausees importante, tanto más cuanto que es su única fuente de ingresos it's important, specially since o all the more so because it's his only source of incomeA(cantidad): recibe un tanto por ciento por cada venta she gets a percentage o a certain percentage on every saletienes que entregar un tanto de depósito you have to put down so much o a certain amount as a depositapuntarse un tanto to score a pointC ( en locs):al tanto: me puso al tanto she put me in the pictureme mantengo al tanto de lo que pasa en el mundo I keep abreast of o I keep up to date with what is going on in the worldte mantendré al tanto I'll keep you informedya está al tanto de lo ocurrido he already knows what's happenedestáte al tanto para cuando venga keep an eye out for him ( colloq)un tanto somewhat, rather, a littleun tanto triste somewhat o rather o a little sad* * *
tanto 1 adverbio
1 [ see note under
( aplicado a verbo) so much;
¡es una chica tan amable! she's such a nice girl!;
tanto mejor so much the better;
tan solo only;
tanto es así que … so much so that …;
ya no salimos tanto we don't go out so often o so much now;
llegó tan tarde que … he arrived so late (that) …;
no es tan tímida como parece she's not as shy as she looks;
sale tanto como tú he goes out as much as you do;
tan pronto como puedas as soon as you can;
tanto Suárez como Vargas votaron en contra both Suárez and Vargas voted against
2 (AmL exc RPl)◊ qué tanto/qué tan: ¿qué tanto te duele? how much does it hurt?;
¿qué tan alto es? how tall is he?
■ sustantivo masculino
1 ( cantidad):
hay que dejar un tanto de depósito you have to put down a certain amount as a deposit
2 ( punto — en fútbol) goal;
(— en fútbol americano, tenis, juegos) point
3 ( en locs)◊ al tanto: me puso al tanto she put me in the picture;
mantenerse al tanto de algo to keep up to date with sth;
estar al tanto (pendiente, alerta) to be on the ball (colloq);
está al tanto de lo ocurrido he knows what's happened;
un tanto somewhat, rather;
un tanto triste somewhat sad
tanto 2◊ -ta adjetivo
(pl) so many;◊ había tanto espacio/tantos niños there was so much space/there were so many children;
¡tanto tiempo sin verte! it's been so long!;
tanto dinero/tantos turistas como … as much money/as many tourists as …b) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas):
■ pronombre
1
(pl) so many;◊ ¡tengo tanto que hacer! I've so much to do!;
vinieron tantos que … so many people came (that) …;
¿de verdad gana tanto? does he really earn that much?;
no ser para tanto (fam): duele, pero no es para tanto it hurts, but it's not that badb) (fam) ( expresando cantidades indeterminadas):
treinta y tantas thirty or soc) ( refiriéndose a tiempo):
aún faltan dos horas — ¿tanto? there's still two hours to go — what? that long?
2 ( en locs)
entre tanto meanwhile, in the meantime;
otro tanto as much again;
me queda otro tanto por hacer I have as much again still to do;
por (lo) tanto therefore
tanto,-a
I adjetivo & pron
1 (gran cantidad, mucho) (con singular) so much
(con plural) so many: ¿cómo puedes ahorrar tanto (dinero)?, how are you able to save so much money?
no necesito tantos folios, I don't need so many sheets of paper
¡hace tanto tiempo!, it's been so long!
no es para tanto, it's not that bad
2 (cantidad imprecisa) le costó cuarenta y tantos dólares, it cost her forty-odd dollars
tiene cincuenta y tantos años, he's fifty something o fifty-odd
3 (en comparaciones: con singular) as much
(: en plural) as many: tiene tantos amigos como tú, he has as many friends as you
II adverbio tanto 1 (hasta tal punto) so much: no deberías beber tanto, you shouldn't drink so much
si vienes con nosotros, tanto mejor, if you come with us, so much the better
tanto peor, so much the worse
2 (referido a tiempo) so long: tardé un mes en escribirlo, - ¿tanto?, I spent one month writing it, - so long?
(a menudo) ya no sale tanto, nowadays he doesn't go out so often
III sustantivo masculino tanto 1 Dep point
Ftb goal
2 (una cantidad determinada) a certain amount
♦ Locuciones: figurado apuntarse un tanto, to score a point
estar al tanto, to be up-to-date
poner al tanto, to put sb in the picture
a las tantas: me llamó a las tantas de la madrugada/de la noche, she phoned me in the early hours of the morning/very late at night
entre tanto, meanwhile
otro tanto, as much again
por lo tanto, therefore
tanto (...) como (...), both: tanto Pedro como María, both Pedro and María
tanto por ciento, percentage
un tanto, somewhat, rather, a bit
un tanto cansado, rather tired
¡y tanto!, and how!
' tanto' also found in these entries:
Spanish:
alquilar
- amargada
- amargado
- atonía
- bar
- calva
- calvo
- ciento
- cuñada
- cuñado
- embrutecerse
- empañar
- escarnio
- fastidio
- griterío
- gusto
- hartar
- hermano
- histórica
- histórico
- idiotizar
- licuación
- marcar
- mejor
- mientras
- mucha
- mucho
- normal
- objeto
- padre
- para
- parecerse
- permitirse
- que
- ronca
- ronco
- satisfacción
- sobrino
- tanta
- tela
- toda
- todo
- tutearse
- ver
- vencerse
- anotar
- anular
- apuntar
- arreglar
- así
English:
acquaint
- all
- alone
- as
- awaken
- ball
- better
- bog down
- both
- critical
- delay
- din
- ear
- excitement
- fall apart
- fuss over
- hence
- labour
- lie down
- meantime
- meanwhile
- monopolize
- much
- must
- name
- neither
- packaging
- picture
- point
- privy
- rupture
- score
- scorer
- so
- somewhat
- song
- spin out
- stretch out
- such
- that
- therefore
- this
- whereas
- work
- alike
- begrudge
- cope
- every
- fail
- follow
* * *tanto, -a♦ adj1. [gran cantidad] [singular] so much;[plural] so many;tanto dinero so much money, such a lot of money;tanta gente so many people;tiene tanto entusiasmo/tantos amigos que… she is so enthusiastic/has so many friends that…;Famnunca había visto tanto niño junto en mi vida I'd never seen so many children in one place;de tanto gritar se quedó afónico he lost his voice from all that shouting, he shouted so much that he lost his voice;¡tanto quejarse del tiempo y luego se mudan a Alaska! they never stop complaining about the weather and then they move to Alaska!2. [cantidad indeterminada] [singular] so much;[plural] so many;nos daban tantos pesos al día they used to give us so many pesos per day;hay cuarenta y tantos candidatos there are forty-odd o forty or so candidates;tiene treinta y tantos años she's thirty-something o thirty-odd;nos conocimos en el año sesenta y tantos we met in nineteen sixty-something3. [en comparaciones]tanto… como as much… as;tantos… como as many… as;hoy no hay tanta gente como ayer there aren't as many people today as yesterday♦ pron1. [tan gran cantidad] [singular] so much;[plural] so many;tenemos tanto de qué hablar we have so much o such a lot to talk about;¿cómo puedes tener tantos? how can you have so many?;éramos tantos que faltó comida there were so many of us we ran out of food;ser uno de tantos to be nothing special2. [cantidad indeterminada] [singular] so much;[plural] so many;si el petróleo está a tanto el barril… if oil costs so much a barrel…;a tantos de agosto on such and such a date in August;debe de andar por los cuarenta y tantos he must be forty-odd;ocurrió en el sesenta y tantos it happened in nineteen sixty-something3. [igual cantidad] [singular] as much;[plural] as many;tantos as many;tantos como desees as many as you like;había mucha gente aquí, pero allí no había tanta there were a lot of people here, but there weren't as many there;otro tanto as much again, the same again;otro tanto le ocurrió a los demás the same thing happened to the rest of them;ponme otro tanto same again, please;Famni tanto ni tan calvo there's no need to go to extremes;Esptanto monta, monta tanto it makes no difference, it's all the same to me/him/ etc♦ adv1. [mucho][tiempo] so long (that…);tanto (que…) [cantidad] so much (that…);no bebas tanto don't drink so much;de eso hace tanto que ya no me acordaba it's been so long since that happened that I don't even remember;la aprecia tanto que… he's so fond of her that…;ya no llueve tanto it's not raining as much o so hard now;ya no vienen tanto por aquí they don't come here so often o as much any more;la quiero, pero no tanto I like her, but not that much;quizás tardemos una hora en llegar – ¡no tanto! it may take us an hour to get there – it won't take that long!;¿nos denunciarán? – no creo que la cosa llegue a tanto will they report us? – I don't think it will come to that;no es para tanto [no es tan grave, malo] it's not too serious;[no te enfades] there's no need to get so upset about it, it's not such a big deal;¿el mejor escritor de la historia? yo creo que no es para tanto the best writer ever? I don't see what all the fuss is about myself;faltan cien kilómetros todavía – ¿tanto? there are still a hundred kilometres to go – as much as that?;tanto (es así) que… so much so that…;odia las fiestas, tanto es así que no celebra ni su cumpleaños he hates parties, so much so that he doesn't even celebrate his own birthday;tanto más cuanto que… all the more so because…;tanto mejor/peor so much the better/worse;si no nos quieren invitar, tanto peor para ellos if they don't want to invite us, that's their loss;¡y tanto! absolutely!, you bet!;hay cosas más importantes en la vida – ¡y tanto! there are more important things in life – there certainly are! o that's too true!me gusta tanto como a ti I like it (just) as much as you do;la casa está deteriorada, pero no tanto como para demolerla the house is in a poor state of repair, but not so as you'd want to demolish it;tanto hombres como mujeres both men and women;tanto si estoy en casa como si no whether I'm at home or notno importa qué tanto sepan de tecnología it doesn't matter how much they know about technology♦ nm1. [punto] point;[gol] goal;marcar un tanto to scoretanto directo de saque [en tenis] ace;tanto de saque [en tenis] service point2. [ventaja] point;apuntarse un tanto (a favor) to earn a point in one's favoures un tanto pesada she's a bit of a bore o rather boring;se le ve un tanto triste he seems rather sadte cobran un tanto por la reparación y otro por el desplazamiento they charge you so much o a certain amount for the repair work and on top of that a call-out charge;un tanto así [acompañado de un gesto] this muchtanto por ciento percentage;¿qué tanto por ciento de IVA llevan los libros? what percentage Br VAT o US sales tax do you pay on books?♦ al tanto loc advsiempre está al tanto de todo she always knows everything that's going on;no estoy al tanto de lo que ha pasado I'm not up to date with what happened;te mantendremos al tanto we'll keep you informed;mantenerse al tanto (de algo) to keep up to date (on sth), to keep oneself informed (about sth);poner a alguien al tanto (de algo) to inform sb (about sth)♦ en tanto que loc conj1. [mientras, hasta que] while;espera en tanto que acabamos wait while we finish2. [mientras, pero] while, whereas;él dimitió en tanto que los demás siguieron en el cargo he resigned while o whereas the others remained in their posts♦ en tanto que loc prep[como] as;en tanto que director, me corresponde la decisión as manager, it's for me to decide♦ entre tanto loc adv[mientras] meanwhile;haz las camas y entre tanto, yo lavo los platos you make the beds and, meanwhile, I'll do the dishes♦ hasta tanto loc conj[hasta que] until;hasta tanto no se reúnan until they meet♦ por (lo) tanto loc conjtherefore, so* * *comí tantos pasteles que me puse malo I ate so many candies that I was ill;no vimos tantos pájaros como ayer we didn’t see as many birds as we did yesterdayun tanto a little;uno de tantos one of many;tienes tanto you have so much;no hay tantos como ayer there aren’t as many as yesterday;a las tantas de la noche in the small hourstardó tanto como él she took as long as him;tanto mejor so much the better;no es para tanto it’s not such a big deal;a tanto no llega things aren’t as bad as that;tanto es así que … so much so that…;tanto (me) da I don’t really care;¡y tanto! yeah!, right on!:por lo tanto therefore, so;entre tanto meanwhile;ella trabajaba en tanto que él veía la televisión she was working while he was watching televisionV m1 point;marcar un tanto DEP score a point;tanto por ciento percentage2:estar al tanto be informed (de about)3:él es muy inteligente, y ella otro tanto he is very intelligent and so is she o and she is too* * *tanto adv1) : so muchtanto mejor: so much the better2) : so long¿por qué te tardaste tanto?: why did you take so long?tanto, -ta adj1) : so much, so many, suchno hagas tantas preguntas: don't ask so many questionstiene tanto encanto: he has such charm, he's so charming2) : as much, as manycome tantos dulces como yo: she eats as many sweets as I do3) : odd, however manycuarenta y tantos años: forty-odd yearstanto nm1) : certain amount2) : goal, point (in sports)3)al tanto : abreast, in the picture4)un tanto : somewhat, ratherun tanto cansado: rather tiredtanto, -ta pron1) : so much, so manytiene tanto que hacer: she has so much to do¡no me des tantos!: don't give me so many!2)entre tanto : meanwhile3)por lo tanto : therefore* * *tanto1 adj pron1. (con nombres incontables) so much2. (con nombres contables) so many¡hay tantos mosquitos! there are so many mosquitoes!tanto... como as much... as / as many... as... y tantos... somethingtanto2 adv1. (en general) so much2. (tiempo) so longtardabas tanto, que me fui you took so long, that I wenttanto... como... both... and...tanto3 n point / goal -
5 distant
1) (far away or far apart, in place or time: the distant past; a distant country; Our house is quite distant from the school.) distante, alejado, lejos (de)2) (not close: a distant relation.) distante3) (not friendly: Her manner was rather distant.) distante, fríodistant adj lejano / remototr['dɪstənt]1 (place) lejano,-a, distante, remoto,-a, apartado,-a; (time, past) lejano,-a, remoto,-a; (look) distraído,-a, ausente; (cousin, relative) lejano,-a2 (cold, aloof) distante, frío,-adistant ['dɪstənt] adj1) far: distante, lejano2) remote: distante, lejano, remoto3) aloof: distante, fríoadj.• apartado, -a adj.• arrinconado, -a adj.• ausente adj.• distante adj.• esquivo, -a adj.• lejano, -a adj.• ligero, -a adj.'dɪstənt1)a) ( in space) <spot/country> distante, lejanob) ( in time)in the distant past/future — en el pasado remoto/en un futuro lejano
3) < relative> lejano; <resemblance/connection> remoto4)a) ( aloof) distante, fríob) ( absentminded) <expression/tone> ausente, ido['dɪstǝnt]ADJ•
the school is 2km distant from the church — la escuela está a 2km (de distancia) de la iglesia•
in a distant part of the country — en una remota región del país•
we had a distant view of the sea — veíamos el mar a lo lejos2) (in time) [future, past, ancestor] lejanoin the not too or very distant future — en un futuro no demasiado or no muy lejano
•
in the distant past — en un lejano pasado, en un pasado remoto•
at some distant point in the future — en algún momento del futuro lejano3) (=not closely related) [relative, cousin] lejano; [connection] remoto4) (=aloof) [person, manner, voice] distante5) (=removed)all this seems so distant from the Spain of today — todo esto parece muy alejado de la realidad española de hoy, todo esto parece no tener nada que ver con la España de hoy
Steve gradually became more distant from reality — poco a poco, Steve se iba alejando cada vez más de la realidad
he has become somewhat distant from the day-to-day operations of the department — se ha distanciado un tanto de las operaciones diarias del departamento
6) (=distracted) [person, look] ausente* * *['dɪstənt]1)a) ( in space) <spot/country> distante, lejanob) ( in time)in the distant past/future — en el pasado remoto/en un futuro lejano
3) < relative> lejano; <resemblance/connection> remoto4)a) ( aloof) distante, fríob) ( absentminded) <expression/tone> ausente, ido -
6 carraca
Carraca, esta palabra significa comida, condimentos, conquivus, (cacharros, etc.). Cuando íbamos a llindiar el ganáu disdi ‘l albiar el díe fasta que tapecíe, (cuidar el ganado desde el amanecer hasta el oscurecer) llevábamos la carraca nun cabaxín, zurronacu ou cestacu cualquier, (cabás, zurrón o cualquier otro cesto). Les muyeres baxaben al merquéu ya traíen la carraca pa toa la xemana. (Las mujeres bajaban al mercado y compraban si tenían dinero lo que se necesitase en la casa para toda la semana). Carraca tamén lu ye lu que lus vaqueirus chebaban disdi la teixá pal sou cabanu ou corte de la braña, dunde a lu mexor taben un fatáu de díes xin baxar a l'aldina, per ístu llebaben un carracáu de couxes que ñecexitaben. (Carraca también es lo que los vaqueros llevaban desde casa para sus cabañas del puerto, las morteras o los prados, donde a lo mejor estaban unos días sin bajar a la aldea, por esto subían muchas cosas que necesitaban y no todas eran para comer sino que algunas eran simples cacharros, o humildes mantas. Y carraca hermanos míos, era la que hacía mi madre y todas las vindas de los rojos, cuando todas las semanas iban a visitar a sus maridos a la Cárcel Modelo de Oviedo, como por las demás no puedo hablar, porque yo no sé cómo se arreglaban las pobrecitas, aunque me supongo que muchas hasta pidiendo limosna, sí que lo puedo hacer de mi madre, que todos los martes era el día que tenía de comunicación, y ella nunca sabía si le iba encontrar vivo, porque por aquellos tiempos fechus de llágrimes ya xufriencies, tous lus díes na carxel d'Uviéu achuquinaben cambrionáus enteirus de xóvenes astures y'anxina d’ista maneira tan achuquina, encalducá per prexones xin concencia, nin dinidá nin «Xusticia Humana», fexérun bon amagüestu de toes les xuventúes roxes d'Asturies, ya les pouques que nun achuquinarun llantárunlas nus batallones de trabayadores, dunde munchus morrierun achindi fartus de fames, de llatigazus ya vexaciones, ya lus oitres que xuerti tubieren de golguer pa la sou teixá, fexérunlu mamplenáus d'amollexíes que per mor d'echus tamén fatáus morrieron. Falaba you que carraca yera lu que miou má le chevaba ‘l miou pá tous lus martes a la carxel, que you nun séi lu que yera, perque na nuexa teixá nun había esconxolancia de nagua, peru lu que fora écha llantábalu tou nuna fardelaca, ya colaba na xuntura d'oitres muyeres de l'allina camín d'Uviéu tres ou catru gores endenantes qu’almaneciera, pos teníen qu'espatuxar alrreór de cuarenta quilómetrus andandu ya oitres tantus pa la regolguía, pos entoncenes nun valía faer el auto-stop que güéi se fae, perque tous lus cambriones ya coches cuaxi yeren millitares, y'angunus oitres yeren de lus drechistes, ya lus roxus nun teníamus namái que goxetáus mexeries, ya manegáus de miéu ‘l nuexu hermenu ‘l venceor, perque lus nuexus homes morrieran lluchandu nel frinti, ya lus oitres taben arretrigáus per les cárxeles dunde poucu a poucu lus achuquinaben ou lus esclavizaben nus batallones de trabayaóres, anxina yera que tou Asturies taba xemada de viudes, de vieyus ya de guaxiquinus güerfaninus, que tous nuexóitres, viétchus, muyeres ya nenus de lus roxus, díbamus ser esclavizáus inhumanamente baxu 'n enfernal xugu que nun nus dexaba más llibertá que la que nel xuenu cheldábamus. —Ya n'agora vou xebrame del trabayu d'enfilerar pallabres p'encalducalus cuamigu dientru d’ista hestoria dou tán lus raigones ya l'escola de nuexes costumes ya llingua. TRADUCCIÓN.—Por aquellos tiempos hechos de lágrimas y de grandes sufrimientos, todos los días que el Hacedor alumbraba, en la cárcel de Oviedo asesinaban camiones enteros de jóvenes astures, y así de esta manera tan despiadada y asesina, llevada a cabo por personas sin conciencia, ni dignidad ni ninguna clase de «Justicia Humana», llevaron a término casi el total exterminio de las juventudes rojas de Asturias, y las pocas que no asesinaron, las esclavizaron en los famosos batallones de trabajadores, donde muchos allí murieron hartos de hambre, de vejaciones y latigazos, y los pocos que tuvieron la suerte de volver a sus hogares, lo hicieron llenos de enfermedades que por mor de ellas también murieron bastantes. —Decía yo que carraca también era lo que mi madre le llevaba todos los martes a mi padre a la cárcel, que yo no sé lo que pudiera ser, porque en nuestra casa no había ninguna cosa de nada, pero lo que fuese ella lo metía dentro de una saca y marchaba en unión de otras mujeres de la aldea camino de Oviedo tres o cuatro horas antes que amaneciese, pues tenían que caminar alrededor de cuarenta quilómetros y otros tantos de retorno y todos los hacían andando, pues no servía hacer el auto-stop que hoy se hace, porque todos los camiones y coches casi eran militares, y algunos otros que había eran de los derechistas, pues los izquierdistas no teníamos nada más que grandes cantidades de miseria, así como de miedo a nuestro hermano el vencedor que jamás se portó nada bien con nosotros, porque nuestros hombres habían muerto en el frente, y los otros estaban presos en las cárceles, donde poco a poco les iban asesinando, o los esclavizaban en los campos de concentración o batallones de trabajadores, así era que toda Asturias estaba sembrada de viudas, de viejos y de niños huérfanos, que todos nosotros, viejos, mujeres y niños de las izquierdas, íbamos a ser esclavizados inhumanamente bajo el infernal yugo que no nos dejaba más libertad que la que en el sueño hacíamos. Y ahora me voy alejar del trabajo de poner en orden las palabras en este diccionario, para llevarles conmigo a los lugares donde yo he aprendido la dulce lengua de Asturias, que no es otro lugar que la escuela donde vivían las raíces y costumbres de Nuestro Pueblo, pues no se pueden buscar nuestras falancias en ningún otro lugar ni parte. Por esto les digo ahora, que si yo no hubiese vivido tan simple, sencilla, pobre, miserable, esclavizadora y dentro de la más natural de la «RAIZ ANCESTRAL DE ASTURIAS», ni yo ni nadie podría legarle a mi «AMADA ASTURIAS» ni a sus «HIDALGAS GENTES», la documentación pura, natural y sencilla que pueda tener este diccionario, porque desde estas mis simples líneas y mirándome muy mucho de lo que digo, les afirmo que hay muy poco fiable por no decir nada, escrito de nuestras costumbres y lengua. «DIES D’ENFERNU» (DÍAS DE INFIERNO) —Yera you 'n zaragoletu, 'n guaxiquín, un nenacu, 'n rapacín (un niño de unos ocho años), cundu la ñecexidá más prieta me fexera depriender lu que yera ‘l dollor, la xufriencia, l’inxusticia, lu pior qu'el Home pudiés encaldar d'enría lus sous xemexantes, you yera ún de lus miles d'anxelinus de miou Tierra que diba faer arroxaúra nel vivir d’ enfernu que m’aguardaba. Xin, fatáus de güérfanus lu mesmu que you, que güéi nel díe xuntu con nuexes familias, ente fius, ñetus, ya tou ‘l andecháu de parantela xomus más de la metá de les xentes d'Asturias, peru naquechus tempus d'achuquinus ya inxusticies nun yéramus namái qu'unus guaxiquinus dexamparáus de la man del Faidor ya del Home, ya tous noxóitres tubiemus que catanus el xustentu de fatáus de maneires diferientes, la miou per exemplu fó'ísta. COLOCOUME MIOU Má de cabrieru na teixá d'un amu baldrayu y atuñáu, llabascu y'achuquín tan solu per que me diera de comer ya me vistiera dalgu, peru ‘l condenáu matábame de fame, ya la vestimenta que punxu d'enría ‘l miou llombu conxistía nun calzáu que la metá ‘l tempu espatuxaba con las patas arregañás, apaxiétchau con unus fatucus tous esgacicáus que per tous lus lláus diben les mious carnis al entestate, acaniláes per el callor ya ‘l fríu en tou ‘l tempu. —Tenía yo aproximadamente ocho años de edad cuando me asesinaron a mi padre, y me recuerdo con toda exactitud cómo la ley de aquel tiempo llevó a cabo tan imperdonable, deshumanizante y vandálica felonía. —Nuna nuétche (una noche) llegaron a la casa de unos tíos míos que en mi aldea vivían y donde mis padres y yo nos refugiamos al término de la guerra en Asturias cuatro desalmados, cuatro bandoleros, cuatro inmundicias humanas, que escudados tras de sus armas empuñadas, representaban l'enñordiada Lley (LA SUCIA LEY) que en aquellos tiempos a la Justicia traicionaba, cuento yo, que aquellos cuatro merucus (gusanos), atemorizando e insultando a toda mi familia, detuvieron a mi padre, le amarraron como a la bestia que se lleva al matadero y se lo intentaron llevar de la casa, sin que mis tíos, (y la cosa no era para menos), intentasen pronunciar asustados como se encontraban ni la más mínima palabra de súplica o protesta. Pero mi madre no les secundó, sino que bravamente intentó defender al sou home (a su marido) no sólo con la palabra, que mi madre la tenía d'aguxa lu mesmu qu’un bon obreiru (de afilada lo mismo que un buen aguijón), sino que temerariamente se abalanzó sobre ellos y fuele preciso a uno de aquellos cobardes y desalmados representantes de la deshumanizada ley que corría en aquellos tiempos, de propinarle varios golpes con la pistola, dejándola mal herida y ensangrentada, tirada en el suelo con el conocimiento perdido. Mientras que aquellos bandidos, se llevaban a mi padre sin permitirle que de mi se despidiera, y tan solamente le he podido ver por última vez, tres les rexes de la cárxel d'Uvieu 'n die 'ndenantes que l'achuquinaren. (Detrás de las rejas de la cárcel de Oviedo, un día antes de que le asesinasen). Pronto mi madre y yo, llenos de la más desolante de las tristezas, y vestidos con el traje de las más indigentes miserias y pobrezas, nos marchamos de la casa de mis tíos y nos asentamos en la abandonada, vieja y destartalada casa de mi abuela. Y sin muebles, ni nada, los dos juntos, como grandes e indomables luchadores que hemos sido siempre, dimos comienzo sin desfallecer ni un momento, a la dura lucha por la vida, sin que nadie jamás nos ayudara. Empecé a ganarme la vida como pastor, a la corta edad de que cualquier niño sólo pensaría en jugar, comer cuando tuviese hambre y recibir de continuo montones de caricias y de amor, yo sin embargo, a pesar de no poseer nada de todas estas maravillosas cosas, era en extremo a mi manera feliz. Marchaba todas las mañanas con mi ganado al monte, donde permanecía todo el día, tan sólo con la compañía que me brindaba mi fiel y siempre por mí con cariño recordado Pelayu, que era un perro, de una inteligencia y sentimientos, que más bien que un chuchu (perro), parecía aquel singular animal un ser humano. Luego por las tardes, cuando el sol se escondía por detrás de las altas cumbres, retornaba feliz a la aldea, siempre lleno de contentura, cantando las más de las veces, amenizado por el potente tañir del zumbiétchu (cencerro) que llevaba colgado al cuello el semental del rebaño. Una mañana como tantas otras me encaminé con mi rebaño al monte y seria como a la media tarde cuando a la entrada de una cueva que se asentaba en un lugar casi inaccesible me encontré medio enterrado con las piedras y la escasa tierra que hacían la reducida plataforma de la portada de la caverna, un pequeño aro de oro, yo he tenido por así decirlo desde mi infancia la inmensa suerte de poseer una imaginación tan inmensamente dislocada, que por tal solían decirme mis vecinos, que era yo el rey de las mentiras, así como el más hábil inventor de endemoniados cuentos. El caso era, que aquel misterioso anillo abandonado a tan larga distancia de mi aldea y en lugar tan argutosu (estrecho, alto, inaccesible), hiciéronme presto pensar, que aquella joya no había llegado a tal escondrijo por sí sola, sino que desde luego alguien la había traído. En el momento mi imaginación desbordante de una alegría que no encontraba un fin para frenarla, comenzó a fomentar sin el menor titubeo la fantástica idea de que en el interior de aquella caverna debía de encontrarse un tesoro de preciosas joyas y valorativas monedas, y quién le había ocultado sabe Dios cuando, seguramente habría perdido aquel anillo que por casualidad yo encontrara. Así pues, ya firmemente convencido, adentreme temerariamente sin el menor temor por la angosta cueva con las miras de apoderarme de aquella inmensa riqueza que según mi soñativa imaginación me había hecho comprender que en su interior me estaba aguardando. Pero aquel día no conseguí mi feliz propósito, porque era la caverna más larga de lo que había pensado y la oscuridad que en ella reinaba me hacía ciego de toda luz. Senteme en su entrada muy desilusionado al no poder lograr lo que había soñado, pero pronto mi mente empezó a dibujarme mil dispares tesoros, pues por el rastro que descubriera seguramente que dentro de la gruta se hallaría escondida alguna chalga (tesoro) guardado con toda seguridad por una Xana, Xumiciu, Trasgu o Culiebru (dioses de la Mitología asturiana), pues al decir de el abuelo Nicomedes cuando en las largas veladas de los inviernos y sin jamás interrumpirle con grande contentura le escuchábamos las leyendas, cuentos e historias que él lúcida y socarronamente nos contaba, afirmándonos siempre que eran tan ciertos sus relatos, como que todos habíamos nacido para morir. Y cuando hablaba de las chalgas aseguraba que tal o cual vecino, morador de esta o aquella aldea, se había hecho de la noche a la mañana rico al haber encontrado una chalga. También afirmaba poniéndose muy serio alegando unos razonamientos que convencían, que las montañas que rodeaban nuestra aldea había muchas chalgas escondidas, que fueron sepultadas hacía muchos siglos por los invasores moros, que al ser vencidos por los astures y al no poder huir con tan pesados tesoros, los ocultaban en las montañas con las miras de poder regresar algún día a desenterrarlos. Como cuento, yo en aquellos momentos vivía alborozado, sumergido en una disloca alegría al saberme ya dueño de aquella incontable riqueza, haciendo que mis inocentes ojos sonriesen felices inmersos en la imaginativa dicha de poder muy pronto liberar a mi madre de la pobreza y quitarla del agobiador trabajo que faenaba trabajando en los eros de los vecinos de estrella a estrella por un miserable sueldo andechandu (en cuadrilla) todos los días. Y así pensando todas las dichas que mi infantil mente podía imaginar, rodeado por el sepulcral silencio que envolvía la grandiosidad de las montañas, rasgado de vez en cuando por el potente y agudo graznido que desde los peñascos más inaccesibles, o desde los infinitos espacios donde con majestuosidad planeaban, lanzaban las útres (águilas), que con ojos inquisitivos oteaban con hambrientas intenciones los escabrosos riscos y las empinadas fistietchas (pequeños valles encajonados entre las peñas), con la esperanza achuquinante (asesina) de poder atrapar con la rapidez del rayo, algún recental que se hubiese xebrau (apartado) de su madre. También aquel silencio que invitaba a la meditación era con más continuidad cortado, por el dinámico tañir del zumbiétchu (pequeño cencerro) que colgaba del brioso cuello del macho cabrio, conductor y semental del rebaño. Como cuento, allí permanecía ensimismada mi mente en el soñar despierto, fabricando sin trabas de la misma nada, las más disparatadas y fabulosas dichas, que harían la felicidad de mi madre junto con la mía. Llegó casi sin enterarme el atapecer del día (al oscurecer) y fue entonces cuando desperté con prisa del maravilloso soñar donde vivía, y raudo, con agilidad y destreza que hoy al recordarla me causa dicha, reuní en pocos minutos mi rebaño, ayudado con eficacia por Pelayu, mi fiel, obediente, valiente y amaestrado perro, que no le tenía miedo a nada ni a nadie si exceptuamos al siempre mal intencionado y vigoroso macho semental de la reciétcha que yo allindiaba (ganado menudo que yo cuidaba). Y cuando ya el día agonizaba entre las negras vestimentas de la noche, entré en mi aldea conduciendo orgullosamente mi rebaño. A la entrada del pueblo sentado plácidamente fumándose un cigarro, estaba esperándome mi amo preocupado por mi tardanza y acercándose a mí, con palabras desaforadas e insultantes, a la par que me reprendía con dureza, me preguntaba el por qué me había demorado tanto. No recuerdo lo que le contesté, ni la historia que le largué, lo que si sé, que no se creyó de ella nada, pues todas las gentes que me conocían bien sabían, que yo confundía la verdad con la mentira haciendo con entrambas las más inverosímiles y dislocadas historias. Sin embargo, lo que yo sabía muy bien, era que aquel miserable labriego de mi aldea, que tenía la desgracia de cuidarle sus ganados, por la triste desgracia de una comida infame y peor vestimenta, no le incomodaba en absoluto que yo llegase tarde o que me despeñara desde un serapu (peña) y me escontonara la motchera (rompiera la cabeza), lo único que le preocupaba al condenado, era que llegasen a su teixada (casa) sanos y fartus (hartos) todos sus ganados. Al siguiente día bien de mañana como de continuo hacía, con un poco de sabadiegu (chorizo malo) un cantezu (pedazo) de pan moreno y cuatro manzanas dentro de mi zurrón, salí de mi aldea afaluchandu (arreando) el rebaño, y con aquellas miserables viandas que llevaba en mi morral, tenía que aguantar todo el día en el monte corriendo sin descanso tras aquella veceira (rebaño) de cabras. Lo que no sabía el condenado de mi amo, era que yo siempre que tenía hambre, le ordeñaba sus cabras dentro de una lata que tenía escondida en la montaña, hartándome tanto yo como mi fiel Pelayu de espumosa y fresca leche hasta el golifar (hastiar). Si el bastruya (zafio) de mi amo tan sólo hubiese sospechado que le mucía (ordeñaba) sus cabras todos los días, me hubiera eszarapau (despedazado) mi frágil cuerpo con un mamplén de cibiétchazus (con muchos palos). Espatuxaba (caminaba) yo muy contento aquella mañana, quizás lo hiciera mucho más feliz que nunca, arreaba mi rebaño con desacostumbrada prisa, porque ansias locas tenía de llegar a la montaña, para entrar de nuevo en la misteriosa cueva, pues ahora ya no tendría problemas con la obscuridad que en ella reinaba, ya que conmigo llevaba una caja de cerillas y un pequeño candil que le había arrapiegáu (hurtado, quitado) de la corte (cuadra, establo) a mi amo, y con aquella luz, sería capaz de bajar hasta las mismas entrañas de la tierra, si a tal lugar la caverna se extendiese. Aquella noche había dormido poco y soñado mucho, tanto despierto como dentro del desvelado sueño, y tanto de una manera como de la otra, siempre llegaba a la conclusión, de que dentro de aquella para mi misteriosa gruta se ocultaba una fabulosa chalga de la que iba ser yo su señor y dueño, y cuando tal me sucediese, ya no sería yo más criado de ningún rapiegu (zorro) amo, ni tampoco a mi querida madre se le encallecerían jamás las manos, efectuando esclavizantes trabajos, nunca para el prójimo bien servidos y siempre por él peor pagados, ni se partiría sus costillas refrescándose el cansancio en su propio sudor por las fincas de nuestros vecinos, por donde se arreventaba todos los días del año, por la mezquina soldada de una fuente no muy grande de harina, un cesto de patatas, o cualquier otra vianda que mitigase el enorme fantasma del hambre, que desde el fin de la guerra se había enseñoreado de nuestro indigente char (lar), que nos obligaba despiadadamente a unos ayunos tan sumamente raquíticos, que el día que comíamos algo en traza (algo mas), tal parecía que habíamos cometido un grave pecado. Cuando yo fuese dueño de aquel tesoro, (abanzaba seguido de Pelayu arreando con prisa los ganados camino de la argutosa «abrupta» montaña, a la par que imaginativamente iba pensando), compraremos una casa decente, buenas fincas y mejores ganados, y entonces nuestros vecinos nos mirarán con respeto, y no nos tratarán con el menosprecio y la esclavitud a que ahora nos someten. Llegué al fin hasta el lugar que por costumbre tenía de enveredar el ganado para que a su aire subiesen guareciendu (pastiando) como siempre hacían hasta llegar al final de la tarde que era cuando el rebaño solía alcanzar lo más alto de la montaña. Pero aquel día no seguí yo al redil como siempre hacía, sino que me adelante a él corriendo sin el menor cansancio laderas arriba, hasta que por fin sudoroso y galopante en la alegría llegué a la vecindad de la caverna. Pude comprobar sonriente a la par que cariñosamente acariciaba a Pelayu, cómo éste me miraba contrariado al ver que yo por primera vez había cambiado todos mis cotidianos hábitos. Ya que siempre nada más llegar al monte y dejar a las cabras a su albedrío pastiando, nos sentábamos en el lugar acostumbrado, y zampábamos sin pérdida de tiempo a partes iguales como buenos compañeros, la miserable comida que nos había servido nuestro amo. Después jugábamos incansablemente en mil dispares entretenimientos hasta quedarnos rendidos, y muchas veces tras de nuestros juegos, los dos juntos abrazados nos quedábamos profundamente dormidos y al despertarnos sino avistábamos el rebaño, corríamos alocados por la preocupación, por entre los abruptos riscos, y las espinosas malezas hasta lograr encontrarlo. Después otra vez gozosos retornábamos a nuestros juegos, o yo me quedaba mirando a las montañas ensimismado pensando, mientras que Pelayu se entretenía cazando grillos, u otros insectos, y otras veces con sus blancos y poderosos colmillos recorría con rabia su pelambrudo cuerpo, diezmando la cabanada (rebaño) de pulgas y otros parásitos que con su sangre se alimentaban. Como cuento, aquella mañana mi fiel Pelayu me miraba preocupado, pudiendo yo observar en sus vivarachos, picarescos e inteligentes ojos, una recriminación que me estaba haciendo, por su forma de ponerme sus fuertes patas en mi pecho, a la vez que me lamía entre pequeños y cariñosos ladridos mi rostro. Si con sus ladridos pudiese hablar mi lenguaje, seguramente que me diría. —No seas un iluso soñador, mi más querido y preciado compañero, no llegues con tu fantástico pensamiento hasta el extremo de acariciar ni tan siquiera cuanto te has imaginado. Comámonos con la alegría de que hacemos gala todos los días, esa mezquina comida que nos da nuestro despreciable amo, y juguemos con la inocente felicidad de siempre, ya que éste será el más grande tesoro que jamás podrás superar en tu vida. ¿Dónde podrás hallar una riqueza que se pueda comparar a la natural y sencilla felicidad que hoy gozas, aunque ésta se haga su camino dentro de la gran pobreza que te acompaña? Pero hoy yo sé fijamente, que aunque mi perro pudiese hablar, haciendo que en tal momento me asustase al presenciar tan grande milagro, y me dijese que no entrase en la cueva, porque lo que dentro de ella iba a encontrar sería mi propia muerte, la verdad es, que ni al mismo Faidor (Dios) en aquellos momentos yo no obedecería, y así de resuelto, encendí el candil, y sin el menor asomo de miedo, ya que la ilusión y la alegría que poblaban mi espíritu en aquel encaldar (hacer) eran tan inmensos, que empequeñecían hasta el ignoro cualquier otro sentimiento. Adentreme en la cueva que era iluminada tenuemente con la pobre luz que el candil despedía, siempre acompañado de Pelayu que tras de mí, el muy tuno de mi aventura se reía, no era larga la caverna, pues a treinta metros no alcanzaría, y cuando llegué al final, no encontré ni las Xanas, ni los Trasgus ni Xumicius, ni la chalga, preciado tesoro que yo perseguía, sólo había muchos cascos de avellanas y de nueces, algunas latas de conservas ya vacías, unos trapos manchados de sangre, unas mantas viejas y apoyadas en la rocosa y húmeda pared de la cueva, había varias armas de fuego que pronto me hicieron olvidar la riqueza que en un principio había imaginado que allí me aguardaría. Por primera vez en mi vida iba a tener juguetes, auténticos juguetes de verdad de los que usaban los hombres para asesinarse vilmente al igual que hacen los lobos cuando por su cuenta cogen un apacible rebano de ovejas. Dejé el candil en el suelo y elegí entre todas aquellas armas una brillante escopeta, lleno de contentura me senté encima de aquellas mantas y empecé a maniobrar con aquel peligroso juguete, yo sabía cómo se manejaba supuesto que mi amo tenía una escopeta muy parecida y le había visto limpiarla y cazar con ella algunas veces, durante algún tiempo estuve jugando con ella, de una canana que allí había saqué dos cartuchos que metía y sacaba dentro de su recámara, yo me creía en aquellos mis felices instantes el más grande cazador del universo. Pelayu que ya se había cansado de husmear por todas las partes y no habiendo encontrado nada donde llancái el diente (hincar) se tumbó en el suelo frente a mi mirándome sonriente y burlonamente, (porque aunque ustedes no lo crean, yo sé que los chuchos saben sonreir). Enojeme de Pelayu al ver como tan descaradamente se mofaba de mí, por eso encañonele con la escopeta con ánimo de amenazarle, pero cambió Pelayu de gesto rápidamente, levantose con rapidez del lugar donde estaba achucáu (costado), enseñome los clientes ladrándome muy enfadado y a la velocidad del rayo salió de la cueva, quizás porque el inteligente animal presentía, de que alguna desgracia iba a lleldar (hacer) yo con aquel mortífero artefacto, y no quería ser él quien primeramente la recibiese en su cuerpo. Aun permanecí algún tiempo en la gruta jugando a mi manera con las armas, y solamente cuando el candil por su guiños me hizo comprender que su luz ya se le estaba escosando (terminando), salí de la caverna con la escopeta en una mano, dos cartuchos en su recámara y el candil en la otra. En el exterior Pelayu correteaba detrás de los grillos y las camporinas (mariposas) al parecer ya libre de todo enfado. Ya cansado de jugar dejé la escopeta en el suelo y senteme tranquilamente al lado del zurrón, y en cuanto mi perro vio que ya había abandonado el arma, vino corriendo hacia mí, moviendo la cola y sonriéndome amigablemente. Allá abajo en la mitad del valle pude ver a mi rebaño cómo subía espenandu (comiendo) los pochitcus (enanas encinas), y yo de nuevo me volví a sentir feliz y contento a pesar de no encontrar la chalga que tanto con su riqueza había soñado e ideado. Comimos a hora desacostumbrada mi perro y yo aquella pobreza de comida, y tras de jugar un rato, él se quedó adormilado y yo comencé a pensar de quién serían aquellas armas. No me cabía la menor duda de que aquel arsenal de armas debía de ser de los fugáus (huidos), seguramente que eran de aquellos cuatro rapazones (mozos) que se entregaran a los soldados que estaban destacados en mi aldea. Yo los había visto en el cuartel que los militares tenían que era en la escuela de mi aldea, un amplio edificio que fuera regalado a la parroquia por unos indianos del chugar (lugar) que retornaran de las américas con la corexa betchá de cuartus (con la cartera llena de dineros). Recuerdo que aquel día que yo los vi, un soldado que de seguro sería el barbero, les estaba cortando el abundante pelo que lucían, y uno de los rapazus le dijo sonrientemente al militar. ¡No hace falta que te molestes mucho camarada, pues cuando un día de estos nos trasladeís a la cárcel de Oviedo, allí lo más seguro es que nos rebanen el pescuezo! EL MACHO CABRÍO Güelgu coyer el filu dóu d'endenantes m'enduébitchaba algamiandu na miou motchera alcuerdancies de cundu you yera guaxe, ya comu tóus non se puén cuntar per filera, per ísu xebreme d'aquín, pa dir p'acuchá, perque toes les couxes tienen la sou xaceda, ya non la quixéramus cataye nuexotrus. (Volviendo coger el hilo de los aconteceres que anteriormente en mi cerebro se barajaban dentro de las añoranzas de mi niñez, y como todos estos acaeceres no se pueden relatar en hilera, por eso me marché de éste, para ir al de más allá, que es de donde vengo ahora, porque todas las cosas tienen su propia postura, y no la que quisiéramos darle nosotros). Y aunque parecía que me había perdido por estar tan llargu lonxe (tan largo lejos) la verdad es que yo no pierdo el tiempo adornando los hechos que no deben de ser adornados, nin fiéndume en xebraures que van esfaese 'n probeces, perque 'l que non ye llicenciáu 'n filloxofía e lletres, non pué faer munches froritures con les pallabres nin les lletres, ya per ístu, tien que encaldase 'n aforrador d'istus dellicáus y'artifixusus monumentus, perque si lus mesmus que güéi día que lus manexan y'atreinan, la metá de les veces non xapien lu que falen, ya llanquen el focicu fasta les urées en telares de Pachu 'l Xabadiegu betcháus de poxa y'escosáus del granu que ye pelu que tóus muramus nista engochá vida, ¿qué fairé you que 'deprendí namái que tres meses nuna escola pública? (Ni me hondeo en deserciones que se deshagan en pobrezas, porque quienes no son licenciados en filosofía y letras, no pueden hacer muchas florituras con las palabras y las letras, y por esta razón, tienen que hacerse ahorrativos de estos delicados y artificiosos monumentos, porque si los mismos que hoy en día los manejan y cuidan, la mitad de las veces no saben muy bien ni la mitad de lo que escriben, ni otra pareja parte de lo que hablan, y meten por estos menesteres el hocico hasta las orejas, en cuestiones que los imposibilitan para después resolverlas, y si se aproximan a este nivelamiento, lo hacen sembrando una hierba productora de mermado grano, que es el punto primordial que todos intentamos recoger en esta cerda vida. Como cuento, si estos señores eruditos en estas materias se equivocan ¿qué puedo hacer yo, ¡pobre de mí!, que tan solamente he tenido la suerte de ir al colegio público tan sólo tres meses?). Cuento yo que me hallaba en aquellos mis infantiles pensares intentando saber a qué huidos pertenecían aquellas armas, y así dejé tal perder el mucho tiempo que me sobraba, cuando mis ojos retrataron el gran combate que a baja altura, muy por debajo de donde yo me encontraba, sostenían tres cuervos, que despiadada y valientemente le atacaban a un águila real, y ésta piando quizás por el dolor que le inferían los efectivos picotazos de los cuervos, o tal vez en su lenguaje maldiciéndoles llena de rabia por el no poder repeler el ataque de que era objeto. No podía defenderse de sus tenaces atacantes, porque todo su cuerpo en gran tensión estaba, ya que al volar tan bajo, todas sus enormes energías las precisaba para mover sin el menor descanso sus grandes alas, con el apremiante fin de salir de aquel espacio que al parecer pertenecía a los belicosos cuervos, que con ardorosa valentía y enquina ofensiva, disputaban tal natural privilegio, a las mismas soberanas de los cielos. Había yo presenciado muchas veces batallas entre las águilas y los cuervos, y siempre éstos las perseguían atacándoles por su parte posterior, hasta la altura donde el águila ya no necesitase mover sus alas para sostenerse, cuando esto sucedía, los cuervos precipitadamente abandonaban el combate, porque ellos sabían, que donde el águila pudiese planear, todo animal viviente que se acercara, encontraría entre sus poderosas garras una rápida muerte. Queriendo yo saber como es natural el por qué los cuervos atacaban a las águilas, un día que cuidando sus cabras junto a mí estaba un paisano llamado Máximo, que por apodo se le llamaba el «Puchegu», porque tenía tantas razones en sus hablares como palabras por su boca se alumbraran, a pesar de que el Puchegu no sabía leer ni escribir, sabía de cuentos más que el mismísimo Quevedo, e igual hacía cuando se le necesitaba de veterinario que de médico, atinaba casi siempre cuando iba a llover o hacer buen tiempo, en fin, que era Máximu el Puchegu en todas aquellas aldeas de mis amores, una Enciclopedia que aventajaría en mucho a todas las que en nuestros días nos sirven las grandes editoriales, industriadas por hombres estudiosos de las ciencias. Empezó mi amigo el Puchegu explicándome, que son los cuervos de las abruptosas montañas más bregáus (valientes) que los que moran en las valladas o pequeñas lomas, y todo porque la escasez de alimentos en las rocosas cumbres, es muy inferior a los que existen en los valles o montículos, y así como a los hombres la abundancia los hace temerosos y a veces hasta pusilánimes, y la necesidad o privaciones los vuelve por ley de vida temerarios y osados, en los animales ocurre en igual medida lo mismo, así pues, el cuervo defiende su pitanza no permitiendo que las águilas cacen a menor altura que la que les pertenece, y si desde tal situación descubren una pieza, y bajan con su endemoniado vuelo de alas plegadas la apresan y luego vuelven a elevarse al lugar que les corresponde, los cuervos no osarán ni tan siquiera molestarlas, pero si por el contrario descienden para dedicarse a cazar desde el lugar que no les pertenece, entonces los cuervos las atacan con verdadera saña y valentía y siempre logran hacerlas ascender hasta la posición que ellos consideran justa. Esto es así, porque desde tal altura las águilas sólo pueden divisar en tierra una pieza que ellos no cazan nunca, como puede ser un conejo, una pequeña res, un zorro, y hasta inclusive el mismo perro que con el pastor cuida el rebano, y también se han dado casos en que las águilas hasta han cazado un lobo, y con él entre sus garras han subido hasta sus utreras (nidos) donde le devoraban con la misma satisfacción que pudieran hacer cuando se afestinaban con las tiernas carnes de un inocente corderillo. Si las águilas pudiesen volar más bajo sin ser por los cuervos molestadas, también podrían cazar con gran facilidad, lagartos, culebras, etc., etc., y es ésta precisamente la comida que el cuervo defiende, por eso ataca al águila cuando ésta intenta apoderarse de la que él cree que es su exclusiva pertenencia. Terminó el águila al fin tras el ardoroso acoso a que la sometieron los cuervos de subir hasta la altura que ellos consideraron lícita, y rápidamente éstos plegando sus alas la abandonaron y en vertiginoso vuelo buscaron el abrigo de los arbustos de sus montañas. Terminó para mí aquel día el maravilloso espectáculo que la soberana del cielo y los bravos cuervos me habían ofrecido, y fue entonces cuando me incorporé del lugar donde me hallaba sentado, para mirar a mis cabras que guarecían (pastiaban) por encima de donde yo estaba a la corta distancia de unos cincuenta metros, lo primero que mis ojos retrataron fue el orgulloso y antipático macho cabrío, que empericotáu (subido) en un cuetaron (peñasco) a la par que espenucaba (arrancaba) las fuéas d'un pótchiscu (hojas de una enana encina), mientras que las enguyía, parecíame a mí que me estaba mirando desafiadora y despreciativamente, con sus grandes y retorcidos cuernos, su larga perilla y enorme cencerro, se me representaba como el diablo que sonriéndose ladinamente se guasaba de mi humilde persona, a la par que de mi buen Pelayu, pues a entrambos y dos el condenado nos había hecho correr infinidad de veces, por eso, tanto Pelayu como yo siempre que teníamos ocasión y traicioneramente, él le mordía sañudamente en sus cadríles (patas) y yo le atizaba barganazus (estacazos) y pedradas donde mejor encaldase (terciase). Ocurriósele a mi mente en aquellos momentos el darle un buen susto a aquel demonio con cuernos y cencerro, por eso así la escopeta con determinación, y cargada como se encontraba con dos cartuchos, apunté por debajo de donde él se hallaba con el firme propósito de tan sólo darle un susto que no olvidase en su vida, y ya sonriéndome adelantadamente por el resultado de la idea que sin más pérdida de tiempo iba llevar a la práctica, apreté los gatillos de la escopeta, y una doble y potente explosión originose que dio conmigo en el suelo por la fuerte sacudida que el arma emburrióu (empujó) con dolor en mi cuerpo. Pero escosóseme d'afechu (marchóseme del todo) tal dolor, cuando entre el repilar (ecos) de la montaña por la explosión, sentí al macho cabrío lanzar al viento grandes berridas, que hiciéronme con preocupada prontitud deducir, que aquel demonio odioso no se quejaba por el susto que pudiera recibir, sino por la perdigonada que sin yo proponérmelo le había albergado en su pelambroso y maloliente cuerpo, levanteme sin demora del pedregoso lecho donde la escopeta con su duro empujón me había acostado, y aún tuve tiempo de ver cómo el semental de mi rebano rodaba por entre los cuetus del xerrapeiru (peñas de la sierra) infiriéndose más heridas en su cuerpo que las que yo por equivocación con los dos disparos le había inferido, siendo quizás su muerte no la perdigonada que le había desequilibrado, sino los argutoxus cuetus (agudos peñascos) que cual cuchillos al rodar su pesado cuerpo por entre ellos le apuñalaban mortíferamente, por eso al detenerse en su poleamientu (rodar) detrás de un pótchiscu (encina) que encontró en su paso, dejó de berrar en el instante, que su vigoroso cuerpo perdiera la vida. Fuime yo corriendo acompañado de Pelayu que me ganó la palma en la carrera, hasta el lugar de aquel desgraciado suceso, y cuando llegué donde el chivo estingarráu (tirado, acostado) ya no contaba como enemigo vivo, vi cómo a torrentes se desangraba, a la par que Pelayu con su nutritiva sangre se fartaba (hartaba). Pensé yo con gran temor cómo decirle a mi amo lo que había pasado, él que sentía por su chivo un orgullo y continuo ponderado casi desmedido, pues siempre que la ocasión se le brindaba cuando con sus vecinos dialogaba, soliales afarrucado (faroleándose, chuleándose) decir, que no había en toda la comarca un macho cabrío que ni con mucho en raza y estatura, se le pudiese parecer al suyo. Era ya casi la hora de afalar (retornar arreando el ganado para casa) cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amo que el chivo por si sólo se había despeñado, así que guardé la escopeta en la cueva y apresuradamente yo temeroso y preocupado y Pelayu contento por hallarse harto, reunimos el rebaño y nos encaminamos hacia la aldea, parecía que hasta las mismas cabras que en otras ocasiones se mostraban rebeldes y saltarinas, aquel desdichado día caminaban cabizbajas y avizorantes, observando en todas las direcciones con pronunciosa alteración, buscando aquel macho cabrío que las dirigía y dominaba con su orgullosa presencia, haciéndose notar en todo momento, por el continuo tañir de su zumbiétchu (cencerro), que por primera vez en el rebaño no se sentía el caidonante ruxíu (dirigente sonido). Pienso yo que solo contento caminaba vigilante mi fiel Pelayu, porque ya nadie en el rebaño se atrevía a discutirle sus ladridos o frágiles mordiscos, cuando por orden mía a las cabras con eficiencia les infería. Más sin embargo yo, al igual que a mis cabras, algo me tenía también apresado, algo extraño para mí, por primera vez a mi espíritu esclavizaba, que ni era tristeza ni pena, pero sí era miedo y grande desesperanza. Siempre que retornaba con mi rebaño a la aldea, cuando en las atardecidas la montaña abandonaba, mi corazón ameruxáu d'allegría (rebosante de alegría) a mi garganta un torrente de cante le rogaba, y ésta inocente y falta de todo perjuicio, sintiéndose tan dichosa como los mismos celestiales ángeles, cantaba recias asturianadas, mientras que todo mi ente, afanosamente afalaba (arreaba) las cabras. Quizás cantara yo aquellas horas con más gracia que en todo el día por alegre que fuera y pudiera tener, porque por así decirlo me acercaba al sencillo y noble vivir de las gentes de mi aldea, pues diez o doce horas en la continua soledad que en las montañas me acompañaba, para un rapacín como yo era, eran muchas horas desamparado de la comunidad humana, y sobre manera yo, que con ser mi cuerpo ágil y fuerte hasta casi rayar en el desuso, empequeñecido se quedaba si le comparaba con mi espíritu tan ensoñador e imaginativo, que todas las cosas al engrandecerlas confundía, menos el miserable pan de la maxera (artesa) que mi amo me entregaba, que a pesar de ser tan escaso, jamás supe imaginar nada para engrandecerle. Estaba mi amo a la entrada de la aldea esperándome como siempre hacía para ayudarme a xebrar el rebaño, ya que como eran tantas cabras, no cogían todas en la misma corte (establo), y había que llevar parte de ellas a otra cortexa (cuadra pequeña) que estaba en la parte opuesta de la aldea. Entretenía siempre su espera el condenado de mi amo, hablando con un artesano del lugar, que se dedicaba a la fabricación de yugos y madreñas, que tenía su taller montado debajo de un hórreo, que estaba asentado a la salida de la aldea, mismamente en la desembocadura del pedregoso y empinado sendero que venía de la montaña. Desde tal lugar él sentía con antelación el potente tañir del zumbiérchu (cencerro) que ximielgaba (movía) con fuerza y hasta con orgullo el estupendo semental de su rebaño, entonces él liquidaba por el momento con el madreñeiru la conversación que estuviesen embargando, y dedicaba toda su atención a su rebano, observando con avarienta atención, en el propiar si sus ganados venían fartus óu famientus (hartos o hambrientos), o si alguna de sus cabras venía coxa (coja) por mor de haberle caído una piedra o cualquier otro accidente que hubiera acaecido, como solía ser normal algunas veces. Pero aquel inolvidable para mi atapecer (atardecer) vio antes sus cabras que escuchara el ya inexistente zumbiétchu, por eso con su vozarrón de trueno, y como una centella por mí temido, me preguntó a la distancia de una piedra lanzada cuesta abajo: —¿Qué fói lu que pasóu Xulín...? —¿El chivu perdiu 'l mayuelu...? —Quería decirme, que si el cencerro que llevaba su chivo, había perdido el majuelo, o pequeño péndulo que lleva dentro el cencerro. —Esto también era frecuente que sucediese. Contestele yo desde aquella altura con mucho menos miedo que si me encontrase ante su presencia, diciéndole que el chivo se había despeñado, y arriba en la montaña se encontraba muerto. Estas mis palabras que en el viento camino de la aldea mi voz empujó con fuerza, fueron escuchadas por mi amo que se encaricotóu (encendió) en una rabiosa tristeza, que si pudiese desahogarla, seguro que en mi persona haría él su complacencia. También la desgracia del chivo, que por mí a voces era anunciada, fue oída por algunos otros vecinos a parte del madreñeiru, y como aquel semental de macho cabrío había sido siempre tan aponderado e idolatrado por el babayu (bocazas, charlatán) de mi amo, que con su dichoso cabrón los vecinos de la aldea ya habían pescado la costumbre de decir siempre que alguien ponderaba una cosa, ¡non si paezme a mín, que moren más castrones que Manín na nuesa aldea! Bueno pues como estoy contando, todo el lugar en pocos minutos se había enterado y en parte congregado a la salida del camino que bajaba de la montaña, ya que la muerte de aquel chivo que había ya dejado entre ellos la ya dicha cantinela, les había algunos los más envidiosos y vengatibles alegrado, y a los otros los más sentimentales y nobles les entristecía la muerte de tan comentado castrón. (También se suele llamar castrones a los chivos muy grandes). Al fin entré yo en la aldea quizás con el mayor recibimiento que jamás a nadie le hicieran, y todos atropelladamente me preguntaban lo que con el dichoso castrón me había sucedido, y yo les repetía a la par que intentaba xebrar las cabras para llevarlas a sus respectivas cuadras, que se había despeñado y que todo descuatramindáu (deshecho, desarmado) se quedara en la montaña. Un ratiquín (un tiempo) más tarde, y ya siendo casi la oscurecida, tres vecinos del lugar haciendo cuadrilla con mi amo, caminaban en pos de Pelayu y mía, otra vez camino de la montaña, para enseñarles donde estaba estrapayáu (aplastado) el chivo, con el propósito de bajarle para casa, con el fin de aprovechar su piel y carnes, que serían curadas bajo las barras del xardu (secadero) una estupendísima cecina. Llegamos a la postre ya con la noche tan negra como la boca de el lobo, al xeitu (sitio) donde el chivo fechu 'n chaceiru (hecho un deshecho) ya en el frío de la muerte sin despertarse dormía, tanto Manín que yera mi amo, como los tres vecinos que le hacían compañía, sudorosos y respirando medio ahogados por el tremendo esfuerzo que suponía subir con tanta rapidez hasta tamaña altura, sin perder un momento amarraron el animal por las cuatro patas juntas haciendo cucara (en montón, juntándolas todas) con una cuerda que para tal menester ya traían, y colgándolas de un fuerte y largo palo del que también venían poseídos, echáronselo al hombro entre dos, y con menor rapidez y mayor precaución, relevándose entre ellos conseguimos llegar sin novedad a la aldea. A pesar de ser casi la media noche, aun había algunos vecinos en reunión dentro de al parecer amena charla que quizás tuviese mucho que ver con el castrón, Manín y con mi desventurada persona, esperándonos en el lugar donde el madreñeiru trabajaba. Entramos todos en procesión rumorosa en la corralada de la casa de Manín, detrás del cabrón que colgado del baral sofitado en los hombros de dos vecinos se xiringaba (balanceaba), vigilado siempre con sonrisa ladina por mi fiel Pelayu, que comprendía que al no tardar, iba a saciarse hasta el no poder manducar más, con los rojos hígados de quien en vida, le hubiera hecho correr con cierto temor con el rabo entre sus piernas. Mientras que mi amo y sus serviciales vecinos se disponían a desfoyar (desollar) colgado de unos garfios que había debajo del hórreo al desgraciado chivo, la muyer (mujer) de Manín sin parar de condolerse, y hasta inclusive queriendo a mi endilgarme parte de la culpa, me dio de cenar una escudilla de farines (harina de maíz cocida) con una taza de leche de cabra, porque la leche de las vacas la tomaban ellos y la que sobraba la hacían en manteca, que tampoco yo nunca la probaba. Por primera vez no se hallaba sentado a mi lado sacando la lengua y relamiéndose, mirándome con sus ojos inteligentes en espera que yo le tirase delante de sus narices una cucharada de mi comida a mi fiel Pelayu, pues él sabía que al lado del castrón, tenía una fiesta grande con sobrada pitanza. Comía yo vorazmente aquellas puliendras (farinas), a tan desusada hora de la noche, sin que mi mente de pensar cesara, y antes de terminar mi miserable cena, una luz que me llenó de cierto temor en mi cerebro escendiose, para decirme con su claridad, que no iba a transcurrir mucho tiempo antes de descubrirse mi mentira, porque al esmianaye 'l pelleyu (quitarle el pellejo) al castrón, le encontrarían incrustadas en su cuerpo las postas que le habían matado, y me interrogarían sobre tal suceso, siendo yo al momento un cómplice y encubridor de la muerte del condenado cabrón, que según parecía me iba a dar guerra hasta después de ser muerto. Seguramente querrían saber el por qué les había mentido, haciéndoles creer que se despeñara, cuando a la prueba estaba que fuera abatido por un tremendo pistoletazo. Bajé después de cenar a la corralada donde los hombres andaban a vueltas en la desfoyadura del castrón, a la luz de un par de candiles de carburo y no llevarían un cuarto de hora reparándoles en su circunstancial oficio de carniceros, cuando Antonón el de la Cuandia dijo sorprendido mirando para mi amo que le alumbraba con el candil en la mano para que los otros vieran mejor en la faena que encalducaban (hacían). ¡Ah Manín, isti castrón non morrióu comu diz el tou criadín despeñáu, pos tién ente 'l coración ya lus polmanes un manegáu de postes llancades, asina que si quiés saber quién l'achuquinóu, pregúntaye 'l tou rapazacu, lu que axucedióu! ¿Qué ye lu que me tas diciendu...? ¿Quién diañus diba pegái 'n tiru 'l miou cabrón ? Antonón arrabucandu d'ente les asaures del chivu cuatru ou cincu postes que yeren de grandies comu arbeyinus rancuayus, díxole 'l miou amu metiénduyes per dellantri 'l focicu: ¡Mira Manín, ístu fói lu qu'achuquinóu 'l tou chivu! (Ah Manín, este cabrón no murió despeñado como dice tu criado, pues tiene entre el corazón y los pulmones un cesto de postas plantadas, así que si quieres saber quién le asesinó, pregúntale a tu muchacho lo que sucedió). (¿Qué es lo que me estás diciendo? ¿Quién demonios le iba a pegar un tiro a mi cabrón?). (Antonón arrancando de entre las asaduras del chivo cuatro o cinco postas que eran de grandes como pequeños guisantes, le dijo al mi amo mostrándoselas por delante de su hocico: ¡Mira Manín, esto ha sido lo que asesinó a tu chivo!). Hallábame yo detrás de ellos a media penumbra, por eso no pudieron ver cómo todo mi cuerpo temblaba, y mis mexiétchas (mejillas) se encendían como las mismas brasas cuando el viento las apuxa (atiza). Quizás si fuese a pleno día, me hubiesen sacado la verdad al descubrir yo mismo por mis síntomas externos la mentira, pero la noche, encubridora de toda claridad que profané sus negras vestiduras, me ayudó a ser firme e inamovible de mi primera mentira. Convencido mi amo de que le había engañado, acercose a mí con el candil en una mano, y llena su despreciable alma de ira, y enloquecida venganza, con la otra su mano, atizome un fatáu de morráes (varias galletas, tortas, guantazos) que dieron con mi cuerpo en el suelo, y antes de que yo pudiese huir del peligro que me rodeaba, levantome del suelo con la misma mano que tan vilmente me castigara, y a la par que alumbraba mi rostro donde la abundante sangre que manaba de mi nariz lo embadurnaba, me dijo mirándome con sus ojillos de bracu (cerdo) donde la maligua ira en un brillo salvaje se enseñoreaba: ¡Ahora mismo me vas a decir hijo de perra y de republicano asesino, que el día que asesinaron a tu padre que era lo mismo que tu un embustero y un bandido, te tenían que haber envenenado a ti, para que no pudieses hacer el mismo mal que hizo tu condenado padre, vamos, dime quién fue el que disparó contra mi chivo, dímelo pronto o terminaré contigo! Y al tenor que esto me estaba diciendo, su dura mano caía una y otra vez sobre mi rostro, y fue entonces cuando aquellos hombres de entre sus manos me arrancaron, pues al no hacerlo, quizás aquella bestia humana, que había luchado en defensa de la (PAZ DE ESPAÑA) fácil me hubiera asesinado, como seguramente acostumbrado debía de estarlo, al haber practicado tal demoníaco proceder, con otros indefensos inocentes, de los miles que asesinados fueron en Nuestra Patria, por cobardes, dañinos y miserables hombres, como lo era mi despreciable amo. Fue curado con agua fresca mi amoratado y sangrante rostro por Antonón de la Cuandia, que me aconsejaba cariñosamente, les dijese lo que con el cabrón me había en la montaña sucedido, y que no tuviera ningún miedo de contar la verdad que se buscaba, pues ella misma me protegería de quien me hubiera amedrantado para que no le delatara. Cuéntanos hijo si fueron los huidos quienes al chivo le dispararon, ya que nadie más que ellos pudo hacer tal cosa, y ten presente que si no nos lo dices ahora, mañana vendrán los guardias y ya verás cómo con ellos no puedes seguir negando. Díjele a Antonón el de la Cuandia, que yo estaba dormido, y que me desperté cuando sentí al cabrón bramar desesperado al tenor que bajaba rodando por entre los peñascos, siendo aquello todo cuanto yo había visto y oído. Volvió otra vez ya más sosegado mi amo a insultarme y amenazarme, y a la postre me ordenó que abandonara su casa, pues él no fartaba bribones que lejos de cuidar su rebaño, permitían que personas tan canallas como yo lo era se lo asesinaran. Marcheme de aquella casa de noche, maltrecho mi cuerpo y deshecha de sufrimientos mi infantil alma, sin más pertrechos que los que llevaba a costillas, que eran los únicos que poseía, y que constaban de un mono de caqui hecho de la guerrera de un soldado, con más remiendinos que de plumas tiene una gallina y de todos los colores que imaginarse puede, calzado con unas alpargatas de esparto donde los calcaños se asentaban en el suelo y los dedos lo mismo hacían por no quedar de las alpargatas nada más que la parte del centro. Por primera vez desde hacía varios meses que Pelayu era o mejor dicho había sido compañero inseparable de hambres y fatigas, de juegos y caricias, de largas soledades entre ambos repartidas, por primera vez digo, mi fiel compañero ya no me seguía, me traicionaba el muy ladino por unas piltrafas que de vez en cuando aquellos hombres que carniceraban en el cabrón, le arrojaban en el empolvado suelo de la corralada, para él valía en aquellos momentos más la asquerosa pitanza, que todo el cariño que yo pudiera brindarle, ya no se recordaba el muy desagradecido de que yo repartía con él a partes iguales la escasa comida que para mi sólo me entregaba el llabascón (cerdo grande) de mi amo, en una palabra, Pelayu era un desagradecido y egoísta, propiedad que en mayor o menor cuantía, va fusionada en el instinto de todo ser mamífero de la Tierra. Llegué aquella primera noche de mi vida, que había sido maltratado, insultado, golpeado, pisoteado, arrastrado y ofendido a tan gran profundidad y altura, que dudo que a mis años en todo el mundo, a nadie le hubiera sucedido tan inhumana atrocidad, cuento yo, que hice mi entrada en la casa de mi madre, que en la sazón se encontraba trabajando en una alejada aldea, en el caserío de otra viuda que su marido había sido asesinado en el cementerio de San Salvador de Oviedo la misma noche y en el mismo paredón que fusilaran a mi padre, así pues, hallábame yo sólo en casa y eso enormemente en aquellos momentos me alegraba, pues si mi madre hubiera estado en la casa, le haría sufrir aviñonándome yo de pena, y quizás ocurriesen peores cosas, ya que mi madre era, y aun sigue siendo, y Dios me la conserve muchos años, pues fue lo mejor y lo único que he tenido en mi existencia, mujer de duro carácter, intrépida y valiente hasta no tener el más pequeño temor, de pelearse ella sólo contra todos los moradores de la aldea. ¡Cómo mi madre, nacen en un siglo pocas mujeres! Al día siguiente que era domingo, y por tener en la parroquia a que pertenecía mi aldea, un cura que para demonio había nacido, ya que el muy condenado había conseguido de las autoridades una ley, que no se quién se la había fabricado, pero el caso es que existía, y condenaba a todos los vecinos a oír la Santa Misa, y a no trabajar ni en las tierras, ni en los prados, ni en nada, bajo pena de una multa que la ley considerara justa por ser injusta. Como yo ya no tenía trabajo, pues cuidar los ganados estaba permitido, y aquel gochu de mi antiguo amo desde aquel día tendría que hacer el trabajo que como un miserable esclavo yo le hacía, me levanté tarde del único xergón de fuéa (jergón de hoja) que en la casa había, que lo había industriado de unos sacos, porque todo cuanto poseíamos que era bien poco, al terminar la guerra el honrado vencedor nos lo había robado, y no contentos con esto, todavía fusilaron a mi padre, acusándole de haber robado grandes cantidades de dinero, de haber hecho esto, lo otro, y lo demás allá, y todo porque se le querían cargar cuatro caciques, como se ha hecho en todos los lugares de mi Patria buena. Noté que me dolía el rostro y que le tenía ensangrentado, no pude mirármelo al espejo. porque éste era un lujo que en mi casa no existía, así pues, me fui hasta el río que por detrás de mi casa pasaba, y me lavé como mejor pude, secándome después a las sucias y ásperas mangas de mi mono, y sin desayunar nada, porque en la casa no habla ni la más mínima consolación de comida, me dirigí a oír la misa, ya que yo de pequeñín era muy creyente y religioso. Estando yo enredando (jugando) con algunos otros guaxinus (niños) de mi aldea, en espera que tocase la última campanada para entrar en la iglesia, vi llegar la pareja de la guardia civil y un vuelco de temor revolvió mi ánimo, que casi consiguió ordenarme que saliese corriendo, huyendo pronto de aquel nuevo peligro que me acechaba. Sin embargo no lo hice, porque o no era lo suficientemente valiente, o lo necesariamente cobarde para hacer tal cosa, lo cierto es que cesé de jugar y me quedé mirando para ellos, lleno de temor, de tristeza, de pena. Preguntaron a alguien quién era yo, uno de mis vecinos me señaló, entonces los guardias me llamaron, y yo hacia ellos avancé, cabizbajo, temeroso y desamparado, igual los niños que los vecinos me miraban sin urniar (decir) palabra, muy posible muchos de ellos, tanto fascistas como rojos, vencedores o vencidos, sintiesen una profunda pena al ver aquel niño, desventurado e inocente ruina que dejó la vil venganza de la posguerra, avanzar sin protección ni cariño de nadie hacia los guardias, al fin llegué junto a ellos y me los quedé mirando, no me gustaron sus rostros, que me parecieron dos demonios, entrambos se quedaron mirando unos momentos en silencio mi rostro, en el que se podía leer la despreciable cobardía y nefastosas intenciones, que se enraizaban en el podrido sentimiento de mi amo, pude comprobar que esbozaban una tenue sonrisa, y no pude descifrar, si era que les alegraba observar el sello del martirio anclado en mi cara, o si por todo lo contrario, me dedicaban un consuelo de lastimosa consideración. Qué enano era yo físicamente en aquella lejana y para mi inolvidable, desgraciada y maestrosa mala época, si desde mi distancia también en el momento mi señora prisionera, proyectó mi mente siempre libre, como el misterioso dios que en cada mente humana vive, cuento yo que si me observé ante toda aquella gente, asustados los unos, hartos de maltratos, satisfechos los otros, por formar parte del mando, e indiferentes los restantes por no contar nada en ningún bando, digo que si me vi tan insignificante en mayor cuantía todos cuantos me rodeaban eran, ya que ninguno de ellos optó, en defender a un niño inocente y lleno de temor, que no había cometido más delito que el matar sin querer a un chivo, que era menos cabrón que todos aquellos papalbus humanos. Uno de los guardias con el mosquetón en la mano, me acarició mi corta y jamás peinada cabellera, pues nada más que tenía dos dedos de larga, mi madre me la rapaba al cero para que los abundantes piojos en ella no sembraran la descendencia de sus miserias, y a la par que esto hacía tan despreciable celador de una ley muy poco justiciera, con palabras que pretendían ser cariñosas y amables me dijo: —Ya veo por las caricias que luces en tu rostro, que con todo merecimiento y sin ninguna duda el señor Manín te ha hecho, que eres un niño rebelde, desobediente y malo, que te niegas a decir la verdad, y por lo tanto por todos estos endemoniados pecados irás al infierno, así es, que si ahora mismo no me dices quién fue el que disparó contra el chivo de tu amo, yo también tendré que castigarte. En esto estábamos el guardia y yo rodeados por los vecinos que no decían ni pío, cuando hizo acto de presencia el señor cura, que relevando a la autoridad de su palabra no así de mi persona, me aconsejó apoyando sus frases en la Divinidad de Señor, para que les contase la verdad que me liberaría de todos mis sufrimientos. Díjele al cura lo mismo que al guardia que yo estaba dormido, y que sólo me había despertado al oír al chivo berrar a la par que bajaba por entre los peñascos rodando. La ruda mano de aquel guardia, que seguramente había sido toda su vida un rústico campesino y que la guerra le había liberado de tan honrado lugar para colocarle en el más delicado de los oficios, como es el de servir con dignidad a la Justicia, cuento yo que aquella pesada mano de aquel hombre que pensaba que las personas había que tratarlas como a las bestias con las que él hubiera vivido siempre, dejó de acariciar mi cabeza y sus dedos se aferraron como si fuesen fuertes murgazas (tenazas) a una de mis uréas (orejas), y sonriéndose como si me estuviese el muy hipócrita acariciándome, a la par que me rogaba que le contase la verdad, me apretujaba con tal fuerza, que el dolor que me inyectaba me hacía ver todas las estrellas. Creo que lo que más le molestaba aquel cobarde representante de la ley, no de la Justicia, era que yo, que la vida ya me había forjado en saber llevar el sufrimiento, ni llorara, ni gritara ni menos me quejara de nada, por eso el infame seguía despiadamente con todas sus fuerzas apretándome, aun es hoy el día, que cada vez que me recuerdo de aquel momento mi oreja se pone tan rápidamente colorada, que hasta me molesta el calor que alumbra. Así en este atroz sufrimiento yo me debatía, sin que nadie de los allí reunidos por mí intercediera, dentro del horripilante dolor que me producía aquel estrapayáu d'uréas (retorcimiento, aplastamiento de orejas), cuando llegó mi madre ante la concurrencia, pues como era domingo, bajaba la pobre de aquella aldea donde toda la semana había estado trabajando, trayendo encima de la cabeza una manieguina (cesta) llena de viandas que en el caserío le habían dado a cuenta de su esfuerzo. Cuando mi madre me vio a mí, en tal escarnecimiento, tiró la manieguca al suelo, y llena de una fuerza airada que la multiplicaba, se acercó tan randa como una centella hasta mi verdugo y arrancándole el mosquetón de un fuerte tirón de entre su mano, le pegó con él tamaño golpe encima de sus costillas, que dio con él como si se tratara de un muñeco de trapo en tierra. Antes de seguir con esta cierta historia, voy hacer un inciso, para describir muy someramente cómo era mi madre en aquella época. Era joven, aun no llegaría a los cuarenta años, y a pesar de su juventud, ya había perdido la pobrecita dentro de los mayores sufrimientos que se puedan imaginar, a dos hijos que luchaban en la guerra, a su marido que fuera fusilado y a todo cuanto poseía. Mi madre como perteneciente a la más ancestral raza astur, era rubia, con el pelo del color de la miel, o de la escanda sazonada, tan abundante lo tenía, que cuando lo llevaba suelto y se acuruxaba (agachaba) le tapaba todo su cuerpo como si lo cubriera con una preciosa manta. Sus ojos eran a veces tan azules como el transparente cielo de una mañana de primavera, y en ocasiones eran tan verdes como los mismos campos de nuestra aldea. Era tan pura y recia como la misma madre naturaleza, inamovible en sus decisiones, honrada y justiciera. Era una auténtica astur procedente de la primera raza que pobló las ubérrimas montañas de mi noble tierra, y no una mistificación como somos hoy en día más del noventa por ciento de las gentes asturianas, enraizados con todos los colonizadores de nuestra tierra. Mi madre enojada era una invencible fiera, y tranquila y serena, era tan hermosa y dulce como incomparablemente lo es mi asturiana tierra. Y ya dicho con suficiente claridad como era esta excepcional mujer, vuelvo a centrarme en el desaguisado que mi madre justicieramente preparara, con una valentía y decisión tal, que dejó a todos perplejos y anonadados, pues el guardia que en posición ridícula espanzarrado moraba en el suelo, desde tal lugar miraba con ojos desorbitados a mi madre que con el mosquetón en la mano y a la par que se lo arrojaba con fuerza y mala sangre contra su pecho le decía: ¡Yes un llimiagu, lu mesmu que toes istes xentes que conxentíen, qu'dellantri de la mesma ilexia del Faedor, y'en prexencia d'isti cura escosáu de coyones ya xusticieres razones, lú mesmu que tous vuexotrus que sois una cabaná de baldreyus, que tu que yes un cachiparru, martirizares a isti nenín pequenu, ya s'ístu faedis con miou fíu qu'entavía 'l probitín non sabe dúnde come, ¿qué faeredis con les prexones mayores? (Eres un rastrero baboso, lo mismo que todas estas gentes que te consienten, que delante de la iglesia de Dios y ante la presencia de este cura que no tiene ni cojones, ni justicieras razones, lo mismo que todos vosotros, que no sois nada más que un rebaño de cobardes, que tú que no eres nada más que un parásito martirizaras a este pequeño niño. Y si esto haceís con mi hijo, que todavía el pobrecito no sabe de dónde come, ¿qué hareis con las personas mayores...?). El otro guardia que sin lugar a dudas parecía un hombre con mejores sentimientos que el gusano que me había martirizado, intentaba sujetar a mi madre propinándole palabras que le aconsejaban que no complicara más las cosas, mientras que su repugnante compañero se levantaba del suelo, y ya con el arma entre sus manos, la enarboló por encima de su cabeza en amago de dejarla caer encima de mi madre a la sazón que con una inquina maligna y cobardosa le decía: ¡Si fuese usted un hombre, ahora mismo le partía la cabeza en dos para que al final de su existencia comprendiera usted, que el deber de todo ciudadano es respetar a la ley! A lo que mi madre le respondió de la siguiente manera: —Si you fora un home, a usté había qu'allevantalu dóu tá, p'ancuandiálu debaxu tierra, que ye 'l llugar quéi cuerresponde a la xentuza baldreyante comu ye usté. Ya tocante a la ley que reprexenta, que ye tan betchá de maldáes comu usté mesmu, pásula you ya toes les prexones decentes pente les piernes ya mexamus per echa. ¡Perque isa lley que tantu cacaréa achuquinóu ya t'achuquinandu a fatáus d'iñocentes, sin respetar nin al vietchu que t'encantu la xepoltura, nin al xoven qu'entavía non golióu 'l tafu de papalbus ya rapiegus que tienen tous los comedores que la endubiechan y'esmarachen! (Si yo fuese un hombre, a usted había que levantarle del lugar donde se encuentra para enterrarle bajo tierra, que es el sitio que le corresponde a la gentuza cobarde como lo es usted. Y tocante a la ley que tanto cacarea, que está tan rica de maldades como usted mismo, la paso yo y todas las personas decentes por entre las piernas y meamos por ella). (¡Porque esa ley que usted representa, ha asesinado y está asesinando a muchos inocentes, sin respetar ni al viejo que ya se encuentra al borde de su sepultura, ni tampoco al joven que todavía no se ha olido, el característico mal hedor que emana de los comedores, indeseables y ladrones que la han hecho, así como ustedes que atropelladamente obligan a punta de pistola y látigo a que se cumpla!). Aun puedo ver en los rostros de todas aquellas gentes que nos rodeaban, desde esta asquerosa celda donde viviendo el presente que me aprisiona en esclavo de unas injustas ordenanzas, mi mente desdoblándose en dimensiones pasadas, añora con tristezas y alegrías, las primeras alumbradoras fuentes de toda mi desgracia. Sí, veo los ojos asustados de algunos de mis convecinos, que al escuchar aquellas graves y acusadoras palabras que mi madre airada, enloquecida y por toparse en su justo desquiciada, le decía a aquel guardia que tan cobardemente la amenazaba. Sí, veo como todos ellos con tristeza pensaban, que mi madre no iba a salir de aquel asunto bien librada. Pues en aquellos tiempos por menor delito, al paredón de fusilamiento llevaban a personas más recomendadas. Vi los ojos de aquel guardia ruin y rastrero, vilos cómo se llenaban de una alegría satánica, quizás en otras ocasiones ya por él vivida, cuando a tantos inocentes martirizaba o asesinaba. Vi cómo dejó de amenazar a mi madre, cómo colgó el mosquetón de su hombro, y metiendo la mano sonriendo canallescamente en su macuto, sacó unas relucientes esposas con las que se disponía a encadenar a mi madre en el lleldar (acaecer) que le decía: —La voy a llevar a usted y a su hijo detenidos hasta el cuartelillo, y allí, le enseñaremos a usted a respetar la ley y el orden, ya verá usted cómo cuando nosotros la dejemos, no se le ocurrirá jamás ofender a la ley y al régimen, ni aun en su propio pensamiento. Y en cuanto a su cachorro, que parece ser tiene su misma casta, también le enseñaremos a decir la verdad aunque tengamos que arrancarle la lengua. Fue entonces cuando uno de los dos principales caciques de la aldea, que también ye menester que cuando encarte les diga cómo eran, le dijo al guardia con palabras amenazadoras: ¡Dexe tranquíl ista muyer ya 'l sou fíu, pos güéi mesmu vou cuntaye you 'l sou xefe la clás de guardia que ta fechu. (Deje tranquila a esta mujer y a su hijo, y hoy mismo le voy a contar a su jefe la clase de guardia que está hecho, que se ha dejado desarmar por una mujer cuando cobardemente usted martirizaba a su hijo, poco puedo poder yo si no le hago catar covixu noitre ufixu (oficio), perque nisti de guardia paeme amindi que nun ten llixa (arte, valer, etc.). La fuerza y poder que tenían aquellos desalmados caciques en aquellos tiempos de desalmados vivires, achindi mesmu xuntu lus mious güétchus (allí mismo frente a mis ojos) quedaba bien claro, porque aquel guardia aviñonáu de miéu (lleno de miedo), se justificaba rastrera y servilmente pidiéndole perdón aquel hombre que no había sido en toda su vida nada más que un verdadero canalla, per ístu miou má noxá fasta cuaxí la llocura dista maneira le falóu (por esto mi madre enojada hasta casi la locura de esta manera le habló). —Lu que me faltaba per uyír, que tena que debéi cumplíus a isti baldrayu d'achuquín, que dexóu la nuexa 'ldina xemá de güerfaninus dexamparáus de la mán del Faidor ya de lus homes. (Lo que me faltaba por escuchar, que tenga yo que deberle favores a este cobarde de asesino que dejó la aldea sembrada de huérfanos desamparados de la mano de Dios y de los hombres). ¿Nun foste tóu sou banduerru de lus enfermus el que denuncióu 'l miou home paque me l'achuquinaren na cárxel d'Uviéu? (¿No has sido tu comedor, canalla de los infiernos el que ha denunciado a mi marido para que me lo asesinasen en la cárcel de Oviedo?). ¿Ya con lus fíus de Manolón el Gocheiru...? ¿Qué foi lu que fixiste conechus baldrayán? Que yeren un par de rapazus más bonus qu'el pan d'escanda qu'enxamás fixerun mal a naide, ya cundu taben per aquíndi de millicianus, ya tóu t'encovaxabes fugáu per les branes, tóus xapiemus na cabana que t'empayaretabes, ya tantu nuexóitres perque yeras veicín comu aquechus ñocentinus rapazus qu’achuquinasti deximiémuste xempre pa que nun te prendieren. Que fatiquinus forun lus probetayus rapazus, y'anxín pagarun con las sous vides les sous fatezas, pos se te viexen deñunciáu, nistes gores tabes fechu 'n meruxéiru de merucus, xustamente lu que yes, y'echus taríen vivus al lláu de lus sous pás. (¿Y qué has hecho con los hijos del Cerdero?, que eran un par de mozos más buenos que el pan de escanda, que no han hecho más mal los pobrecitos, que cuando fueron al servicio militar por la quinta; y estuvieron por estos contornos de milicianos, mientras que tu andabas por la braña huido, y sabiendo nosotros en la cabaña donde te refugiabas, no te hemos denunciado porque eras nuestro vecino, aunque tuvieras la idea política que te diera la gana, que no debe de ser ninguna, porque te parió tu madre canalla desde la entraña, pues como te estoy diciendo, tanto aquellos grandes rapazos como nosotros, te olvidábamos siempre para que nunca te cazaran. ¡Qué tontos fueron aquellos pobres y desgraciadinos muchachos, y así pagaron con sus vidas sus tontezas, pues si te hubiesen denunciado, a estas horas, tu estarías hecho una verbena de gusanos, que ni más ni menos es lo que eres, y ellos estarían vivos al lado de sus desesperantes padres!). Todos escuchaban a mi madre silenciosos y asustados, considerando algunos con tristeza, que mi madre se había vuelto turulata (loca) para atraverse a manifestar acusadoramente ante los guardias, el cura y el pueblo, lo que todas las gentes de la aldea sabían que era cierto, pero no se detuvo mi madre en el acuse que le hacía aquel villano de todas sus bellaquerías, pues al no encontrar nadie que la importunara, siguió con su palabra y con igual fuerza mortificándole de esta manera: —E nus tiempus d'endenantes, cundu lus roxus mandaben lu mesmu que vuexotrus facedis nagora, non trañia l'esquilona de l'ilexa p'axuntanus en conceyu p'uyír la misa tres el cura, perque pieschada taba la casa del Faidor, ya con lus curas lus roxus nagua querían, peru a pesar de tar tan lexus del Faidor, a naide s'achuquinóu n'aldea, ya se morrierun un par de rapazus, fói nel frenti, peru nagora que tenemus l’ilexa 'l entestate, y'un cura que coyius de la man quiér chevanus a tóus pel atayu de non sei que Dios, ya non sei que cielu, pos con tou isti telar, entremedáu de cures, ya caciques comu lu yes tóu, de confexones, mises ya xermones, achuquinasteis n'aldea 'n poucus dies, más xentes que de mala manera, enxamás de lus xamases en Asturies murrierun. Se tóu xupiés so lladrón achuquinante, lu mesmu que toes istes xentes que m'acorrelan, lu que you tenu xufriu nes comunicaciones de la muerte que se encaldaben na cárxel d'Uvieu, dúnde 'l miéu ya 'l espavoríu facien fuercia, únde 'l fríu enxenebráu la entraña te queimaba, únde les chárimes esbocáes en el glayíu xapoixaben, atristeyáus ya dollores qu'eszarapicaben, tous lus xentíus de cuantus escuchaban. Non puéu apoixar de mious videtches, lus güeyus enfervecíus de aquechus homes, qu'agoxáes allumbraben engafuráes chárimes, con les manes tembluqueántes per el miéu, acoyendu con desesperación las rexes de fierru, que non lus dexaben en postreira vez, abrazar a la sou muyer ya lus sous fíus, qu'ameruxáus de cariñu, ya betcháus de dollor, choraben ya glayaben, xiringáus per el amore que profexaben naquel home, que yera 'l pá de lus fíus, el mantín desous quereres, y’l caidonal del sou llare. Naide algamía per mor de aqueches rexes de fierru entemedades, falagar cómu postreira despedida, a la muyer nin al home, nin lus pequeninus fíus, que güerfaninus naquecha nueche diben quedaré, perque banduerrus baldreyus lu mesmu que tóu, lus deñunciaben y'acusaben de faer fatáus de couxes, que ni nel xoñéu lus probetayus dacuandu lleldaren. Tóus nun mirabamus atristeyáus per debaxu la borrina qu'acobertoriaba lus güeyus encarnispáus pe les chárimes, ya lexus de falanus tantes couxes, nel tiempu tan escosu que nus daben, esfaíamonus en playíus choramiqueirus llastimeirus e nes fanes más mortales. Enclicáus tous per un dollor que nes entrañes esquiciáu t'esgarduñaba, tabamus fatáus de xocenes muyeres que güéi toes viudes y'esgraciaínes semos, enlloquecides y'engarrinchades a les rexes que a la llibertá ya la xusticia trincotiaben. Nagua podiamus decinus, perque la pallabra afogábase na conguetcha qu’el alma esfaída pe la tristieza sacupaba, sous penares nel gargüélu, a munchus el dollor añuedábayes el celebru con tal prietura, que esmurgazábanse col xentíu perdíu nel enllabanáu xuelu. Alcuérdume comu s’agora mesmu fora, ya xamás de lus xamases tal desxusticiáu, endiañáu, baldreyóuxu ya chuquinamientu de xentes abondes d'eches tan iñocentes comu isti rapacín, que la mesma lley qu'achuquinóu a suo padre, martirizóulu a él, ante 'l cura, que mangonéa la mitá la aldea, y'isti banduerru de cacique dumeña entrambas partes, ya tous voxoutrus qu'empaparáus per el miéu, olvidósebus defender tou lo güenu per lu que lus vuesus homes llucharun ya morrierun ¡Sin alcuerdume d'aqueches canallesques comunicaciones que se lleldaben na cárxel d'Uvieu, ya non esborraránseme de les mious vidatches metantu que la vida me acompañe! (En los tiempos ya pasados, cuando los rojos mandaban lo mismo que vosotros hacéis ahora, no tañía la campana de la iglesia, para llamarnos y rejuntarnos a todos en fraternal comunidad, para escuchar la misa detrás de un cura, porque cerrada estaba la Casa de Dios, y con los curas los rojos no querían saber nada. Pero a pesar según parecía de que se encontraban muy lejos del Hacedor, a nadie asesinaron en la aldea, y si han muerto un par de jóvenes, ha sido luchando en el frente. Sin embargo ahora, que tenemos la iglesia siempre abierta y un cura que asidos de la mano, quiere llevarnos a todos por el camino más corto para alcanzar, no sé a qué dios, ni tampoco a qué cielo, pues con todos estos sucederes que ahora están pasando, entretejidos por los curas, y por caciques como lo eres tú, de confesiones, misas y sermones, habéis asesinado en la aldea en pocos días, más gentes que de mala manera, jamás de los jamases no contando estos tiempos, en todo Asturias han muerto. Si tu supieras so ladrón y asesino, lo mismo que todas estas gentes que nos rodean, lo que yo he sufrido en las famosas comunicaciones de la muerte que se hacían en la cárcel de Oviedo, donde el miedo y el pavor, hacían fuerza, donde el helado frío que el temor producía, al mismo tiempo las entrañas te quemaba, donde las lágrimas deslocadas en gritos lastimeros se posaban, haciendo tristezas y dolores tan inmensos, que despedazaban todos los sentidos de cuantos escuchaban. No puedo apear de mi cerebro los ojos enardecidos de aquellos hombres, que a cestadas alumbraban envenenadoras lágrimas, y con sus manos temblorosas por el miedo, cogían con desesperación las rejas de hierro, que les prohibían por última vez, abrazar a sus mujeres e hijos, que llenos de cariño y ricos de dolor, lloraban y gritaban desesperadamente, movidos por el amor que profesaban a aquel hombre, que era el padre de los hijos que quedarían ya para siempre desamparados, el amante esposo de sus quereres, y el fuerte guía de sus lares. Nadie alcanzaba por la causa de aquellas rejas de hierro fuertemente entretejidas, halagar como última despedida, a la mujer ni al hombre, ni a los amados y pequeños hijos, que huerfanitos aquella noche si iban a quedar, porque indeseables cobardes lo mismo que tu eres, les habían denunciado y acusado, de haber hecho muchas y malas cosas, que ni en el sueño los pobrecitos, jamás ni habían pensado. Todos nos mirábamos entristecidos, por debajo de la niebla que nublaba los ojos enrojecidos por las lágrimas, y lejos de hablar de tantas cosas en el tiempo tan corto que nos daban, nos deshacíamos en lamentos lastimosos, que nos precipitaban en los abismos más mortales. Agachados todos por un dolor que en nuestras entrañas enloquecido sin piedad las arañaba, estábamos en aquella triste ocasión, muchas jóvenes mujeres que hoy todas viudas y desgraciadas somos, enloquecidas y agarradas con desespero a aquellas rejas, que a la Libertad y a la Justicia pisoteaban. Nada podíamos decirnos, porque las palabras ahogábanse en la garganta, que el alma deshecha por la tristeza, vertía en ella sus penares. A muchos el dolor les aprisionaba el cerebro con tal fuerza, que se desvanecían privados del sentido entre las losas que poblaban el suelo. Recuerdo como si ahora mismo estuviese sucediendo, y nunca jamás, tal injusticia, endiablada cobardía, y canallesco asesinamiento de gentes, muchas de ellas tan inocentes como este pequeño, que la misma ley que asesinó a su padre, le está martirizando ahora, precisamente ante la presencia del cura, que es el dueño de la mitad de la aldea, y de este indeseable de cacique, que domina entrambas partes, y de todos vosotros que llenos y dominados por el miedo, os olvidasteis de defender todo lo bueno y hermoso, por lo que vuestros hombres lucharon y murieron). (¡Sí recuerdo aquellas canallescas comunicaciones que se hacían en la cárcel de Oviedo, y que ya nunca podrán borrarse de mis sienes, mientras que la vida me acompañe!). Recuerdo perfectamente cómo todas aquellas gentes escuchaban a mi madre entre asombrados, y compasivos, entre temerosos avergonzados y ofendidos, y quizás hubiesen escuchado muchas más injusticias que habían hecho no los caballeros y valientes soldados, que denodadamente lucharon hasta conseguir la victoria, ni tampoco las juventudes que militaban en el partido triunfador, sino las gentes maduras, caciques que habían conservado la vida en entrambos bandos, que llenas de un odio vengativo y endiablado, habían hecho ellas más muertes criminales en la paz de la posguerra que todos los leales luchadores de enemigos bandos. Digo yo que mi madre con su cordura de mente les hubiese seguido acusando, si el cura, muy oportuno y diplomático, como son todos los religiosos de carrera larga, no se ausentara sin decir palabra, y ordenara al sacristán que tocase la última campanada, para entrar a la iglesia con el fin de escuchar la misa. Y ahora diré, que mal dicho está que yo diga que el sacristán tocase la campana, porque no había tal campana, ni en la iglesia de mi aldea ni en ninguna otra en todo el valle, ya que los rojos, se las habían llevado todas, no sé con qué fin ni propósito, como tampoco puedo comprender porque quemaban los santos que jamás les harían ningún daño, y dejaban con vida a indeseables como los caciques asesinos de mi aldea. Lo cierto es, que como campana de la vieja iglesia de mi aldea, había un trozo de raíl colgado del pórtico con una alambre, donde aporreaba el sacristán, con un martillo medio deshecho de los de cabruñar la guadaña. Nada más que el toque comenzó hacerse sentir, fueron las gentes desfilando tras la llamada de la postrera campanada, sin que nadie se osara replicarle a mi madre ni tan sola una palabra, bien fuese de desagrado o de conformidad con cuanto había enardecidamente manifestado. Todos se adentraron en la casa del Señor donde yo creo, que si el Nazareno pudiese apoixase (apearse) de la Cruz, no dudo que a todos ellos una tocata de barganazus les esfargayara. (Paliza de palos que en ellos prodigara). Dejó mi madre de reñir a voz en grito, pero siguió haciéndolo muy quedadamente, a la par que con gran remango recogía su cesta, que colocándola esta vez debajo el brazo, nos encaminamos para nuestro lar, mientras que aquellas gentes, culpables unas e inocentes las otras, le rogaban a Dios, los unos por sus pecados monstruosos ya cometidos, que en El no habían pensado cuando los ordenaban, los otros, quizás le pidieran paz y prosperidad para ellos, sus cosechas y ganados, pero Dios no escucharía ni menos ayudaría, ni al pecador tal vez arrepentido, ni al inocente libre de pecado, y lo sé por propia experiencia, porque yo, tantas veces le he llamado, suplicado y rogado, siempre a cuestas con el temor, la miseria y el desprecio que el mundo en mi había sembrado, y jamás El se dignó ni tan siquiera escucharme, porque si me hubiese escuchado, y no remediara con prontitud ni nefastoso sufrimiento, yo diría ya sin el menor equívoco, que el Dios que todos tememos y adoramos, no es nada más que un diablo. Y esto sin lugar a dudas es así, porque Nuestro Señor está harto de nosotros hasta la misma coronilla, y por eso pensó ya en inmemoriales tiempos, que o liquidarnos a todos, y olvidarse sin pena y con prontitud del mal invento que había industriado, o dejarnos vivir a nuestro aire, sin preocuparse ya para nada de nuestros haceres, hasta que la muerte nos lleve a su presencia. Caminaba yo detrás de mi madre, sujetándome con la mano mi dolorosa y sangrante oreja, que más doloroso sufrimiento me había reportado, cuando aquel imbécil y canalla de guardia me la había retorcido, que si me hubiesen molido todo mi cuerpo a palos. Llegamos a la postre a nuestra humilde casa, y siempre sin parar de reñir mi madre, de maldecir y de amenazar, estongóu 'l llar (limpió la cocina) de añejas cenizas, y con la rapidez con que ella solía hacer las cosas, tizóu ‘l fuéu (prendió el fuego) y después, puso un cazo lleno de agua con sal y unas hierbas (que ahora no sé cómo se llaman, pero que son muy buenas para las heridas) a hervir, y mientras que hervía, s'encaldóu nel trabayu de pulgar patacas (se hizo en el trabajo de mondar patatas), de las que había traído de la aldea de donde venía. Cuando el agua estuvo en su punto, que fue en el momento que ella terminara de aliñar las patatas ya listas para ser fritas, se dispuso mi madre a curarme, y al tenor que lo estaba haciendo, y viendo yo en su rostro retratado el cariñoso sufrimiento que por mí sentía, ella como siempre intentando disimular toda emoción, me preguntó dando muestras de un enfado cariñoso, ¿que qué era lo que había sucedido, o en qué líos me había yo alojado, para que los guardias me hubiesen puesto el rostro como un Ecce Homo? —Díjele a mi madre que el guardia no me había hecho nada más que estrapayáu l'uréa (deshecho la oreja), y que las otras heridas me las proporcionara el amo Manín, por las causas del condenado cabrón que ustedes ya saben. —Vi cómo las recias manos de mi madre temblaban al tenor que a mis heridas con aquella agua milagrosa me lavaba, sentí cómo su voz enardecida juraba y perjuraba contra aquel Manín de los infiernos, al cual ella decía, le iba a colgar la foiz (hoz) del pescuezo. Dio por terminada mi cura y en instantes me preparó la comida, que consistía en un buen cazo de patatas fritas con grasa de tocino, un gran cantezu (pedazo) de pan de escanda, y un escudiecháu de lleiche con borona (taza de leche con pan de maíz), y ya fartuquín fasta ‘l rutiar (harto hasta el eructo), preguntele que si podía ir a dar una vuelta por la aldea, a lo que ella me respondió afirmativamente, recordándome con amenazas, el que non m'engarricra con lus oitres rapacinus. (Que no me pelease con los otros niños). Cuando me dirigía al lugar donde todos los chicos por costumbre teníamos de reunirnos para enredar (jugar), en una de las callejas de mi aldea, me topé con Pelayu, que seguramente habría abandonado a su amo en el monte, por el extraño de no verme a mi como sucedía siempre. ¿Porque qué animal o persona con sentimientos nobles y cariñosos, podría vivir en la soledad del monte en la compañía de una repugnante bestia, como lo era Manín nuestro amo...? Viome primero Pelayu que yo a él le avistara, y casi estoy por asegurar, que me había olfateado antes de que yo desembocara en la calleja, donde él buscándose la vida por todos los rincones husmeaba. Porque yo jamás había visto a Manín, darle al pobre de Pelayu de comer nada, ya que Manín solía decir dándoselas siempre de razonero eficiente, que el perro no se le podía dar la esllaba óu llabaza de fregar lus cacíus (las aguas sucias residuos de lavar los cacharros de la cocina) porque estaban los bracus na cobil urniándu per llapalas (cerdos en el cubil gruñendo por tomarlas), que al perro lo único que se le podía dar, era aquello que no tuviese aprovechamiento para nada, como les llixes de les vaques cundu betchaban, de las uvées ya les cabras, óu cuallesquier oitra molicie que paque nún fediera menester yera encuandiála (como las libraduras de las vacas, de las ovejas y las cabras cuando parían, o cualquier otra porquería que para que no oliese mal, fuera necesario enterrarla). Vino Pelayu hacia mí envuelta su alma perruna por una gozasa alegría, pero me di cuenta con pena profunda, que no hacía tal acercamiento dentro del desenfado y gracial camaradería que en todas las ocasiones él conmigo usara, pues por primera vez mi buen Pelayu, para acercarse a mí, rastreramente se arrastraba, no era por el miedo de que yo le apaleara, ya que jamás ni de palabra le había ofendido, era sin duda porque se sentía muy avergonzado de haberme abandonado la pasada noche, cuando tan triste y solo me encontraba, y quizás más le necesitara. ¡Pobre Pelayu! ¡Qué alma más humana tenía, y a cuántos humanos, el alma de los rabiosos perros les dirigía! Me agabuxé (agaché) a su lado, envuelto yo por una sana, jovial, y angelical alegría, le besé su rostro varias veces entusiasmado, y acaricié con gozo su fino y sedoso cuerpo, y olvidándonos entrambos él de su cobardía y yo del rencor que pudiera por su gesto guardarle, nos fusionamos en un abrazo risueño y cariñoso, donde él dando pequeños ladridos por los que manifestaba su alegría y pena, me lamía una y mil veces las heridas que adornaban mis mexietchas (mejillas), y quizás se estuviese jurando, que aunque le costase la vida, nunca de mi lado se alejaría. Toda aquella tarde, estuve jugando al «llanque» y a la «palombietcha» con el único amigo de verdad que en la aldea tenía que se llamaba Muel. Pobre amigo mío, murió cuando apenas tenía veintiocho años, reventado por el más duro y esclavizante trabajo, que desde su niñez y en mi compañía, fustigados por el hambre y la necesidad, entrambos y dos a las severas órdenes de su padre, como serradores en casi todos los montes de mi Asturias, habíamos llevado a cabo, al final, su cuerpo ya deshecho, explotado y gastado, fue consumiéndose en la triste soledad del sanatorio del Naranco, donde murió devorado por una tisis galopante. Tenía Muel dos o tres años más que yo, y sin embargo éramos los dos de la misma estatura, y empezamos a serrar madera manualmente los dos en el mismo día, teniendo yo en la sazón, tan sólo trece años, fue nuestro maestro su propio padre, y nos trataba como nadie se puede imaginar, ya que no había día, que no nos untara ‘l focicu (nos azotaba) por lo menos un par de veces. No es que aquel hombre y excepcional trabajador fuese malo, no nada de eso, es que el pobre precisaba por fuerza mayor, para poder desarrollar el duro trabajo del serrador, que nosotros hiciésemos el trabajo de hombres y no éramos nada más que dos niños. Digo yo que aquella tarde, le conté a mi amigo Muel, como había encontrado en la montaña la cueva de las armas, y así hablando de nuestros proyectos, acordamos que al día siguiente subiríamos hasta ella, para jugar hasta cansarnos con aquellos juguetes de verdad. Así es que a la oscurecida retornamos cada uno para su casa, saboreando por adelantado lo felices que al día siguiente habíamos de ser. Caminaba en pos de mí, tan contento y satisfecho como siempre mi buen Pelayu, sin preocuparse para nada de que él, era un esclavo de Manín, y no un ser libre que pudiese hacer lo que más le conviniese, pero al llegar a la esplanada donde asentada estaba la bolera, lugar clave donde se reunían todos los vecinos de la aldea, después que concluían sus trabajos, bien fuese para charlas y cambiar impresiones, o para jugar unas partidas a los bolos, como cuento, allí estaba Manín, en diálogo con unos vecinos, ya de retirada para su casa después de haber encerrado las cabras, cuando vio a su desleal Pelayu, que muy contento y moviendo con gran felicidad su rabo, me acompañaba a mí, como si yo fuese en vez de él su amo, dejó a su contertulio con la palabra en la boca, y cambiando su pacífica charla por la riña loca, embistiome a mi con ofensiva y pecaminosa palabra, al mismo tiempo que con la vara que portaba en su mano, descargó sobre el confiado Pelayu tal varazo, que a quedarse el pobre tan sólo un segundo condoliéndose del acuciante dolor que en su cuerpo se anidaba, seguramente que hubiese llevado sobrada ración de varazos, que fácil la dejarían sin vida in situ. Pero no hizo tal cosa mi buen Pelayu, sino que salió huyendo como alma que se lleva el diablo, lanzando en el aire ladridos, que yo creo que no eran por el profundo sufrir que le proporcionara el castigo, sino que en su lenguaje, seguramente maldeciría aquella bestia con figura humana, que era capaz de azotar despiadadamente a un inocente niño, o de asesinarle a él mismo, que no se encontraba con más culpa, que de despreciar a su amo, por canalla y miserable. Y lo propio que Pelayu hizo, no lo dejé yo para más pensado, y a la vez que me perdía en la carrera, huyendo de aquel reptil repugnante y asqueroso, recuerdo que con rabia enloquecida yo le dije: ¡Fíu de put, baldreyu, llimiagu! (Hijo de puta, cobarde, rastrero, baboso..., etc., etc.). Pero miren ustedes por donde, estaba mi madre allí cerca en casa de una vecina hablando de sus cosas tranquilamente, cuando al sentir al Manín que me ofendía, al perro ladrar por la caricia que había recibido, y a mi insultándole poniéndole como un pingayu (de lo peor), salió mi madre de casa de su vecina, con todos sus muchos ánimos aviesporáus (envenenados, aguijoniantes), y cogiendo un palo que allí a mano había, bien seco y sudado, porque hiciera su servicio sirviéndole de mango a una fexoria (azada), se dirigió con extrema rapidez y silenciosamente al lugar donde Manín estaba, y sin decirle ni una sola palabra, empezó a darle palos con aquel formidable mango, que la suerte a Manín le cupió de que nuestros vecinos la detuvieran, porque sino, creo que le hubiese matado. «LA MULTA O EL REFORMATORIO» Al día siguiente, mi amigo Muel, yo y Pelayu, subíamos alegremente hacia la montaña, con locas ansias de llegar pronto a la cueva, con el infantil y firme deseo, de jugar hasta saciarnos con aquellas armas, recuerdo a mi querido amigo, futuro candidato al igual que yo, a la penosa esclavitud que como serradores nos aguardaba, la veo con su sana sonrisa, pintada en sus pequeños y vivarachos ojillos azules, acariciar una y otra vez, con una alegría inmensa aquellas armas, no existía para nosotros en el mundo, en aquellos felices momentos, nada que pudiésemos apreciar tanto, como aquellos mortíferos juguetes, de los que en la sazón, éramos los únicos señores y dueños, nos hallábamos fuera de la cueva, enredando cada uno con su escopeta, y una canana repleta de cartuchos colgada del hombro a la bandolera, Pelayu, desentendiéndose de nosotros mitigaba su hambre cazando grillos y mariposas, o cualquier otro insecto que plugiérale y fuérale rentable para entretener su enflaquecido estómago. Después de cansarnos de hacer la instrucción marcando el paso con la escopeta al hombro, emulando a los soldados cuando hacían prácticas en nuestra aldea, yo le dije a mi amigo señalándole el lugar, que desde aquel mismo sitio, yo había tumbado de dos certeros disparos al cabrón de mi amo. Muel, sacando dos cartuchos de la canana y metiéndolos dentro de la recámara de su escopeta, me dijo que él también pudiera haberlo hecho, y para asegurármelo de que no marraría el tiro, me señaló una piedra rojiza que había muy cerca de donde muriera el chivo, y a la par que se ponía la escopeta en el hombro para materializar lo que había asegurado, me decía ilusionado: —¡Fíxate Xulín!, ya veras cómu la desfaigu nun fatáu de cachiquinus—. (—¡Fíjate Julín!, ya verás como la deshago en mil pedazos—). El doble disparo retumbó dentro del natural silencio de la montaña, como si se tratase de un ruidoso trueno de las tormentas de los veranos, las águilas y los cuervos, así como todos los pájaros y animales que moraban por aquellos aledaños, moviéronse de sus lugares, graznando las aves al levantar el vuelo, y quizás las alimañas agudizasen al oído para saber el peligro que pudiese traerles aquel espanto. Hasta Pelayu dejó su caza insectívora para ladrar desaforado, como si presintiera que otro cabrón había sido abatido, que le haría de nuevo volver a hartarse, o tal vez nos estuviese reprimiendo, queriendo con su lenguaje decirnos, que aquella xuxeante folixa (crecido ruido, alegría, juerga, etc., etc.) que tan amanicomiadamente entamábamos (enloquecido ruido que hacíamos) no iba a reportarnos buenos resultados. Lo cierto fue que mi querido amigo Muel, no atinó a deshacer aquella rojiza piedra contra la que había disparado, y yo alegrándome por su fracaso, cargué con rapidez mi escopeta, me la puse en el hombro, y disparé contra aquel blanco otros dos disparos, tampoco pude yo hacer puntería, y él mofándose de mí, cargó de nuevo su escopeta con notoria alegría, a la vez que me aseguraba que de aquella no fallaría, volvía a disparar sin importarle para nada el tremendo culatazo que nos solían dar aquellos guerreros artefactos. Y así, una y otra vez, atenazados por un gozo y felicidad que nunca con tanta fuerza a nuestros juveniles espíritus había con entera libertad creado, disparábamos con alegría ilusionada contra aquel aproxetáu cuctu (enrojecida piedra), creyéndonos guerreros invencibles, o cazadores afamados. Muy posible yo me creyera un jefe poderoso, justiciero y honrado, que cada disparo que hacía, l'eszarapaba les vidatches d'uno de lus baldreyus homes, que habíen achuquináu ‘l miou padre. (Le deshacía las sienes de algunos de los cobardes hombres que habían asesinado a mi padre). Lo cierto fue, que tras de quemar veintitantos cartuchos cada uno, la piedra seguía en su sitio, y nosotros un poco desilusionados, hicimos un pequeño descanso, en el que acordamos cambiar de blanco. Disponíamos de nuevo hacer más atinadas prácticas sobre el rugoso y fuerte tronco de una encina, cuando Pelayu salió de junto nosotros y con apremiante prisa ladrando, contra un intruso que nos visitaba, guiado al parecer por el atronador ruido, que con nuestros alegrativos disparos formábamos. Era nuestro mal recibido visitador un rapazacu (mozalbete) que andaba por aquellos montes a la caza de la perdiz, que había endemasía nutridos bandos, que bajaban a veces hasta los sembrados d'arbeyinus y'oitres semáus (de guisante y otros sembrados) más alejados de la aldea, y ni el gran espantapáxaru tenía llixa de xebrayus (espantapájaros tenía fuerza para espantarlos). Jerónimo se llamaba aquel jovenzuelo indeseable, que había heredado de su padre toda la cobardía y males tales, que muchas gentes de mis lugares, le estarían rabiosa y odiativa, despreciable y asquerosamente maldiciendo, hasta que el Hacedor les llevara de este mundo tan poco lleno de humanidades. Era hijo de este sujeto tan maldecido, cacique de mi aldea con vuelos tales, que no del todo satisfecho con enviar para el otro barrio algunos de sus inocentes convecinos, en el acaecer se dedicaba, a que a sus vecinos la ley, que había, muy moldeable para dar por buenas todas las denuncias avaladas por caciques facciosos como él, se ensañara con crecidas multas, que al no tener dinero la gente aldeana para satisfacerlas, tenían que vender parte de sus ganados, y sabedores los tratantes por ser lobos de la misma camada aunque con diferente collor (color), que los campesinos tenían que vender sus reses con abonda priexa (mucha prisa) para satisfacer aquellas multas antes que se enrodietcharen (enredaran) peores males, pues como cuento, aquellas aves de rapiña de tratantes, se unían todos de tal manera, que lograban desbaratar los mercados hasta tal punto, que más que comprar, lo que hacían, era robar dentro de la ley a los aflijidos y siempre maltratados campesinos. Al quedarse los desdichados aldeanos sin sus ganados, por la causa de aquellas multas, que la verdad era nadie sabía que era lo que castigaban, aquellas asesinantes multas que la ley les inxertaba (injertaba), que les hacía dentro del acuciante temor que en aquel lleldar (ácaecer) era aterrante, deshacerse de sus ganados para pagar tan diabólicas y desnaturalizantes sanciones. Y como los campesinos, por lo menos en todas las embrujadoras aldeas de mi melgueira tierrina (dulce tierra), y me supongo que tal sucederá en todas las aldeyuelas del mundo, sin ganados de tiro no pueden trabajar sus erus (tierras), tenían que por fuerza mayor, agenciárselo aunque fuese dentro de las más viles condiciones, y así, el canalla de cacique de mi aldea, daba vacas, yegüas, cabras, y ovejas a la comuña (condición) que tan sólo el agobio de la desesperante necesidad hacíales aceptar, con lo que se condenaban a ser esclavos de un ganado que no era de ellos, siendo en la mayor parte de las ocasiones las ganancias completamente nulas, pues si una res se moría, se despeñaba, la mataban los lobos o la devoraba el oso, no la perdía el dueño, sino el comuñero, y así, de esta miserable forma, este canalla de cacique, explotaba vilmente a muchos campesinos que por imperativa necesidad, eran comuñeros de este indeseable asesino, que no había hecho la guerra en las trincheras, porque su cobardía era tan grande, que le había obligado a pasar toda la contienda escondido en los montes, y ahora que la guerra ya terminara, era cuando él verdaderamente la hacía, en la entristecida y enlutada paz que poseían las gentes de mis aldeas. ¿Cuántos despreciables seres como este nefasto individuo había en mi Patria... ? ¡¡Yo creo que honradamente debemos todos de reconocer, que había un par de ellos en cada aldea, y en las villas y ciudades me supongo que morarían muchos más!! Cuento que llegó el Jerónimo con su escopeta al hombro acompañado de su perro perdiguero ante la nuestra presencia, y ufanándose altaneramente quizás pensando que nos iba a hacer, lo que le diera la gana, nos dijo con apariencia muy enojada, al mismo tiempo que nos ofendía con sus palabras: ¡Haber decirme pronto, ¿dónde habéis robado estas escopetas?, si no queréis que vos falague ‘l llombu con ista bardiaca! (que nos moliera a palos todo el cuerpo con una vara que portába en sus manos). No despegó sus labios en el momento mi amigo Muel, porque el padre de aquel llabasquín (cerdo pequeño) era el dueño de los ganados de su casa, y por aquello de que el amo siempre, sin la razón con la ganancia anda, no le refutó pequeña palabra. Pero yo que ya me había creído que aquel babayu de guaxón (farolero, fantasma de mozalbete) se iba apoderar de mis armas, las que yo creía que eran de mi entera propiedad, le dije sin miedo y desafiantemente, que aquellas escopetas eran mías, y que ni él ni nadie sería capaz de quitármelas. Entonces Jerónimo mirándome acusadoramente me replicó seguidamente con estas palabras que me condenaban: ¡Entonces... tu fuiste el que mató antes de ayer al chivo de Manín? ¡Si yo fui!, le dije envalentonado y poseído de una airada rabia, a la vez que le encañonaba con la escopeta y amenazándole firmemente le aconsejaba: ¡Fáinus el favore de dexanus nel nuexu antroxu, ya colar pel mesmu xeitu per únde sen chamate 'llegasti, se nun quiés que faiga nel tou ventrón, el mesmu buracu quei fexe nus fégadus del cabrón de Manín! (¡Haznos el favor de dejarnos con nuestra alegría, y márchate por el mismo sitio, por donde sin llamarte has llegado, si no quieres que haga en tu barriga, un orificio parecido, al que le hice en los hígados del cabrón de Manín!). —Y fue entonces cuando Muel valientemente apoyándome con su amenazante escopeta y con sus advertientes palabras le dijo: ¡Mira Jerónimo, no tiene nada que ver que mi padre se arrastre frente a vosotros, por el miedo de que le quitéis el ganado, pero yo ahora no soy mi padre, y si no sales en el momento corriendo como una exhalación (centella, rápido), me parece a mí, que te vamos a coser a perdigonazos! Justificándose Jerónimo con el atropello que en el miedo se cosecha, dio media vuelta y casi a las carreras, tomó las de villadiego, a la par que se alejaba murmurando no se qué amenazas. Su perro, quedose unos instantes olisqueándose con Pelayu, al que yo achuché (azuzé), y Pelayu que para engarradiercharse (pelearse) era una ardorosa fiera, saltó como un león, atacando con un furor endemoniado al fino can perdigonero, y si no es por Muel, me parece que allí en el mismo lugar que había muerto el chivo, Pelayu hubiera despachado, aquel hermoso, cariñoso e inocente perro. Quedámonos muy satisfechos y gozosos, a la par que en nuestros espíritus, navegaba el orgullo perfumándose con la vanidad Humana, y todo, por haber acoyanáu ya féchule moscar ameruxáu de miéu (acojonado y haberle hecho huir, lleno de miedo) al hijo de uno de los amos de la aldea, que en un principio se había creído, que le sería sencillo hacer con nosotros cuanto le viniese en gana. Durante algún tiempo, estuvimos llindiándu (vigilando, cuidando) a Jerónimo por ver el camino que se tomaba, pues teníamos el temor que se ocultara para después sorprendernos, pero no fue así, y al final muy contentos ya le vimos corriendo que se las pelaba en compañía de su perro, desembocando en el pedregoso camino que le conducía a la aldea. Sabiéndonos libres del temor del adefesio de Jerónimo, y olvidándonos en el mismo instante de cuanto con él nos había acontecido, volvimos a nuestro peligroso juego, de disparar las escopetas contra diferentes blancos, y así, hablando de nuestras cosas con satisfacción que nos embargaba dentro de una felicidad pasajera, deslizábase el tiempo sin enterarnos, hasta que a la postre, dimos fin a todos los cartuchos que teníamos, y fue entonces, cuando decidimos esconder las armas en la cueva, y con los hombros doloridos por las sacudidas que nos propinaban las escopetas por los disparos, disponíamosnos muy contentos en el regreso para nuestras casas, y para simular que veníamos de la leña, agenciámosnos unos tochacus de pochiscus (leños de encina) y poniéndonoslos al hombro, bajamos corriendo por entre los vericuetos y las serpenteantes sendas, hasta llegar al camino real que nos conduciría a la aldea. El ubérrimo valle de alegría alborazada, que poblaba por entero nuestros espíritus, viose en unos segundos nublado y con rapidez cubierto, por un zozobrante y temeroso manto, nacido del retrato que nuestros ojos hicieran, cuando a la entrada de la aldea, justamente en el mismo lugar donde por costumbre, mi amo solía esperarme para xebrar (apartar) sus cabras, estaban aguardándonos los guardias, en la alegre compañía de Jerónimo, que poseyendo las mismas indeseables zunas (costumbres) que su padre, no había perdido ningún tiempo en ir hasta el cuartelillo para delatarnos. Yo tentado estuve cuando me percaté que eran los mismos guardias que el día anterior me habían cobardosamente martirizado, de tirar los garbetus (leños) que llevaba en el hombro, y salir corriendo para huir de aquel verdugo que sonriéndose ladinamente, quizás estuviese pensando su enrevesada y nefastosamente, el volver a esforgayame (arrancarme, estriparme, deshacerme) la única oreja que me quedaba sana. Sin embargo, logré dominar el miedo, y dejando a Muel que abriera la marcha, llegamos a la postre ante la presencia de ellos, y aquel canalla de guardia, no se dirigió a Muel a pesar que unos metros delante de mí iba, sino que vino sonriendo malignamente hacia mí, con las mismas asesinas intenciones que el hambriento lobo lleva, cuando para satisfacer sus ansias del espíritu y la carne, sin el menor miedo se lanza, sobre el inocente corderillo que no tiene a nadie que le defienda. Antes de dirigirme la palabra, aquel demonio con tricornio, que a fe mía desprestigiaban, porque hermosa para el pueblo es la esclava de la Justicia, cuando todas sus obligaciones y credos justamente da cumplidas. Digo yo, que lo primero que hizo fue cogerme mi oreja sana, apretarme un poco para ponerme en atención, y luego mirándome altanera y sonrientemente me dijo: ¡Ahora ya no me negarás de que no has sido tu quien disparó sobre el cabrón de tu amo, y me supongo que también me dirás, dónde has conseguido las armas, maldito pilluelo, hijo de una bruja y de un rojo republicano, o comunista sin entrañas! Tiré los tochucus (leños secos) al suelo apremiado por el dolor que de rabia me desencaldaba (deshacía), con tan mala fortuna que por mí no había sido pensada, que diéronle en las piernas de aquella fiera uniformada, y gran dolor en él tuvo que lleldarse (hacerse), porque dejó de esfarugarme (deshacerme la oreja), para acariciar con gestos de dolor la caña de una de sus piernas, al mismo tiempo que yo hacía lo propio con mi oreja, que ya colorada como una guinda, me resquemaba como si estuviese ardiendo. Mirome con ojos extraviados por la rabia que le enloquecía, y siendo mayor la fuerza de su cobardosa entraña ya en poder de las iras que lo movilizaban, que el dolor que su cuerpo sentía, soltome de revés dos guantazos, que dieron conmigo en tierra, con el rostro manando abundante sangre. Fácil siguiese abofeteándome, pues ya estaba enclicándose (agachándose) para hacer conmigo vayan ustedes saber qué, cuando intercedió su compañero que asiéndole por un hombro, con desprecio y enfado le dijo: ¡Lo que terminas de hacer con este pequeño es una canallada, y como otra vez intentes tocarle del pelo la ropa, te las vas a entender conmigo! ¡¡Estoy harto de tus abusos, y de tus odios y desprecios por todas las gentes desgraciadas!! Ayudome aquel buen guardia a levantarme, y después con su propio pañuelo limpiábame el rostro de sangre, y al parojo que esto hacía cariñosamente me decía: ¡Te juro que nadie te volverá a martirizar más pequeño, y ahora si tu quieres, y que conste que ni te ordeno ni te obligo a contarnos nada, dinos de una vez dónde están esas malditas armas que tanto doloroso daño te han originado! Dime cuenta pronto que de seguir negando no sacaría en limpio nada, ya que el baldroyán (cobarde) de Jerónimo había descubierto ya todo, y a poco listos que fuesen, nada más que les conduciese al lugar donde nos había sorprendido, darían pronto con la cueva, donde se ocultaban las armas. Así que acompañado de Muel y de Pelayu, y seguido de cerca por los dos guardias y el delator de Jerónimo, guielos a paso rápido por entre las vegetativas y pedregosas sendas que serpenteaban por casi inaccesibles lugares, pronto me alegré al comprobar cómo aquel despreciable guardia que tan sañudamente me había martirizado, abarquinaba (respiraba) con penoso trabajo, al mismo tiempo que se deshacía en copiosos sudores el condenado, lo mismo que la manteca fresca expuesta al sol en el verano. Al observar el penoso esfuerzo que aquel guardia repugnante y gordo, imbécil y malvado, tenía que realizar para seguirnos, apreté más aun el paso, que casi se convirtió en carrera y que sólo Muel y Pelayu pudieron aguantarme alejándanos en cuestión de segundos un largo trecho de nuestros enemigos, que en el lleldar (acontecer), ya se habían detenido para hacer acopio de energías unos momentos. Aproximadamente aun no habíamos caminado ni una décima parte del trayecto que nos separaba de la cueva, y ya el llimiagu (baboso) de aquel guardia, se encontraba casi d'afechu despaxaretáu (deshecho), seguramente que antes de llegar al final, en la mente de aquel fucheiru (estercolero) humano, se dibujaría el ruin pensamiento, de maldecir a la ley que como enyordiáu pioyu (sucio piojo) servía, al cachiparru (parásito) que me había delatado, y a mí, por no haber seguido negando. Muel y yo con satisfacción nos reíamos de aquellas gentes, que en nuestras infantiles y sin cultivar mentes, habíamos retratado como personas que tenían menos llixa (fuerza, arte, valer, etc.) que un mure entre las zarpas de un gato. Estaríamos como a la mitad de la andadura, cuando la distancia que nos separaba ya era enorme, y a pesar que de continuo nos ordenaban que no corriésemos tanto y que procuráramos ir siempre a su lado, la verdad es, que ya les habíamos perdido todo miedo y que no les hacíamos el menor caso. Fue entonces cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amigo Muel, que cuando llegásemos al potchisquéiru (encinal), yo me adelantaría corriendo con todas mis fuerzas, para volver aquel mismo lugar antes que ellos lo hicieran, pero después de haber ya ido a la cueva, para poder esconder para nosotros, dos pistolinas muy atongadetas (bonitas, curiosas), que era una pena que se llevaran los guardias, y que nosotros podíamos esconder en cualquier lado. Y así lo hice, y logré regresar, mucho antes de que ellos, llegaran escadriláus (derrengados), claro que descontando a Jerónimo, porque éste andaba tanto como con la lengua si quisiera andarlo. El caso fue que los guardias aquel día se llevaron las armas, y a los cinco o seis días, regresaron a la aldea preguntando por mi madre y el padre de Muel, para llevarles hasta el cuartelillo, con el fin de no sé qué preguntarles o darles. Cuando mi madre en compañía del padre de Muel regresaron del cuartel, estábamos nosotros xugaretiándu (jugando) debajo del ñoceón (nogal grande) que había a la entrada de la aldea, que tanto como tenía de frondoso y grande, eran de pequeñas, escasas e insípidas sus nueces. De donde viene un adagio asturiano que dice: ¡Mucher grandie ande óu non ande, peru tantu s'espatuxa, comu senún lu fixera, en dalgún lláu fae bona atongadura! (Mujer grande, ande, o no ande, pero tanto si camina, como si no lo hace, por grande en todos los lugares estorba). «Claro que se me olvidó decir, que menos en el catre, para añuedar el cibietchu cundu nun hay oitra, pequenina, atongaina ya melgucira». (Para hacer el amor, cuando no hay otra, pequeñita, bien hecha, y tan dulce como lo que debe ser vivir en la gloria). Digo yo que al ver nuestros padres corrimos hacia ellos, y cuando ante su presencia nos encontramos, casi sin darme cuenta vi a mi amigo rodar por el suelo, por la fuerza vigorosa del tremendo castañazo que su padre le llantó nuna mexietcha (le plantó en una mejilla), pero antes de que yo me percatara del peligro que sobre mí se cernía, vime acochetáu (cojido, sacudido) por mi madre, que me allumbróu (alumbró) un mamplenáu (muchos) pescozones, tan seguidos y atinados, que me parecía que todos me llegaban en ringlera, no teniendo que esperar uno por el otro, para que no se enfadasen ninguno. Y allí mismo por este procedimiento que nuestros progenitores nos hacían, comprendimos que nada bueno los guardias a nuestros padres les habían hecho. Y claro que no era nada respetable ni justo, sino un atropello despiadado, inhumano, mezquino, repugnante y apartado de la Justicia a tanta distancia, como la que existe desde la Tierra hasta el Infinito Cielo. Resulta que la canallesca ley que en aquella para mí inolvidable época existía, nos había condenado a ir a un reformatorio, o a que pagasen nuestros padres una multa de ciento cincuenta pesetas en papel del Estado, en el término de treinta días. Y fue entonces cuando yo empecé a preguntarme, ¿que qué era lo que tenían que reformar en mi...? ¿Acaso entraba en la reforma que aquella ley que estaba por todos los rincones de la Patria haciendo encima de los vencidos y sus descendientes, asesinar a nuestros padres, hermanos, parientes y hasta madres, privarnos de nuestra libertad, y robarnos cuánto teníamos? —¿Aquella ley digo, todavía tenía que reformar algo más en mí, que en un principio ya no hubiese inhumana y endemoniadamente reformado? Yo que era en aquel lleldar un pobre niño de poco más de ocho años, condenado precisamente por la misma ley, a no tener jamás ya el amoroso cariño de mi padre, yo que había sido condenado como todos los jóvenes hijos de los vencidos y encarcelados y asesinados padres, yo que estaba lleno de hambre, de miseria, de sufrimiento y de una soledad inconsolable, yo que si quería comer un trozo de pan duro, tenía que caminar descalzo y medio desnudo, por entre las zarzas y guijarros de las montañas, esclavizando mi cuerpo y mis sentidos, en el cuidado de unos ganados que no eran míos, a mí, a un ser así de natural, puro, desamparado y desgraciado, ¿aún quería aquella entroyada (sucia) ley reformarme por considerarme malo? —Yo nunca he sido político, pienso ahora, ni tampoco con mis palabras harto vulgares y aldeanescas, pretendo fomentar el odio hacia nadie, soy ante todo un liberal disciplinado, que ama a mi Patria, por la que estoy en cualquier momento dispuesto a morir, pero me creo con el suficiente derecho de contar al mundo de cuanto yo he sufrido, que es el retrato de tantos otros huérfanos de guerra que lo mismo que yo tanto sufrieron, aunque más en duda, pongo que lo hubieran hecho, quiero contar todo lo que considero que siendo verdad, no debe ser olvidado, y desearía con toda mi alma, que mis palabras tuviesen repílos (ecos) más clarividentes, que los que en su origen se formaron, para que llegasen a todos los oídos, y en sus mentes gigantesca Humanidad digna y justa edificasen, que diera paso a una libertad liberal y disciplinada, que atrancase (cerrase, peslase) sus puertas a todo cuanto no fuese digno y honrado, de esta sencilla y natural manera, la fraternidad sería por primera vez, el tesoro más puro, luminoso y deseado, que la Humanidad en toda su existencia hubiese conquistado. En este relato, que para muchos críticos comedores, que sólo saben fartase comu gochus (comer como cerdos) e intentar con sus medios deshacer lo que alguien con más capacidad creativa que ellos, más bien o peor ha edificado, digo yo, que muchos críticos fanáticos defensores de normas idealísticas, que con sus leyes en la ocasión asquerosamente convencionales, que lograron deshacer el destino que a mi vida creo que le pertenecía, al igual que a toda la generación de los hijos de los perdedores, no les agradara en absoluto, que un hombre que fue despojado de cuanto poseía, y empujado vengativa y canallescamente al arroyo, cuando él por ser un niño, no podía defenderse, tenga ahora la osadía, con sus pobres medios culturales, d’abayucar la trelda (revolver la porquería), que nadie hasta el presente, tan ajustada y verídicamente pudiera contar jamás. Digo porquerías, pues es eso precisamente lo que suelen dejar las secuelas de una guerra civil, y pobre de aquellos países que la sufran, porque sus hijos quedarán divididos, y los perdedores, tendrán que soportar un yugo, que más flojo, o menos prieto, esclavizándolos los ha de postergar. En este relato retrato yo, al vencedor y al vencido, menos al perdedor de quien soy hijo, ya que he tenido la desgracia de conocerle cuando el desventurado ya era un vencido, pero con el vencedor he vivido siempre, sirviéndole con decencia y honradez, silenciosamente observándole siempre, y no recibiendo de él, nada más que calamidades y ofensas, y sin embargo, nunca le odié, siempre disciplinadamente le serví, y si en el lleldar se siente ofendido por lo que de verdad digo, espero que se comporte conmigo, de la misma manera que con él siempre yo he hecho. Sé que estas narraciones no se han de publicar en mi Patria, porque la censura no permitirá que el hijo más humilde, cuente una verdad que denigra no a mi querida y noble España, sino algunos de sus inamovibles sistemas, pero tengo la firme certeza, que algún querido hermano país, sin el menor odio ni rencor sí ha de hacerlo, y con esta mi voz del pueblo, sencilla y natural, ubérrima y estéril, millones de seres de la Tierra habrán de saber, que hoy todavía, vive en mi Patria, la mitad de una generación, descendiente de los perdedores de la sanguinaria Guerra Civil que empobreció a la más maravillosa nación del mundo como es mi España, apartados de todo acceso a cualquier puesto de responsabilidad, bien en el gobierno, en los sindicatos, o en cualquier otro lugar, de responsabilidad de la Patria. Y desde aquí, invito a todos los españoles para que investiguen esto que he dicho, y ya verán como es una verdad, que no admite discusión posible. Cuánto placer sentiría yo si me pudiese expresar con ustedes en la maravillosa, ancestral y rica Lengua Asturiana, pues para mí, decir las cosas en Castellano es un verdadero fastidio, con tantos puntos y comas, y demás signos ortográficos, que para un hombre sin estudios de ninguna clase como yo, es una verdadera tortura, pues mi imaginación que idea y piensa con la fuerza de un enorme río enloquecido, a la hora de querer contar estas copiosas cosechas, que hasta en los mismos sueños me alumbra, cuando me pongo a escribir todos estos pensamientos y acaeceres, al expresarlos en español, meto la pata hasta los corbétchones, por esto ruego me perdonen, y háganse a la idea, de quién les está hablando, no es nada más que un humilde aldeano, sin más escuela que la siempre dura universidad de la vida. Y con la fortuna o desgracia de haber nacido con el embrujador duende de ser soñador, no por aparentar, por ocio o por estudio, sino con la intima necesidad que me tortura el alma, al mismo tiempo que me embarga dentro de una felicidad, que me hace en ocasiones ser dichoso, sin jamás haber sido feliz, y en otras dimensiones me llena de tal tristeza, que en apariencia sin sucederme nada, me encuentro tan apenado y deprimido, que todo cuanto me rodea y hasta yo mismo, me parece la pestilente porquería, con que se harta sin jamás hastiarse, el nefasto diablo al que entusiasmados y egoístas servimos. Enteponíu colaba you dellantre de miou madre, espatuxandu caleya adiantre, afalau per las engafuráes pallabres de miou má, camín de la nuesa teixá. (Conducido corría yo delante de mi madre, caminando rápido calleja arriba, arreado por las envenenadoras palabras que mi madre me dirigía, a la vez que hacia nuestro hogar nos acercábamos. Yo miraba arisco para ella, pensando que me iba alcanzar presto, para propinarme ante mis vecinos, otra somanta (paliza) como la que de aun mi cuerpo se condolía. Al fin llegamos a nuestra casa, y ya en ella encoyíu (encogido) por el temor, aguardaba resignado que mi madre calmara su furia dándome una nueva cuera, que mereciéndola, no la merecía. Estaba visto que llevaba unos días, que todos los golpes me habían elegido a mí para sus descansos, primero el cobarde de mi amo, que con sus asquerosas manos, me había puesto el rostro, tan descalabrado que no había en él un lugar sano donde coyera una guya (cupiera una aguja), después el canalla del guardia, que me dejara las orejas tan maltratadas, que me parecía que no eran mías, y para finalizar mi madre con aquella argurtóuxa tocata que m'apurriera (alta paliza que me propinara), que según me parecía, no había sido nada más que la parba (desayuno breve) de la que se esperaba Furibunda y desesperada asiome mi madre por mis maltrechos hombros, y al mirarme yo en sus hermosos y enojudos ojos, pude ver en lo más profundo de ellos, el desmesurado amor que la pobre me tenía, y lejos de azotarme como yo pensaba, sólo me preguntó muy apenada y preocupada: ¿De dónde vamos a sacar esas ciento cincuenta pesetas Xulín? ¡En alguna parte hijo, nos las agenciaremos, porque yo no permitiré que esta canallesca ley, hecha por indeseables sin entrañas, te lleven al reformatorio, donde ellos se tenían primero que reformar, para no seguir sembrando entre los desventurados vencidos, tanta vengativa y nefastosa canallada! Al día siguiente al rayar el alba, después de desayunar el rabón, (leche ácida cocida con harina de maíz) del que yo sí que me harté, pero ella la pobre apenas comió unas cucharadas, armada mi madre de un azáu (hacha) que había pedido prestado a un vecino, y yo de una foiceta (hoz) de podar la leña, fuimos al monte comunal a baltiar (cortar) leña, pues un carro de leña de encina, roble y espinero, que pesaba más de tres mil kilos, pagaba el maestro panadero, de la única panadería que había en el concejo, cincuenta pesetas por él, así que teníamos todo un mes por delante, para preparar los nueve mil kilos de leña, que nos proporcionarían las ciento cincuenta pesetas, con las que calmaríamos las iras de aquella inhumana ley, que tan despiadadamente nos había castigado. Parecía que mi madre poseía la fuerza del más intrépido de los hombres, talmente era un gigante que con una fiereza incomparable, chorreando sudor y espelurciada su rubia cabellera al viento, cortaba sin el menor descanso encinas, robles y espineros, mientras que yo imitándola en cuanto podía, podaba aquellos arbustos con el más grande de todos mis entusiasmos. Serían las tres de la tarde y no habíamos hecho aun el más pequeño descanso, cuando mi madre me dijo que buscase caracoles, que se criaban en abundancia por aquellos lugares, tal cosa hice mientras que ella prendía un buen fuego, y allí asamos los caracoles que al ser atacados por el calor, estiraban su cuerpo asándose perfectamente, y fue aquella asquerosa comida la que mitigó nuestra hambre. Y así un día, y quince, y veinte, hasta que logramos preparar sin desfallecer ni descansar, los tres carros de leña, acarreándolos a las costillas, en otras ocasiones poleándolos (haciéndoles rodar) por entre los zarzales y las peñas, hasta poder llegar con tan copiosa cantidad de leña, al estratégico lugar donde el panadero con su carro, pudiera cargar la leña. Estábamos embalagándola (apilándola) mi madre y yo muy ufanos y satisfechos, de la difícil victoria que habíamos en tan escaso tiempo conseguido, porque en duda pongo, que pocas gentes en todo el Universo en las circunstancias que nosotros nos encontrábamos hubieran podido lograrlo. Digo yo que en tal trabajo nos encontrábamos amontonando aquella leña, que todos los tochos (leños) medio descortezados por la cantidad de veces, que fue menester rodarlos por entre los cuetus (piedras) que poblaban aquel xerrapeíru (sierra) daban señales y no por los cortes de las herramientas, de haber sufrido lo indecible por encontrarse despeyexáus (despellejados) hasta casi el total emporricamiento (desnudez) de las arnas (cortezas) que los cubrían. Nuestras físicas humanidades se encontraban tan maltrechas después de tantos días de sobrehumano trabajo y de raquíticos y deplorables alimentos, que tal parecía que éramos cadabres (cadáveres) vivientes, sino supiesen cuantos nos conocían, que éramos dos invencibles barras del más puro acero. Yo descalzo de afechu (del todo) y mi madre con las alpargatas dándoles vueltas alrededor del tobillo, imposibilitadas del menor encatesu (remiendo) todas nuestras escasas vestiduras lucíanse tan acuchilladas, como si fatáus (muchos) puñales anárquicamente las hubieran rasgado. Y nuestras pieles por todos los lados se encontraban arraguñáes (arañadas), pinchadas, magulladas, en definitiva martirizadas por las piedras, por los espinos, por la infinidad de arbustos que en aquella sierra casi inaccesible para las mismas cabras, yo y mi madre como dos guerreros invencibles, cortamos aquellos tres carros de leña, que al decir de mi madre, servirían estupendísimamente bien para amagostar (asar) a la propia ley, y a los sinvergüenzas y deshumanizadores fascistones que la vieran fechu (hubieran hecho). Y en postura tan deplorable se empobrecían nuestros desventurados cuerpos, por todo lo contrario, nuestros espíritus se lucían sanos y fortalecidos, orgullosos y alegres, por haber conseguido aquel trabajoso y casi imposible triunfo. También solía decir mi madre dentro de una rabia y desilusión enfurecida, que si los «roxus» (rojos) hubiesen batallado con el mismo ardor, e indómito entusiasmo que nosotros habíamos puesto, todos los fascistones de Europa serían nada para vencerlos, ni en lo más mínimo. Vuelvo a repetir, que concluíamos mi madre y yo de empericotar (apilar) los cuatro leños que faltaban para dar por terminada aquella proeza, cuando la diosa fortuna nos vino a visitar en la forma de Falu el maderero, que más o menos, esto fue lo que nos hizo, y nos dijo: ¡Buenas tardes Lluza!, que así era como llamaban en asturiano a mi madre, ya que en castellano su gracia es Luzdivina. ¡Se ‘l tou home allevantara la motchera, ya te viera a tí ya ‘l tuo fiyiquín, nel estáu que vus deixó la llamazoúsa ley del venceor, paime amín, qu'el probetayu espavoríu per tan grandie inxusticia, oitra vez se morrería! (Si tu marido volviera al mundo y te viera a ti y a tu pequeño hijo, en la situación que os ha dejado la fangosa ley del vencedor, me parece a mí, que el pobre lleno de un enloquecedor pavor por tan grande injusticia, otra vez se volvería a morir). —Recuerdo yo muy bien, lo mismo que si en este momento de nuevo lo estuviese viviendo, lo que me ha hecho esta canallesca ley que ahora a ti te martiriza, cuando en los frentes de Teruel me cogieron prisionero. Me internaron en un campo de concentración, y me dieron más palos que días me quedan de vida, aunque muerra tan viétchu (muera tan viejo) como Marcelín el de Fresnedo, que le llevó Dios cuando pasaba de los ciento diez años. Como comida nos daban una lata redonda de sardinas o bonito, que los prisioneros le llamábamos «el reloj», ya que así era de pequeña. Cuando te salía podre, que sucedía la mayor parte de las veces, te pasabas el día haciendo vigilia. ¿Cuánto te va a dar el panadero por esta leña Lluza? ¡Hombre yo creo que son tres carros buenos, y como está pagándose a diez duros el carro, pues me dará treinta! ¿Algamate? (alcánzate para la multa). ¡Sí Falu, ye lu xustu! (Es lo justo). Rafael, que así se llamaba Falu, (uno de los hombres más honrados, trabajadores y enteros que yo he conocido), a la vez que del bolsillo interior de su chaqueta sacaba la cartera dijo: ¡Mera compañera, voy a venir con el camión de la compañía maderera y llevar toda esta montaña de leña a Trubia, yo te voy a entregar ahora por ella trescientas pesetas, si después vale más, ya te daré el resto, y si vale menos, considera ese dinero que te di, como regalo de un roxu decente ya honráu comu tú le yes miou neña! (Rojo decente y honrado como tú lo eres mujer). Al día siguiente que era feria semanal en la capital del concejo, pidiole mi madre prestado a una buena vecina amiga suya un paxiechacu (traje, vestido) y unas zapatillas, y así vestida de prestado la pobre, se trasladó bien de mañana a la Villa, pagó la multa a aquellos canallas que servían a una ley tan ultrajante, que a los vencidos y sus inocentes descendientes peor que a apestosos esclavos nos trataba. Luego, después, compró ella un paxietyín (un vestidito), unas zapatillas y unas madreñas, para mí, un buzo, que era la vestimenta que entre los pobres se estilaba, unas alpargatinas y unas fuertes madreñas, y después de mercar algunas cosas necesarias, vino para casa la mar de contenta y satisfecha. Y ahora yo me pregunto a muchos años de distancia, viviendo aquellos por mí vividos pisoteados y vengativos tiempos, ¿a qué asesinas, sucias y cobardosas manos, irían a parar, aquellos nuestros dineros, ganados con el sobrehumano esfuerzo y la más justa honradez, manchados por la sangre de nuestras heridas producidas en el agotador trabajo, y mojados por tantas gotas de sudor, como de estrellas debe de haber en el infinito cielo? ¿No se dan cuenta amigos lectores, que injusticias como ésta, o de otra índole aun mayores, deben de contarse al Mundo, pese a quien pese, para quienes las escuchan forjen en sus sentimientos, de que en toda guerra, y sobre todo las civiles, dejan tras de sí, primeramente el dolor más deshumanizante, después las venganzas más pervertidas, que darán vida con fuerza ilimitada, a la repugnante, sanguinaria y odiosa fiera, que todo ser humano, desde los primitivos tiempos de su nacencia, lleva celosamente escondida, en el apartamiento más oscuro y más brillante de su espíritu, donde se mueve gozoso el sentimiento humano, tras de saber que a su Prójimo bien le ha hecho, y se revuelve envilecido, encanallado y airado por el odio y las iras endiabladas, cuando también comprende que a sus semejantes, en el dolor y el sufrimiento los ha sumergido. Y fue precisamente a estos desatinados sentimientos, manejantes en aquellos tristes momentos, de las inhumanas leyes que regían los destinos de mi Patria, donde fueron a parar mis dineros, mis primeros dineros, ganados con más santidad y honradez, que pueda llevar dentro la propia Hostia Santa, que es tanto como decir, que sólo los mismos demonios faltos de toda conciencia y sin el más mínimo sentimiento de honestidad, podrían sin sentir asco de sus propias personas, apoderarse de los honrados y muy fatigosos trabajos, de una viuda de los roxus (izquierdistas, rojos, por el mismo estilo), y de un huérfano de los mismos. ¡¡Yo creo, que como aún no habían satisfecho sus ansias asesinas, con la muerte de mi padre y de tantos inocentes, precisaban en el momento que preciso les venía, afestinarse en postres con el esfuerzo y sufrimiento de sus deudos!! Durante algunos días viví yo jugueteando por la aldea, mi vida sin ninguna preocupación, muy contento porque iba vestido con aquel mono nuevo, más delgado que un papel de fumar, ya que se me había esgazáu (roto) por más de media docena de lugares, pero aún así, a mí me parecía que llevaba puesto, mejores galas que el mismo vencedor, que poco lucía sobre sus costillas, que se le pudiera denominar verdaderamente honrado. Mi madre mientras tanto, seguía incansablemente trabajando por las tierras de los vecinos, sin jamás cobrarles ni una peseta de sueldo, pues ella tan sólo quería, que al cambio de sus sudores le dieran una cestina de patatas, una fontadina de farina, ou de fabes lu mesmu foran prietes que blanques, d'arbeyinus ou d'oitra cebeira, dalgún terreñaín de lleiche, mazá, tarabazá, ‘n culiestrus ou cabantes de brañar. (Una fuente de harina, o de alubias de cualquier marca o color que fueran, de guisantes o de cualquier otro cereal que fuera, algún jarro de leche, desnatada, cuajada, o la que alumbran las vacas recién paridas, o de la que terminasen de ordeñar a una vaca de leche). Ella llegaba todos los atardeceres a nuestra casa, sudorosa y cansada, pero resplandeciente de alegría, porque en su mandil traía mi comida. Luego, después de que yo me hartaba, nos acostábamos los dos en aquel jergón de sacos, repleto de hojas de maíz y también de pulgas, y abrazada a mí, se quedaba muy pronto profundamente dormida. Yo que desde niño he dormido poco siempre, quizás para hacer bueno el dicho que de camino me invento, que considera al que poco duerme más infeliz, que quienes tienen la dicha de dormir prácticamente, dentro de estos mis desvelos, en la silenciosa tranquilidad de la noche de aquella amplia sala desmueblada, cuyas paredes y techo estaban del sarro que deja el humo, y plagadas de arroxetáus (enrubiecidos) goterones, que ponían al descubierto las primeras pinturas que habían tenido, fendíu (cortado) de continuo este silencio, por el risueño y sórdido murmullo que alumbraba el pequeño río que vertiginosamente se deslizaba a menos de diez metros de nuestra casa, y otras veces también era enruxeráu (alterado) aquel silencio, por los ladridos de los perros de la aldea, o por el cante siempre misterioso y apabullador que hacen las curuxas (buhos) en la noche, cuento yo en que estos desvelos, observaba el placenteroso dormir de mi madre, con su respirar acompasado, fuerte y sano, con todos sus acerosos músculos, con naturalidad relajados, talmente parecía mi madre del todo inofensiva, mas sin embargo, aquel perfecto y vigoroso cuerpo que acoplaba fuerzas en el descanso, de la misma natural manera que agigantadamente dormido descansaba, cuando despierto se hallaba, se transformaba en un invencible e incansable guerrero, condenada ya a luchar en l'engarradiétcha del trabayu (la pelea del trabajo), todos los momentos de su vida, por los mismos endemoniados vencedores, que primeramente le habían achuquináu ‘l sou home ya lus sous fíus. (Asesinado a su marido y a sus hijos). Y ahora que ya todo ha pasado, y lejos de olvidarlo se agiganta cada día más en mi mente, yo me pregunto, que si mi madre no hubiese sido así de luchadora, de brava, de valiente y honrada, qué seria de mí y de ella misma, acosados en todo momento por la ley insana del vencedor, y xunius (uncidos) también para siempre, en el desventuroso carro de la esclavitud bien vigilada, por el látigo y la pistola del triunfador.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > carraca
-
7 cosa
f.1 thing (objeto, idea).tengo que decirte una cosa I've got something to tell you¿quieres alguna cosa? is there anything you want?cualquier cosa anythingno es gran cosa it's not important, it's no big dealpoca cosa nothing muchUna cosa propia de una joven, A girlish kind of thing2 funny remark (ocurrencia).¡qué cosas tienes! you do say some funny things!son cosas de mamá that's just the way Mum is, that's just one of Mum's little idiosyncrasiespres.subj.3rd person singular (él/ella/ello) Present Subjunctive of Spanish verb: coser.* * *1 (gen) thing■ coge tus cosas take your things, take your stuff■ ¿alguna cosa más? anything else?2 (asunto) matter, business3 (nada) nothing, not anything\así están las cosas that's the way things are, that's how things standcomo cosa tuya as if it were your ideacomo están las cosas as things standcomo si tal cosa just like thatcosa de aboutcosa nunca vista something surprisingcosas de la vida that's lifedecir cuatro cosas to tell a few home truthslo que son las cosas much to my surpriseno sea cosa que... in case...no ser gran cosa not to be importantno valer gran cosa not to be worth muchser cosa hecha familiar to be no sooner said than doneser poquita cosa familiar not to be much, not to amount too muchcosas de negocios business matters* * *noun f.1) thing, object, stuff2) matter, affair* * *SF1) (=objeto) thing¿qué es esa cosa redonda? — what's that round thing?
no es otra cosa que una bolsa de plástico — it's nothing more than a plastic bag, it's just a plastic bag
- es cosa fina2) [uso indefinido]¿alguna cosa más? — anything else?
•
o cosa así, 20 kilos o cosa así — 20 kilos or thereabouts•
cualquier cosa — anything•
gran cosa, el coche no vale gran cosa — the car isn't worth muchcomo futbolista no es gran cosa — he's not a great footballer, he's not much of a footballer
•
poca cosa, lo qué recibieron a cambio fue poca cosa — they didn't get much in return, they got very little in returnjugamos a las cartas, leemos y poca cosa más — we play cards, read and do little else o and that's about it
•
una cosa — something¿me puedes decir una cosa? — can you tell me something?
una cosa, se me olvidaba preguntarte por el precio — by the way, I forgot to ask you about the price
en general está muy bien, solo una cosa... — on the whole, it's very good, there's just one thing...
3) (=asunto)¿has visto cosa igual? — did you ever see the like?
¡qué cosa más extraña! — how strange!
esa es cosa vieja — so what's new?, that's ancient history
¡vaya una cosa! — well!, there's a thing!
•
la cosa es que... — the thing is (that)...la cosa está en considerar el problema desde otro ángulo — the thing to do o the trick is to consider the problem from another angle
•
no es cosa de broma o risa — it's no laughing matter•
no sea cosa que — in casetrae el paraguas, no sea cosa que llueva — bring your umbrella in case it rains
•
otra cosa, no se hablaba de otra cosa — people talked about nothing else¿hay otra cosa que pueda hacer? — is there anything else I can do?
eso es otra cosa — that's another matter o thing (entirely)
otra cosa es que la ley imponga 40 horas semanales para todos — it's another matter entirely for the law to oblige everyone to work 40 hours a week
otra cosa sería si... — it would be quite another matter if...
•
cosa rara, y, cosa rara, nadie lo vio — and, oddly o funnily enough, nobody saw itcomo quien no quiere la cosa —
se levantó y se fue como quien no quiere la cosa — she got up and left as inconspicuously as possible
como si tal cosa —
me devolvió el libro roto como si tal cosa — he gave me back the damaged book as if nothing had happened
le dije que había sido seleccionado para el trabajo y se quedó como si tal cosa — I told him he had got the job and he barely reacted
4) (=nada)jamás he visto cosa semejante — I've never seen anything like it, I've never seen the like of it
¡no hay tal cosa! — nothing of the sort!
nunca he dicho nada sobre ese tema ni cosa que se le parezca — I never said anything about that subject or anything like it
5) pl cosasa) (=acciones, asuntos)¡son cosas de Juan! — that's Juan all over!, that's just like Juan!
¡cosas de niños! — boys will be boys!
¡qué cosas dices! — you do say some silly things!
¡tienes unas cosas! — the things you say!
•
meterse en cosas de otros — to stick one's nose in other people's businessb)• las cosas — (=situación) things
así las cosas, se marchó de la reunión — at this point, she left the meeting
¡lo que son las cosas! — just imagine!, fancy that!
6)• cosa de — [indicando tiempo] about
7) ** [droga] hash *8) LAm [como conj]•
cosa que, camina lento, cosa que no te canses — walk slowly so (that) you don't get tiredno le digas nada, cosa que no se ofenda — don't say anything to him, that way he won't get offended, don't say anything to him in case he gets offended
* * *1)a) ( objeto) thing¿alguna otra cosa? or ¿alguna cosa más? — anything else?
b) (acto, acción) thingno puedo hacer otra cosa — there's nothing else I can do o it's the only thing I can do
entre una(s) cosa(s) y otra(s)... — what with one thing and another...
c) ( al hablar)qué cosas dices! — really, what a thing to say!
dime una cosa... — tell me something...
oye, una cosa... — ( por cierto) by the way...
d) (detalle, punto)e) (asunto, tema) thingsi por cualquier cosa no puedes venir, avísame — if you can't come for any reason, let me know
esto no es cosa de broma/risa — this is no joke/no laughing matter
la cosa es que... — the thing is that...
2) cosas femenino plural ( pertenencias) things (pl)3) (situación, suceso)así están las cosas — that's how things are o stand
la cosa se pone negra/fea — things are starting to get unpleasant
¿cómo te van las cosas? — how are things?
¿cómo está la cosa? — ( cómo está la situación) how are things?; ( cómo estás) (Ven) how are you doing?
lo que son las cosas! — well, well! o fancy that! (colloq)
en mi vida he visto/oído cosa igual — I've never seen/heard anything like it
cosa rara en él, se equivocó — he made a mistake, which is unusual for him
qué cosa más extraña! — how strange o funny!
esto es cosa de magia or de brujería — this is witchcraft!
una cosa es ser bueno y otra ser el mejor — being good is one thing, but being the best is quite another
4)a) (fam) ( ocurrencia)tienes cada cosa! — the things you come up (AmE) o (BrE) out with!
b) ( comportamiento típico)5) ( incumbencia)no te preocupes, eso es cosa mía — don't worry, I'll handle it
6) ( en locs)cosa de — (AmS fam) so as to
cosa que — (AmS fam) so that
no sea or no vaya a ser cosa que: llévate el paraguas, no sea cosa que llueva take your umbrella just in case; átalo, no sea cosa que se escape tie it up so that it doesn't get away; o cosa así or so; cada cosa a su tiempo one thing at a time; como quien no quiere la cosa casually; como si tal cosa: no puedes irte como si tal cosa you can't go just like that o as if nothing had happened; le dije que era peligroso y siguió como si tal cosa I told him it was dangerous but he just carried on o he carried on regardless; cosa de... (fam): es cosa de unos minutos it'll (only) take a couple of minutes; es cosa de intentarlo you just have to give it a go; está a cosa de dos kilómetros it's about two kilometers; darle cosa a alguien (fam): me da cosa comer caracoles/ver sangre eating snails/the sight of blood makes me feel funny; me da cosa pedirle tanto dinero I feel awkward asking him for so much money; decirle a alguien un par de or cuatro cosas (fam) to tell somebody a thing or two; no ser gran cosa (fam) to be nothing special (colloq); poca cosa: es muy poca cosa ( en apariencia) he's not much to look at; ( en personalidad) he's not up to much (colloq); queda algo pero poca cosa there's some left but not much; un trabajo así es muy poca cosa para ella a job like that isn't good enough for her; poner las cosas en su lugar or sitio to put o set the record straight; ser cosa hecha (CS) to be a foregone conclusion; ser/parecer otra cosa: esto es otra cosa!, ahora sí se oye this is more like it! you can hear it now; con ese peinado parece otra cosa she looks a new woman with that hairstyle; ¿invitas tú? eso es otra cosa! are you paying? oh well, that's different, then!; las cosas claras — I like to know where I stand
* * *= thing, item, business [businesses, -pl.].Ex. A collection of medical books for the general public in a public library may deal with the same range of topics, but the indexing can probably be more broad than in a specialist index, and the terms used for the same thing may be different.Ex. Since only twenty or so items can be displayed on the screen at a time, the ↑ (Up), ↓ (Down), Page Up and Page Down keys are used to scroll through the listing.Ex. I think this whole business about whether punctuation is obtrusive or not is quite honestly not worth discussing.----* aclarar las cosas = set + the record straight.* acostumbrarse a las cosas = get (back) into + the swings of things, things + grow on + Pronombre.* apostarse cualquier cosa = bet + Posesivo + life.* arreglar las cosas = put + things right.* así son las cosas = that's they way things are.* a veces las cosas salen mal = shit happens.* cambiar las cosas desde dentro = change + things from the inside.* capaz de hacer cualquier cosa = capable of anything.* casi cualquier cosa = just about anything.* como si tal cosa = be right as rain, unfazed, just like that.* complicar las cosas = make + things complex, add + salt to the wound, add + salt to injury, add + insult to injury, rub + salt in the wound.* conjunto de cosas afines, el = whole schmier, the.* correr un velo sobre las cosas = sweep + things under the rug.* cosa esencial = essential.* cosa hecha = plain sailing, walkover.* cosa indeseable = beast.* cosa inútil = dead horse.* cosa que se inserta = insert.* cosas = stuff, matters, bits and pieces.* cosas buenas = goodies [goody, -sing.].* cosas + cambiar inesperadamente = things + take a turn for the unexpected.* cosas como = the likes of.* cosas de la casa = household chores.* cosa secundaria = accidentals.* cosas + empeorar = things + get worse, things + get rough.* cosas esenciales, las = basic essentials, the.* cosas este tipo de cosas = this sort of thing.* cosas inútiles = deadwood [dead wood].* cosas + ir bien = things + go well.* cosas + mejorar = things + get better.* cosas + ponerse feas = things + get rough.* cosas que dan miedo = things that go bump in the night.* cosas ricas = goodies [goody, -sing.].* cosas + salir bien = things + work out.* cosas transitorias, las = transient, the.* cosa superficial = accidentals.* cosa viva = living thing.* cualquier cosa = anything.* cualquier cosa que no sea = anything but.* cualquier otra cosa = anything else, whatever else.* dar cualquier cosa por Algo = give + an eye-tooth for/to.* dar las cosas masticadas = spoon-feed [spoon feed/spoonfeed].* dar sentido a las cosas = meaning making.* dejar las cosas como están = let + the matter + rest, let + sleeping dogs lie.* dejar las cosas tranquilas = let + sleeping dogs lie.* dejar que Alguien haga las cosas a su manera = let + Nombre + do things + Posesivo + (own) way.* economizar en cosas importantes y derrochar en nimiedades = penny wise, pound foolish.* el estado de las cosas = the lay of the land [the lie of the land, -UK].* empeorar las cosas = make + matters + worse, add + salt to the wound, make + things worse, add + salt to injury, add + insult to injury, rub + salt in the wound.* encontrar cosas comunes = find + common ground.* en el curso normal de las cosas = in the normal run of things, in the normal run of events.* enmarañar las cosas = muddy + the waters.* en otro orden de cosas = on another topic, as for, as regards, meanwhile, on another matter, on another note, on other matters.* enredar las cosas = muddy + the waters.* entre otras cosas = amongst other things, for one thing, inter alia, among other things.* ese tipo de cosas = that sort of thing.* estar al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* estar equivocado en + Número + cosas = be wrong on + Número + count(s).* facilitar las cosas = make + things easier.* forma de ver las cosas = way of putting things together, bent of mind.* gran cosa = big deal.* grupo de personas o cosas de la misma edad o categoría = peer group.* hacer cambiar las cosas = turn + the tide on.* hacer cosas = get + things done.* hacer cualquier cosa = do + anything, give + Posesivo + right arm.* haciendo cosas = up and about.* jugarse cualquier cosa = bet + Posesivo + life.* la cosa es que = the thing is.* la cosa principal = the number one thing.* la forma correcta de hacer las cosas = the way to go.* la forma de ver las cosas = the way + to see things.* las cosas + cambiar = pendulum + swing.* las cosas + estar + claras = the (hand)writing + be + on the wall, see it + coming.* las cosas no pasan así como así = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no pasan (así) porque sí = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no son tan simples como parecen = there's more to it than meets the eye.* las cosas siguen igual = business as usual.* las cosas sólo pasan una vez = lightning never strikes twice.* las cosas son más complicadas de lo que parecen = there's more to it than meets the eye.* las cosas tal y como son = the birds and the bees.* llamar las cosas por su nombre = call + a spade a spade.* lo que se pierda en una cosa se gana en la otra = what you lose on the swings you gain on the roundabouts.* manera de ver las cosas = line of thought.* mantener las cosas en marcha = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantener las cosas en movimiento = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantener las cosas funcionando = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantenerse al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* más que ninguna otra cosa = beyond all else.* mismísima cosa, la = very thing, the.* muchas otras cosas = much else.* muchas otras cosas más = much else besides.* ni una cosa ni la otra = in-between, betwixt and between.* no conseguir ni una cosa ni otra = fall (between/through) + the cracks.* no pensar en otra cosa que = be wrapped up in.* no ser gran cosa = not add up to much, add up to + nothing.* no ser ni una cosa ni otra = fall between + two stools.* no significar gran cosa = not add up to much.* no suponer gran cosa = not add up to much.* no valer gran cosa = be no great shakes.* no + Verbo + otra cosa que = Verbo + nothing else but.* ocultar las cosas = sweep + things under the rug.* otra cosa = something else.* otra cosa que no sea = anything other than.* para complicar aun más las cosas = to add to the confusion.* para confundir aun más las cosas = to add to the confusion.* para empeorar las cosas = to add insult to injury, to add salt to injury.* pasar a cosas más agradables = on a happier note.* poca cosa = small fry, the.* poner las cosas en marcha = get + the ball rolling, set + the ball rolling, start + the ball rolling, get + things rolling, get + things going, set + the wheels in motion.* poner las cosas en movimiento = get + the ball rolling, set + the ball rolling, start + the ball rolling, get + things rolling, get + things going, set + the wheels in motion.* poner las cosas en su lugar = set + the record straight.* por no decir otra cosa peor = to say the least.* por + Número + cosas = on + Número + counts.* qué es cada cosa = what is what.* qué otra cosa = what else.* que se toma las cosas con calma = laid-back.* quitarle importancia a las cosas = make + light of things.* recoger las cosas = clear away + the things.* recoger las cosas de Uno antes de irse = pack + Posesivo + things.* restarle importancia a las cosas = make + light of things.* sacar las cosas de quicio = blow + things (up) out of (all) proportion.* sensación de no ser ni una cosa ni la otra = in-betweenness.* ser capaz de hacer cualquier cosa por = go to + any lengths to, go to + great lengths to.* sobre todas las cosas = above all things.* tener cosas en común = share + common ground.* tomarse las cosas a la ligera = make + light of things.* tomarse las cosas con calma = keep + a cool head, play it + cool.* una buena cosa = a good thing.* una cosa no + tener + nada que ver con la otra = one thing + have + nothing to do with the other.* una misma cosa = one and the same.* u otra cosa = or what not [whatnot].* ver las cosas de diferente manera = see + things differently.* ver las cosas de diferente modo = see + things differently.* ver las cosas desde una perspectiva = see + things from + perspective.* ver las cosas de una manera diferente = see + things differently.* ver las cosas de un modo diferente = see + things differently.* ver las cosas en su conjunto = see + things as a whole.* ver las cosas en su totalidad = see + things as a whole.* ver las cosas positivas = look on + the bright side.* ver las cosas positivas de la vida = look on + the bright side of life.* y otras cosas = and things.* y todo este tipo de cosas = and all this sort of thing.* * *1)a) ( objeto) thing¿alguna otra cosa? or ¿alguna cosa más? — anything else?
b) (acto, acción) thingno puedo hacer otra cosa — there's nothing else I can do o it's the only thing I can do
entre una(s) cosa(s) y otra(s)... — what with one thing and another...
c) ( al hablar)qué cosas dices! — really, what a thing to say!
dime una cosa... — tell me something...
oye, una cosa... — ( por cierto) by the way...
d) (detalle, punto)e) (asunto, tema) thingsi por cualquier cosa no puedes venir, avísame — if you can't come for any reason, let me know
esto no es cosa de broma/risa — this is no joke/no laughing matter
la cosa es que... — the thing is that...
2) cosas femenino plural ( pertenencias) things (pl)3) (situación, suceso)así están las cosas — that's how things are o stand
la cosa se pone negra/fea — things are starting to get unpleasant
¿cómo te van las cosas? — how are things?
¿cómo está la cosa? — ( cómo está la situación) how are things?; ( cómo estás) (Ven) how are you doing?
lo que son las cosas! — well, well! o fancy that! (colloq)
en mi vida he visto/oído cosa igual — I've never seen/heard anything like it
cosa rara en él, se equivocó — he made a mistake, which is unusual for him
qué cosa más extraña! — how strange o funny!
esto es cosa de magia or de brujería — this is witchcraft!
una cosa es ser bueno y otra ser el mejor — being good is one thing, but being the best is quite another
4)a) (fam) ( ocurrencia)tienes cada cosa! — the things you come up (AmE) o (BrE) out with!
b) ( comportamiento típico)5) ( incumbencia)no te preocupes, eso es cosa mía — don't worry, I'll handle it
6) ( en locs)cosa de — (AmS fam) so as to
cosa que — (AmS fam) so that
no sea or no vaya a ser cosa que: llévate el paraguas, no sea cosa que llueva take your umbrella just in case; átalo, no sea cosa que se escape tie it up so that it doesn't get away; o cosa así or so; cada cosa a su tiempo one thing at a time; como quien no quiere la cosa casually; como si tal cosa: no puedes irte como si tal cosa you can't go just like that o as if nothing had happened; le dije que era peligroso y siguió como si tal cosa I told him it was dangerous but he just carried on o he carried on regardless; cosa de... (fam): es cosa de unos minutos it'll (only) take a couple of minutes; es cosa de intentarlo you just have to give it a go; está a cosa de dos kilómetros it's about two kilometers; darle cosa a alguien (fam): me da cosa comer caracoles/ver sangre eating snails/the sight of blood makes me feel funny; me da cosa pedirle tanto dinero I feel awkward asking him for so much money; decirle a alguien un par de or cuatro cosas (fam) to tell somebody a thing or two; no ser gran cosa (fam) to be nothing special (colloq); poca cosa: es muy poca cosa ( en apariencia) he's not much to look at; ( en personalidad) he's not up to much (colloq); queda algo pero poca cosa there's some left but not much; un trabajo así es muy poca cosa para ella a job like that isn't good enough for her; poner las cosas en su lugar or sitio to put o set the record straight; ser cosa hecha (CS) to be a foregone conclusion; ser/parecer otra cosa: esto es otra cosa!, ahora sí se oye this is more like it! you can hear it now; con ese peinado parece otra cosa she looks a new woman with that hairstyle; ¿invitas tú? eso es otra cosa! are you paying? oh well, that's different, then!; las cosas claras — I like to know where I stand
* * *= thing, item, business [businesses, -pl.].Ex: A collection of medical books for the general public in a public library may deal with the same range of topics, but the indexing can probably be more broad than in a specialist index, and the terms used for the same thing may be different.
Ex: Since only twenty or so items can be displayed on the screen at a time, the &\#8593; (Up), &\#8595; (Down), Page Up and Page Down keys are used to scroll through the listing.Ex: I think this whole business about whether punctuation is obtrusive or not is quite honestly not worth discussing.* aclarar las cosas = set + the record straight.* acostumbrarse a las cosas = get (back) into + the swings of things, things + grow on + Pronombre.* apostarse cualquier cosa = bet + Posesivo + life.* arreglar las cosas = put + things right.* así son las cosas = that's they way things are.* a veces las cosas salen mal = shit happens.* cambiar las cosas desde dentro = change + things from the inside.* capaz de hacer cualquier cosa = capable of anything.* casi cualquier cosa = just about anything.* como si tal cosa = be right as rain, unfazed, just like that.* complicar las cosas = make + things complex, add + salt to the wound, add + salt to injury, add + insult to injury, rub + salt in the wound.* conjunto de cosas afines, el = whole schmier, the.* correr un velo sobre las cosas = sweep + things under the rug.* cosa esencial = essential.* cosa hecha = plain sailing, walkover.* cosa indeseable = beast.* cosa inútil = dead horse.* cosa que se inserta = insert.* cosas = stuff, matters, bits and pieces.* cosas buenas = goodies [goody, -sing.].* cosas + cambiar inesperadamente = things + take a turn for the unexpected.* cosas como = the likes of.* cosas de la casa = household chores.* cosa secundaria = accidentals.* cosas + empeorar = things + get worse, things + get rough.* cosas esenciales, las = basic essentials, the.* cosas este tipo de cosas = this sort of thing.* cosas inútiles = deadwood [dead wood].* cosas + ir bien = things + go well.* cosas + mejorar = things + get better.* cosas + ponerse feas = things + get rough.* cosas que dan miedo = things that go bump in the night.* cosas ricas = goodies [goody, -sing.].* cosas + salir bien = things + work out.* cosas transitorias, las = transient, the.* cosa superficial = accidentals.* cosa viva = living thing.* cualquier cosa = anything.* cualquier cosa que no sea = anything but.* cualquier otra cosa = anything else, whatever else.* dar cualquier cosa por Algo = give + an eye-tooth for/to.* dar las cosas masticadas = spoon-feed [spoon feed/spoonfeed].* dar sentido a las cosas = meaning making.* dejar las cosas como están = let + the matter + rest, let + sleeping dogs lie.* dejar las cosas tranquilas = let + sleeping dogs lie.* dejar que Alguien haga las cosas a su manera = let + Nombre + do things + Posesivo + (own) way.* economizar en cosas importantes y derrochar en nimiedades = penny wise, pound foolish.* el estado de las cosas = the lay of the land [the lie of the land, -UK].* empeorar las cosas = make + matters + worse, add + salt to the wound, make + things worse, add + salt to injury, add + insult to injury, rub + salt in the wound.* encontrar cosas comunes = find + common ground.* en el curso normal de las cosas = in the normal run of things, in the normal run of events.* enmarañar las cosas = muddy + the waters.* en otro orden de cosas = on another topic, as for, as regards, meanwhile, on another matter, on another note, on other matters.* enredar las cosas = muddy + the waters.* entre otras cosas = amongst other things, for one thing, inter alia, among other things.* ese tipo de cosas = that sort of thing.* estar al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* estar equivocado en + Número + cosas = be wrong on + Número + count(s).* facilitar las cosas = make + things easier.* forma de ver las cosas = way of putting things together, bent of mind.* gran cosa = big deal.* grupo de personas o cosas de la misma edad o categoría = peer group.* hacer cambiar las cosas = turn + the tide on.* hacer cosas = get + things done.* hacer cualquier cosa = do + anything, give + Posesivo + right arm.* haciendo cosas = up and about.* jugarse cualquier cosa = bet + Posesivo + life.* la cosa es que = the thing is.* la cosa principal = the number one thing.* la forma correcta de hacer las cosas = the way to go.* la forma de ver las cosas = the way + to see things.* las cosas + cambiar = pendulum + swing.* las cosas + estar + claras = the (hand)writing + be + on the wall, see it + coming.* las cosas no pasan así como así = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no pasan (así) porque sí = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no son tan simples como parecen = there's more to it than meets the eye.* las cosas siguen igual = business as usual.* las cosas sólo pasan una vez = lightning never strikes twice.* las cosas son más complicadas de lo que parecen = there's more to it than meets the eye.* las cosas tal y como son = the birds and the bees.* llamar las cosas por su nombre = call + a spade a spade.* lo que se pierda en una cosa se gana en la otra = what you lose on the swings you gain on the roundabouts.* manera de ver las cosas = line of thought.* mantener las cosas en marcha = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantener las cosas en movimiento = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantener las cosas funcionando = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* mantenerse al tanto de las cosas = stay on + top of things, keep on + top of things, be on top of things.* más que ninguna otra cosa = beyond all else.* mismísima cosa, la = very thing, the.* muchas otras cosas = much else.* muchas otras cosas más = much else besides.* ni una cosa ni la otra = in-between, betwixt and between.* no conseguir ni una cosa ni otra = fall (between/through) + the cracks.* no pensar en otra cosa que = be wrapped up in.* no ser gran cosa = not add up to much, add up to + nothing.* no ser ni una cosa ni otra = fall between + two stools.* no significar gran cosa = not add up to much.* no suponer gran cosa = not add up to much.* no valer gran cosa = be no great shakes.* no + Verbo + otra cosa que = Verbo + nothing else but.* ocultar las cosas = sweep + things under the rug.* otra cosa = something else.* otra cosa que no sea = anything other than.* para complicar aun más las cosas = to add to the confusion.* para confundir aun más las cosas = to add to the confusion.* para empeorar las cosas = to add insult to injury, to add salt to injury.* pasar a cosas más agradables = on a happier note.* poca cosa = small fry, the.* poner las cosas en marcha = get + the ball rolling, set + the ball rolling, start + the ball rolling, get + things rolling, get + things going, set + the wheels in motion.* poner las cosas en movimiento = get + the ball rolling, set + the ball rolling, start + the ball rolling, get + things rolling, get + things going, set + the wheels in motion.* poner las cosas en su lugar = set + the record straight.* por no decir otra cosa peor = to say the least.* por + Número + cosas = on + Número + counts.* qué es cada cosa = what is what.* qué otra cosa = what else.* que se toma las cosas con calma = laid-back.* quitarle importancia a las cosas = make + light of things.* recoger las cosas = clear away + the things.* recoger las cosas de Uno antes de irse = pack + Posesivo + things.* restarle importancia a las cosas = make + light of things.* sacar las cosas de quicio = blow + things (up) out of (all) proportion.* sensación de no ser ni una cosa ni la otra = in-betweenness.* ser capaz de hacer cualquier cosa por = go to + any lengths to, go to + great lengths to.* sobre todas las cosas = above all things.* tener cosas en común = share + common ground.* tomarse las cosas a la ligera = make + light of things.* tomarse las cosas con calma = keep + a cool head, play it + cool.* una buena cosa = a good thing.* una cosa no + tener + nada que ver con la otra = one thing + have + nothing to do with the other.* una misma cosa = one and the same.* u otra cosa = or what not [whatnot].* ver las cosas de diferente manera = see + things differently.* ver las cosas de diferente modo = see + things differently.* ver las cosas desde una perspectiva = see + things from + perspective.* ver las cosas de una manera diferente = see + things differently.* ver las cosas de un modo diferente = see + things differently.* ver las cosas en su conjunto = see + things as a whole.* ver las cosas en su totalidad = see + things as a whole.* ver las cosas positivas = look on + the bright side.* ver las cosas positivas de la vida = look on + the bright side of life.* y otras cosas = and things.* y todo este tipo de cosas = and all this sort of thing.* * *A1 objeto2 acto, acción3 al hablar4 detalle, punto5 asunto, temaCompuestos:B1 pertenencias2 utensilios, equipoC situación, sucesoD1 ocurrencia2 comportamiento típicoE incumbenciaF peneG marihuanaH en locucionesA1 (objeto) thingcualquier cosa anything¿alguna otra cosa? or ¿alguna cosa más? anything else?pon cada cosa en su sitio put everything in its placete he traído una cosita I've brought you a little something¡pero qué cosa más bonita! ( fam); what a pretty thing!queda poca cosa there's hardly anything leftlo tienen que operar de no sé qué cosa he has to have an operation for something or other, he has to have some sort of operationhay muchas cosas que ver there are lots of things to see, there's plenty to see2(acto, acción): no sé hacer otra cosa it's the only thing I know how to dolo siento pero no puedo hacer otra cosa I'm sorry but there's nothing else I can do o it's the only thing I can dome gusta hacer las cosas bien I like to do things properlyno me gusta dejar las cosas a medias I don't like doing things by halvesentre una(s) cosa(s) y otra(s) se me pasó el tiempo volando with one thing and another the time just flew byme parece la cosa más natural del mundo I think that's absolutely normal o right3(al hablar): ¡qué cosas dices, hombre! really, what a thing to say! o you do say some strange ( o silly etc) things!dime una cosa ¿tú que piensas de todo esto? tell me, what do you make of all this?oye, una cosa … ¿qué vas a hacer esta noche? by the way … what are you doing tonight?tengo que contarte una cosa there's something I have to tell you4(detalle, punto): aquí habría que aclarar una cosa importante there's an important point here that I ought to clear upaquí hay una cosa que no entiendo there's something here I don't understand5 (asunto, tema) thingtenía cosas más importantes en que pensar I had more important things to think abouthay un par de cosas que me gustaría discutir contigo there are a couple of things o matters I'd like to discuss with youno creo que la cosa funcione I don't think it's o this is going to workestá muy preocupada, y la cosa no es para menos she's very worried, and so she should be¡pues sí que tiene gracia la cosa! ( iró fam); well, that's great, isn't it! ( iro colloq)no va a ser cosa fácil it's not going to be easyen mis tiempos casarse era cosa seria in my day getting married was a serious thing o matterse enfada por cualquier cosa he gets angry over the slightest thingsi por cualquier cosa no puedes venir, avísame if you can't come for any reason, let me knowpor una cosa o por otra, siempre llega tarde for one reason or other he always arrives lateesto no es otra cosa que nervios it's just nervesesto no es cosa de broma/risa this is no joke, this is no laughing matterla cosa es que no voy a tener tiempo the thing is that o it's just that I'm not going to have timela cosa es que si no llega en cinco minutos me voy look o well, if he's not here in five minutes, I'm goingCompuestos:( Der) res judicatares publica1 (pertenencias) things (pl)se ha llevado todas sus cosas she's taken all her things o belongingslas cosas de limpiar the cleaning thingsmis cosas de deporte my sports things o gear ( colloq)C(situación, suceso): así están las cosas that's how things are o standla cosa se pone negra/fea things are getting o the situation is getting unpleasant¿cómo te van las cosas? how are things?¿cómo está la cosa? ( Ven); how are things?las cosas no andan muy bien entre ellos things aren't too good between themesas cosas no pasaban antes things like that never used to happen beforeson cosas de la vida that's life!¡lo que son las cosas! well, well! o fancy that! ( colloq)son cosas que pasan that's the way things go, these things happenademás, las cosas como son, conmigo siempre se ha portado bien besides, I have to admit he's always treated me wellen mi vida he visto/oído cosa igual I've never seen/heard anything like itcosa rara en él, se equivocó he made a mistake, which is unusual for him¡qué cosa más extraña! how strange o funny!no hay tal cosa it's not true at allesto parece cosa de magia or de brujería or ( RPl) de Mandinga this is witchcraft!una cosa es que te lo preste y otra muy distinta que te lo regale lending it to you is one thing, but giving it to you is another matter altogetherD1 ( fam)(ocurrencia): ¡tienes cada cosa! the things you think of!, the ideas you come up with!díselo como si fuera cosa tuya tell him as if it were your ideaesto es cosa de tu padre this is your father's doing o idea¡qué va a ser peligroso! eso son cosas de ella of course it isn't dangerous! that's just one of her funny notions o ideas2(comportamiento típico): no te preocupes, son cosas de niños don't worry, children are like that o do things like thatE(incumbencia): no te metas, no es cosa tuya stay out of it, it's none of your businessno te preocupes, eso es cosa mía don't worry, I'll handle iteso es cosa de mujeres that's women's workdéjalo que se vista como quiera, eso es cosa suya let him wear what he wants, it's up to him o that's his businessHme fui a dormir cosa de olvidarme I went to bed (so as) to forget about itlo anotaré aquí, cosa que no se me olvide I'll jot it down here so (that) I don't forgetno sea or no vaya a ser cosa que: llévate el paraguas, no sea cosa que llueva take your umbrella just in case it rainsátalo, no sea cosa que se escape tie it up so that it doesn't get awaymejor vamos ahora, no sea cosa que nos quedemos sin entradas we'd better go now, we don't want to get there and find there are no tickets leftigual cosa ( Chi): tuvo un hijo varón, igual cosa su hermana she had a baby boy, and so did her sister o just like her sistero cosa así or sodos horas/diez toneladas o cosa así two hours/ten tons or socada cosa a su tiempo one thing at a timecomo quien no quiere la cosa: menciónaselo como quien no quiere la cosa mention it to him casually o in passing, just slip it into the conversationcomo si tal cosa: no puedes irte como si tal cosa you can't go just like that o as if nothing had happenedle dije que era peligroso y siguió como si tal cosa I told him it was dangerous but he just carried on o he carried on regardlesscosa de … ( fam): es cosa de unos minutos it'll (only) take a couple of minuteses cosa de esperar, nada más it's just a question o a matter of time, that's allhace cosa de cuatro años que murió it's about o it's some four years since he diedno está muy lejos, cosa de dos kilómetros it's not very far, about two kilometerscosa fina ( Esp fam): los trenes en este país son cosa fina the trains in this country are really something o are something else ( colloq)nos divertimos cosa fina we had a whale of a time ( colloq)darle cosa a algn ( fam): me da cosa comer caracoles/ver sangre eating snails/the sight of blood makes me feel funnyme da cosa pedirle tanto dinero I feel awkward asking him for so much moneydecirle a algn un par de or cuatro cosas ( fam); to tell sb a thing or twodecir una cosa por otra to say one thing but mean anothergran cosa ( fam): la comida no fue gran cosa the food was nothing to write home about o nothing special ( colloq)su novio/la película no es or vale gran cosa her boyfriend/the movie is no great shakes ( colloq)poca cosa: es un niño delgado y poquita cosa he's a thin child, not much to look atella tan brillante y él tan poca cosa she's so brilliant and he's so mediocre, she's so brilliant but he's not up to much o he's pretty run-of-the-mill ( colloq)le dejó algo de dinero, pero poca cosa she left him some money, but not a vast amount o not muchun trabajo así es muy poca cosa para ella a job like that isn't good enough for herponer las cosas en su sitio or lugar to put o set the record straightser cosa hecha (CS); to be a foregone conclusionser/parecer otra cosa: ¡esto es otra cosa!, ahora si que se oye bien this is much better! o this is more like it! you can hear it really well nowcon ese nuevo peinado ya parece otra cosa with her new hairstyle she looks a new woman¡eso es otra cosa! si tú invitas sí que voy ah, that's different! o ( colloq) that's another kettle of fish! if you're paying, I will golas cosas claras y el chocolate espeso I like to know where I standlas cosas de palacio van despacio these things take time ( gen referring to bureaucracy)* * *
Del verbo coser: ( conjugate coser)
cosa es:
1ª persona singular (yo) presente subjuntivo3ª persona singular (él/ella/usted) presente subjuntivo3ª persona singular (él/ella/usted) imperativo
Multiple Entries:
cosa
coser
cosa sustantivo femenino
1 ( en general) thing;
¿alguna otra cosa? anything else?;
pon cada cosa en su lugar put everything in its place;
entre una(s) cosa(s) y otra(s) … what with one thing and another …;
¡qué cosas dices! really, what a thing to say!;
dime una cosa … tell me something …;
tengo que contarte una cosa there's something I have to tell you;
fue cosa fácil it was easy;
se enfada por cualquier cosa he gets angry over the slightest thing;
si por cualquier cosa no puedes venir if you can't come for any reason;
por una cosa o por otra for one reason or another;
esto no es cosa de risa/broma this is no laughing matter/no joke
2
mis cosas de deporte my sports things
3 (situación, suceso):◊ así están las cosas that's how things are o stand;
la cosa se pone fea things are starting to get unpleasant;
¿cómo (te) van las cosas? how are things?;
son cosas de la vida that's life!;
¡qué cosa más extraña! how strange o funny!
4a) (fam) ( ocurrencia):◊ ¡tienes cada cosa! the things you come up (AmE) o (BrE) out with!;
esto es cosa de tu padre this is your father's doing o ideab) ( comportamiento típico):
son cosas de Ana that's one of Ana's little ways
5 ( asunto):
no te preocupes, eso es cosa mía don't worry, I'll handle it
6 ( en locs)
cosa de terminarlo so as to finish it;
cosa que (AmS fam) so that;
cosa que no me olvide so that I don't forget;
no sea cosa que: llévate el paraguas, no sea cosa que llueva take your umbrella just in case;
átalo, no sea cosa que se escape tie it up so that it doesn't get away;
ser cosa de … (fam): es cosa de unos minutos it'll (only) take a couple of minutes;
es cosa de intentarlo you just have to give it a go
coser ( conjugate coser) verbo transitivo
‹ botón› to sew on;
‹ agujero› to sew (up);
verbo intransitivo
to sew
cosa sustantivo femenino
1 thing: no hay otra cosa que comer, there's nothing else to eat
2 (asunto) matter, business: es cosa mía, that's my business
eso es otra cosa, that's different
no hay cosa más importante que tu felicidad, there is nothing more important than your happiness
2 cosas, (asuntos) affairs
cosas de chiquillos, kids' stuff
cosas de mayores, grown-up stuff
¡cosas de la vida!, that's life!
3 (ocurrencias) ¡qué cosas tienes!, what a weird idea!
♦ Locuciones: el apartamento no es gran cosa, the apartment is not up to much
lo que son las cosas, would you believe it
no he visto cosa igual, I've never seen anything like it
decir cuatro cosas, to tell a few home truths
ser cosa de, to be a matter of: es cosa de tener paciencia, it's a matter of patience
(como) cosa de, about: hace (como) cosa de una hora, about an hour ago
coser verbo transitivo
1 to sew
2 Med to stitch up
♦ Locuciones: familiar es coser y cantar, it's a piece of cake
' cosa' also found in these entries:
Spanish:
absurda
- absurdo
- arder
- bicoca
- carroña
- chisme
- chollo
- como
- conformarse
- consigo
- cual
- cualquier
- cualquiera
- cuidada
- cuidado
- cuya
- cuyo
- debilidad
- dejar
- él
- ella
- esmerada
- esmerado
- exquisitez
- frivolidad
- indemne
- la
- le
- limitarse
- mamarrachada
- más
- menuda
- menudo
- mía
- mío
- muchachada
- nada
- niñería
- novedad
- pedir
- pegajosa
- pegajoso
- pegote
- pillar
- plantar
- preciosidad
- preguntar
- presidir
- prodigio
- propia
English:
absence
- annoyance
- anything
- arrival
- article
- attraction
- available
- awkward
- blissful
- bore
- brittle
- bulk
- certainty
- clip
- clumsy
- come across
- commonplace
- compromise
- confuse
- connection
- convenient
- dead wood
- deficiency
- defunct
- demise
- discreet
- disposable
- ditch
- drag
- dream
- else
- escape
- fall off
- film
- get back
- gullible
- helpful
- hulk
- invention
- joke
- laugh
- lemon
- liable
- lodge
- love
- lust
- misplaced
- more
- necessity
- need
* * *♦ nf1. [objeto, idea] thing;comprar unas cosas en el mercado to buy a few things at the market;alguna cosa anything;¿quieres alguna cosa? is there anything you want?;cualquier cosa anything;venden recuerdos, postales y cosas así they sell souvenirs, postcards and so on o and the like;una cosa, ¿podrías venir mañana? by the way, could you come tomorrow?;escucha, una cosa, ¿por qué no te quedas esta noche? listen, I've an idea, why don't you stay here tonight?;tengo que decirte una cosa I've got something to tell you;dime una cosa, ¿qué opinas de ella? tell me (something), what do you think of her?;es la cosa más natural del mundo it's the most natural thing in the world, it's completely normal;¡esas cosas no se dicen! you mustn't say things like that!;¡esas cosas no se hacen! it just isn't done!;este vino es cosa fina this wine is good stuff;¡habráse visto cosa igual! have you ever seen the like of it!;fue una cosa nunca vista it was really out of the ordinary;no hay tal cosa on the contrary;¡qué cosa! how strange!;no te preocupes, no es gran cosa don't worry, it's not important o it's no big deal;este cuadro no vale gran cosa this painting isn't up to much;te han dejado poca cosa they haven't left you much, they've hardly left you anything;un bocadillo es poca cosa para un chico tan voraz como él a sandwich is very little for a hungry boy like him;nos hemos comprado un apartamento, muy poquita cosa we've bought Br a flat o US an apartment, but it's nothing fancy;es guapo, pero muy poquita cosa he's good-looking, but he hasn't got much of a body;decir cuatro cosas a alguien: cuando lo vea le voy a decir cuatro cosas when I next see him I'm going to give him a piece of my mind;llamar a las cosas por su nombre [hablar sin rodeos] to call a spade a spade;llamemos a las cosas por su nombre,… let's be honest about it,…entre unas cosas y otras what with one thing and another;por unas cosas o por otras, no nos quedó tiempo de escribirte for one reason or another we didn't have time to write to you;la cosa es que ahora no quiere firmar el contrato the thing is she doesn't want to sign the contract any more;está muy enfadada, y la cosa no es para menos, le han robado el coche she's very angry and with good reason, she's had her car stolen;cada cosa a su tiempo one thing at a time;no me preguntes por qué no queda comida, es cosa de los niños don't ask me why there's no food left, ask the children;esto es cosa de magia, estoy seguro de que ayer lo dejé aquí this is most strange, I could swear I left it here yesterday;no es cosa de risa it's no laughing matter;eso de cambiar de trabajo es cosa de pensárselo changing jobs is something you need to think about carefully;es cosa de tener paciencia it's a question of being patient;no era cosa de presentarse sin avisar you couldn't just turn up without warning;con el ambiente de seriedad que había, no era cosa de contar un chiste given the seriousness of the atmosphere, it was neither the time nor the place to tell a joke;eso es cosa mía that's my affair o business;no te metas en la discusión, que no es cosa tuya you keep out of the argument, it's none of your business;eso es cosa fácil that's easy;convencerle no será cosa fácil it won't be easy o it'll be no easy task to convince him;esto es cosa seria this is a serious matter;eso es otra cosa that's another matter;¡eso es otra cosa!, esa camisa te sienta mucho mejor that's more like it, that shirt suits you much better!…y así es como están las cosas …and that's how things are at the moment;¿cómo van las cosas? how are o how's things?;estas cosas no pasarían si fuéramos más cuidadosos these things wouldn't happen if we were more careful;Famla cosa se pone fea things are getting ugly, there's trouble brewing;Famla cosa está que arde things are reaching boiling pointFamlas cosas de palacio van despacio these things usually take some time;4. [ocurrencia] funny remark;se le ocurren cosas graciosísimas she comes out with some really funny stuff o remarks;¡qué cosas tienes! you do say some funny things!5. [comportamiento]son cosas de mamá that's just the way Mum is, that's just one of Mum's little idiosyncrasies;no les riñas, son cosas de niños don't tell them off, children are like that;tenemos que aceptar su muerte, son cosas de la vida we have to accept her death, it's one of those things (that happen)6. [en frases negativas] [nada]no hay cosa peor que la hipocresía there's nothing worse than hypocrisy;no hay cosa que me reviente más que su falta de interés there's nothing (that) annoys me more than her lack of interest, what annoys me most is her lack of interestel olor a hospital me da cosa the smell of hospitals makes me feel uneasy9. Compo cosa así: [m5] tendrá treinta años o cosa así he must be thirty or thereabouts;(como) cosa de [aproximadamente] about;tardará (como) cosa de tres semanas it'll take about three weeks;a cosa hecha: se presentó al examen a cosa hecha he took o Br sat the exam convinced he would pass;hacer algo como quien no quiere la cosa [disimuladamente] to do sth innocently;[sin querer] to do sth almost without realizing it;como si tal cosa as if nothing had happened;ser cosa de oír/ver: las declaraciones del ganador son cosa de oír the winner's remarks are worth hearing;esta exposición es cosa de ver this exhibition is really worth seeing;Esp Famcosa mala: me apetece ver esa película cosa mala I'm dying to see that movie o Br film, Br I want to see that film something chronic;está lloviendo cosa mala it's pouring down, Br it's chucking it down;me gusta cosa mala I fancy the pants off her, Br I fancy her something chronic;Fama otra cosa, mariposa that's enough about that, let's change the subject;es cosa rara que se equivoque it's very rare for her to make a mistake;no ha llegado todavía, cosa rara porque siempre es muy puntual he hasn't arrived yet, which is strange, as he's usually very punctual;ni cosa que se le parezca nor anything of the kind;no sea cosa que: ten cuidado, no sea cosa que te vayas a caer be careful or you'll fall;se lo diré yo, no sea cosa que se vaya a enterar por otra persona I'll tell him because I wouldn't want him to find out from somebody else;Famlas cosas claras y el chocolate espeso stop beating around the bush, tell me things as they are;las cosas como son, nunca vas a aprobar ese examen let's face it, you're never going to pass that exam;¡lo que son las cosas! it's a funny old world!;♦ cosas nfpl[pertenencias, utensilios] things;tras su muerte, metieron sus cosas en un baúl after his death, they put his things o belongings in a trunk;¿dónde guardas las cosas de pescar? where do you keep your fishing things o tackle?* * *f thing;¿sabes una cosa? do you know something?;alguna cosa something;ser cosa fina be really something fam, be something else fam ;son cosas que pasan these things happen;son cosas de la vida that’s life;entre otras cosas among other things;como si tal cosa as if nothing had happened;decir a alguien cuatro cosas give s.o. a piece of one’s mind;eso es otra cosa that’s another matter;¿qué pasa? – poca cosa what’s new? – nothing much;cosa de about;hace cosa de un año about a year ago;le dijo que había ganado la lotería como quien no quiere la cosa he told her that he had won the lottery as though it happened to him every day;este pintor no es gran cosa he’s not much of a painter;no hay tal cosa there’s no such thing;¡qué cosa! that’s odd o strange!;lo que son las cosas well, well!, imagine that!;cosa rara oddly enough, strangely enough;son cosas de Juan that’s typical of Juan, that’s Juan all over* * *cosa nf1) : thing, object2) : matter, affair3)otra cosa : anything else, something else* * *cosa n1. (en general) thing2. (algo) something¿quieres comer alguna cosa? do you want something to eat?3. (nada) nothing4. (asunto) affair / matter¡no te metas en mis cosas! don't interfere in my affairs!no ser gran cosa to be nothing much / not to be important -
8 seguir
v.1 to follow.tú ve delante, que yo te sigo you go ahead, I'll follow o I'll go behindseguir algo de cerca to follow o monitor something closely (desarrollo, resultados)Ellos siguen la caravana They follow the convoy.Eso es lo que sigue That is what follows.2 to follow.me parece que nos siguen I think we're being followed3 to continue, to resume.Me sigue el dolor My pain persists.4 to continue, to go on.¡sigue, no te pares! go o carry on, don't stop!aquí se baja él, yo sigo he's getting out here, I'm going on (al taxista)sigo trabajando en la fábrica I'm still working at the factorydebes seguir haciéndolo you should keep on o carry on doing itsigo pensando que está mal I still think it's wrongsigue enferma/en el hospital she's still ill/in hospital¿qué tal sigue la familia? how's the family getting on o keeping?5 to keep on, to go along, to carry on, to continue.María se sigue haciendo daño Mary keeps on hurting herself.6 to continue to be, to continue being, to keep, to keep being.Las chicas siguen testarudas The girls continue to be stubborn.7 to obey, to keep.Las chicas siguen las reglas The girls obey the rules.8 to imitate, to follow.Los fanáticos siguen al cantante The fans imitate the singer.9 to come afterwards, to come next, to come after, to come along.Algo bueno sigue Something good comes afterwards.* * *(e changes to i in certain persons of certain tenses; gu changes to g before a and o)Present IndicativePast IndicativePresent SubjunctiveImperfect SubjunctiveFuture SubjunctiveImperative* * *verb1) to follow2) keep on3) pursue4) remain* * *1. VT1) (=perseguir) [+ persona, pista] to follow; [+ indicio] to follow up; [+ presa] to chase, pursueella llegó primero, seguida del embajador — she arrived first, followed by the ambassador
2) (=estar atento a) [+ programa de TV] to watch, follow; [+ programa de radio] to listen to, follow; [+ proceso, progreso] to monitor, follow up; [+ satélite] to trackesta exposición permite seguir paso a paso la evolución del artista — this exhibition allows the artist's development to be traced step by step
3) (=hacer caso de) [+ consejo] to follow, take; [+ instrucciones, doctrina, líder] to follow4) [+ rumbo, dirección] to followsiga esta calle y al final gire a la derecha — carry on up o follow this street and turn right at the end
•
seguir su curso, el proyecto sigue su curso — the project is still on course, the project continues on (its) coursela enfermedad sigue su curso — the illness is taking o running its course
5) (=entender) [+ razonamiento] to follow¿me sigues? — are you with me?
6) (Educ) [+ curso] to take, do7) † [+ mujer] to court †2. VI1) (=continuar) to go on, carry on¿quieres que sigamos? — shall we go on?
¡siga! — (=hable) go on!, carry on; LAm (=pase) come in
¡síguele! — Méx go on!
"sigue" — [en carta] P.T.O.; [en libro] continued
2)adelante 1)los Juegos Olímpicos siguieron (adelante) a pesar del atentado — the Olympics went ahead despite the attack
3) [en estado, situación] to be still¿cómo sigue? — how is he?
que siga usted bien — keep well, look after yourself
•
seguimos sin teléfono — we still haven't got a phone4)• seguir haciendo algo — to go on doing sth, carry on doing sth
siguió mirándola — he went on o carried on looking at her
el ordenador seguía funcionando — the computer carried on working, the computer was still working
5) (=venir a continuación) to follow, follow onentre otros ejemplos destacan los que siguen — amongst other examples, the following stand out
•
seguir a algo, las horas que siguieron a la tragedia — the hours following o that followed the tragedy3.See:* * *1.verbo transitivo1) <persona/vehículo/presa> to followcamina muy rápido, no la puedo seguir — she walks very fast, I can't keep up with her
seguidos cada vez más de cerca por los japoneses — with the Japanese catching up on them all the time
el que la sigue la consigue — (fam) if at first you don't succeed, try, try again
2) <camino/ruta>siga esta carretera hasta llegar al puente — go along o follow this road as far as the bridge
3) ( en el tiempo) to followseguir a algo/alguien — to follow something/somebody
4)a) <instrucciones/consejo/flecha> to followb) ( basarse en) <autor/teoría/método/tradición> to follow5)a) <trámite/procedimiento> to followb) (Educ) < curso> to takeestoy siguiendo un curso de fotografía — I'm doing o taking a photography course
6)a) <explicaciones/profesor> to followdicta demasiado rápido, no la puedo seguir — she dictates too quickly, I can't keep up
¿me siguen? — are you with me?
b) ( permanecer atento a)2.no sigo ese programa — I don't watch that program, I'm not following that program
seguir vi1)a) ( por un camino) to go onsiga derecho or todo recto hasta el final de la calle — keep o go straight on to the end of the street
seguir de largo — (AmL) to go straight past
b)c) (Col, Ven) ( entrar)siga por favor — come in, please
2) (en lugar, estado)¿tus padres siguen en Ginebra? — are your parents still in Geneva?
sigue soltera/tan bonita como siempre — she's still single/as pretty as ever
si las cosas siguen así... — if things carry on like this...
si sigue así de trabajador, llegará lejos — if he carries on working as hard as this, he'll go a long way
3)a) tareas/buen tiempo/lluvia to continue; rumores to persistb)seguir + ger: sigo pensando que deberíamos haber ido I still think we ought to have gone; sigue leyendo tú you read now; seguiré haciéndolo a mi manera — I'll go on o carry on doing it my way, I shall continue to do it my way (frml)
4)a) (venir después, estar contiguo)un período de calma ha seguido a estos enfrentamientos — these clashes have been followed by a period of calm
b) historia/poema to continue3.¿cómo sigue la canción? — how does the song go on?
seguirse v pron (en 3a pers)de esto se sigue que... — it follows from this that...
* * *= accord with, adhere to, chase, conform to, espouse, fit, follow, keep to, observe, pursue, run along, stay, stick to, proceed, overlay, carry on, go ahead, soldier on, succeed, hew to, overlie, keep up, roll on.Ex. So while that tracing may have accorded with a rule, it violated common sense.Ex. Since BC adheres closely to the educational and scientific consensus, BC found most favour with libraries in educational establishments.Ex. Also, in controlled indexing language data bases, there is often an assumption that a user will be prepared to chase strings of references or to consult a sometimes complex thesaurus.Ex. These basic permutation rules are modified somewhat to conform to bibliographic requirements.Ex. Most respondents espoused the latter view as an appropriate response to IT developments to date.Ex. Especially if the new subject is one which upsets the previous structure of relationships, it will be difficult to fit into the existing order.Ex. An abstract covers all of the main points made in the original document, and usually follows the style and arrangement of the parent document.Ex. Obviously, once a choice of citation order has been made it must be kept to, otherwise, chaos will result.Ex. It is worth briefly observing a general approach to the creation of a data base.Ex. All effective indexes must have some common facets if only because the audience does not alter merely because the indexer chooses to pursue certain indexing practices.Ex. Whevener logical processes of thought are employed - that is, whenever thought for a time runs along an accepted groove - there is an opportunity for the machine.Ex. What is possibly less easy is to making sure that the guiding stays clean, neat and accurate.Ex. It might be striking to outline the instrumentalities of the future more spectacularly, rather than to stick closely to methods and elements now known.Ex. Before we proceed to look at the operators in detail, a couple of examples may help to make the layout clearer.Ex. There may be a very flexible communication system that overlays the administrative structure, or there may be a fairly rigid pattern of communication that adheres to the administrative lines of authority.Ex. If a child detects that no very strong value is placed on reading then he feels no compulsion to develop his own reading skill beyond the minimal, functional level we all need simply to carry on our daily lives in our print-dominated society.Ex. A plan for the construction and implementation phases will be drawn up, if it is decided to go ahead = Si se decide continuar, se elaborará un plan para las fases de construcción y puesta en práctica.Ex. Russell soldiered on in 'Principles of Mathematics', he pleaded a distinction between analysis by way of philosophical definitions and analysis by way of mathematical definitions.Ex. In 1964 he was promoted to Associate Director of the Processing Department where he succeeded John Cronin as Director four years later.Ex. The structure adopted hews to the theoretical model of the resilient organization as described by Enright.Ex. The disputes between islanders and outsiders overlie the deeper problem of administrative denial of indigenous lagoon rights.Ex. He was told to ' keep up whatever it is he was doing' because he was doing great!.Ex. But to make matters worse, and as the drought rolls on, it is very likely that it won't rain again until October or November.----* camino a seguir, el = way forward, the.* como siga así = at this rate.* como sigue = as follows.* debate + seguir = debate + rage.* difícil de seguir = heavy going.* el camino a seguir = the way ahead, the way to go.* hay que seguir adelante = the show must go on.* indicar el camino a seguir = point + the way forward.* indicar el camino a seguir para = point + the way to.* las cosas siguen igual = business as usual.* la vida + seguir = life + go on.* modelos a seguir = lessons learned [lessons learnt].* mostrar el camino a seguir = point + the way forward.* no saber cómo seguir = be stuck, get + stuck.* no seguir una norma = fall (far) short of + norm.* pautas a seguir = best practices, lessons learned [lessons learnt].* pendiente de seguir la última moda = fashion-conscious.* procedimiento a seguir = code of practice.* que sigue = ensuing.* que sigue una norma = compliant (with).* que uno sigue a su propio ritmo = self-paced, self-guided.* resignarse y seguir adelante = bite + the bullet.* seguir activo = remain + in being, remain + in place.* seguir adelante = go forward, forge + ahead, forge + forward, go ahead, go straight ahead, carry through, move along, move forward, press forward (with), move + forward, continue on + Posesivo + way, move on.* seguir adelante con = go ahead with, stick with.* seguir a flote = stay in + business, stay + afloat.* seguir al día = remain on top of.* seguir Algo al pie de la letra = follow + Nombre + to the letter.* seguir Algo a rajatabla = follow + Nombre + to the letter.* seguir al pie de la letra = keep + strictly to the letter.* seguir al pie del cañón = soldier on.* seguir a rajatabla = keep + strictly to the letter.* seguir así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir avanzando = forge + ahead, forge + forward.* seguir caminando = continue on + Posesivo + way.* seguir como antes = go on + as before.* seguir como modelo = pattern.* seguir con = go on with, maintain + continuity, maintain + momentum, stick at.* seguir con Algo = take + Nombre + further.* seguir con el buen hacer = keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir con el control = stay in + control.* seguir con el mando = stay in + control.* seguir con + Posesivo + vida normal = get on with + Posesivo + life.* seguir considerando = consider + further.* seguir de cerca = monitor, stay in + control, keep + track of.* seguir desarrollando = develop + further.* seguir el buen camino = keep on + the right track, keep on + the straight and narrow.* seguir el camino de la verdad = keep on + the straight and narrow.* seguir el camino más ético = take + the high ground, take + the high road.* seguir el debate = follow + the thread.* seguir el ejemplo = follow + the lead, take after.* seguir el ejemplo de = take + Posesivo + cue from, take + a cue from.* seguir el ejemplo de Alguien = take + a leaf out of + Posesivo + book, follow + Posesivo + example.* seguir el hilo = follow + the thread.* seguir el ritmo de Algo o Alguien = keep up with + pace.* seguir en contacto = stay + tuned.* seguir en contacto (con) = stay in + touch (with), keep in + touch (with).* seguir en existencia = remain + in being.* seguir en la brecha = soldier on.* seguir en pie = hold + Posesivo + own, hold up.* seguir entre los primeros = remain on top.* seguir enviando + Nombre = keep + Nombre + coming.* seguir este camino = go along + this road.* seguir este rumbo = proceed + along this way.* seguir + Gerundio = keep on + Gerundio.* seguir haciéndolo así = keep up + the good work.* seguir haciéndolo bien = keep up + the good work.* seguir haciendo lo mismo = business as usual.* seguir igual = be none the worse for wear.* seguir inmediatamente = fast on the heels of, on the heels of.* seguir inmediatamente a = come on + the heels of.* seguir irreconciliable con = remain + unreconciled to.* seguir la conversación = follow + the thread.* seguir la corazonada de uno = play + Posesivo + hunches.* seguir la corriente = go with + the flow, go along with + the flow.* seguir la iniciativa = follow + the lead.* seguir la marcha de = monitor.* seguir la moda = catch + the fever.* seguir la pista = follow up, track, follow through, shadow, track down.* seguir la pista a un documento = chase + item.* seguir la pista de = keep + track of.* seguir la trayectoria = follow up, follow through.* seguirle el juego a, seguirle la corriente a = play along with.* seguirle la corriente a = play along with.* seguir levantado = stay up.* seguir líneas diferentes = be on different lines.* seguir lo mismo = remain + the same.* seguir los pasos de = follow in + the footsteps of.* seguir malgastando el dinero = throw + good money after bad.* seguir opuesto a = remain + unreconciled to.* seguir por delante de = keep + one step ahead of.* seguir por el buen camino = keep out of + trouble, keep on + the right track.* seguir + Posesivo + pasos = follow in + Posesivo + footsteps.* seguir progresando = forge + ahead, forge + forward.* seguirse = ensue.* seguir siendo = remain.* seguir siendo + Adjetivo = remain + Adjetivo.* seguir siendo lo mismo = remain + the same.* seguir sin agraciarse con = remain + unreconciled to.* seguir sin haberse traducido = remain + untranslated.* seguir sin reconciliarse con = remain + unreconciled to.* seguir sin traducirse = remain + untranslated.* seguir tirando el dinero = throw + good money after bad.* seguir trabajando aceptando una limitación = work (a)round + shortcoming, work (a)round + limitation, work (a)round + constraints.* seguir trabajando así = keep up + the good work.* seguir trabajando bien = keep up + the good work.* seguir tratando = discuss + further.* seguir una dirección = follow + path, take + path.* seguir una escala = fall along + a continuum.* seguir una estrategia = take + tack.* seguir una filosofía = espouse + philosophy.* seguir una metodología = adopt + approach.* seguir una práctica = adopt + practice.* seguir una táctica = take + tack.* seguir una trayectoria = follow + track.* seguir un camino = take + path, take + direction, tread + path, walk + path.* seguir un camino diferente = strike out on + a different path.* seguir un consejo = take + advice.* seguir un curso de acción = follow + track.* seguir un método = take + approach.* seguir un modelo = embrace + model, conform to + image.* seguir unos pasos = follow + steps.* seguir un patrón = conform to + image.* seguir un principio = adopt + convention.* seguir un rumbo diferente = take + a different turn.* seguir + Verbo = still + Verbo.* seguir vigente = hold + Posesivo + own.* seguir viviendo = live on.* seguir vivo = live on, stay + alive.* siguiendo = along.* siguiendo un estilo indicativo = indicatively.* si sigue así = at this rate.* si todo sigue igual = all (other) things being equal.* tiempo + seguir su marcha inexorable = time + march on.* * *1.verbo transitivo1) <persona/vehículo/presa> to followcamina muy rápido, no la puedo seguir — she walks very fast, I can't keep up with her
seguidos cada vez más de cerca por los japoneses — with the Japanese catching up on them all the time
el que la sigue la consigue — (fam) if at first you don't succeed, try, try again
2) <camino/ruta>siga esta carretera hasta llegar al puente — go along o follow this road as far as the bridge
3) ( en el tiempo) to followseguir a algo/alguien — to follow something/somebody
4)a) <instrucciones/consejo/flecha> to followb) ( basarse en) <autor/teoría/método/tradición> to follow5)a) <trámite/procedimiento> to followb) (Educ) < curso> to takeestoy siguiendo un curso de fotografía — I'm doing o taking a photography course
6)a) <explicaciones/profesor> to followdicta demasiado rápido, no la puedo seguir — she dictates too quickly, I can't keep up
¿me siguen? — are you with me?
b) ( permanecer atento a)2.no sigo ese programa — I don't watch that program, I'm not following that program
seguir vi1)a) ( por un camino) to go onsiga derecho or todo recto hasta el final de la calle — keep o go straight on to the end of the street
seguir de largo — (AmL) to go straight past
b)c) (Col, Ven) ( entrar)siga por favor — come in, please
2) (en lugar, estado)¿tus padres siguen en Ginebra? — are your parents still in Geneva?
sigue soltera/tan bonita como siempre — she's still single/as pretty as ever
si las cosas siguen así... — if things carry on like this...
si sigue así de trabajador, llegará lejos — if he carries on working as hard as this, he'll go a long way
3)a) tareas/buen tiempo/lluvia to continue; rumores to persistb)seguir + ger: sigo pensando que deberíamos haber ido I still think we ought to have gone; sigue leyendo tú you read now; seguiré haciéndolo a mi manera — I'll go on o carry on doing it my way, I shall continue to do it my way (frml)
4)a) (venir después, estar contiguo)un período de calma ha seguido a estos enfrentamientos — these clashes have been followed by a period of calm
b) historia/poema to continue3.¿cómo sigue la canción? — how does the song go on?
seguirse v pron (en 3a pers)de esto se sigue que... — it follows from this that...
* * *= accord with, adhere to, chase, conform to, espouse, fit, follow, keep to, observe, pursue, run along, stay, stick to, proceed, overlay, carry on, go ahead, soldier on, succeed, hew to, overlie, keep up, roll on.Ex: So while that tracing may have accorded with a rule, it violated common sense.
Ex: Since BC adheres closely to the educational and scientific consensus, BC found most favour with libraries in educational establishments.Ex: Also, in controlled indexing language data bases, there is often an assumption that a user will be prepared to chase strings of references or to consult a sometimes complex thesaurus.Ex: These basic permutation rules are modified somewhat to conform to bibliographic requirements.Ex: Most respondents espoused the latter view as an appropriate response to IT developments to date.Ex: Especially if the new subject is one which upsets the previous structure of relationships, it will be difficult to fit into the existing order.Ex: An abstract covers all of the main points made in the original document, and usually follows the style and arrangement of the parent document.Ex: Obviously, once a choice of citation order has been made it must be kept to, otherwise, chaos will result.Ex: It is worth briefly observing a general approach to the creation of a data base.Ex: All effective indexes must have some common facets if only because the audience does not alter merely because the indexer chooses to pursue certain indexing practices.Ex: Whevener logical processes of thought are employed - that is, whenever thought for a time runs along an accepted groove - there is an opportunity for the machine.Ex: What is possibly less easy is to making sure that the guiding stays clean, neat and accurate.Ex: It might be striking to outline the instrumentalities of the future more spectacularly, rather than to stick closely to methods and elements now known.Ex: Before we proceed to look at the operators in detail, a couple of examples may help to make the layout clearer.Ex: There may be a very flexible communication system that overlays the administrative structure, or there may be a fairly rigid pattern of communication that adheres to the administrative lines of authority.Ex: If a child detects that no very strong value is placed on reading then he feels no compulsion to develop his own reading skill beyond the minimal, functional level we all need simply to carry on our daily lives in our print-dominated society.Ex: A plan for the construction and implementation phases will be drawn up, if it is decided to go ahead = Si se decide continuar, se elaborará un plan para las fases de construcción y puesta en práctica.Ex: Russell soldiered on in 'Principles of Mathematics', he pleaded a distinction between analysis by way of philosophical definitions and analysis by way of mathematical definitions.Ex: In 1964 he was promoted to Associate Director of the Processing Department where he succeeded John Cronin as Director four years later.Ex: The structure adopted hews to the theoretical model of the resilient organization as described by Enright.Ex: The disputes between islanders and outsiders overlie the deeper problem of administrative denial of indigenous lagoon rights.Ex: He was told to ' keep up whatever it is he was doing' because he was doing great!.Ex: But to make matters worse, and as the drought rolls on, it is very likely that it won't rain again until October or November.* camino a seguir, el = way forward, the.* como siga así = at this rate.* como sigue = as follows.* debate + seguir = debate + rage.* difícil de seguir = heavy going.* el camino a seguir = the way ahead, the way to go.* hay que seguir adelante = the show must go on.* indicar el camino a seguir = point + the way forward.* indicar el camino a seguir para = point + the way to.* las cosas siguen igual = business as usual.* la vida + seguir = life + go on.* modelos a seguir = lessons learned [lessons learnt].* mostrar el camino a seguir = point + the way forward.* no saber cómo seguir = be stuck, get + stuck.* no seguir una norma = fall (far) short of + norm.* pautas a seguir = best practices, lessons learned [lessons learnt].* pendiente de seguir la última moda = fashion-conscious.* procedimiento a seguir = code of practice.* que sigue = ensuing.* que sigue una norma = compliant (with).* que uno sigue a su propio ritmo = self-paced, self-guided.* resignarse y seguir adelante = bite + the bullet.* seguir activo = remain + in being, remain + in place.* seguir adelante = go forward, forge + ahead, forge + forward, go ahead, go straight ahead, carry through, move along, move forward, press forward (with), move + forward, continue on + Posesivo + way, move on.* seguir adelante con = go ahead with, stick with.* seguir a flote = stay in + business, stay + afloat.* seguir al día = remain on top of.* seguir Algo al pie de la letra = follow + Nombre + to the letter.* seguir Algo a rajatabla = follow + Nombre + to the letter.* seguir al pie de la letra = keep + strictly to the letter.* seguir al pie del cañón = soldier on.* seguir a rajatabla = keep + strictly to the letter.* seguir así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir avanzando = forge + ahead, forge + forward.* seguir caminando = continue on + Posesivo + way.* seguir como antes = go on + as before.* seguir como modelo = pattern.* seguir con = go on with, maintain + continuity, maintain + momentum, stick at.* seguir con Algo = take + Nombre + further.* seguir con el buen hacer = keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir con el control = stay in + control.* seguir con el mando = stay in + control.* seguir con + Posesivo + vida normal = get on with + Posesivo + life.* seguir considerando = consider + further.* seguir de cerca = monitor, stay in + control, keep + track of.* seguir desarrollando = develop + further.* seguir el buen camino = keep on + the right track, keep on + the straight and narrow.* seguir el camino de la verdad = keep on + the straight and narrow.* seguir el camino más ético = take + the high ground, take + the high road.* seguir el debate = follow + the thread.* seguir el ejemplo = follow + the lead, take after.* seguir el ejemplo de = take + Posesivo + cue from, take + a cue from.* seguir el ejemplo de Alguien = take + a leaf out of + Posesivo + book, follow + Posesivo + example.* seguir el hilo = follow + the thread.* seguir el ritmo de Algo o Alguien = keep up with + pace.* seguir en contacto = stay + tuned.* seguir en contacto (con) = stay in + touch (with), keep in + touch (with).* seguir en existencia = remain + in being.* seguir en la brecha = soldier on.* seguir en pie = hold + Posesivo + own, hold up.* seguir entre los primeros = remain on top.* seguir enviando + Nombre = keep + Nombre + coming.* seguir este camino = go along + this road.* seguir este rumbo = proceed + along this way.* seguir + Gerundio = keep on + Gerundio.* seguir haciéndolo así = keep up + the good work.* seguir haciéndolo bien = keep up + the good work.* seguir haciendo lo mismo = business as usual.* seguir igual = be none the worse for wear.* seguir inmediatamente = fast on the heels of, on the heels of.* seguir inmediatamente a = come on + the heels of.* seguir irreconciliable con = remain + unreconciled to.* seguir la conversación = follow + the thread.* seguir la corazonada de uno = play + Posesivo + hunches.* seguir la corriente = go with + the flow, go along with + the flow.* seguir la iniciativa = follow + the lead.* seguir la marcha de = monitor.* seguir la moda = catch + the fever.* seguir la pista = follow up, track, follow through, shadow, track down.* seguir la pista a un documento = chase + item.* seguir la pista de = keep + track of.* seguir la trayectoria = follow up, follow through.* seguirle el juego a, seguirle la corriente a = play along with.* seguirle la corriente a = play along with.* seguir levantado = stay up.* seguir líneas diferentes = be on different lines.* seguir lo mismo = remain + the same.* seguir los pasos de = follow in + the footsteps of.* seguir malgastando el dinero = throw + good money after bad.* seguir opuesto a = remain + unreconciled to.* seguir por delante de = keep + one step ahead of.* seguir por el buen camino = keep out of + trouble, keep on + the right track.* seguir + Posesivo + pasos = follow in + Posesivo + footsteps.* seguir progresando = forge + ahead, forge + forward.* seguirse = ensue.* seguir siendo = remain.* seguir siendo + Adjetivo = remain + Adjetivo.* seguir siendo lo mismo = remain + the same.* seguir sin agraciarse con = remain + unreconciled to.* seguir sin haberse traducido = remain + untranslated.* seguir sin reconciliarse con = remain + unreconciled to.* seguir sin traducirse = remain + untranslated.* seguir tirando el dinero = throw + good money after bad.* seguir trabajando aceptando una limitación = work (a)round + shortcoming, work (a)round + limitation, work (a)round + constraints.* seguir trabajando así = keep up + the good work.* seguir trabajando bien = keep up + the good work.* seguir tratando = discuss + further.* seguir una dirección = follow + path, take + path.* seguir una escala = fall along + a continuum.* seguir una estrategia = take + tack.* seguir una filosofía = espouse + philosophy.* seguir una metodología = adopt + approach.* seguir una práctica = adopt + practice.* seguir una táctica = take + tack.* seguir una trayectoria = follow + track.* seguir un camino = take + path, take + direction, tread + path, walk + path.* seguir un camino diferente = strike out on + a different path.* seguir un consejo = take + advice.* seguir un curso de acción = follow + track.* seguir un método = take + approach.* seguir un modelo = embrace + model, conform to + image.* seguir unos pasos = follow + steps.* seguir un patrón = conform to + image.* seguir un principio = adopt + convention.* seguir un rumbo diferente = take + a different turn.* seguir + Verbo = still + Verbo.* seguir vigente = hold + Posesivo + own.* seguir viviendo = live on.* seguir vivo = live on, stay + alive.* siguiendo = along.* siguiendo un estilo indicativo = indicatively.* si sigue así = at this rate.* si todo sigue igual = all (other) things being equal.* tiempo + seguir su marcha inexorable = time + march on.* * *vtA ‹persona/vehículo› to follow; ‹presa› to followsígame, por favor follow me, pleasela hizo seguir por un detective he had her followed by a detectivecamina muy rápido, no la puedo seguir she walks very fast, I can't keep up with hersiga (a) ese coche follow that car!creo que nos están siguiendo I think we're being followedla siguió con la mirada he followed her with his eyesle venían siguiendo los movimientos desde hacía meses they had been watching his movements for monthsseguidos cada vez más de cerca por los japoneses with the Japanese catching up o gaining on them all the timela mala suerte la seguía a todas partes she was dogged by bad luck wherever she wentel que la sigue la consigue or la mata ( fam); if at first you don't succeed, try, try againB ‹camino/ruta›siga esta carretera hasta llegar al puente go along o take o follow this road as far as the bridgecontinuamos el viaje siguiendo la costa we continued our journey following the coastme paré a saludarla y seguí mi camino I stopped to say hello to her and went on my waysi se sigue este camino se pasa por Capileira if you take this route you go through Capileiraseguimos las huellas del animal hasta el río we tracked the animal to the riverla enfermedad sigue su curso normal the illness is taking o running its normal courseel tour sigue la ruta de Bolívar the tour follows the route taken by Bolivarsiguiéndole los pasos al hermano mayor, decidió estudiar medicina following in his elder brother's footsteps, he decided to study medicineC (en el tiempo) to follow seguir A algo/algn to follow sth/sblos disturbios que siguieron a la manifestación the disturbances that followed the demonstrationel hermano que me sigue está en Asunción the brother who comes after me is in AsunciónD1 ‹instrucciones/consejo› to followtienes que seguir el dictamen de tu conciencia you must be guided by your conscience2 (basarse en) ‹autor/teoría/método› to followen su clasificación sigue a Sheldon he follows Sheldon in his classificationsus esculturas siguen el modelo clásico her sculptures are in the classical stylesigue a Kant she's a follower of Kant's philosophysigue las líneas establecidas por nuestro fundador it follows the lines laid down by our founderE1 ‹trámite/procedimiento› to followva a tener que seguir un tratamiento especial/una dieta hipocalórica you will have to undergo special treatment/follow a low-calorie dietse seguirá contra usted el procedimiento de suspensión del permiso de conducción steps will be taken leading to the withdrawal of your driver's license2 ( Educ) ‹curso› to takeestoy siguiendo un cursillo de fotografía I'm doing o taking a short photography course¿qué carrera piensas seguir? what are you thinking of studying o reading?F1 ‹explicaciones/profesor› to followdicta demasiado rápido, no la puedo seguir she dictates too quickly, I can't keep upme cuesta seguir una conversación en francés I find it hard to follow a conversation in French¿me siguen? are you with me?2(permanecer atento a): no sigo ese programa I don't watch that program, I'm not following that programsigue atentamente el curso de los acontecimientos he's following the course of events very closelysigue paso a paso la vida de su ídolo she keeps track of every detail of her idol's lifeseguimos muy de cerca su desarrollo we are keeping careful track of its development, we are following its development very closely■ seguirviA1 (por un camino) to go onsiga derecho or todo recto hasta el final de la calle keep o go straight on to the end of the streetsigue por esta calle hasta el semáforo go on down this street as far as the traffic lightsel tren sigue hasta Salto the train goes on to Saltodesde allí hay que seguir a pie/en mula from there you have to go on on foot/by mule2seguir adelante: ¿entienden? bien, entonces sigamos adelante do you understand? good, then let's carry onllueve ¿regresamos? — no, sigamos adelante it's raining, shall we go back? — no, let's go on o carry onresolvieron seguir adelante con los planes they decided to go ahead with their plans3B(en un lugar, un estado): ¿tus padres siguen en Ginebra? are your parents still in Geneva?espero que sigan todos bien I hope you're all keeping well¿sigues con la idea de mudarte? do you still intend to move?, are you still thinking of moving?sigo sin entender I still don't understandsigue soltera/tan bonita como siempre she's still single/as pretty as eversi sigue así de trabajador, llegará lejos if he carries on working as hard as this, he'll go a long wayC1«tareas/investigaciones/rumores»: siguen las investigaciones en torno al crimen investigations are continuing into the crimesigue el buen tiempo en todo el país the good weather is continuing throughout the country, the whole country is still enjoying good weathersi siguen estos rumores if these rumors persist2 seguir + GER:sigo pensando que deberíamos haber ido I still think we ought to have gonesigue leyendo tú, Elsa you read now, Elsasi sigues molestando te voy a echar if you carry on being a nuisance, I'm going to send you outseguiré haciéndolo a mi manera I'll go on o carry on doing it my way, I shall continue to do it my way ( frml)D1(venir después, estar contiguo): lee lo que sigue read what follows, read what comes nextel capítulo que sigue the next chapterme bajo en la parada que sigue I get off at the next stopsigue una hora de música clásica there follows an hour of classical music2 «historia/poema» to continue¿cómo sigue la canción? how does the song go on?[ S ] sigue en la página 8 continued on page 8la lista definitiva ha quedado como sigue the final list is as follows■ seguirse( en tercera persona) seguirse DE algo to follow FROM sthde esto se sigue que su muerte no fue accidental it follows from this that her death was not accidental* * *
seguir ( conjugate seguir) verbo transitivo
1 ‹persona/vehículo/presa› to follow;◊ camina muy rápido, no la puedo seguir she walks very fast, I can't keep up with her
2 ‹camino/ruta› to follow, go along;◊ siga esta carretera hasta llegar al puente go along o follow this road as far as the bridge;
la saludé y seguí mi camino I said hello to her and went on (my way);
la enfermedad sigue su curso normal the illness is running its normal course
3
4
‹ tratamiento› to undergo
5 ‹explicaciones/profesor› to follow;◊ dicta demasiado rápido, no la puedo seguir she dictates too quickly, I can't keep up
verbo intransitivo
1
siga derecho or todo recto keep o go straight on;
seguir de largo (AmL) to go straight pastb)
resolvieron seguir adelante con los planes they decided to go ahead with their plansc) (Col, Ven) ( entrar):◊ siga por favor come in, please
2 (en lugar, estado):◊ ¿tus padres siguen en Ginebra? are your parents still in Geneva?;
espero que sigan todos bien I hope you're all keeping well;
sigue soltera she's still single;
si las cosas siguen así … if things carry on like this …
3 [tareas/buen tiempo/lluvia] to continue;
[ rumores] to persist;
seguiré haciéndolo a mi manera I'll go on o carry on doing it my way
4a) ( venir después):
el capítulo que sigue the next chapter
seguir
I verbo transitivo
1 to follow: ésta es la hermana que me sigue, she's the sister who comes after me
me sigue a todas partes, he follows me wherever I go
me seguía con la mirada, his eyes followed me
2 (comprender) to understand, follow: no soy capaz de seguir el argumento, I can't follow the plot
3 (una ruta, un camino, consejo) to follow
4 (el ritmo, la moda) to keep: no sigues el ritmo, you aren't keeping time
5 (el rastro, las huellas) to track
6 (una actividad) sigue un curso de informática, she's doing a computer course
II verbo intransitivo
1 (continuar) to keep (on), go on: seguiremos mañana, we'll continue tomorrow
siguen casados, they are still married
sigue tirando de la cuerda, keep (on) pulling at the rope ➣ Ver nota en continue y keep 2 (extenderse, llegar hasta) to stretch (out): los sembrados siguen hasta la ribera, the fields stretch down to the river-bank
' seguir' also found in these entries:
Spanish:
atorarse
- continuar
- escala
- golpe
- impulsar
- juego
- profesar
- rastrear
- ritmo
- sino
- suceder
- trece
- adelante
- bordear
- camino
- cauce
- cerca
- línea
- llevar
- moda
- paso
- perro
- racha
- separar
- siga
- sigo
- trazar
- ver
English:
act on
- advice
- along
- carry on
- closely
- continue
- despite
- ensue
- fight on
- follow
- follow up
- forge
- get on
- go ahead
- go on
- go through with
- hope
- hotly
- keep
- keep on
- lead
- march on
- monitor
- move on
- obey
- pick up
- play on
- play upon
- practice
- practise
- press ahead
- proceed
- pursue
- push ahead
- push on
- rattle on
- reasoning
- run on
- send on
- shadow
- soldier on
- stalk
- stand
- stay out
- struggle on
- succeed
- tail
- take
- track
- trail
* * *♦ vt1. [ir detrás de, tomar la ruta de] to follow;tú ve delante, que yo te sigo you go ahead, I'll follow o I'll go behind;síganme, por favor follow me, please;la generación que nos sigue o [m5] que sigue a la nuestra the next generation, the generation after us;sigue este sendero hasta llegar a un bosque follow this path until you come to a forest;seguir el rastro de alguien/algo to follow sb's/sth's tracks;siga la flecha [en letrero] follow the arrow2. [perseguir] to follow;me parece que nos siguen I think we're being followed;seguir a alguien de cerca to tail sb;parece que le siguen los problemas trouble seems to follow him around wherever he goes;el que la sigue la consigue where there's a will there's a way3. [estar atento a, imitar, obedecer] to follow;seguían con la vista la trayectoria de la bola they followed the ball with their eyes;no seguimos ese programa we don't follow that programme;siempre sigue los dictámenes de la moda she always follows the latest fashion;los que siguen a Keynes followers of Keynes;el cuadro sigue una línea clásica the painting is classical in style;seguir las órdenes/instrucciones de alguien to follow sb's orders/instructions;sigue mi consejo y habla con ella take my advice and talk to her;siguiendo sus indicaciones, hemos cancelado el pedido we have cancelled the order as instructed4. [reanudar, continuar] to continue, to resume;yo seguí mi trabajo/camino I continued with my work/on my way;él siguió su discurso he continued o resumed his speech5. [comprender] [explicación, profesor, conferenciante] to follow;me costaba seguirle I found her hard to follow;¿me sigues? do you follow?, are you with me?6. [mantener, someterse a] to follow;hay que seguir un cierto orden you have to follow o do things in a certain order;seguiremos el procedimiento habitual we will follow the usual procedure;es difícil seguirle (el ritmo), va muy deprisa it's hard to keep up with him, he goes very quickly;los aspirantes elegidos seguirán un proceso de formación the chosen candidates will receive o undergo trainingsigue la carrera de medicina she's studying medicine♦ vi1. [proseguir, no detenerse] to continue, to go on;¡sigue, no te pares! go o carry on, don't stop!;aquí se baja él, yo sigo [al taxista] he's getting out here, I'm going on;siga con su trabajo carry on with your work;el sendero sigue hasta la cima the path continues o carries on to the top;"sigue la crisis en la bolsa de Tokio" Tokyo stock market crisis continues;debes seguir haciéndolo you should keep on o carry on doing it;¿vas a seguir intentándolo? are you going to keep trying?;se seguían viendo de vez en cuando they still saw each other from time to time, they continued to see each other from time to time;seguir adelante (con algo) [con planes, proyectos] to go ahead (with sth)2. [mantenerse, permanecer]sigue enferma/en el hospital she's still ill/in hospital;¿qué tal sigue la familia? how's the family getting on o keeping?;todo sigue igual everything's still the same, nothing has changed;sigue el buen tiempo en el sur del país the good weather in the south of the country is continuing;sigo trabajando en la fábrica I'm still working at the factory;¿la sigues queriendo? do you still love her?;sigo pensando que está mal I still think it's wrong;sigue habiendo dudas sobre… doubts remain about…;¡buen trabajo, sigue así! good work, keep it up!;si seguimos jugando así, ganaremos la liga if we carry on o keep playing like that, we'll win the league;Fama seguir bien [como despedida] take care, look after yourself;de seguir así las cosas, si las cosas siguen así if things go on like this, the way things are goingseguiremos hacia el este we'll go east then;siga todo recto go straight on;siga hasta el siguiente semáforo carry on till you get to the next set of traffic lights4. [sucederse, ir después] to follow;lo que sigue es una cita del Corán the following is a quotation from the Koran;seguir a algo to follow sth;la lluvia siguió a los truenos the thunder was followed by rain;¿cómo sigue el chiste? how does the joke go on o continue?;el proceso de selección se realizará como sigue:… the selection process will be carried out as follows:…;sigue en la página 20 [en periódico, libro] continued on page 20con permiso, ¿puedo entrar? – siga excuse me, can I come in? – please do* * *I v/tseguir a alguien follow s.o.2 ( permanecer):seguir fiel a alguien remain faithful to s.o.II v/i continue, carry on;seguir con algo continue with sth, carry on with sth;seguir haciendo algo go on doing sth, continue to do sth;sigue cometiendo los mismos errores he keeps on making the same mistakes;sigue enfadado conmigo he’s still angry with me;¡a seguir bien! take care!, take it easy!* * *seguir {75} vt1) : to followel sol sigue la lluvia: sunshine follows the rainseguiré tu consejo: I'll follow your adviceme siguieron con la mirada: they followed me with their eyes2) : to go along, to keep onseguimos toda la carretera panamericana: we continued along the PanAmerican Highwaysiguió hablando: he kept on talkingseguir el curso: to stay on course3) : to take (a course, a treatment)seguir vi1) : to go on, to keep goingsigue adelante: keep going, carry on2) : to remain, to continue to be¿todavía sigues aquí?: you're still here?sigue con vida: she's still alive3) : to follow, to come afterla frase que sigue: the following sentence* * *seguir vb1. (en general) to follow2. (cursar estudios) to do3. (recorrer) to go on¡sigue! No te pares go on! Don't stop!4. (continuar) to be still -
9 how
1. adverb, conjunction1) (in what way: How do you make bread?) cómo2) (to what extent: How do you like my new hat?; How far is Paris from London?) cuánto; cómo de3) (by what means: I've no idea how he came here.) cómo4) (in what condition: How are you today?; How do I look?) cómo5) (for what reason: How is it that I am the last to know about this?) cómo•- however
2. conjunction(in no matter what way: This painting still looks wrong however you look at it.) de todas formas, lo (mires) como lo (mires)- how come
- how do you do?
how adv1. cómohow does this machine work? ¿cómo funciona esta máquina?how do you spell your name? ¿cómo se escribe tu nombre?2. quéhow beautiful you look! ¡qué guapa estás!how about...? ¿qué tal si...? / ¿qué te parece...?how about going to the park? ¿qué te parece si vamos al parque?how are you? ¿qué tal? / ¿cómo estás?how much did it cost? ¿cuánto te costó?how many chairs are there? ¿cuántas sillas hay?how old are you? ¿cuántos años tienes?How do you do? es un saludo formal que se emplea cuando alguien es presentado por primera vez. Se responde igual: How do you do?tr[haʊ]1 (in questions - direct) ¿cómo?; (- indirect) cómo■ how are you? ¿cómo estás?■ how can I help you? ¿cómo la puedo ayudar?■ how old are you? ¿cuántos años tienes?■ how long is it? ¿cuánto mide de largo?■ how often do you go to the cinema? ¿con qué frecuencia vas al cine?, ¿cada cuánto vas al cine?2 (in exclamations) qué■ how odd! ¡qué extraño!, ¡qué raro!■ how kind of you! ¿qué amable de tu parte!■ how well she dances! ¡qué bien baila!\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLand how! familiar ¡y tanto!how about... ¿y si.?, ¿qué te parece si...?■ how about a drink? ¿y si nos tomáramos una copa?■ how about going for a drive? ¿qué te parece si damos una vuelta con el coche?how about that! ¡vaya!how come...? familiar ¿por qué...?, ¿cómo es que...?■ how come this door's not locked? ¿cómo es que esta puerta no está cerrada?how come? familiar ¿y eso?, ¿por qué?how many? (number) cuántos,-ashow much? (quantity) cuánto,-ahow ['haʊ] adv1) : cómohow are you?: ¿cómo estas?I don't know how to fix it: no se cómo arreglarlo2) : quéhow beautiful!: ¡qué bonito!3) : cuántohow old are you?: ¿cuántos años tienes?4)how about...? : ¿qué te parece...?adv.• a qué adv.• como adv.• cuán adv.• cuánto adv.• cómo adv.• qué adv.interj.• cuál interj.• cómo interj.pron.• cómo pron.haʊ1) (in questions, indirect questions) cómohow are you? — ¿cómo estás?
how's the new job? — ¿cómo marcha el nuevo trabajo?
how's your French? — ¿qué tal es tu francés?
how do I look? — ¿cómo or qué tal estoy?
how would Monday suit you? — ¿te viene bien el lunes?
how will you vote? — ¿a or por quién vas a votar?
2) (with adjs, advs)a) (in questions, indirect questions)how wide is it? — ¿cuánto mide or tiene de ancho?, ¿qué tan ancho es? (AmL exc CS)
how heavy is it? — ¿cuánto pesa?
how high can you jump? — ¿hasta dónde puedes saltar?
how often do you meet? — ¿con qué frecuencia se reúnen?
how bad is the damage? — ¿de qué gravedad son los daños?, ¿qué tan graves son los daños? (AmL exc CS)
how old are you? — ¿cuántos años tienes?
I can't tell you how grateful I am! — no puedo decirte lo agradecido que estoy or (liter) cuán agradecido estoy!
b) ( in exclamations) quéhow strange/rude! — qué raro/grosero!
3) (in phrases)[haʊ]how about o (colloq) how's about something: how about a drink? ¿nos tomamos una copa?; Thursday's no good; how about Friday? el jueves no puede ser ¿qué te parece el viernes?; I'd love to go; how about you? me encantaría ir ¿y a ti?; 10 out of 10! how about that? 10 sobre 10 ¿qué te parece?; how come (colloq): how come the door's locked? ¿cómo es que la puerta está cerrada con llave?; and how! — (colloq) y cómo!
1. ADVERB1) (in direct and indirect questions, reported speech)a) with verbYou can usually use cómo to translate how in questions as well as after report verbs and verbs of (un)certainty and doubt (e.g. no sé):
cómohow did you do it? — ¿cómo lo hiciste?
how can that be? — ¿cómo puede ser eso?
how are you? — ¿cómo estás?, ¿cómo or qué tal te va? (LAm) *, ¿qué tal (estás)? (Sp) *
how was the film? — ¿qué tal la película?
please tell me how to do it — por favor, dígame cómo hacerlo
I wasn't sure how to make soup — no sabía muy bien cómo hacer or preparar una sopa
•
I explained to her how to make a paella — le expliqué cómo se hacía una paella•
I know how you did it — ya sé cómo lo hiciste•
to learn how to do sth — aprender a hacer algo, aprender cómo se hace algo•
how do you like your steak? — ¿cómo le gusta el filete?how do you like the book? — ¿qué te parece el libro?
•
how's that for cheek? — ¿no te parece de una cara dura increíble?•
I can't understand how it happened — no entiendo cómo ocurriób) (=to what degree)
how + adjective in questions can often be translated using cómo es/era de + adjective (agreeing with the noun), but other constructions might be more usual depending on the context:how big is it? — ¿cómo es de grande?
how difficult was the exam? — ¿cómo fue de difícil el examen?
how old are you? — ¿cuántos años tienes?
With adverbs various translations are possible depending on the context. A very common construction is preposition + [qué] + noun:how wide is this bed? — ¿qué anchura tiene esta cama?, ¿cuánto mide de ancho esta cama?
how far away is it? — ¿a qué distancia queda?, ¿qué tan lejos queda? (LAm)
how far is it (from here) to Edinburgh? — ¿qué distancia hay de aquí a Edimburgo?
how fast can it go? — ¿a qué velocidad puede ir?
how soon can you be ready? — ¿cuánto tardas en prepararte?
To translate [how] + adjective/adverb in reported speech, [lo] + adjective/adverb is used. Note that the adjective agrees with the noun.how soon can you come? — ¿cuándo puedes venir?
and how! ¡y cómo!, ¡y tanto! how aboutthey've been telling me how well you did in your exams — ya me han hablado de lo bien que hiciste los exámenes
how about tomorrow? — ¿qué te parece mañana?
how about a cup of tea? — ¿te apetece una taza de té?
I like it, but how about you? — a mí me gusta, pero ¿y a ti?
how longhow about going to the cinema? — ¿qué tal si vamos al cine?, ¿y si vamos al cine?
how long is this bed? — ¿qué longitud tiene esta cama?, ¿cuánto mide de largo esta cama?
how long will you be? — ¿cuánto vas a tardar?
how manyhow long have you been here? — ¿cuánto tiempo llevas aquí?
how many are there? — ¿cuántos hay?
how muchhow many cartons of milk did you buy? — ¿cuántos cartones de leche has comprado?
how much sugar do you want? — ¿cuánto azúcar quieres?
how oftenhow much is it? — ¿cuánto vale?, ¿cuánto es?
else Translate how with verbs other than report ones or verbs of (un)certainty and doubt using como without an accent: como You can often translate how + adjective/adverb using qué + adjective/adverb: quéhow often do you go? — ¿con qué frecuencia vas?
how beautiful! — ¡qué bonito!
how strange! — ¡qué raro!
how quickly the time passed! — ¡qué de prisa pasó el tiempo!
how glad I am to see you! — ¡cuánto me alegro de verte!
how they talk! — ¡cuánto hablan!
how sorry I am! — ¡cuánto lo siento!
how she's changed! — ¡cuánto ha cambiado!
2.CONJUNCTION (=that) * que3.NOUN* * *[haʊ]1) (in questions, indirect questions) cómohow are you? — ¿cómo estás?
how's the new job? — ¿cómo marcha el nuevo trabajo?
how's your French? — ¿qué tal es tu francés?
how do I look? — ¿cómo or qué tal estoy?
how would Monday suit you? — ¿te viene bien el lunes?
how will you vote? — ¿a or por quién vas a votar?
2) (with adjs, advs)a) (in questions, indirect questions)how wide is it? — ¿cuánto mide or tiene de ancho?, ¿qué tan ancho es? (AmL exc CS)
how heavy is it? — ¿cuánto pesa?
how high can you jump? — ¿hasta dónde puedes saltar?
how often do you meet? — ¿con qué frecuencia se reúnen?
how bad is the damage? — ¿de qué gravedad son los daños?, ¿qué tan graves son los daños? (AmL exc CS)
how old are you? — ¿cuántos años tienes?
I can't tell you how grateful I am! — no puedo decirte lo agradecido que estoy or (liter) cuán agradecido estoy!
b) ( in exclamations) quéhow strange/rude! — qué raro/grosero!
3) (in phrases)how about o (colloq) how's about something: how about a drink? ¿nos tomamos una copa?; Thursday's no good; how about Friday? el jueves no puede ser ¿qué te parece el viernes?; I'd love to go; how about you? me encantaría ir ¿y a ti?; 10 out of 10! how about that? 10 sobre 10 ¿qué te parece?; how come (colloq): how come the door's locked? ¿cómo es que la puerta está cerrada con llave?; and how! — (colloq) y cómo!
-
10 freirus
Freirus, magos, curanderos, desencantadores de embrujamientos, etc. De los Freirus se han contado muchas historias, algunas ciertas, otras meras leyendas y muy pocas están en lus cuentos. Yo ahora les voy a contar la historia relacionada con lo misterioso de las Xantinas y freirus. "L'ESTORIA DE XANTA ROUXA" —Acorreláu per argutóuxes cumes que fasta les mesmes ñubes s'espurríen, pa xorber d'échos nus envernus les ñeves ya nus branus les güáitades, ben per mor de les borrines ou de bétchadas orbayadas, ou de choveres xin tinu, cundu atroñiquen lus cielus, ya en pocétchos centellóuxes s'esmadrían ente reblagus en manplenáes de riadas. Ou cundu nes campes nuétches baxu 'l paxiétchu d'estrellas, qu'acobertorién lus érus de moyadas alboriadas, ou cundu 'l tempu trastola, ya baxan prietes borrinas xemandu las orbayadas, que fartucaben al vátche que comu xardín divinu per les argutóuxes cumes yera curiáu en muriada. —Nisti vátchiquin d'enxuenu que mil nomes xin chevara, mal nomáu xamás cheldara, perque mil vátches semexus a miou Melgueirina Asturies per tous lus lláus l'engalanan. Isti vátche yera un xardín que xempre verdi lu taba, lu mesmu nel plenu envernu que nel branu magosteiru, dou embruxantes aldines per uquiera lu poblaban, de xentes fortes ya bravas, que fellices trabayaban, disdi que el sol allumbraba, fasta que la nuétche prieta nun dexaba güétchar nagua. —Sous erus daben lu mesmu 'l perexil que l'escanda, lus arbeyinus de Mayu, ya tou la clás de ximiente qu'el llabrador la xemara. Nus sous teixus tou la fame taba d'afechu xebrada. —Allindiaben sous rebañus d'uveyes, vaques, ya yegues, que nus préus, ou nas brañadas pastiaben yerbes mu sanas. Nuna 'ldina d'isti vátche fae mamplenaú d'anus, fexu rellumbru ista hestoria que l'uréei cundu guaxe de chingua d'un bon vaqueiru que tamén él l'ureáre. —Ista cheyenda ou hestoria que ches cuntu you nagora, fói fecha per el amore, 'l xufrimientu ya la chárima, ya per oitres munches couxes qu'allumbra l'alma humana. —Yera Rouxina tan pura, tan ñatural ya melgueira, tan fermóuxa ya ben cheldá que nin el mesmu Faidor oitra mexor n'encaldara. Yera fía d'una viuda de rancuayina llabranza, qu'ente les dous trabayaben, con la gavita l'aldina, que toes sous xentes con gociu l'apurríen cundun cuadraba. Perque Rouxina yera dalgu que embruxaba y encantaba, que semaba l'allegría per uquier qu'espatuxara, Rouxina xegún les xentes yera un anxelín del ciellu, tan roxiquina y a guapina comu las divinas xanas. —Sous güétchus yeran mesterius qu'al mirar tou l'embruxaban, l'allumbraben d'allegríes, l'alleraben d'esperancias, l'aviñonaben pel gociu qu'en sou alma fogueiraba. Sous güétchus faían falugus, apurriendu mil promexas xin écha falar pallabra. Tous lus mozus d'aquel vátche taben ameruxáus d'amore per la melgueira Rouxina, pos tóus ca cual per xigu, cuntábenxe ben queríus per la melgueirina xana. —Cundu chegaben les romeríes naquel vátche d’énxuenu, toes les xentes dexaben lous trabayus, y'apaxiétchaes con sous gales de festa, diben allegres ya fellices con xantificanti respeutu, a festexar al sou Xantu ou Xantina que tou 'l añu le reizaban, rogándoyes que sous femes nun mal partu nun bétcharan ou que lus chobus ya 'l oxu nun chuquinaren sous vaques, sous uvées ou cheguadas, ou qu'el tempu vena bonu p'el maíz ya las patacas, ya cundu 'l mes de la yerbe nun choviere nin orbayara, pa poder metela bona nus payares ya nas baras, axín como oitres couxes que a sous Xantus pigüeñaban. —Ya trés lus reizus al Xantu ou a la Vírxen qu'aduraban, tóus diben pa sous teixus en hermaná fellizada, y'enzulaben el banquete que faíen col cordeiru mexor de la sou teixada, ya oitres guixus ya llambicus, que pa tal chelda forniaban. —Ya despós de tous fartus e achegres en romaurada, colaben pa la campeira dou lus múxicus gaitaban, ya tóus xemáus de diches con alegría danciaban lu mesmu la xente viétcha qu'angunes xotes danciaba, que la xuventú enteira que de baítchar n'adondaban, xempre xuníus nel dexéu de la querencia qu’embruxa l 'amore que ca cual cata, mái nus mozus que nes móuces pos ístas son mái recatas, perque la fema que pirdi la sou gonra endenantes de qu'el cura la caxara, cheva cuaxigu la duda de ser muyer fellizada. (Bona dote tenes fía, que yes fermóxa e gonrada, 'l díe que pirdas la gonra si nun yes muyer caxada, tou dote nun val pa nagua). Axin falaben les maes tous lus díes a sous fías, enus tempus d'endenantes, cundu la mútcher namái que yera 'l ama en sou teixu cundu 'l sou home nun taba. Peru güéi que la muyer ye 'l xuez que chelda les lleyes, ou 'l guardia que t'encarxela, ou 'l aboguéu falancieru que la xusticia simielga ou 'l fiscal endiañáu que t'achuquina xin pena, falu you que la mútcher güéi poucu estima sou gonra, sou embruxu mesterióxu, sou divinidá grorióuxa, sou ser má del mesmu Cristu, sou ser mantina e fermóuxa. —Ya coyendu la güítcha p'afalar denuéu continu ista hestoria ou cheyenda, falu qu'achí naquel baítche, tous lus mozus faíen dance p'eñamorar a Rouxina, tóus lampriáus nel esgolazu queríen xorber nus sous güétchus el embruxu qu'allumbraben, d'angunus envallentáus falábenle mu xellín que taben per écha llocus, peru Rouxina xonrienti a dalgún sou xi ches daba, ya ñocenti comu ‘n ánxel con sous embruxantes güeyus ya sou melgueira falancia, per xemexu afalagaba, engolguiéndulus nun fuéu que mái sou amore queimaba. —E anxín con tóus per lu mesmu, danciaba ya se reyía, falaba ya canturriaba, ya sous güeyus mesterióxus l’amor per uquier xemaban. TRADUCCIÓN.— (LA HISTORIA DE SANTA ROSA). Rodeado por altas cumbres, que hasta las mismas nubes con gallardía se estiraban, para beber de ellas en los inviernos las nieves y en los veranos las aguas, bien por mediación de nieblas o de ricas escarchadas, o de lluvias que sin tino cuando los cielos tronaban y la centella o el rayo como la luz caminaba, y las nubes se rompían en torrentes de riadas. O cuando en las noches claras bajo el manto de estrellas, que cubrían todos los campos mojados por la alborada, que tal hartaba a todo el valle, que como jardín divino, por las altas montañas era cuidado por sus naturales murallas. —En este valle de ensueño, que mil nombres si llevara mal llamado jamás fuera, porque mil valles divinos, parecidos este ensueño, en mi Dulce Tierrina por todos sus lados la engalanan. —Este valle era un jardín que siempre verde lo estaba, lo mismo en el pleno invierno, que en el verano más caluroso, donde embrujadoras aldeas por todas partes poblaban, de gentes fuertes y bravas que felices trabajaban, desde que el sol salía, hasta que la oscura noche no dejaba ver ya nada. Sus tierras daban lo mismo el perejil que el trigo, que los guisantes tempranos, que cualquier clase de siembra que el labrador trabajara. En sus casas toda hambre del todo estaba apartada. —Las nobles y bravas gentes de aquel valle de ensueño, cuidaban a sus rebaños de ovejas, vacas y yeguas, que en los verdes prados, puertos, morteras u brañas, pastiaban abundantes y buenas hierbas. En una de las aldeas de este valle, hace muchos años se a alumbró esta historia, que yo escuché siendo niño, de boca de un buen vaqueiru, que también él la escuchara. —Esta leyenda o historia que yo les voy a contar ahora, fue nacida del amor del sufrimiento y la lagrima y de muchas otras cosas que alumbra el alma Humana. —Era la joven Rosina tan, pura y tan natural, tan dulce y tan hermosa, y también deseada estaba, que hasta el propío Hacedor otra mejor no creara. Era hija de una viuda de muy pequeña labranza, que entre las dos trabajaban, con la ayuda de las gentes de la aldea, que les prestaban cuando la necesitaban. Rosina era ése algo que embrujaba y encantaba, que sembraba la alegría por donde ella caminara. Rosina según las gentes, era un angelín del cielo, tan rubia y hermosa como las divinas Xanas. —Sus ojos eran misterio que al mirar todo lo embrujaba, alumbrando la alegría, repartiendo la esperanza, llenando a todos del gozo que en su alma se hornaba. Sus ojos hacían halagos prodigando las promesas sin ella decir palabra. Todos los mozos del valle estaban llenos de amor por la dulce y encantadora Rosina, y cada cual para si mismo ya se contaba amado por la preciosa diosa. —Cuando llega el tiempo de las fiestas o romerías en aquel valle de ensueño, todas sus gentes dejaban sus trabajos, y vestidos con sus mejores galas, iban alegres y felices, con santificado respeto, a festejar a su Santo o Santina, que en todo el año le rezara, rogándole que sus hembras tuvieran un buen parir, o que los lobos o el oso no matase a sus ganados, o que el tiempo viniese bueno para el maíz, y las patatas y que en el mes de recoger la hierba no lloviese ni lloviznara, para poder tener buena hierba en los pajares y las varas, así como muchas otras cosas que a sus santos les rogaban. Y tras de los rezos al Santo o a la Virgen que adoraban, todos se marchaban para sus casas en hermanada felicidad, y festejaban el banquete que hacían con los corderos mejores de sus rebaños, y otros guisos y confites que para tales fiestas se industriaban. —Y después de todos hartos y alegres en romería, se iban para la campa donde los músicos tocaban, y todos llenos le dichas con alegría danzaban, lo mismo las gentes viejas que algunas jotas bailaban, que toda la juventud que de danzar no casaba, siempre unida en el deseo, de la querencia que embruja, el amor que cada cual buscaba, más en los mozos que en las mozas, pues éstas son más recatas, porque la hembra que pierde su honra antes de ser casada, puede que jamás alcance la felicidad soñada. (Buen dote tienes hija mía, que eres hermosa y honrada, el día que pierdas tu honra sino eres mujer casada, tu dote no vale nada). Así hablaban las madres todos los días a sus hijas en los tiempos ya pasados, cuando la mujer sólo era el ama en su casa siempre que el hombre no estuviera. Pero hoy que la mujer es el juez que hace leyes o el guardia que te encarcela, o el abogado hablador que la justicia menea, o el fiscal endemoniado que te asesina sin pena, digo que hoy la mujer muy poco esta a su honra, su divinidad gloriosa, su ser la madre de Cristo, su ser querida y hermosa. —Y cogiendo la aguijada para arrear con tino esta leyenda o historia, les digo que en aquel valle de ensueño, todos los mozos, bailaban, reían, cantaban y todo cuanto hacían y pensaban iba encaminado para enamorar a la hermosa y divinizante Rosina, pues todos estaban hambrientos y sedientos hasta el enloquecimiento, por poder satisfacerse con las embrujantes miradas de sus misteriosos y encantadores ojos, algunos mozos más osados, le decían muy despacio y con grande veneración, que estaban enloquecidos de amor por ella. Pero Rosina sonriéndose siempre con su candidez acostumbrada, a ninguno le daba su sí, e inocente como un ángel, con sus embrujantes ojos y su dulce palabra, por igual a todos halagaba, envolviéndoles dentro de un embriagador y divino fuego en el que sólo su amor les quemaba. Y así con todos por igual, bailaba y se reía, hablaba y cantaba, y sus ojos misteriosos el puro e inocente amor por todas partes sembraba. "JUAN EL CURANDERO" —Era Juan hombre maduro sin llegar en esta edad a su total madurez, y era viejo en ser tan pobre como la propia vejez, pues no hay viejo que sea rico aunque más dineros tenga que el mundo que tener. Ya que el dinero en el viejo (y a esta edad yo he de llegar si la parca en mi camino no me siega mi querer, y quisiera me respeten como yo desde mi infancia con el anciano lo hacer) u otra riqueza que fués, sólo le sirve de abrigo, de tranquilidad tal vez, y para que todos sus deudos le mimen y les respeten, como el mejor de sus males para heredarle después. —Yo no se si me comprenden por no explicarme muy bien, yo no llamo viejo al tiempo, porque el tiempo viejo no es, yo llamo anciano a los seres que han perdido la alegría, la ilusión y el apetito, y cuando esto se pierde el más joven viejo es. —Digo yo que me han contado, que Juan no tenía riquezas, y que vivía solitario en una humilde cabaña que él mismo se fabricara, era hijo de aquel valle, dónde sus padres un día tuvieran buena labranza, pero siendo él un niño que apenas lo recordar, vendieron toda la hacienda y se fueron a ultramar. Y en aquellas tierras ricas al otro lado del mar, Juan conoció la fortuna que del trabajo sus padres la pudieron enfornar (hornar), también conoció el amor, y la alegría de vivirlo con el placer que él te dar, pero el vicio de las drogas que a otros muchos te empujar, le hicieron perder su suerte y en la desgracia rodar, y esta negra desventura al presidio le llevar, de dónde salió tan pobre de riquezas y de honor, que en él ya nadie confiar. —Desesperado y mendigo, sin familia y sin hogar, Juan regreso a su Tierrina, al valle que había nacido, y a las argutas montañas que con recelo le guardar, y una vez en el lugar dónde él al mundo llegar, en terreno comunal edifico su cabaña, y tras ella hizo una huerta que con sapienza cuidar, dónde florecía la planta que tras bien elaborada él con placer la fumaba y del mundo se olvidar. —Juan vivía de la caza, de la pesca de ser hombre de mente despierta a ultranza, y quizás bien educada en el delicado oficio de curar la enfermedad, pues él sanaba a las gentes con sus potingues y ungüentos industriados con las plantas que en el monte él arrancar, así aliviaba el reuma, los catarros y otros males, que el médico no sanar. Muchas veces sus palabras sabias por bien atinadas, hacían más bien al enfermo, que el doctor y su receta, que a parte de ser muy cara, raras veces era eficaz. —Juan era un astur de casta, de estatura premediada, de rostro agradable y firme, con nariz recta y holgada, de boca que sonreía aunque palabra no hablara, de ojos tristes y avispados, del color de la esmeralda, sus cabellos eran negros para contraste de raza, y su caminar sereno tranquilidad sin par, le daban el firme aire de poder y libertad. Juan practicaba la industria de curar la enfermedad no cobrando jamás nada, pero todos le ofrendaban mucho más que si cobrara, quizás fuese porque Juan, era hombre que las gentes le querían, le admiraban y le honraban. —Una tarde estaba Juan sentado frente a su casa, que alejada de la aldea en solitario se alzaba, silencioso y cabizbajo no viendo que le observaban, Juan cavilaba en silencio, o tal vez feliz lo fuera y en nada quizás pensara. Más de pronto alguien le dijo con voz cristalina y clara, como las aguas que nacen en las fragosas montañas, con voz cantarina y brava, como la que hace el malvís en la libertad del campo, dueño y señor de su ente, no siendo esclavo de nada, con voz mansa y adulzada, como la que hace la hembra, cuando a su amado le invita, o a su cachorro le halaga, con voz cálida e inocente, como los rayos del sol que dan vida a todo ser, sin preguntar si hay algunos que no merecen tal gala con voz que era un embrujo, para cualquier ser viviente que su música escuchara: —¡Señor Juan! ¿Se encuentra enfermo, o tal vez tiene tristezas que le infelizan su alma? —Juan levantó su mirada, y allí en mitad del camino Rosina le reparaba, con sus candorosos ojos y una divina sonrisa que en sus boca bailoteaba. —¡No preciosa soy feliz, no tengo en pobreza nada, que me fabrique el dolor, ni el odio ni la venganza, ni el egoísmo maligno, ni una ilusión desquiciada! —¡Soy feliz porque soy rico, al saber que no poseo querella de hacienda vana, tengo comida y cobijo, vecinos que bien me quieren y muy tranquila mi alma. —¿Puedo sentarme a tu lado a charlar si tiene gracia...? —¡Tengo la gracia del cielo, cuando hasta mi lado llega, la hermosura más preciada por la inocencia guiada! —¡Puedes Rosina si quieres hacer cuanto a ti te plazca! —¡Señor Juan, yo soy curiosa, como mujer bien pagada, cuentan en la aldea cosas de usted y ninguna mala, pero yo quiero saber esa tristeza que tienen sus ojos que ahora me halagan, ese no querer tener, cuando todos en la vida, por el poseer se afanan! —¡No están tristes mis pupilas, ya que en verdad son dichosas, tal vez se encuentran cansadas, por el placer tan inmenso que en todo momento gozan! —¿Cómo es posible señor, que estando sólo en su choza con agranda *** ***y de todas sus bondades, y ocasiones hubo muchas en que estándome yo sola he pensado en bien amarle. Señor Juan, nunca me quite de este placer que yo siento al poder acariciarle, al poder amarle tanto, como no he podido amar, nada más que a la mi madre! — Juan dominando el deseo que su espíritu sentía, de sus sentidos dislocos perdidos en el placer del vicio que da la carne, pudo un tiempo detener prisioneros tales naturales males, pero al fin incontrolable, besó a Rosina en sus ojos que eran maravillas tales, con el ardor de la quema controlada y sin desmanes, y acariciando su rostro con hermosura pureza del más escogido ángel, le dijo ya emocionado despreciando sus maldades: —¡No sé si el cielo me premia dándome cariños tales, o si me pide un calvario que en duda pongo en llevarle, sólo sé Rosina hermosa, princesa maravillosa con designios celestiales, que en mí hallarás tú siempre cuanto tenga y pueda darte, puedes venir a mi casa siempre que el querer te llame, mi puerta no tiene llave ni para ti, ni tampoco para nadie! —¡Señor Juan, soy tan dichosa que mi pecho se me abre, y por él se me desbordan todo un Firmamento lleno de gozosas alegrías, porque no tienen cabida en mi alma que las hace! —Juan de nuevo acarició aquel ángel tentador, y sin poder contenerse aunque luchó con ardor, sus labios fueron directos aquella rosa encarnada, que era su boca preñada de virginidad y amor. Y lejos de ser esquiva a tan bacanal caricia que se enredaba en el beso que en sus labios se prendió y aquella fuente de gozo, de un deseo incontrolable de un embrujo tentador, respondió al beso en medida que el beso que recibió, y rauda salió corriendo envuelta en gloriosa dicha, con marcado rubor, le dijo adiós con su mano, hacia su aldea marchó. —Juan quedó sólo y maltrecho por el placer el dolor, sin llegar a comprender, que tanta inocencia pura, tanta hermosura y candor, pudieran vivir tan juntas en natural parangón, y darle a él tanta dicha, como carga de dolor. "LA MUERTE DE JUAN" —Fue condena para Juan imposible de vencer, aquel fuego que prendió Rosina en su corazón, era un veneno de infierno que le empujaba al placer, y no al honrado sendero de querer a la inocente como el padre que no ser. —¿O quizás es el demonio ese ángel celestial que en figura de Rosina a mí me vino a tentar, el inocente soy yo que en la inocencia fiar? —Ella se dejó halagar, yo con pasión la besé, y busqué en sus labios puros no el cariño paternal, sino el deseo carnal que en todo Humano se encuentra, como dios del placer, muchas ocasiones hay que ni el más santo barón, ni la más casta mujer son capaces de frenar y violan la castidad en su vida alguna vez. Si a este extremo llegan ellos, ¿qué podré yo hacer que soy un vicioso por demás de la droga y el placer? —Y ella se dejó halagar, y con su candorosa inocencia despertó en mí otra vez, las locas ansias de amar, que dormidas las tenía pensando que nunca más volverían a despertar, puede que ella sin querer me incitara en la pasión, por eso yo la besé, y busqué en sus labios rojos fontana de gran placer, apagar mi sed de amor, y cuando tal degustaba pude y en ella yo notar, que respondía a tal goce no con querer paternal, sino con ansias de amar, y al igual que yo gozar. Y sus pechos prominentes recios por virginidad, he visto que se alteraban sacudidos por el goce que al largo beso arrancar. Y sus ojos hechiceros brillantes como luceros cuando el alba se acercar, he visto que se cerraban extraviados y sumidos, como buscando en su mente un acomodo gustoso del placer desconocido que ella aún no degustar. —¡Más que digo! ¡Estoy demente! —¡Cómo piensan mis sentidos cosas tan bajas y ruines de una virgen inocente que como a padre me amar! —¡Santo cielo, estoy perdido dentro de este fuego ciego que sin mudanza ninguna, me conduce con fiereza al desbordado deseo, de una pasión tan demente que me roba mi sosiego, y que me empuja insolente al pensamiento más bajo que mi mente fabricar! —¡Qué feliz era yo antes en este mi bello valle, dónde desde lejos vine con el propósito firme de hallar la tranquilidad fundiéndome con la paz, que tanto necesitaba mi alma ya emponzoñada por tanto el cuerpo gozar! —¡He de marcharme del valle mañana a lo más tardar, he de huir de esta pasión que a velocidad del rayo me roba sin contenerla, el tesoro más preciado que era mi tranquilidad. He de alejarme si quiero que mi deseo carnal, consumado no se vuelva con la fiereza bestial que en afán pone la fiera cuando el hambre la devora, y para calmarla mata al inocente cordero criatura celestial, que muere en la fiera garra sin pronunciar un sollozo, como morirá la honra de la inocente Rosina, para calmar el Placer que en mi alma dislocado aspira al rico bocado de su hermoso virginal! —Ya la tarde caminaba en pos de la oscuridad, que ensombrecida en el valle hacia sus cumbres se alzar, Juan se adentró en su cabaña casi enfermo por la fuerza que había gastado en pensar, queriendo sepultarse dónde ni el mismo se hallar, para olvidar el tormento de la más grande pasión que en su vida le tentar, por eso, con sus hierbas drogadizas y otros diversos potingues que él sabía preparar, mezclados con miel y caña, en una olla con agua al mor del fuego aliñar, y cuando en su punto estuvo aquella droga fatal, se acostó en su ruin camastro y a tragos largos y ralos con gusto se la libar, para apagar en su mente su pensamiento encendido que en la Rosina quemar. —Tiempo hacía que la noche del valle ya se adueñar, cuando sintió que en su puerta alguien la abría y entrar, en el interior del cuarto con voz candorosa y suave en murmullo cariñoso que al de la gloria apariar, le decían con misterio que le pareció que era su mente que trasvolada al ente que le tentaba, de él se quería también por doble puerto mofar: —¡Señor Juan! ¿Está dormido...? —A la luz del mal candil que iluminaba la alcoba, con destellos que bailaban en las borronosas sombras, dándoles casi una vida que a más claridad no hallar, Juan vio a Rosina sonriente, entre azorada gozosa, e incorporándose presto en su catre empobrecido, preguntole preocupado aunque alegre por pensar, que en su sino escrito estaba que aquella virgen doncella sólo venía a buscar, el aplacar su pasión con la que a él le atenazar: —¿Cómo se atreves princesa, ángel hermoso del cielo, criatura primorosa, diosa de mis desvelos, ruina de mis desventuras, soberana de mi cielo, cómo te osas Rosina, encantadora xanina, que has embrujado mi alma con tu amor que al ser divino yo como mortal no espero, cómo te atreves te digo, en venir desde la aldea, sólo y en noche sombría, hasta esta casa malvada, dónde mora tu deshonra yvive mi desespero? —¡Señor Juan, no pude, y juro que lo intente con denuedo, pues algo, si que no comprendo, una fuerza misteriosa que me traspasaba el alma, entre alegre y pesarosa, entre dichosa gozosa, repugnante y vergonzosa, una pasión tan profunda que al ser salvaje es sincera, una poderosa magia que al ser divina es misterio, me obligó sin yo oponerme, a que dejase mi casa muy despacio en silencio, me trajo a su presencia, y aquí estoy porque le quiero! —Juan con tristeza profunda y alegría en alto cielo, con pasión que se apagaba y en amor ardía fiero, asió la infusión de droga y bebió con el consuelo, de ver abierta a la postre la puerta de su gran cielo. Cogió Rosina la olla de entre las manos de Juan, que no hizo ni un amago para impedir que ingiriera de aquella su medecina que le aploacaba sus penas y con su sonrisa hermosa, inocente y candorosa, bebió Rosina con gozo la caramelosa droga, tras beber un largo sorbo, siguió sonriendo feliz, a la par que se acostaba en el catre a par de Juan, y con sus palabras dulces y sus manos primordiosas, caricias sembraba en Juan a la par que le decía: —¡Algo tiene esta bebida que de alegría me llenar, algo que sabe tan dulce como la miel en panal, algo que enciende mi alma y en el aire me hace andar, tal parece que soy ángel con alas en mis espaldas que me permiten volar! —¡Señor Juan, mi Juan querido, siente un calor en mi cuerpo y la ropa me estorbar, voy a quedarme en porricas (desnuda) para contigo gozar, soy feliz mi Juan querido, tanto que dudo en el mundo, un ser con más dicha y gozo, como yo no sé si habra! —Y así entre besos y abrazos, caricias, risas y juegos, en aquel renqueante catre sucio y pobre por demás, Rosina la candorosa, la inocente virgen pura, perdió su honra gozosa, conociendo jubilosa un placer que no soñar, perdió su casta inocente y a cambio ganó dichosa, saborear felicidad. —Toda la noche fue fiesta de besos que se perdían sumidos en el placer, de caricias de halagos, que hasta las puertas abiertas de su honra destrozada, llegaban en oleadas, sin jamás desfallecer. —Y así amándose ciegos sin pensar en el después, cantó el malvís su tonada y llegó el amanecer. —Fue entonces cuando extenuados de tanto amor y placer, fundidos en el abrazo que sólo el querer saber, se perdieron en el sueño feliz y de pesadez, que a los cuerpos adormece después de beber placer. —Se alarmó por la mañana la aldea que despertaba aprestándose al trabajo como cada día hacer. Se alarmó por los lamentos, llantos y gran desespero, que la madre de Rosina con grande pena lo hacer. —Puesto el pueblo sobre aviso, pronto cundió en todo el valle la noticia ya agrandada del dolor que acontecer. —Unos decían con pena, que tal vez fuera raptada por alguien que la querer. —Viejas hubo que dijeron porque que en misterios creer, que Rosina no era criatura humana, sino que era una Xana, y con ellas a sus fuentes otra vez querer volver. —Todas las gentes del valle la llamaban y buscaban, por los montes y praderas, por las ubérrimas cumbres dónde el utre (el águila) campaba, por las abexías (húmedas sombreadas) y abruptas fondigonás (hondonadas), por las veiras del regueiru (orillas del torrente), que cruzaba sulfuro la rica verde vallada, y todos con desespero perdían ya la esperanza de poder jamás toparla, y ya casi se creían, que Rosina era una Xana que a sus fuentes retornara. —Alguien llegó a la cabaña del bienhechor curandero, la vio abierta y solitaria, llamó a Juan con fuerte voz, y al ver que no contestaba, dentro de su casa entró. —Y allí, en el catre humilde del magnánimo señor, juntos y muy abrazados, sumidos en dulce sueño, Juan y Rosina dormían sin despertar a su voz. —Salió raudo de la casa quién el primero los vio, y a gritos dijo en la aldea dónde Rosina se hallaba y nadie se lo creyó. —Pero al afirmarlo fiero, y rogar que le siguieran, todos corrieron tras él, y entraron en la cabaña, y vieron a los amantes durmientes y entrelazados cual si fuesen uno dos. —Asustados los vecinos al ver lo que no creyeran aunque jurasen por Dios, zarandearon los dormidos, con rabia, odio y furor, y despertose Rosina, pero Juan no despertó. —No se alteró la Rosina, ni menos se levantó, halagó el pelo de Juan, con cariño le besó, y les dijo a sus vecinos con voz preñada de ira, de desprecio y de valor: —¡Dejazle dormir tranquilo, que vuestras horrendas voces no perturben a mi amor, y marcharos de mi presencia, pues no volveré a la aldea, ya que mi casa está aquí, porque desde hoy ya soy, ante Dios que es el que importa, la fiel esposa de Juan, al que le entregué mi honra y todo mi corazón! —Fue la madre de Rosina herida en su sentimiento con vergüenza con fuerza enloquecida por deshonra tan atróz, la que asiendo a Juan con envilecido furor, del catre al suelo tiró y allí en el suelo empobrecido, del miserable cuartucho, todos juntos comprobaron sumidos en un terror, que de miedo confudiólos al presenciar con pavor, que Juan seguía dormido, y en sus labios florecía una sonrisa feliz, que la muerte por la dicha al matarle le dejó. —¡Está muerto! ¡Le has matado! Dijeron aquellas gentes mirándola despavoridos, como si Rosina fuera demonio exterminador, como si aquella muchacha que siempre del pueblo tuvo el cariño y el halago, el aprecio más pagado, y el amor de los rapazus (mozos) que por ella suspiraban con buen querer e ilusión, cómo si aquella preciosa y angelical criatura que desde niña alegrara con sus cantes y sonrisas, galanuras y prestancias, sencillas y naturales, ausentes de vanidas y de hipócritas maldades, los vivires, y quehaceres de las gentes de aquel valle, de pronto se convirtiera en lo mas sucio y maldito que a un humano le caver. —¡Bruja del demonio eres Xana de gran maldición! —Dijeron algunas gentes con el odio retratado en sus ojos y audición —¡Has venido a esta cabaña tan sólo con la intención de asesinar a este hombre, que era nuestro curador y un santo de bendición! —Levantóse de aquel catre Rosina sin el pudor, y en porricas (desnuda) como estaba, con el cuerpo más perfecto que jamás la tierra dio, abrazose a Juan llorando entre gritos lastimeros tan cargados de dolor, que doblegarían en pena a otras gentes que no fueran sus vecinos que la odiaban, y con desprecio la miraban, con repugnancia y con terror. —¡Fostes vuexotrus baldrietchus, gafuróuxus achuquinus (fuisteis vosotros cobardes, despiadados asesinos), hijos de satan malditos, los que matasteis a Juan mientras que dormía yo, un sueño que no era sueño, sino gloria del Señor! —Gritóles Rosina airada, fuera de sí dislocada, transfigurado su rostro por tan inmenso dolor. —¡Yo pido al Señor del Cielo, o al rey del infierno fiero, que sobre vosotros baje poderosa maldición, que os quite la alegría, la paz y prosperidad por asesinos que sois! —Al día siguiente en el valle fue enterrado el pobre Juan, llorando sin ver consuelo, tras el féretro entablado Rosina le acompañaba hasta la dura morada dónde su cuerpo sin vida sería pasto de la tierra, porque de ella nació. —Con Juan se fue de Rosina la alegría alborozada, el brillo de su mirada cautivadora de amor, su virginidad gozada, sus sonrisas primordiosas que de ángel eran canción, su inocencia candorosa su felicidad dichosa, gozada en el mismo día que su honra se esfumo. —Más de dos meses Rosina en su lecho desesperada enferma de amor vivió, y casi su muerte halló por la pena que sufrió. —Cuando al fin salió del mal y a su cotidiana vida de trabajo retornó, lo hizo ilusionada de renaciente alegría, al saber que en sus entrañas un hijo estaba creciendo fruto de su gran amor. —Fue su vida desde entonces en aquel valle querido, la condena del infierno o un castigo del Señor. —Ella que siempre había sido la hermosura y la canción, la alegría y la sonrisa, la ilusión de tantos mozos que deseaban su amor, la inocente virgen pura sin orgullo ni obsesión, era ahora por sus gentes despreciada con horror, insultada muchas veces con ofensivas mentiras, dónde la airada venganza de la envidia recogió. Hasta los mozos que antes la trataban con cariño y marcada veneración, ahora la repudiaban, y con socarronas risas le lanzaban sucias sátiras, y la nomaban Paraxa (nombraban puta) con la misma asiduidad, que antes le decían bonita en cualquier otra ocasión. —Algunas viejas había que con sutil agudeza que en el aldeano es primor, sembraban entre las gentes el veneno acusador, con frases tan bien urdidas de historias que antiguas son, que Rosina era una Xana, que sólo traería al valle desgracias y males tales, que mejor era apredrearla y arrancarle de su cuerpo su vida de maldición. ALUMBRAMIENTO, MUERTE Y SANTIDAD DE ROSINA —En el culminante estado de su amada gestación, Rosina aquella mañana fue con sus vacas al prado, y allí en el raso campo a la luz clara del sol, se puso enferma de parto, y entre la hierba rosada a dar a luz se acostó. —La alegría acariciada que tanto tiempo esperaba, semilla que iba a nacer fruto de su gran amor, se tornaba por momentos en acuciante dolor, que le hacía revolcarse entre la crecida hierba, entre gritos lastimeros que le arañaban la entraña, porque su hijo quería ver la claridad del sol. —Ella sola en pleno campo, sin que nadie le ayudara, ni menos la consolara ni con palabras ni hechos, sin que una mano piadosa l'enxugara (le secara) los sudores que el dolor los hacía crecer, ella sola a lo salvaje, como siempre había vivido con natural sencillez, como si fuera una fiera con el dolor de mujer, estaba alumbrando un hijo, con la natural manera que en su día lo supo hacer. —El esfuerzo agobiador y el dolor desgarrador que sufriera al alumbrarlo, la privaron del sentido durante ignorado rato, y así el infante gritaba en la soledad del campo, mientras que era lamido con cariño casi humano, por Petra la perra loba, que con su ama la Xana apacentaba el ganado. —Desde las altivas cumbres dónde el águila vigila, con sus ojos encendidos de rapidez desmedida, y precisión ajustada a sus ansias de asesina, la soberana del aire había visto la muchacha, entre las hierbas tendida cual si muerta se encontrara, y al pequeño dando gritos, aunque Petra, cariñosa con maternidad lamiera, cual si su cachorro fuera, no el hijo de su ama. —Sanguinaria y despiadada vio la reina de las cumbres en el infante un festín, de sabrosa carne humana, y bajando de los cielos con sus alas replegadas y la rapidez del rayo cuando del trueno se escapa, arrancó en vuelo rasante de entre las fauces del perro que en el momento cuidaba con desmedido cariño al instante que hacia el cielo el águila se elevaba. —Lamentos que daba el niño entre las feroces garras de águila desalmada, mientras que la fiera alada sin piedad entre sus uñas al instante asesinaba. —Ladridos de grande pena que la perra noble y buena más humana que animal enloquecida hacia el cielo con fiera rabia lanzar, mientras que chillando alegre la reina de las montañas majestuosa planear, para llegar a su nido que colgado en el abismo del inaccesible risco, iba a ser mudo testigo, del ángel que en un festín, un águila devorar. —Al fin la pobre Rosina del olvido del desmayo a la razón retornar, y recorrió con anhelo de una alegría sin par, que había alumbrado a su hijo, y rauda miró angustiada en que lugar se encontrar. —Vio a la noble perra entre la hierba acostada que quejidos murmuraba cual si culpada lo estar, vio su razón desatada ensenderada en camino que a la demencia guiar, si no encontraba a su hijo que ella sabía que alumbrar. —Pero no... pudo hallarle, ni ya nadie le encontrar, porque aquella fiera alada un festín con él se dar. Su dolor al más medrado, su penar crecido al más, hicieron de ella el demente que sin perder la razón como loco se portar. Clavó sus hermosos ojos en el Infinito cielo, y con llanto desgarrado por mil lágrimas regado que las fuentes del dolor desmandadas en riada todo su ser anegar, reclamaba su justicia al Señor que así le hablar: —¿Dónde mi hijo se fue si en mi entraña ya no estar? —¿Dónde Hacedor Poderoso con tantos ojos que tienes que todo lo escudriñar, dónde mi hijo se fue, que ladrón me lo robar? —¡Yo le he visto aquí nacido, sano y fuerte cuando Tú mi sentido me quitar. —¡Dime Señor te lo ruego, y a cambio mi vida entera ahora mismo te entregar, dentro de atroz sufrimiento que inventado aún no estar!, ¿que malvado despiadado a mi hijo me robar? —¡Vamos Señor que no oigo tu Divina voz hablar! —¡Dime si mudo lo eres al menos con una seña dónde mi hijo morar! —¡Despierta Señor del Cielo, si es que dormido lo estás, y busca a mi hijo pronto que sino se morirá! —¡Oh Señor ya te comprendo, no me quieres ayudar, porque a nadie Tú le ayudas mientras que vivo lo estar! —¿Oh acaso soy yo la Xana que en las fontanas morar, y estoy viviendo un sueño que no es mi realidad? —¡Si así es mi creador, el sueño es mi verdad! —Revolcándose en la hierba que su drama presenciar, prisionera del dolor, que descanso ni sosiego, ni un instante le dar, ahogándose en las lágrimas, que de sus ojos brotar, la desgraciada parida horrendos gritos lanzaba, que en el aire se perdían fusionados y apagados en distancia, por el cante del malvís, el jilguero y la calandria, por el rumor de las aguas que felices y hermanadas, el bullicioso torrente hasta la mar las llevaba. Por la canción tan pareja que hace el grillo y la cigarra. Por el graznar de los cuervos y del águila malvada. Por la brisa cariñosa que acaricia oxiginada, los foyajes que orquestean músicas en la arbolada. —Solo Petra su fiel perra con sentimientos de humana, traspasada por la pena, acaricieba lamiendo las lágrimas de su ama, ella si podía decirle si su lengua en voz montara, que taimada criatura a su hijo devorara. —Más de pronto la Rosina, cómo si un demonio fiero en su alma se albergara, dándole vida a una idea que un dolor más encendido por ver clara su desgracia de sus sentidos saltara, con los ojos extraviados por la furia en tal creada, se levantó envenenada con ardor de herida fiera, y asiendo a su noble perra con sus manos encrispadas dirigidas por el odio de su razón desquiciada, apretóla por el cuello con el ansia de matarla, mientras que con voz rabiada gritaba desaforada: —¡Fuiste tu perra maldita la que mataste a mi hijo, la que con placer de averno hiciste de él un festín devorándome mi entraña, fuiste tu asqueroso bicho traicionero y carnicero, la que se comió a mi hijo mientras que yo avasallada por el dolor más profundo fuera de razón estaba! —¡Pero ahora morirás en mis manos desgraciada, y te rajeré tu vientre, y en pequeños pedacitos que enloqueceran mi alma, sacaré de él a mi hijo, aunque no sea nada más que para poder mirar los despojos de mi entraña! —Fuerte y grande era Petra la perra humanizada, que al verse tan maltratada por su ama desquiciada, luchó con fiereza noble librándose del dogal que en su cuello aprisionaba, logrando huir con lamentos hacia la aldea alejada. —Trás ella como una loca, llena de sangre y airada, con sus cabellos revueltos al viento que acariciaba, y sus ojos extraviados dónde la furia brillaba, acusando con palabras de maldición anegadas a su perra endemoniada, entró la moza parida en su aldea enloquecida, y los vecinos al verla en facha tan desastrada, lejos de apenarse de ella, los malditos la injuriaban, y la siguieron gozosos sonrientes en algarada, hasta llegar a la casa dónde Rosina moraba. —Y allí la vieron salvaje como la fiera rabiada, maltratar con una furia que de el tigre era copiada, a la Petra su fiel perra, que aunque comprendiera todo y sin poder decir nada, asustada y encogida miraba entre lamentos a su ama trastornada. —¡No te escaparás ahora de mi venganza malvada, bestia satánica y ruina, peor que tu hermano el lobo de donde has sido encarnada, tú has devorado a mi hijo, y yo te arrancaré tu alma! —¡Mientes bruja fuiste tú, la que vil muerte le diste igual que has hecho con Juan, y harás desgracias sin par en el valle mientras vivas, porque eres la Xana mala, qu’encaldas (que haces) calamidades, sin darnos ninguna dicha, por eso vas a morir ahora mismo por maldita! —Dijo una vieja rabiosa a la par que una pedrada le lanzó contra su cuerpo. Otras personas con saña a la vieja secundaron. Y así la Xana Rosina, la muchacha más hermosa que jamás criara el valle, la de mejor sentimientos, la de más puras maneras y naturales virtudes, moría a manos de sus gentes, apredreada y despreciada, tratada como una bruja, que sólo sembraba el mal. —Y Rosina no había sido nada más que un ángel bueno, que supo amar y vivir dentro de la libertad, tan natural y sencilla como la vida que crece en rico o pobre lugar, Rosina con ser antigua, siempre moderna será, como las mozas de hoy, si alguna sabe de veras lo que es la libertad, no el anárquico vivir que a su gusto se inventar. —Justamente el mismo día que sus malvados vecinos a la Xana asesinar, una peste pobló el valle, y’achegaba en fechura de morrinas, que dexaba a lus teixus ya les cortes, enxemaus de prexones y’animales, en fechura de cadarmus que fedíen, como guelen les morrines enus branus. (Y llegaba en hechura de mortandades, que dejaba a las casas y a los establos, sembrados de personas y animales, en forma de cadáveres que olían, como suelen hacerlo los cuerpos muertos abandonados en los campos con las calores de los veranos). —No fueron tardas las gentes de aquel próspero valle, en darse cuenta de que aquella calamidad que les rodeaba en forma de muerte, de dolor y de otros males, era un merecido castigo que el Cielo les enviaba, por haber dado muerte tan injustamente a la Xana Rosina, que era la criatura más deliciosa y buena que había nacido para bien de todos en el valle. —Pronto comprendieron todos al hacer memoria, que durante el tiempo que la melgueira Rosina había vivido junto a ellos, solo felicidad, alegría y bienestar habían gozado siempre, sólo desde el momento que tan vilmente la habían asesinado, sobre todos ellos desencadenárase la peor de las desdichas, tal parecía que la peor de las maldiciones pesara sobre ellos, para hacerles pagar la horrenda muerte que le propinaran a la inocente Rosina. Por esto, todos en la intimidad de sus pensamientos en un principio, le rogaban fervorosamente a la Rosina que les perdonara el cuantiosísimo mal que le habían hecho, y luego ya más tarde, todo el valle ya convencido de que sólo Rosina podría salvarlos de aquella maligna peste que llevaba a sus vidas y diezmaba a sus ganados, se reunieron en comunal junta las seis aldeas que formaban el valle, y acordaron con el consejo del cura que el veía en aquella santoral industria un saneado negocio para su cuarexa (cartera), levantarle en el centro del valle con todo el apremio que fuera posible, una pequeña capilla, dónde se veneraría la imagen de Rosina con el Santo nombre de Santa Rosa, que sería siempre la soberana y fiel guardadora de todas las gentes y eros de aquel valle, dónde siempre había vivido con la felicidad y alegría de un ángel, y había sabido morir, con la entereza, resignación y valentía, con que suelen hacerlo los santos mártires. —Y fue cosa casual, o tal vez milagrosa, pues nadie a ciencia cierta sabe hasta dónde llegan los misterios que encierran a la Humanidad, la historia o leyenda fue que nada mas que dio comienzo la santoral obra, otra vez volvió a reinar en el valle la alegría y a felicidad, la prosperidad y el bienestar que siempre tuvo, que según el parecer de todos desde el mismo Jardín del Cielo, a todos por igual les enviaba Rouxina, la Melgueira ya embruxante xanina, que ellos un día tentados por el mismo demonio, la habían insultado, despreciado e inhumanamente asesinado. —Y así todos los años, en la misma fecha que la habían tan vilmente apedreado quitándole tal vilmente la vida, viejos y jóvenes, gozosos y felices, alegres y llenos de sana y recia fe, cantaban y bailaban lo mismo que solía hacer la Xana Rosina, y satisfechos de natural felicidad se divertían al lado de su encantadora ermita, festejando con suprema fe su Romería.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > freirus
-
11 like
I
1.
adjective(the same or similar: They're as like as two peas.) parecido, igual
2. preposition(the same as or similar to; in the same or a similar way as: He climbs like a cat; She is like her mother.) como
3. noun(someone or something which is the same or as good etc as another: You won't see his like / their like again.) cosa igual
4. conjunction((especially American) in the same or a similar way as: No-one does it like he does.) como- likely- likelihood
- liken
- likeness
- likewise
- like-minded
- a likely story!
- as likely as not
- be like someone
- feel like
- he is likely to
- look like
- not likely!
II
verb1) (to be pleased with; to find pleasant or agreeable: I like him very much; I like the way you've decorated this room.) gustar2) (to enjoy: I like gardening.) gustar•- likeable- likable
- liking
- should/would like
- take a liking to
like1 prep como / igual quelike2 vb gustardo you like swimming? ¿te gusta nadar?tr[laɪk]1 (the same as) como■ what's the new boss like? ¿cómo es el nuevo jefe?2 (typical of) propio,-a de3 familiar como1 (such as) como2 formal use semejante, parecido,-a1 familiar (as it were) pues■ so I thought, like, what'll happen next? y yo pensé, pues, ¿qué pasará ahora?1 familiar como1 algo parecido\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLand the like y cosas así(as) like as not familiar seguramenteto be as like as two peas in a pod ser como dos gotas de agualike enough familiar seguramentelike father, like son de tal palo tal astillathat's more like it! familiar ¡eso está mejor!, ¡así me gusta!to look like somebody parecerse a alguiento look like something parecer algosomething like that algo así, algo por el estiloto be of like mind formal use ser del mismo parecerto feel like tener ganas de————————tr[laɪk]1 (enjoy) gustar■ how do you like Barcelona? ¿te gusta Barcelona?2 (want) querer, gustar■ would you like me to leave? ¿quieres que me vaya?■ how would you like your egg, boiled or fried? ¿cómo quieres el huevo, pasado por agua o frito?1 querer1 gustos nombre masculino plural\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto like something better preferir algowhether you like it or not quieras o no (quieras), a la fuerza1) : agradar, gustarle (algo a uno)he likes rice: le gusta el arrozshe doesn't like flowers: a ella no le gustan las floresI like you: me caes bien2) want: querer, desearI'd like a hamburger: quiero una hamburguesahe would like more help: le gustaría tener más ayudalike vi: quererdo as you like: haz lo que quieraslike adj: parecido, semejante, similarlike n1) preference: preferencia f, gusto m2)the like : cosa f parecida, cosas fpl por el estiloI've never seen the like: nunca he visto cosa parecidalike conj1) as if: como sithey looked at me like I was crazy: se me quedaron mirando como si estuviera loca2) as: como, igual queshe doesn't love you like I do: ella no te quiere como yolike prep1) : como, parecido ashe acts like my mother: se comporta como mi madrehe looks like me: se parece a mí2) : propio de, típico dethat's just like her: eso es muy típico de ella3) : comoanimals like cows: animales como vacas4)like this, like that : asído it like that: hazlo asíadj.• parecido, -a adj.• parejo, -a adj.• semejante adj.• vecino, -a adj.adv.• como adv.• del mismo modo adv.n.• semejante s.m.v.• bienquerer v.(§pret: -quis-) fut/c: -querr-•)• gustar v.• querer v.(§pret: quis-) fut/c: querr-•)
I
1. laɪk1) (enjoy, be fond of)I/we like tennis — me/nos gusta el tenis
she likes him, but she doesn't love him — le resulta simpático pero no lo quiere
how do you like my dress? — ¿qué te parece mi vestido?
how would you like an ice-cream? — ¿quieres or (Esp tb) te apetece un helado?
I like it! — ( joke) muy bueno!; ( suggestion) buena idea!
I like that! — (iro) muy bonito! (iró), habráse visto!
do as o what you like — haz lo que quieras or lo que te parezca
to like -ING/to + INF: I like dancing me gusta bailar; she likes to have breakfast before eight le gusta desayunar antes de las ocho; I don't like to mention it, but... no me gusta (tener que) decírtelo pero...; to like somebody to + INF: we like him to write to us every so often — nos gusta que nos escriba de vez en cuando
2) (in requests, wishes) querer*would you like a cup of tea/me to help you? — ¿quieres una taza de té/que te ayude?
I'd like two melons, please — (me da) dos melones, por favor
2.
vi querer*if you like — si quieres, si te parece
II
1) ( something liked)her/his likes and dislikes — sus preferencias or gustos, lo que le gusta y no le gusta
2) (similar thing, person)the like: judges, lawyers and the like jueces, abogados y (otra) gente or (otras) personas por el estilo; I've never seen/heard the like (of this) nunca he visto/oído cosa igual; he doesn't mix with the likes of me/us — (colloq) no se codea con gente como yo/nosotros
III
adjective (dated or frml) parecido, similarpeople of like minds — gente f con ideas afines; pea
IV
1)a) ( similar to) comoshe's very like her mother — se parece mucho or es muy parecida a su madre
try this one - now, that's more like it! — prueba éste - ah, esto ya es otra cosa
come on, stop crying!... that's more like it! — vamos, para de llorar... ahí está! or así me gusta!
what's the food like? — ¿cómo or (fam) qué tal es la comida?
it cost £20, or something like that — costó 20 libras o algo así or o algo por el estilo
b) ( typical of)it's just like you to think of food — típico! or cuándo no! tú pensando en comida!
2) ( indicating manner)like this/that — así
3) (such as, for example) comodon't do anything silly, like running away — no vayas a hacer una tontería, como escaparte por ejemplo
V
conjunction (crit)a) ( as if)she looks like she knows what she's doing — parece que or da la impresión de que sabe lo que hace
b) (as, in same way) como
VI
a) ( likely)as like as not, she won't come — lo más probable es que no venga
b) ( nearly)this film is nothing like as good as the first — esta película no es tan buena como la primera ni mucho menos
I [laɪk]1.ADJ frm (=similar) parecido, semejantesnakes, lizards and like creatures — serpientes fpl, lagartos mpl y criaturas fpl parecidas or semejantes
he was very intolerant towards people not of a like mind — era muy intransigente con las personas que no le daban la razón
- they are as like as two peas2. PREP1) (=similar to) comowhat's he like? — ¿cómo es (él)?
you know what she's like — ya la conoces, ya sabes cómo es
what's Spain like? — ¿cómo es España?
what's the weather like? — ¿qué tiempo hace?
a house like mine — una casa como la mía, una casa parecida a la mía
I found one like it — encontré uno parecido or igual
we heard a noise like someone sneezing — nos pareció oír a alguien estornudar, oímos como un estornudo
•
I never saw anything like it — nunca he visto cosa igual or semejante•
what's he like as a teacher? — ¿qué tal es como profesor?•
to be like sth/sb — parecerse a algo/algn, ser parecido a algo/algnyou're so like your father — (in looks, character) te pareces mucho a tu padre, eres muy parecido a tu padre
•
it was more like a prison than a house — se parecía más a una cárcel que a una casawhy can't you be more like your sister? — ¿por qué no aprendes de tu hermana?
that's more like it! * — ¡así está mejor!, ¡así me gusta!
•
there's nothing like real silk — no hay nada como la seda natural•
something like that — algo así, algo por el estiloI was thinking of giving her something like a doll — pensaba en regalarle algo así como una muñeca, pensaba en regalarle una muñeca o algo por el estilo
they earn something like £50,000 a year — ganan alrededor de 50.000 libras al año
feel 2., 3), look 2., 4), smell 3., 1), sound I, 3., 2), a), taste 3.•
people like that can't be trusted — esa clase or ese tipo de gente no es de fiar2) (=typical of)isn't it just like him! — ¡no cambia!, ¡eso es típico de él!
(it's) just like you to grab the last cake! — ¡qué típico que tomes or (Sp) cojas tú el último pastelito!
3) (=similarly to) comolike me, he is fond of Brahms — igual que a mí, le gusta Brahms
•
just like anybody else — igual que cualquier otroit wasn't like that — no fue así, no ocurrió así
anything, crazy 1., 1), hell 1., 2), mad 1., 1), b)he got up and left, just like that — se levantó y se marchó, así, sin más
4) (=such as) comothe basic necessities of life, like food and drink — las necesidades básicas de la vida, como la comida y la bebida
3. ADV1) (=comparable)•
on company advice, well, orders, more like — siguiendo los consejos de la empresa, bueno, más bien sus órdenes•
it's nothing like as hot as it was yesterday — no hace tanto calor como ayer, ni mucho menos£500 will be nothing like enough — 500 libras no serán suficientes, ni mucho menos
2) (=likely)•
(as) like as not, they'll be down the pub (as) like as not — lo más probable es que estén en el bar4. CONJ*1) (=as) como- tell it like it is2) (=as if) como si5.Nwe shall not see his like again — frm, liter no volveremos a ver otro igual
•
the exchange was done on a like- for-like basis — el intercambio se hizo basándose en dos cosas parecidas•
did you ever see the like (of it)? — ¿has visto cosa igual?sparrows, starlings and the like or and such like — gorriones, estorninos y otras aves por el estilo
•
to compare like with like — comparar dos cosas semejantes
II [laɪk]1. VT1) (=find pleasant)I like dancing/football — me gusta bailar/el fútbol
which do you like best? — ¿cuál es el que más te gusta?
I like him — me cae bien or simpático
I don't like him at all — me resulta antipático, no me cae nada bien
I've come to like him — le he llegado a tomar or (Sp) coger cariño
don't you like me just a little bit? — ¿no me quieres un poquitín?
you know he likes you very much — sabes que te tiene mucho cariño or que te quiere mucho
•
I don't like the look of him — no me gusta su aspecto, no me gusta la pinta que tiene *•
I like your nerve! * — ¡qué frescura!, ¡qué cara tienes!•
well, I like that! * — iro ¡será posible!, ¡habráse visto!•
she is well liked here — aquí se la quiere mucho2) (=feel about)how do you like Cadiz? — ¿qué te parece Cádiz?
how do you like it here? — ¿qué te parece este sitio?
how would you like to go to the cinema? — ¿te apetece or (LAm) se te antoja ir al cine?
how would you like it if somebody did the same to you? — ¿cómo te sentirías si alguien te hiciera lo mismo?
how do you like that! I've been here five years and he doesn't know my name — ¡qué te parece!, llevo cinco años trabajando aquí y no sabe ni cómo me llamo
3) (=have a preference for)I like to know the facts before I form opinions — me gusta conocer los hechos antes de formarme una opinión
4) (=want)I didn't like to say no — no quise decir que no; (because embarrassed) me dio vergüenza decir que no
•
take as much as you like — toma or coge todo lo que quierashe thinks he can do as he likes — cree que puede hacer lo que quiera, cree que puede hacer lo que le de la gana *
•
whether he likes it or not — le guste o no (le guste), quiera o no (quiera)•
whenever you like — cuando quieras5)a) (specific request, offer, desire)would you like a drink? — ¿quieres tomar algo?
would you like me to wait? — ¿quiere que espere?
I'd or I would or frm I should like an explanation — quisiera una explicación, me gustaría que me dieran una explicación
I'd like to take this opportunity to thank you all — quisiera aprovechar esta oportunidad para darles las gracias a todos
I'd like the roast chicken, please — (me trae) el pollo asado, por favor
I'd like three pounds of tomatoes, please — (me da) tres libras de tomates, por favor
b) (wishes, preferences)I should like to have been there, I should have liked to be there — frm me hubiera gustado estar allí
2.VI querer•
as you like — como quieras•
"shall we go now?" - "if you like" — -¿nos vamos ya? -si quieres3.Nlikes gustos mplLIKEhe has distinct likes and dislikes where food is concerned — con respecto a la comida tiene claras preferencias or sabe muy bien lo que le gusta y lo que no (le gusta)
Verb
"Gustar" better avoided ► While gustar is one of the main ways of translating like, its use is not always appropriate. Used to refer to people, it may imply sexual attraction. Instead, use expressions like caer bien or parecer/ resultar simpático/ agradable. These expressions work like gustar and need an indirect object:
I like Francis very much Francis me cae muy bien or me parece muy simpático or agradable
She likes me, but that's all (A ella) le caigo bien, pero nada más
Like + verb ► Translate to like doing sth and to like to do sth using gustar + ((infinitive)):
Doctors don't like having to go out to visit patients at night A los médicos no les gusta tener que salir a visitar pacientes por la noche
My brother likes to rest after lunch A mi hermano le gusta descansar después de comer ► Translate to like sb doing sth and to like sb to do sth using gustar + que + ((subjunctive)):
My wife likes me to do the shopping A mi mujer le gusta que haga la compra
I don't like Irene living so far away No me gusta que Irene viva tan lejos
"How do you like...?" ► Use qué + parecer to translate how do/ did you like when asking someone's opinion:
How do you like this coat? ¿Qué te parece este abrigo?
How did you like the concert? ¿Qué te ha parecido el concierto? ► But use cómo + gustar when using how do you like more literally:
How do you like your steak? ¿Cómo le gusta la carne?
Would like ► When translating would like, use querer with requests and offers and gustar to talk about preferences and wishes:
Would you like a glass of water? ¿Quiere un vaso de agua?
What would you like me to do about the tickets? ¿Qué quieres que haga respecto a los billetes?
I'd very much like to go to Spain this summer Me gustaría mucho ir a España este verano Literal translations of I'd like are better avoided when making requests in shops and restaurants. Use expressions like the following:
I'd like steak and chips ¿Me pone un filete con patatas fritas?, (Yo) quiero un filete con patatas fritas For further uses and examples, see main entry* * *
I
1. [laɪk]1) (enjoy, be fond of)I/we like tennis — me/nos gusta el tenis
she likes him, but she doesn't love him — le resulta simpático pero no lo quiere
how do you like my dress? — ¿qué te parece mi vestido?
how would you like an ice-cream? — ¿quieres or (Esp tb) te apetece un helado?
I like it! — ( joke) muy bueno!; ( suggestion) buena idea!
I like that! — (iro) muy bonito! (iró), habráse visto!
do as o what you like — haz lo que quieras or lo que te parezca
to like -ING/to + INF: I like dancing me gusta bailar; she likes to have breakfast before eight le gusta desayunar antes de las ocho; I don't like to mention it, but... no me gusta (tener que) decírtelo pero...; to like somebody to + INF: we like him to write to us every so often — nos gusta que nos escriba de vez en cuando
2) (in requests, wishes) querer*would you like a cup of tea/me to help you? — ¿quieres una taza de té/que te ayude?
I'd like two melons, please — (me da) dos melones, por favor
2.
vi querer*if you like — si quieres, si te parece
II
1) ( something liked)her/his likes and dislikes — sus preferencias or gustos, lo que le gusta y no le gusta
2) (similar thing, person)the like: judges, lawyers and the like jueces, abogados y (otra) gente or (otras) personas por el estilo; I've never seen/heard the like (of this) nunca he visto/oído cosa igual; he doesn't mix with the likes of me/us — (colloq) no se codea con gente como yo/nosotros
III
adjective (dated or frml) parecido, similarpeople of like minds — gente f con ideas afines; pea
IV
1)a) ( similar to) comoshe's very like her mother — se parece mucho or es muy parecida a su madre
try this one - now, that's more like it! — prueba éste - ah, esto ya es otra cosa
come on, stop crying!... that's more like it! — vamos, para de llorar... ahí está! or así me gusta!
what's the food like? — ¿cómo or (fam) qué tal es la comida?
it cost £20, or something like that — costó 20 libras o algo así or o algo por el estilo
b) ( typical of)it's just like you to think of food — típico! or cuándo no! tú pensando en comida!
2) ( indicating manner)like this/that — así
3) (such as, for example) comodon't do anything silly, like running away — no vayas a hacer una tontería, como escaparte por ejemplo
V
conjunction (crit)a) ( as if)she looks like she knows what she's doing — parece que or da la impresión de que sabe lo que hace
b) (as, in same way) como
VI
a) ( likely)as like as not, she won't come — lo más probable es que no venga
b) ( nearly) -
12 verdad
intj.right, isn't that right, isn't that so.f.1 truth.decir la verdad to tell the trutha decir verdad to tell the truth¿es verdad? is that true o right?eso no es verdad that isn't true o soen verdad truly, honestlyla verdad, no me importa to tell the truth o to be honest, I don't carela verdad es que no lo sé to be honest, I don't know, I don't really knowcantarle o decirle a alguien cuatro verdades (figurative) to tell somebody a few home truths2 fact (principio aceptado).3 true statement, true thing.* * *1 truth, truthfulness■ es bonita, ¿verdad? she's pretty, isn't she?■ vendrás, ¿verdad? you'll come, won't you?■ hay tres, ¿verdad? there are three, aren't there?\a decir verdad to tell the truthde verdad que... I swear...decir a alguien cuatro verdades familiar to give somebody a piece of one's minden verdad reallyfaltar a la verdad to liela verdad sea dicha to tell the truth¿no es verdad? isn't that so?tan verdad como que es de día / tan verdad como que Dios existe familiar it's as true as I'm standing herela pura verdad the plain truthverdad a medias a half truth* * *noun f.* * *SF1) (=veracidad) truthhay una parte de verdad en todo esto — there is some truth o an element of truth in all this
•
decir la verdad — to tell the trutha decir verdad, si te digo la verdad — to be honest, to tell you the truth
•
en verdad — to be honest, reallyen verdad no sé qué contestarte — to be honest I don't know what to say to you, I really don't know what to say to you
en verdad os digo que seréis recompensados — (Biblia) verily I say unto you, you shall be rewarded
•
faltar a la verdad — to be untruthful, be economical with the truth eufhora 2), b)•
en honor a la verdad — to be perfectly honest, in all honesty2)•de verdad — (como adj) real; (como adv) really
¿son de verdad estas balas? — are those real bullets?
-mañana vendré a ayudarte -¿de verdad? — "I'll come and help you tomorrow" - "really?" o"will you?"
de verdad que no me importa ir — I really don't mind going, I don't mind going, honestly o really
3)•es verdad — it's true
¿es verdad que a Diego le ha tocado la lotería? — is it true that Diego has won the lottery?
bien es verdad que es aún pronto para juzgar los resultados — of course, it's too soon to make any judgement about the results
•
si bien es verdad que — although, even thoughsi bien es verdad que llevamos poco tiempo aquí, ya puedo decir que... — although o even though we haven't been here long, I can already say that...
4) *(para enfatizar)pues la verdad, no sé — to be honest I don't know, I don't really know
la verdad es que no me gusta mucho — to be honest I don't like it much, I don't really like it much
estás cansado ¿verdad? o¿no es verdad? — you're tired, aren't you?
hace frío ¿verdad? o¿no es verdad? — it's cold, isn't it?
no os gustó ¿verdad? — you didn't like it, did you?
¿verdad que sí fuimos? — we went, didn't we?, we did go, didn't we?
¿verdad que has sido tú? — it was you, wasn't it?
6) (=afirmación verdadera) truth- ser una verdad como un puño* * *1)a) ( veracidad) trutha decir verdad... — to tell you the truth...
la verdad, no lo sé — I don't honestly know
la verdad es que... — the truth is that...
si bien es verdad que... — it might well be true that...
b)de verdad — (loc adv) really; (loc adj) real
c) ( buscando corroboración)es muy guapa ¿verdad? — she's very beautiful, isn't she?
¿verdad que tú me entiendes? — you understand me, don't you?
2) ( enunciado verdadero) trutheso es una gran verdad — that is so true!
cantarle or decirle cuatro verdades a alguien — to tell somebody a few home truths
verdades como puños: dice verdades como puños — he isn't afraid to tell the truth
* * *= truth, verity.Ex. This is when children are not really concerned with scientific truth; they believe in Father Christmas anyway, even if there lurks the suspicion that there is something rather fishy about it all.Ex. His listeners looked around at each other and acknowledged the verity of his statement by nodding assents.----* a decir verdad = to tell the truth, if the truth be known, if the truth be told, in all truth, in truth, fact is, the fact is (that), to be fair.* a decir verdad... = the fact of the matter is that....* a la hora de la verdad = when push comes to shove, if it comes to the crunch, when it comes to the crunch, when the worst comes to the worst, if the worst comes to the worst, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* amigo de verdad = true friend.* apartarse del camino de la verdad = stray from + the straight and narrow.* aunque a decir verdad = Mind you.* averiguar la verdad = discern + the truth.* bala de verdad = live bullet.* búsqueda de la verdad = truth-seeking.* camino de la verdad, el = straight and narrow (path), the.* conocer la verdad = discern + the truth.* cuatro verdades = home truth.* cuatro verdades bien dichas = home truth.* decir la verdad = tell + the truth, speak + the truth, come + clean.* decir la verdad sobre = give + Nombre + the lowdown on.* decir la verdad, toda la verdad y nada más que la verdad = to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth.* de verdad = wholeheartedly [whole-heartedly], for real.* en honor a la verdad = in fairness, in all honesty.* en verdad = in truth, true, in all truth.* hallar el camino de la verdad = think + Posesivo + way to the truth.* hora de la verdad = moment of truth.* hora de la verdad, la = showdown.* la verdad = the lowdown (on).* la verdad es que = if the truth be known, if the truth be told, the fact is (that), fact is.* la verdad es que... = the fact of the matter is that....* la verdad sea dicha = to tell the truth.* la verdad sea dicha que = if the truth be told.* la verdad sobre = the skinny on.* llegada la hora de la verdad = if it comes to the crunch, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* llegado el momento de la verdad = if it comes to the crunch, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* media verdad = half truth, half-fact.* munición de verdad = live ammunition, live munition.* nada + estar + más apartado de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* no haber nada de verdad en = there + be + any/no truth to.* no preguntes porque no te puedo decir la verdad = ask no questions and hear no lies.* no ser verdad = be untrue.* para decir la verdad = to be honest.* pura verdad, la = unvarnished truth, la, pure truth, the.* ¡qué verdad que es! = how true!.* revelar la verdad = reveal + the truth.* saber cúal es la verdad = discern + the truth.* seguir el camino de la verdad = keep on + the straight and narrow.* ser verdad = be true.* ser verdad de = be true of.* suero de la verdad = truth serum.* toda la verdad sobre = the skinny on.* una pizca de verdad = a grain of truth.* ¿verdad? = do you?, do you?, right?, weren't you?, weren't you?.* verdad amarga = home truth.* verdad a medias = half truth, half-fact.* verdades eternas = nuggets of truth.* verdades eternas, las = eternal verities, the.* verdad eterna = eternal truth.* verdad evangélica = gospel truth.* verdad incómoda = inconvenient truth.* verdad molesta = inconvenient truth.* verdad obvia = truism.* * *1)a) ( veracidad) trutha decir verdad... — to tell you the truth...
la verdad, no lo sé — I don't honestly know
la verdad es que... — the truth is that...
si bien es verdad que... — it might well be true that...
b)de verdad — (loc adv) really; (loc adj) real
c) ( buscando corroboración)es muy guapa ¿verdad? — she's very beautiful, isn't she?
¿verdad que tú me entiendes? — you understand me, don't you?
2) ( enunciado verdadero) trutheso es una gran verdad — that is so true!
cantarle or decirle cuatro verdades a alguien — to tell somebody a few home truths
verdades como puños: dice verdades como puños — he isn't afraid to tell the truth
* * *= truth, verity.Ex: This is when children are not really concerned with scientific truth; they believe in Father Christmas anyway, even if there lurks the suspicion that there is something rather fishy about it all.
Ex: His listeners looked around at each other and acknowledged the verity of his statement by nodding assents.* a decir verdad = to tell the truth, if the truth be known, if the truth be told, in all truth, in truth, fact is, the fact is (that), to be fair.* a decir verdad... = the fact of the matter is that....* a la hora de la verdad = when push comes to shove, if it comes to the crunch, when it comes to the crunch, when the worst comes to the worst, if the worst comes to the worst, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* amigo de verdad = true friend.* apartarse del camino de la verdad = stray from + the straight and narrow.* aunque a decir verdad = Mind you.* averiguar la verdad = discern + the truth.* bala de verdad = live bullet.* búsqueda de la verdad = truth-seeking.* camino de la verdad, el = straight and narrow (path), the.* conocer la verdad = discern + the truth.* cuatro verdades = home truth.* cuatro verdades bien dichas = home truth.* decir la verdad = tell + the truth, speak + the truth, come + clean.* decir la verdad sobre = give + Nombre + the lowdown on.* decir la verdad, toda la verdad y nada más que la verdad = to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth.* de verdad = wholeheartedly [whole-heartedly], for real.* en honor a la verdad = in fairness, in all honesty.* en verdad = in truth, true, in all truth.* hallar el camino de la verdad = think + Posesivo + way to the truth.* hora de la verdad = moment of truth.* hora de la verdad, la = showdown.* la verdad = the lowdown (on).* la verdad es que = if the truth be known, if the truth be told, the fact is (that), fact is.* la verdad es que... = the fact of the matter is that....* la verdad sea dicha = to tell the truth.* la verdad sea dicha que = if the truth be told.* la verdad sobre = the skinny on.* llegada la hora de la verdad = if it comes to the crunch, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* llegado el momento de la verdad = if it comes to the crunch, when the crunch comes to the crunch, if the crunch comes to the crunch.* media verdad = half truth, half-fact.* munición de verdad = live ammunition, live munition.* nada + estar + más apartado de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* no haber nada de verdad en = there + be + any/no truth to.* no preguntes porque no te puedo decir la verdad = ask no questions and hear no lies.* no ser verdad = be untrue.* para decir la verdad = to be honest.* pura verdad, la = unvarnished truth, la, pure truth, the.* ¡qué verdad que es! = how true!.* revelar la verdad = reveal + the truth.* saber cúal es la verdad = discern + the truth.* seguir el camino de la verdad = keep on + the straight and narrow.* ser verdad = be true.* ser verdad de = be true of.* suero de la verdad = truth serum.* toda la verdad sobre = the skinny on.* una pizca de verdad = a grain of truth.* ¿verdad? = do you?, do you?, right?, weren't you?, weren't you?.* verdad amarga = home truth.* verdad a medias = half truth, half-fact.* verdades eternas = nuggets of truth.* verdades eternas, las = eternal verities, the.* verdad eterna = eternal truth.* verdad evangélica = gospel truth.* verdad incómoda = inconvenient truth.* verdad molesta = inconvenient truth.* verdad obvia = truism.* * *A1 (veracidad) truthno sé cuánto habrá de verdad en lo que dice I don't know how much truth there is in what he sayses la pura verdad it's the gospel truthdime la verdad tell me the trutha decir verdad or si te digo la verdad, a mí tampoco me gustó to tell you the truth, I didn't like it eitherla verdad, sólo la verdad y nada más que la verdad the truth, the whole truth and nothing but the truthme dijo la verdad a medias she only told me half the truth¿cuántos años tiene? — la verdad, no lo sé how old is he? — I don't honestly know o to tell you the truth, I don't knowla verdad es que me olvidé to be perfectly honest I forgot, the truth is I forgot¿te ayudaron? — la verdad es que no mucho did they help you? — well, frankly not a loten honor a la verdad in all fairnessla verdad de la verdad es que no quiero ir to be quite honest I don't want to go, the truth of the matter is I don't want to go¡eso no es verdad, yo no dije semejante cosa! that's not true, I said no such thing!en verdad os digo que … ( Bib) verily I say unto you …faltar a la verdad to be untruthfulcreer que se está en posesión de la verdad to think one is always rightir con la verdad por delante ( Esp); to be completely honestser verdad de la buena ( fam); to be really true2de verdad: ¿de verdad (que) hiciste eso? did you really do that?¡sí, hombre, de verdad que me gusta! yes, I mean it, I really do like it!mira que me voy a enojar or ( Esp) enfadar de verdad this time I really am going to get angryde verdad que lo siento I really am sorryuna pistola/un caballo de verdad a real gun/horse3(buscando corroboración): ¡qué guapa es! ¿verdad? she's really beautiful, isn't she?¿verdad que tú me entiendes? you understand me, don't you?B (enunciado verdadero) truthuna verdad científica a scientific trutheso es una gran verdad that is so true!, how right you are!cantarle or decirle cuatro verdades or las verdades del barquero a algn to tell sb a few home truthsser una verdad como un templo to be self-evidentser una verdad de Perogrullo to be patently obviousverdades como puños: dice verdades como puños he isn't afraid to tell the truth, however much it hurts o however unpalatable* * *
verdad sustantivo femenino
es la pura verdad it's the gospel truth;
a decir verdad … to tell you the truth …;
la verdad, no lo sé I don't honestly know;
¡no es verdad! that's not true!;
eso es una gran verdad that is so true!b)
( loc adj) real;◊ ¡de verdad que me gusta! I really do like it!;
una pistola de verdad a real gunc) ( buscando corroboración):◊ es guapa ¿verdad? she's beautiful, isn't she?;
¿verdad que tú me entiendes? you understand me, don't you?
verdad sustantivo femenino
1 truth: debes decir la verdad, you must tell the truth
eso no es verdad, that is not true
la pura verdad, the plain truth
2 (buscando asentimiento: tras una afirmación) es una gran soprano, ¿verdad?, she's a great soprano, isn't she?
¿verdad que tocas el violín?, you play the violin, don't you?
(: tras una negación) no eres racista, ¿verdad?, you're not racist, are you?
♦ Locuciones: a decir verdad, to tell the truth, de verdad, (ciertamente) really: de verdad que lo lamento, I really am sorry
(en serio) in earnest: están luchando de verdad, they are fighting for real
(auténtico) un amigo de verdad, a real friend
' verdad' also found in these entries:
Spanish:
A
- afrontar
- callar
- congruencia
- decir
- deformar
- derrumbarse
- desnuda
- desnudo
- encubrir
- esconder
- faltar
- honor
- hora
- infiel
- ocultar
- poder
- pura
- puro
- razón
- tonta
- tonto
- alteración
- alterar
- creer
- cuando
- demostrar
- disfrazar
- falsear
- grande
- hecho
- indiscutible
- le
- lejos
- media
- osar
- prueba
- reconocer
- revelar
- simulacro
- sonsacar
- tanto
- triunfar
English:
actually
- admittedly
- be
- bend
- blue
- chip
- coax
- credit
- crunch
- dark
- departure
- deviation
- do
- element
- embroider
- face
- fudge
- get
- have
- hold back
- honest
- impact
- moment
- naked
- outspoken
- overboard
- perversion
- pervert
- plain
- proper
- really
- rile
- should
- show
- simple
- strictly
- tell
- them
- think through
- tough
- truth
- truthful
- turn off
- uncover
- will
- bound
- but
- dearly
- degree
- effect
* * *♦ nf1. [realidad, afirmación real] truth;decir la verdad to tell the truth;di la verdad, ¿a ti qué te parece? tell the truth o be honest, what do you think?;a decir verdad to tell the truth;estás faltando a la verdad you're not telling the truth;¿es verdad? is that true o right?;eso no es verdad that isn't true o so;¿no es verdad? isn't that so?;bien es verdad que…, verdad es que… it's certainly true that…;si bien es verdad que… while it is true that…;en verdad truly, honestly;cree que está en posesión de la verdad she thinks she's always right about everything;ser la pura verdad to be the absolute truth;ir con la verdad por delante to be honest and up-front;las verdades del barquero home truths;Famtodo lo que dice son verdades como puños she always speaks the truth, however unpalatableverdad a medias half-truth;verdad de Perogrullo truism, platitude2. [con valor enfático]la verdad, no me importa to tell the truth o to be honest, I don't care;la verdad es que no lo sé to be honest, I don't know, I don't really know;la verdad es que nunca me ha gustado the truth is I've never liked her;la verdad es que la sopa está buenísima the soup's actually really good3. [buscando confirmación]no te gusta, ¿verdad? you don't like it, do you?;está bueno, ¿verdad? it's good, isn't it?;¿verdad que me quieres? you do love me, don't you?4. [principio aceptado] fact;su libro no es fiel a la verdad histórica his book doesn't accurately reflect historical fact♦ de verdad loc adv[en serio] seriously; [realmente] really;me gusta – ¿de verdad? I like it – (do you) really? o seriously?;de verdad que no sé qué decir I honestly o really don't know what to say♦ de verdad loc adj[auténtico] real;un héroe de verdad a real hero* * *f1 truth;a decir verdad to tell the truth;en verdad in truth;la verdad es que … the truth (of the matter) is that …;es verdad it’s true, it’s the truth;faltar a la verdad be untruthful;media verdad, verdad a medias half truth;decir cuatro verdades a alguien tell s.o. a few home truths;ser una verdad de Perogrullo be blindingly obvious2:de verdad real, proper;es un amigo de verdad he’s a real friend3:no te gusta, ¿verdad? you don’t like it, do you?;vas a venir, ¿verdad? you’re coming, aren’t you?* * *verdad nf1) : truth2)de verdad : really, truly3)¿verdad? : right?, isn't that so?* * *verdad n truth¿es verdad que has ganado? is it true that you won? / did you really win?de verdad, iré mañana por la mañana really, I'll go tomorrow morningPara traducir ¿verdad? como coletilla, hay que utilizar el verbo auxiliar y el pronombre adecuados, siempre en negativo si la frase es afirmativa y viceversaestás de acuerdo conmigo, ¿verdad? you agree with me, don't you?es de Santander, ¿verdad? he's from Santander, isn't he?son franceses, ¿verdad? they're French, aren't they?no se han ido, ¿verdad? they haven't gone, have they? -
13 ya
adv.1 already.ya me lo habías contado you had already told me¿llamaron o han llamado ya? have they called yet?¿habrán llegado ya? will they have arrived yet o by now?ya en 1926 as long ago as 1926Ya hemos estado aquí antes We have already been here before...2 now (ahora).bueno, yo ya me voy right, I'm off now¡ya voy! I'm coming!3 at once (inmediatamente).hay que hacer algo ya something has to be done now o at once4 right now, at once, now, right away.intj.1 right now, right away.2 that's enough.* * *ya► adverbio1 already■ ¿que ya se han casado? what! they've got married already?2 (más tarde) later3 (ahora mismo) at once, right now, straightaway■ ¡ya voy! I'm coming!4 (ahora) now■ es facilísimo, ya verás it's dead easy, you'll see■ y ya no es por el dinero... and it's not the money that matters...■ ¡ya tenemos coche nuevo! we've got the new car!■ ¡ya están aquí! they're here!■ ¡ya verás ya! just you wait!■ ¡ya está bien! enough is enough!■ ya encontrarás trabajo, ya verás como sí you'll find a job, you'll see10 (para afirmar) I know, yes■ tienes que estudiar -- ya, pero... you have to study -- I know, but...1 irónico oh yes!\ya... ya... now... now...■ ya ríe, ya llora now she laughs, now she weeps■ fantasmas que ya surgen, ya se esfuman ghosts which first appear and then vanish■ ya fueran católicos, ya protestantes whether they be Catholic or Protestantya entiendo I seeya era hora about time too¡ya está! there we are!, all done!ya nos veremos see you soonya que since, seeing that■ ya que estás aquí, quédate a cenar seeing that you're here, why don't you stay for supper?* * *adv.1) already2) now3) anymore, no longer4) later, soon•- ya que* * *1. ADV1) [con acción pasada] already¿ya has terminado? — have you finished already?
¿ya habías estado antes en Valencia? — had you been to Valencia before?
2) [con verbo en presente]a) [con una acción esperada]¿ya anda? — is she walking yet?
b) [expresando sorpresa]¿ya te vas? — are you leaving already?
c) (=ahora) now¡cállate ya! — oh, shut up!
¡ya voy! — coming!
una estrategia que empiezo a poner en marcha desde ya mismo — a strategy which I will start to adopt as of now o as of this very moment
3) [con acción futura]ya verás como todo se arregla — it'll all work out, don't you worry
4)• ya no — not any more, no longer
ya no vive aquí — he doesn't live here any more, he no longer lives here
ya no viene a visitarnos — he doesn't come to see us any more, he no longer comes to see us
Javier ya no es tan alto como su hermano — Javier isn't as tall as his brother any more, Javier is no longer as tall as his brother
5) [expresando que se ha entendido o se recuerda algo]¡ya lo sé! — I know!
-¿no te acuerdas de ella? es la hija de Ricardo -¡ah, ya! — "don't you remember her? she's Ricardo's daughter" - "oh yes, of course!"
6) [expresando acuerdo o incredulidad]ya, pero... — yes, but...
¡ya, ya! — iró yes, yes!, oh, yes!, oh, sure!
ya, y luego viste un burro volando ¿no? — iró sure, and pigs might fly!
7) [con valor enfático]pues ya gasta ¿eh? — he really does spend a lot, doesn't he?
¿una hora tardas en llegar al trabajo? pues ya está lejos ¿eh? — it takes you an hour to get to work? it must be quite some way away!
¿que no se ha casado? ya lo creo que sí — you say she hasn't got married? I think you'll find she has
es más pobre que Haití, que ya es decir — it's poorer than Haiti, and that's saying something
¡murió con 104 años, que ya es decir! — she was 104 when she died, which is no mean achievement!
pues si él no viene, ya me dirás qué hacemos — you tell me what we'll do if he doesn't come
•
¡ya está! — that's it¡ya está bien! — that's (quite) enough!
¡ya me gustaría a mí poder viajar! — I wouldn't mind being able to travel either!
¡ya era hora! — about time too!
¡ya podían haber avisado de que venían! — they could have said they were coming!
¡ya puedes ir preparando el dinero! — you'd better start getting the money ready!
2. CONJ1) [uso distributivo]ya por una razón, ya por otra — whether for one reason or another
ya te vayas, ya te quedes, me es igual — whether you go or stay is all the same to me
ya dice que sí, ya dice que no — first he says yes, then he says no, one minute he says yes, the next he says no
•
no ya — not onlyno ya aquí, sino en todas partes — not only here, but everywhere
debes hacerlo, no ya por los demás, sino por ti mismo también — you should do it, not just for everyone else's sake but for your own sake too
2)• ya que — (seeing) as, since
ya que no viene, iremos nosotros — (seeing) as o since she's not coming, we'll go
ya que ha dejado de llover, ¿por qué no salimos a dar una vuelta? — (seeing) as o since it's stopped raining, why don't we go for a walk?
ya que no estudia, por lo menos podía ponerse a trabajar — seeing as she isn't studying, the least she could do is get a job
* * *Iadverbio [Both the simple past ya terminé and the present perfect ya he terminado are used to refer to the recent indefinite past. The former is the preferred form in Latin America while in Spain there is a tendency to use the latter]1)a) ( en frases afirmativas o interrogativas) already¿ya te has gastado todo el dinero? — have you spent all the money already?
¿ya ha llegado Ernesto? — has Ernesto arrived yet?, did Ernesto arrive yet? (AmE)
aprietas este botón y ya está! — you press this button, and that's it!
le teníamos tanta fe y ya ves, nos ha defraudado — we had such faith in him and look what happened, he's let us down
b) ( expresando que se ha comprendido) yes, sure (colloq)dile que venga - ya, pero ¿si no quiere? — tell her to come - yes, but what if she doesn't want to?
me he pasado el día estudiando - ya, ya! — (iró) I spent the whole day studying - oh sure! (iro)
2)a) ( en frases negativas) any moreestaba muy segura pero ya no sé qué pensar — I was very sure about it, but now I don't know what to think
b)no ya... sino — not (just)... but
estamos hablando no ya de cambios sino de una total reestructuración — we are not (just) talking about changes but about a total restructuring
3) (enseguida, ahora) right nowpreparados listos ya! — on your mark(s), get set, go!
desde ya te digo que no puede ser — (esp AmL) I can tell you right now that it's not possible
ya mismo — (esp AmL) right away, straightaway (BrE)
4) ( con verbo en futuro)5) ( en comparaciones)6) ( uso enfático)¿te parece que allí se vive mejor? - ya lo creo! — do you think people live better there? - you bet! (colloq)
7)ya que — since, as
ya que estás aquí — since o as you're here
IIya que estoy, limpio éste también — while I'm at it I may as well clean this one too
ya por tierra, ya por mar — (liter) whether by land or by sea
se puede solicitar ya sea en persona o por teléfono — it can be ordered either in person or by telephone
* * *= already, by now.Ex. Some revisions have already been announced.Ex. It will be evident by now that the microcomputer market is a complex place.----* algo ya muy conocido y usado = old nag.* basta ya = enough is enough.* estar aquí ya = be upon us.* hace ya mucho tiempo que = gone are the days of.* hace ya tiempo = long since.* no ser así ya = be no longer the case.* ¡Preparados, listos, ya! = On your mark, get set, go!, ready, set, go!.* ser hora ya de que = be about time (that), be high time (that/to/for).* ser ya hora de que = it + be + well past the time for, be high time (that/to/for).* ya ¡venga ya! = on your bike!.* ya basta = enough is enough.* ya cortado en lonchas = pre-sliced [presliced].* ya cortado en rodajas = pre-sliced [presliced].* ya de por sí escaso = already-scarce.* ya en + Expresión Temporal = as far back as + Expresión Temporal.* ya en + Fecha = as early as + Fecha.* ya era hora = not a moment too soon, not a minute too soon.* ya es bastante = enough is enough.* ya es hora (de que) = it's about time (that).* ya existente = pre-existing [preexisting].* ya hace algún tiempo = for quite some time.* ya hace bastante tiempo = for quite a while now.* ya hemos hablado bastante de = so much for.* ya ir siendo hora de que = be high time (that/to/for), be about time (that).* ya + lleva + desde hace + Expresión Temporal = have + now + been + for + Expresión Temporal.* ya lo quitas, ya lo pones = burn-'em-down-build-'em-up.* ya mencionado = aforementioned.* ya no = any longer, no longer, not... anymore.* ya parte de la empresa = on board.* ya perforado = pre-drilled.* ya preparado = preformatted [pre-formatted].* ya que = as, for, since, in that, seeing that/as.* ya que estamos en ello = while we're at it.* ya sea... o... = whether... or....* ya ser hora de que = be about time (that), be high time (that/to/for).* ya tradicional = long-established.* ya usado = second-hand [secondhand].* * *Iadverbio [Both the simple past ya terminé and the present perfect ya he terminado are used to refer to the recent indefinite past. The former is the preferred form in Latin America while in Spain there is a tendency to use the latter]1)a) ( en frases afirmativas o interrogativas) already¿ya te has gastado todo el dinero? — have you spent all the money already?
¿ya ha llegado Ernesto? — has Ernesto arrived yet?, did Ernesto arrive yet? (AmE)
aprietas este botón y ya está! — you press this button, and that's it!
le teníamos tanta fe y ya ves, nos ha defraudado — we had such faith in him and look what happened, he's let us down
b) ( expresando que se ha comprendido) yes, sure (colloq)dile que venga - ya, pero ¿si no quiere? — tell her to come - yes, but what if she doesn't want to?
me he pasado el día estudiando - ya, ya! — (iró) I spent the whole day studying - oh sure! (iro)
2)a) ( en frases negativas) any moreestaba muy segura pero ya no sé qué pensar — I was very sure about it, but now I don't know what to think
b)no ya... sino — not (just)... but
estamos hablando no ya de cambios sino de una total reestructuración — we are not (just) talking about changes but about a total restructuring
3) (enseguida, ahora) right nowpreparados listos ya! — on your mark(s), get set, go!
desde ya te digo que no puede ser — (esp AmL) I can tell you right now that it's not possible
ya mismo — (esp AmL) right away, straightaway (BrE)
4) ( con verbo en futuro)5) ( en comparaciones)6) ( uso enfático)¿te parece que allí se vive mejor? - ya lo creo! — do you think people live better there? - you bet! (colloq)
7)ya que — since, as
ya que estás aquí — since o as you're here
IIya que estoy, limpio éste también — while I'm at it I may as well clean this one too
ya por tierra, ya por mar — (liter) whether by land or by sea
se puede solicitar ya sea en persona o por teléfono — it can be ordered either in person or by telephone
* * *= already, by now.Ex: Some revisions have already been announced.
Ex: It will be evident by now that the microcomputer market is a complex place.* algo ya muy conocido y usado = old nag.* basta ya = enough is enough.* estar aquí ya = be upon us.* hace ya mucho tiempo que = gone are the days of.* hace ya tiempo = long since.* no ser así ya = be no longer the case.* ¡Preparados, listos, ya! = On your mark, get set, go!, ready, set, go!.* ser hora ya de que = be about time (that), be high time (that/to/for).* ser ya hora de que = it + be + well past the time for, be high time (that/to/for).* ya ¡venga ya! = on your bike!.* ya basta = enough is enough.* ya cortado en lonchas = pre-sliced [presliced].* ya cortado en rodajas = pre-sliced [presliced].* ya de por sí escaso = already-scarce.* ya en + Expresión Temporal = as far back as + Expresión Temporal.* ya en + Fecha = as early as + Fecha.* ya era hora = not a moment too soon, not a minute too soon.* ya es bastante = enough is enough.* ya es hora (de que) = it's about time (that).* ya existente = pre-existing [preexisting].* ya hace algún tiempo = for quite some time.* ya hace bastante tiempo = for quite a while now.* ya hemos hablado bastante de = so much for.* ya ir siendo hora de que = be high time (that/to/for), be about time (that).* ya + lleva + desde hace + Expresión Temporal = have + now + been + for + Expresión Temporal.* ya lo quitas, ya lo pones = burn-'em-down-build-'em-up.* ya mencionado = aforementioned.* ya no = any longer, no longer, not... anymore.* ya parte de la empresa = on board.* ya perforado = pre-drilled.* ya preparado = preformatted [pre-formatted].* ya que = as, for, since, in that, seeing that/as.* ya que estamos en ello = while we're at it.* ya sea... o... = whether... or....* ya ser hora de que = be about time (that), be high time (that/to/for).* ya tradicional = long-established.* ya usado = second-hand [secondhand].* * *ya1[ Both the simple past ya terminé and the present perfect ya he terminado are used to refer to the recent indefinite past. The former is the preferred form in Latin America, while in Spain there is a tendency to use the latter.]A1(en frases afirmativas o interrogativas): ¿ya te has gastado todo el dinero que te di? have you spent all the money I gave you already?ya terminé I've (already) finishedya te dije que no I've already said no, I already said no¿ya ha llegado Ernesto? has Ernesto arrived yet?, did Ernesto arrive yet? ( AmE)a las nueve ya estaban durmiendo by nine o'clock they were already asleep¿ya estás molestando a tu hermana otra vez? are you bothering your sister again?ya lo sé, me lo dijo Sonia I (already) know, Sonia told meluego aprietas este botón ¡y ya está! then you press this button, and that's it! o that's that! o there you are!le teníamos tanta fe y ya ves, nos ha defraudado we had such faith in him and look what happened, he's let us down2 (expresando que se ha comprendido) yes, sure ( colloq)tú le dices que venga — ya, pero ¿si no quiere? you tell her to come — yes, but what if she doesn't want to?3(buscando acuerdo): te vas a portar bien ¿ya? you're going to be a good boy, okay? o ( BrE) aren't you?B1 (en frases negativas) any more, no longerya no trabaja aquí he doesn't work here any more, he no longer works hereese estilo de zapatos ya no se lleva nobody wears shoes like that any moreya ni siquiera me escribe he doesn't even write (to) me any more, he no longer even writes (to) meestaba muy segura pero ya no sé qué pensar I was very sure about it, but now I don't know what to thinkson las once, yo creo que ya no vienen it's eleven o'clock, I don't think they'll come nowsi perdemos este tren ya no llegamos if we miss this train we won't get there in time2no ya … sino not (just) … butestamos hablando no ya de cambios sino de una total reestructuración we are not (just) talking about changes but about a total restructuringC (enseguida, ahora) right now¡Pilar! — ¡ya voy! Pilar! — coming!¿le falta mucho a la comida? — no, ya va a estar will lunch be long? — no, it's almost readypreparados or prontos or en sus marcas, listos ¡ya! on your mark(s), get set, go!ya puedes ir despidiéndote de ese dinero you can kiss that money goodbyeeste fin de semana no sales, así que ya puedes ir haciéndote a la idea you're not going out this weekend, so you'd better start getting used to the ideadesde ya te digo que lo veo muy difícil ( esp AmL); I can tell you right now I think it's going to be pretty difficultD(expresando promesa, esperanza, amenaza): ya te contaré cuando nos veamos I'll tell you all about it next time we meetya lo entenderás cuando seas mayor you'll understand one day, when you're olderE(en comparaciones): éste es precioso, éste ya no me gusta tanto this one is beautiful, but I don't like this one so muchpintado de blanco ya es otra cosa it really does look much better painted whiteF(uso enfático): ¡ya quisiera yo! I should be so lucky!, chance would be a fine thing! ( BrE)¡ya era hora! about time (too)!ya es hora de que empieces a buscar trabajo it's (about) time you started to look for a job¡ya me tienes harta con tus quejas! I'm just about fed up with your complaining all the time!¿te parece que allí se vive mejor? — ¡ya lo creo! do you think people live better there? — you bet! ( colloq)ya me dirás or contarás qué hacía él en un sitio así what on earth he was doing in a place like that, I don't know ( colloq)Gya que since, asya que estás aquí since o as you're hereya que estoy, lo limpio por dentro también while I'm at it I may as well clean the inside tooya2ya por tierra, ya por mar ( liter); whether by land or by sease puede solicitar ya sea en persona o por teléfono it can be ordered either in person or by telephone* * *
ya adverbio Both the simple past◊ ya terminé and the present perfect ya he terminado are used to refer to the recent indefinite past. The former is the preferred form in Latin America while in Spain there is a tendency to use the latter
1
◊ ¿ya te has gastado todo el dinero? have you spent all the money already?;
ya terminé I've (already) finished;
¿ya ha llegado Ernesto? has Ernesto arrived yet?, did Ernesto arrive yet? (AmE);
aprietas este botón ¡y ya está! you press this button, and that's it!
2
b)◊ no ya … sino not (just) … but
3 (enseguida, ahora) right now;
ya mismo (esp AmL) right away, straightaway (BrE);
¡ya voy! coming!;
preparados listos ¡ya! on your mark(s), get set, go!
4 ( con verbo en futuro):
ya lo entenderás you'll understand one day
5 ( uso enfático):◊ ¡ya quisiera yo! I should be so lucky!;
ya era hora about time (too)!;
¡ya me tienes harta! I'm (just about) fed up with you!
6
ya que estás aquí since o as you're here
■ conjunción:◊ se puede solicitar ya sea en persona o por teléfono it can be ordered either in person or by telephone
ya
I adverbio
1 already
2 (presente) ya lo sé, I already know
ya puedes empezar, you can start now
(inmediatamente) now: decídelo ya, decide right now
3 (pasado) already: ya entonces nos conocíamos, we already knew each other
ya en 1213, as early as 1213
4 (futuro) ya veré lo que hago, I'll see
ya tendremos tiempo para hacerlo, we'll have time to do it later ➣ Ver nota en already
5 (con frases negativas) ya no lo soporto más, I can't bear him any more
ya no trabaja aquí, she no longer works here
6 (uso enfático) ya era hora, about time too
¡ya está bien!, enough is enough!
II conj ya que, since: llámale hoy, ya que mañana se irá de viaje, call him today, because tomorrow he'll be away
Como regla general, cuando ya se refiere al pasado se traduce por already: Ya lo he hecho. I've already done it. Cuando hace referencia al presente se traduce por now (ya podemos irnos, we can go now) y en el futuro se traduce por later o no se traduce: Ya hablaremos. We'll talk about it ( later).
'ya' also found in these entries:
Spanish:
abrigar
- achacosa
- achacoso
- aclimatarse
- acreditar
- adiós
- ajustar
- altura
- amañarse
- ambientarse
- antaño
- anterioridad
- avisar
- bañera
- barbaridad
- bien
- bote
- caber
- cabeza
- caer
- canción
- cara
- celo
- cerca
- colocar
- como
- coña
- constructor
- constructora
- creer
- cuento
- deber
- despedirse
- desventura
- devolución
- dicha
- dicho
- distraerse
- don
- doña
- Ecuador
- empezar
- emplazamiento
- enferma
- enfermo
- enfriar
- entrada
- entrado
- ser
- escacharrar
English:
about
- act
- act up
- advertise
- ago
- alive
- already
- antics
- any
- as
- asleep
- can
- care
- clog up
- come off
- cut out
- damage
- day
- decide
- do
- elderly
- enough
- far
- foregone
- forenamed
- format
- fuck
- gazumping
- given
- go
- go off
- gone
- have
- he's
- high
- inflammation
- it
- just
- knack
- lay off
- let up
- like
- long
- more
- move
- neither
- nervous
- no
- now
- obtainable
* * *ya♦ adv1. [en el pasado] already;ya me lo habías contado you had already told me;¿habrán llegado ya? will they have arrived yet o by now?;ya dejó de llover it has stopped raining;ya en 1926 as long ago as 19262. [expresando sorpresa] already;¿ya has vuelto? are you back already?;son las siete – ¿ya? it's seven o'clock – already?3. [en presente] now;bueno, yo ya me voy right, I'm off now;ya es hora de cenar it's time for dinner;ya eres mayor para esas cosas you're too old for that sort of thing;¡ya voy! I'm coming!4. [inmediatamente] at once;hay que hacer algo ya something has to be done now o at once;Famdesde ya right now;hay que empezar desde ya we have to start right now o away;desde ya considérate invitado consider yourself invited as of now;ya mismo right awayya no es así it's not like that any more, it's no longer like that;ya no me duele it doesn't hurt any more, it no longer hurts;para entonces ya no quedarán entradas there won't be any tickets left by thenya hablaremos we'll talk later;ya nos habremos ido we'll already have gone;ya me dirás si te gustó you can tell me later if you liked it;ya verás you'll (soon) see;ya verás cuando se enteren just wait till they find out;¡ya te agarraré yo a ti! I'll get you sooner or later!7. [con valor enfático o intensivo]ya entiendo/lo sé I understand/know;sin el uniforme ya parece otro he looks completely different without his uniform on;¡ya está! ¿ves qué fácil? that's it o there you are, see how easy it is?;¡ya no aguanto más! I can't take any more!, I've had enough!;¿es éste tu coche? – ¡ya me gustaría a mí! o [m5]¡ya quisiera yo! is this your car? – I wish! o if only!;ya podías haberlo dicho antes you could have said so before;ya puedes hacer las maletas y largarte I suggest you pack your bags and leave;¿qué haces despierto? – ya ves, que no puedo dormir what are you doing awake? – well, I can't get to sleep, you see;te matas a trabajar y, ya ves, luego se olvidan de ti you work yourself to death and then what happens…? they forget about you♦ conj1. [distributiva]ya sea por unas cosas ya sea por otras, siguen pasando hambre for one reason or another, they are still going hungry;manden sus datos ya sea por carta o por correo electrónico send in your details (either) by post or by e-mail2. [adversativa]ya no… sino…, no ya… sino… not only… but…;confían no ya en clasificarse sino en llegar a la final they are not only confident of qualifying but also of reaching the final♦ interj[indica asentimiento] right!; [indica comprensión] yes!;¡ya! no me eches más leche that's enough milk, thanks!;preparados, listos, ¡ya! ready, steady, go!, on your marks, get set, go!;Irónico¡ya, ya! sure!, yes, of course!♦ ya que loc conjsince;ya que has venido, ayúdame con esto since you're here, give me a hand with this;ya que te pones, podías hacer también la cena you could get dinner ready while you're at it;ya que eres tan listo, dime… if you're so clever o since you're so smart, tell me…* * *yaadv1 already;ya lo sé I knowya viene she’s coming now3:¿lo puede hacer? - ¡ya lo creo!; can she do it ? – you bet!;¡ya! incredulidad oh, yeah!, sure!; comprensión I know, I understand; asenso OK, sure; al terminar finished!, done!;4 en frases negativas:ya no vive aquí he doesn’t live here any more, he no longer lives here;ya no lo tengo I don’t have it any more, I no longer have it5:ya que since, as6:ya … ya … either … or …* * *ya adv1) : alreadyya terminó: she's finished already2) : now, right now¡hazlo ya!: do it now!ya mismo: right away3) : later, soonya iremos: we'll go later on4) : no longer, anymoreya no fuma: he no longer smokes¡ya lo sé!: I know!ya lo creo: of course6)no ya : not onlyno ya lloran sino gritan: they're not only crying but screaming7)ya que : now that, sinceya que sabe la verdad: now that she knows the truthya conjya... ya : whether... or, first... thenya le gusta, ya no: first he likes it, then he doesn't* * *ya1 adv1. (en general) already¿ya te vas? are you going already?2. (ahora) nowno grites, ya voy don't shout, I'm coming3. (luego) laterya no no longer / not any moreya no vive aquí she no longer lives here / she doesn't live here any moreya2 interj yes / of course -
14 nada
adv.1 at all.la película no me ha gustado nada I didn't like the film at allno es nada extraño it's not at all strangela obra no es nada aburrida the play isn't the slightest bit boring2 a little, a bit (poco).no hace nada que salió he left just a minute ago3 not at all, not a single thing, nothing, not a bit.4 anything.intj.nothing at all.pron.1 nothing.no pasó nada nothing happenedno he leído nada de Lorca I haven't read anything by Lorcanada me gustaría más que poder ayudarte there's nothing I'd like more than to be able to help youno hay nada como un buen libro there's nothing (quite) like a good booknada más nothing else, nothing moreno quiero nada más I don't want anything elseno dijo nada de nada he didn't say anything at allno es nada it's nothing seriousesto no es nada that's nothingte he traído un regalito de nada I've brought you a little somethingcuesta cinco millones, ¡ahí es nada! it costs five million, a real snip!casi nada almost nothingcomo si nada as if nothing was the matter, as if nothing had happenedde nada don't mention it, you're welcome (respuesta a 'gracias')dentro de nada any second now¡nada de eso! absolutely not!No quiero nada I don't want any.2 love (en tenis). (peninsular Spanish)f.1 nothing, bugger all.2 little bit, trace, tiny bit, tiny little bit.pres.indicat.3rd person singular (él/ella/ello) present indicative of spanish verb: nadar.* * *1 nothing■ (no hay) nada como... there's nothing like...■ ¿te has hecho daño? --no, no ha sido nada did you hurt yourself? --no, I'm all right thank you► adverbio1 (not) at all1 nothingness\antes de nada first of allcomo si nada just like thatde nada (no hay de qué) don't mention it, think nothing of it, (US you're welcome) 2 (insignificante) insignificant■ gracias, --de nada thanks, --don't mention itdentro de nada in a momentnada de eso not at all, nothing of the kind■ ¿se casa Maribel? --¡nada de eso! is Maribel getting married? --absolutely not!, no way!nada más... as soon as..., no sooner...nada menos que no less thanpor nada for no reason at allpor nada del mundo (not) for anything in the world¡y nada de...! and don't...!■ ¡y nada de bañarse en el río! and don't go bathing in the river!* * *1. noun f.1) nothingness2) naught2. adv. - de nada 3. pron.nothing, anything* * *1. PRON1) (=ninguna cosa) [con el verbo inglés en forma afirmativa] nothing; [con el verbo inglés en forma negativa] anythingno dijo nada en toda la tarde — he said nothing all afternoon, he didn't say anything all afternoon
no hay nada como un café después de comer — there's nothing like a coffee after your meal, nothing beats a coffee after your meal
-¿qué has comprado? -nada — "what have you bought?" - "nothing"
no entiende nada — he doesn't understand a thing o anything
•
nada de, no sabe nada de español — he knows no Spanish at all, he doesn't know any Spanish at all-¿qué te cuentas? -nada de particular — "what's new?" - "nothing much" o "not a lot"
¡nada de eso! — not a bit of it!
¡nada de marcharse! — forget about leaving!
ahínada de nada — absolutely nothing, nothing at all
2) [en locuciones]a) [con verbo]•
estuvo en nada que lo perdiesen — they very nearly lost it•
no me falta de nada — I've got everything I need•
hace nada — just a moment ago•
no se parecen en nada — they're not at all alike•
quedar(se) en nada — to come to nothing•
no reparar en nada — to stop at nothing•
no servir para nada — to be utterly useless•
no ha sido nada — it's nothing, it doesn't matterb) [con preposición, adverbio]•
antes de nada, antes de nada tengo que telefonear — before I do anything else I must make a phone call•
casi nada, no costó casi nada — it cost next to nothing¡había unas cien mil personas! ¡casi nada! — there were no fewer than a hundred thousand people there!
•
como si nada, se lo advertí, pero como si nada — I warned him but it was as if I hadn't spokenle dijo que estaba despedido y se quedó como si nada — she told him he was fired and he didn't even bat an eyelid
•
de nada, -¡gracias! -de nada — "thanks!" - "don't mention it" o "you're welcome"¡tanto revuelo por un premio de nada! — all that fuss over such a silly little prize!
•
dentro de nada — very soon•
nada más, -¿desea algo más? -nada más, gracias — "can I get you anything else?" - "no, that's all thank you"no dijo nada más — he didn't say anything else, he said nothing else
estas flores aparecen nada más terminado el invierno — these flowers come out just after the winter o as soon as the winter is over
nada más que estoy muy cansado — And, Méx it's just that I'm very tired
•
(nada más y) nada menos que... — (no more and) no less than...han ganado nada menos que un coche — they've won a car, no less
•
ni nada — or anythingpues no es feo ni nada — iró he's not ugly... much!
•
para nada — at all-¿te gusta? -para nada — "do you like it?" - "not at all"
•
por nada, por nada se echa a llorar — she's always crying over nothing o for no reason at allno por nada le llaman "apestoso" — he's not called "smelly" for nothing
¡por nada! — Cono Sur not at all!, don't mention it!
3) [como coletilla]pues nada, me voy — well, I'm off then
-¿qué pasó? -pues nada, que estuve esperando y no llegó — "what happened?" - "well, I was there waiting and he didn't arrive"
y nada, al final nos fuimos — anyway, in the end we left
4) (Tenis) love2.ADV not at all, by no meansno es nada fácil — it's not at all easy, it's by no means easy
pues no eres tú nada ambicioso — iró well you're not very ambitious, are you?... much!
3.SF* * *I1)a) nothingantes que or de nada — first of all
no hay nada como... — there's nothing like...
no es por nada pero... — don't take this the wrong way but...
b) (en locs)nada de nada — (fam) not a thing
nada más: no hay nada más there's nothing else; ¿algo más? - nada más anything else? - no, that's it o that's all; nada más fui yo (Méx) I was the only one who went; salí nada más comer I went out right o straight after lunch; sacó (nada más ni) nada menos que el primer puesto she came first no less; nada más que: no se lo dije nada más que a él he's the only one I told; para nada: no me gustó para nada I didn't like it at all; como si nada (fam): me lo dijo como si nada! she told me as if it was nothing; se quedó como si nada she didn't even bat an eyelid; no hay nada que hacerle — (fam) that's all there is to it
2)a) ( ninguna cosa)b) ( muy poco)con or de nada se rompe — it breaks just like that
estar en nada: estuvo en nada que perdiéramos el tren — we very nearly missed the train
c) (fam) ( uso expletivo)y nada, que al final no lo compró — anyway, in the end she didn't buy it
pues nada, ya veremos qué pasa — well o anyway, we'll see what happens
3) (Esp) ( en tenis) loveIIno está nada preocupado — he isn't at all o the least bit worried
IIIesto no me gusta nada — I don't like this at all o (colloq) one bit
1) (Fil)se creó de la nada — it was created from nothing o from the void
2) (Méx, RPl fam) ( pequeña cantidad)* * *= anything, nothing, nil, zero + Nombre, naught, nothingness, nowt, zilch.Ex. As an inveterate user of the British Museum Library he was able to confirm that 'a library is not worth anything without a catalogue'.Ex. Nothing happens until the ENTER key is pressed.Ex. While our vision of our readers is hazy and our interests in them nil, then criticism must be either trivial or irrelevant.Ex. In recent years special libraries have been faced with a number of important factors, including reduced purchase budgets, zero increases in staffing, and the opportunities offered by automation.Ex. Was everything she learned for naught? She felt extinguished.Ex. The emptiness and nothingness associated with writer's block is often described as a kind of death, a place where there is nothing to decide, nothing about which to express an opinion.Ex. There's a real danger of flying off on a tangent while writing about this as it for once is purely about politics and there's ' nowt' as controversial as that.Ex. Before you lend cash to Tom, Dick and Harry, be sure you know what you're doing or else your friendship will be worth zilch.----* a cambio de nada = for nothing.* a nadie le importa nada = nobody + gives a damn.* antes de nada = before long, before + Pronombre + know what + happen, before + Pronombre + know it.* antes que nada = first of all, before anything else, first off, above all things.* a propósito de nada = for no specific reason, for no particular reason.* caer en la nada = fall into + the void, fall into + (empty) space.* casi nada = next to nothing.* como si nada = be right as rain, unfazed.* contar para nada = count + for nothing.* decir la verdad, toda la verdad y nada más que la verdad = to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth.* de la nada = from nowhere, out of nowhere.* del año de la nada = from the year dot.* en apenas nada = in no time at all, in next to no time, in no time.* en casi nada = in no time at all, in next to no time.* en nada de tiempo = at a moment's notice, in next to no time, in no time at all, in no time.* esperar sin nada que hacer = kick + Posesivo + heels.* estar con amigos en la calle pasando el rato sin hacer nada = hang out + on the street.* estar sin hacer nada = sit + idle, stand + idle.* hablar sin decir nada = waffle.* hacer como si nada = play it + cool.* más que nada = more than anything else.* nada bonito = unlovely.* nada claro = unclear, uncleared.* nada convencido = unimpressed.* nada convencional = unorthodox.* ¡nada de eso! = no dice!.* nada de importancia = nothing in particular.* nada de nada = zilch.* nada desdeñable = not inconsiderable.* nada despreciable = not inconsiderable.* nada en absoluto = not at all, nothing whatsoever.* nada en la vida es gratuito = you cannot make an omelette without breaking eggs.* nada envidiable = unenviable.* nada es gratis = nothing comes without a cost.* nada es gratis en la viña del Señor = there is no such thing as a free lunch, there is no such thing as a free ride.* nada es mejor que = nothing beats....* nada + estar + más apartado de la realidad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más apartado de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth, nothing + can + be further from the truth.* nada extraordinario = unremarkable.* nada impresionado = unimpressed.* nada instintivo = counter-intuitive [counterintuitive].* nada intuitivo = counter-intuitive [counterintuitive].* nada lógico = counter-intuitive [counterintuitive].* nada más = anything else, nothing else.* nada más y nada menos = as much as + Expresión Numérica.* nada más y nada menos que = in the order of + Cantidad, nothing less than.* nada más y nada menos que de/por + Cantidad = to the tune of + Cantidad.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* nada más y nada menos que + Número = as many as + Número.* nada materialista = unworldly.* nada menos que + Nombre + tan + Adjetivo + como = no less + Adjetivo + Nombre + than.* nada puede estar más alejado de la realidad = nothing can be further from the truth.* nada puede estar más apartado de la realidad = nothing can be further from the truth.* nada sabe mejor que sentirse delgado = nothing tastes as good as thin feels.* nada se acaba hasta que no se acaba = nothing is done until it's done.* nada sorprendente = unsurprising.* nada supera a = nothing beats....* no andar en nada bueno = be up to no good, get up to + no good.* no conducir a nada = be exercises in + futility.* no conocer a Alguien de nada = not know + Pronombre + from Adam.* no conocer a Alguien para nada = not know + Pronombre + from Adam.* no conseguir nada = achieve + nothing.* no deber nada = pay + Posesivo + dues.* no decir nada = keep + quiet.* no decir nada a nadie = lips + seal.* no encontrar nada + Adjetivo = find far from + Adjetivo.* no estar nada + Adjetivo = be anything but + Adjetivo.* no + haber + nada como = there + be + nothing like.* no haber nada de verdad en = there + be + any/no truth to.* no + haber + nada malo en = there + be + nothing wrong in/with.* no hacer nada = vegetate, veg out.* no hacer nada al respecto = leave + unchecked.* no hacer nada de particular = do + nothing in particular.* no hay nada como = nothing beats....* no hay nada imposible = all bets are off.* no hay nada mejor que = nothing beats....* no hay nada oculto = what you see is what you get.* no importar nada = not give a shit, not give a fuck.* no parecerse en nada a = be nothing like.* no perderse nada = be no great loss.* no querer saber más nada de = drop + Nombre + like a hot potato, drop + Nombre + like a hot brick.* no querer saber nada de = want + nothing to do with.* no querer tener nada que ver con = want + nothing to do with.* no revelar nada a nadie = lips + seal.* no ser nada = add up to + nothing.* no ser nada fácil = be hard-pushed to.* no servir de nada = be of no avail, be to no avail.* no servir de nada que + Subjuntivo = no use + Ving.* no servir para nada = be good for nothing, pissing into the wind, be of no avail, be to no avail, all + be for + naught.* no significar nada = add up to + nothing.* no suponer nada = add up to + nothing.* no tener nada en contra de Algo = have + nothing against, have + no quarrel about + Nombre.* no tener nada que perder = have + nothing to lose.* no tener nada que ver con = be irrelevant to.* no tener tiempo de nada = have + not a moment to spare.* o nada en absoluto = if at all.* para nada = in vain, to no avail, without any avail, vainly, of no avail.* para que no falte de nada = for good measure.* persona que nunca se deshace de anda = hoarder, packrat, magpie.* por nada = for nothing.* por nada del mundo = for the life of me.* por nada o casi nada = at little or no extra cost.* por no decir nada de = to say nothing of.* por poco o nada = at little or no extra cost.* por probar nada se pierde = nothing ventured, nothing gained.* primero que nada = first off.* que no conduce a nada = circuitous.* quien nada arriesga nada gana = nothing ventured, nothing gained.* reducir a la nada = reduce to + nil.* saber un poco de todo y mucho de nada = jack of all trades, master of none.* sentarse sin hacer nada = sit + idle.* ser nada más y nada menos que = be nothing less than.* servir de poco o nada = be of little or no avail.* servir para nada = count + for nothing.* sin decir nada = dumbly.* sin dejar nada fuera = the works!.* sin nada de gracia = unfunny.* sin nada que destacar = uneventful.* sin poder hacer nada = helplessly.* trabajar a cambio de nada = work for + nothing.* una cosa no + tener + nada que ver con la otra = one thing + have + nothing to do with the other.* y antes de nada = the next thing + Pronombre + know.* * *I1)a) nothingantes que or de nada — first of all
no hay nada como... — there's nothing like...
no es por nada pero... — don't take this the wrong way but...
b) (en locs)nada de nada — (fam) not a thing
nada más: no hay nada más there's nothing else; ¿algo más? - nada más anything else? - no, that's it o that's all; nada más fui yo (Méx) I was the only one who went; salí nada más comer I went out right o straight after lunch; sacó (nada más ni) nada menos que el primer puesto she came first no less; nada más que: no se lo dije nada más que a él he's the only one I told; para nada: no me gustó para nada I didn't like it at all; como si nada (fam): me lo dijo como si nada! she told me as if it was nothing; se quedó como si nada she didn't even bat an eyelid; no hay nada que hacerle — (fam) that's all there is to it
2)a) ( ninguna cosa)b) ( muy poco)con or de nada se rompe — it breaks just like that
estar en nada: estuvo en nada que perdiéramos el tren — we very nearly missed the train
c) (fam) ( uso expletivo)y nada, que al final no lo compró — anyway, in the end she didn't buy it
pues nada, ya veremos qué pasa — well o anyway, we'll see what happens
3) (Esp) ( en tenis) loveIIno está nada preocupado — he isn't at all o the least bit worried
IIIesto no me gusta nada — I don't like this at all o (colloq) one bit
1) (Fil)se creó de la nada — it was created from nothing o from the void
2) (Méx, RPl fam) ( pequeña cantidad)* * *= anything, nothing, nil, zero + Nombre, naught, nothingness, nowt, zilch.Ex: As an inveterate user of the British Museum Library he was able to confirm that 'a library is not worth anything without a catalogue'.
Ex: Nothing happens until the ENTER key is pressed.Ex: While our vision of our readers is hazy and our interests in them nil, then criticism must be either trivial or irrelevant.Ex: In recent years special libraries have been faced with a number of important factors, including reduced purchase budgets, zero increases in staffing, and the opportunities offered by automation.Ex: Was everything she learned for naught? She felt extinguished.Ex: The emptiness and nothingness associated with writer's block is often described as a kind of death, a place where there is nothing to decide, nothing about which to express an opinion.Ex: There's a real danger of flying off on a tangent while writing about this as it for once is purely about politics and there's ' nowt' as controversial as that.Ex: Before you lend cash to Tom, Dick and Harry, be sure you know what you're doing or else your friendship will be worth zilch.* a cambio de nada = for nothing.* a nadie le importa nada = nobody + gives a damn.* antes de nada = before long, before + Pronombre + know what + happen, before + Pronombre + know it.* antes que nada = first of all, before anything else, first off, above all things.* a propósito de nada = for no specific reason, for no particular reason.* caer en la nada = fall into + the void, fall into + (empty) space.* casi nada = next to nothing.* como si nada = be right as rain, unfazed.* contar para nada = count + for nothing.* decir la verdad, toda la verdad y nada más que la verdad = to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth.* de la nada = from nowhere, out of nowhere.* del año de la nada = from the year dot.* en apenas nada = in no time at all, in next to no time, in no time.* en casi nada = in no time at all, in next to no time.* en nada de tiempo = at a moment's notice, in next to no time, in no time at all, in no time.* esperar sin nada que hacer = kick + Posesivo + heels.* estar con amigos en la calle pasando el rato sin hacer nada = hang out + on the street.* estar sin hacer nada = sit + idle, stand + idle.* hablar sin decir nada = waffle.* hacer como si nada = play it + cool.* más que nada = more than anything else.* nada bonito = unlovely.* nada claro = unclear, uncleared.* nada convencido = unimpressed.* nada convencional = unorthodox.* ¡nada de eso! = no dice!.* nada de importancia = nothing in particular.* nada de nada = zilch.* nada desdeñable = not inconsiderable.* nada despreciable = not inconsiderable.* nada en absoluto = not at all, nothing whatsoever.* nada en la vida es gratuito = you cannot make an omelette without breaking eggs.* nada envidiable = unenviable.* nada es gratis = nothing comes without a cost.* nada es gratis en la viña del Señor = there is no such thing as a free lunch, there is no such thing as a free ride.* nada es mejor que = nothing beats....* nada + estar + más apartado de la realidad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más apartado de la verdad = nothing + can + be further from the truth.* nada + estar + más lejos de la verdad = nothing + can + be further from the truth, nothing + can + be further from the truth.* nada extraordinario = unremarkable.* nada impresionado = unimpressed.* nada instintivo = counter-intuitive [counterintuitive].* nada intuitivo = counter-intuitive [counterintuitive].* nada lógico = counter-intuitive [counterintuitive].* nada más = anything else, nothing else.* nada más y nada menos = as much as + Expresión Numérica.* nada más y nada menos que = in the order of + Cantidad, nothing less than.* nada más y nada menos que de/por + Cantidad = to the tune of + Cantidad.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* nada más y nada menos que + Número = as many as + Número.* nada materialista = unworldly.* nada menos que + Nombre + tan + Adjetivo + como = no less + Adjetivo + Nombre + than.* nada puede estar más alejado de la realidad = nothing can be further from the truth.* nada puede estar más apartado de la realidad = nothing can be further from the truth.* nada sabe mejor que sentirse delgado = nothing tastes as good as thin feels.* nada se acaba hasta que no se acaba = nothing is done until it's done.* nada sorprendente = unsurprising.* nada supera a = nothing beats....* no andar en nada bueno = be up to no good, get up to + no good.* no conducir a nada = be exercises in + futility.* no conocer a Alguien de nada = not know + Pronombre + from Adam.* no conocer a Alguien para nada = not know + Pronombre + from Adam.* no conseguir nada = achieve + nothing.* no deber nada = pay + Posesivo + dues.* no decir nada = keep + quiet.* no decir nada a nadie = lips + seal.* no encontrar nada + Adjetivo = find far from + Adjetivo.* no estar nada + Adjetivo = be anything but + Adjetivo.* no + haber + nada como = there + be + nothing like.* no haber nada de verdad en = there + be + any/no truth to.* no + haber + nada malo en = there + be + nothing wrong in/with.* no hacer nada = vegetate, veg out.* no hacer nada al respecto = leave + unchecked.* no hacer nada de particular = do + nothing in particular.* no hay nada como = nothing beats....* no hay nada imposible = all bets are off.* no hay nada mejor que = nothing beats....* no hay nada oculto = what you see is what you get.* no importar nada = not give a shit, not give a fuck.* no parecerse en nada a = be nothing like.* no perderse nada = be no great loss.* no querer saber más nada de = drop + Nombre + like a hot potato, drop + Nombre + like a hot brick.* no querer saber nada de = want + nothing to do with.* no querer tener nada que ver con = want + nothing to do with.* no revelar nada a nadie = lips + seal.* no ser nada = add up to + nothing.* no ser nada fácil = be hard-pushed to.* no servir de nada = be of no avail, be to no avail.* no servir de nada que + Subjuntivo = no use + Ving.* no servir para nada = be good for nothing, pissing into the wind, be of no avail, be to no avail, all + be for + naught.* no significar nada = add up to + nothing.* no suponer nada = add up to + nothing.* no tener nada en contra de Algo = have + nothing against, have + no quarrel about + Nombre.* no tener nada que perder = have + nothing to lose.* no tener nada que ver con = be irrelevant to.* no tener tiempo de nada = have + not a moment to spare.* o nada en absoluto = if at all.* para nada = in vain, to no avail, without any avail, vainly, of no avail.* para que no falte de nada = for good measure.* persona que nunca se deshace de anda = hoarder, packrat, magpie.* por nada = for nothing.* por nada del mundo = for the life of me.* por nada o casi nada = at little or no extra cost.* por no decir nada de = to say nothing of.* por poco o nada = at little or no extra cost.* por probar nada se pierde = nothing ventured, nothing gained.* primero que nada = first off.* que no conduce a nada = circuitous.* quien nada arriesga nada gana = nothing ventured, nothing gained.* reducir a la nada = reduce to + nil.* saber un poco de todo y mucho de nada = jack of all trades, master of none.* sentarse sin hacer nada = sit + idle.* ser nada más y nada menos que = be nothing less than.* servir de poco o nada = be of little or no avail.* servir para nada = count + for nothing.* sin decir nada = dumbly.* sin dejar nada fuera = the works!.* sin nada de gracia = unfunny.* sin nada que destacar = uneventful.* sin poder hacer nada = helplessly.* trabajar a cambio de nada = work for + nothing.* una cosa no + tener + nada que ver con la otra = one thing + have + nothing to do with the other.* y antes de nada = the next thing + Pronombre + know.* * *nada1A1 nothinges mejor que nada it's better than nothingde nada sirve que le compres libros si no los lee there's no point in buying him books if he doesn't read themantes que or de nada first of allnada te faltará or no te faltará nada you won't want for anythingno hay nada como un buen baño caliente there's nothing like a nice hot bathhace dos días que no come nada he hasn't eaten a thing o anything for two days¡no sirves para nada! you're uselessno se hizo nada he wasn't hurtno sé por qué llora, yo no le hice nada I don't know why he's crying, I didn't touch him¿te has hecho daño? — no, no ha sido nada did you hurt yourself? — no, it's nothing¡perdón! — no fue nada sorry! — that's all rightno es por nada pero … don't take this the wrong way but …se fue sin decir nada she left without a wordnadie me dio nada nobody gave me anythingnada DE algo:no necesita nada de azúcar it doesn't need any sugar at alleso no tiene nada de gracia that's not in the least bit o not at all funny¡nada de juegos or jugar ahora! you're not playing o I don't want any games now!2 ( en locs):nada de nada ( fam); not a thingnada más: no hay nada más there's nothing else¿algo más? — nada más anything else? — no, that's it o that's all o that's the lotno se pudo hacer nada más or más nada por él nothing more could be done for himnada más fui yo ( Méx); I was the only one who wentno nada más yo lo critico ( Méx); I'm not the only one to criticize himsalí nada más comer I went out right o straight after lunchsacó (nada más ni) nada menos que el primer puesto she came first no lessnada más llegar subió a verla as soon as he arrived he went up to see hernada más que: la verdad, toda la verdad y nada más que la verdad the truth, the whole truth, and nothing but the truthno se lo dije nada más que a él he's the only one I told, I didn't tell anyone except him o but himnada que … ( Andes fam): ya son las diez y nada que vienen it's already ten o'clock and there's still no sign of thempara nada not … at allese tema no se tocó para nada that topic didn't come up at allno me gustó para nada I didn't like it at all o one little bitahí es nada ( fam iró): hicieron un par de millones, ahí es nada they made a couple of million … peanuts o chickenfeed! ( colloq iro)como si nada ( fam): ¡me lo dice como si nada! she tells me as casual as you like, and she tells me as if it was nothingse quedó como si nada she didn't even bat an eyelidse lo dije mil veces, pero como si nada I told her over and over again, but it didn't do the slightest bit of goodno estás/está en nada ( Ven arg); you're/he's so uncool ( colloq), you don't/he doesn't have a clue ( colloq)no hay nada que hacerle ( fam); that's all there is to it, there are no two ways about itB1(algo): ¿has visto alguna vez nada igual? have you ever seen the like of it o the likes of it o anything like it?antes de que digas nada before you say anything2(muy poco): con or de nada se rompe it breaks just like thatfue un golpe de nada it was only a little bumpen nada de tiempo in no time at allcompraron la casa por nada they bought the house for next to nothingdentro de nada very soon, in no time at allestar en nada: estuvo en nada que perdiéramos el tren we very nearly missed the trainno nos vieron, pero estuvo en nada they didn't see us, but it was a close call o shave3 ( fam)(uso expletivo): y nada, que al final no lo compró anyway, in the end she didn't buy itpues nada, ya veremos qué pasa well o anyway, we'll see what happensC ( Esp) (en tenis) lovequince-nada fifteen-lovenada2no está nada preocupado he isn't at all o the least bit worriedanoche no dormí nada I didn't sleep a wink o at all last nightno me gusta nada lo que has hecho I don't like what you've done one bitnada3A ( Fil):la nada nothingel universo se creó de la nada the universe was created from nothing o from the voidsurgió de la nada it came out of nowhereB(Méx, RPl fam) (pequeña cantidad): ¿le diste vino al bebé? — sólo una nada did you give the baby wine? — only a tiny drople puse una nada de sal I added a tiny pinch of saltganó por una nada he won by a whisker* * *
Del verbo nadar: ( conjugate nadar)
nada es:
3ª persona singular (él/ella/usted) presente indicativo2ª persona singular (tú) imperativo
Multiple Entries:
nada
nadar
nada pronombre
1a) nothing;
de nada sirve que le compres libros there's no point in buying him books;
antes que or de nada first of all;
no quiere nada he doesn't want anything;
¡no sirves para nada! you're useless;
sin decir nada without a wordb) ( en locs)
nada de nada (fam) not a thing;
nada más: no hay nada más there's nothing else;
¿algo más? — nada más anything else? — no, that's it o that's all;
nada más fui yo (Méx) I was the only one who went;
salí nada más comer I went out right o straight after lunch;
sacó (nada más ni) nada menos que el primer puesto she came first no less;
para nada: no me gustó para nada I didn't like it at all;
por nada: la compraron por nada they bought it for next to nothing;
discuten por nada they argue over nothing;
llora por nada she cries at the slightest little thing
2 (Esp) ( en tenis) love;
■ adverbio:◊ no está nada preocupado he isn't at all o the least bit worried;
esto no me gusta nada I don't like this at all o (colloq) one bit
nadar ( conjugate nadar) verbo intransitivo
◊ ¿sabes nada? can you swim?;
nada (estilo) mariposa/pecho to do (the) butterfly/breaststroke;
nada de espalda or (Méx) de dorso to do (the) back stroke
c)◊ nadar en ( tener mucho): nada en dinero to be rolling in money (colloq);
el pollo nadaba en grasa the chicken was swimming in grease
verbo transitivo
to swim
nada
I pron
1 (ninguna cosa) nothing: ¿qué te cuentas?, - nada nuevo, how it's going?, - nothing new
(con otro negativo) nothing, not... anything: no hay nada más importante, there is nothing more important
no tocamos nada, we didn't touch anything
no lo cambiaría por nada del mundo, I wouldn't change it for anything on earth
2 (en preguntas) anything: ¿no tienes nada que decir?, don't you have anything to say?
3 (muy poco) con la niebla no veíamos nada, we couldn't see a thing in the fog
no fue nada, (herida, golpe) I wasn't hurt
(respuesta a una disculpa) it's all right
4 (en ciertas construcciones) anything
más que nada, more than anything: me importa más que nada, it means more than anything else to me
sin decir nada, without saying anything/a word
II adverbio not at all: no nos aburrimos nada, we weren't bored at all
no escribe nada mal, he doesn't write at all badly
III sustantivo femenino nothingness
♦ Locuciones: casi nada, almost nothing
gracias, - de nada, thanks, - don't mention it
más que nada: te lo digo más que nada para que no vayas a meter la pata, more than anything else I'm telling you so you don't put your foot in it
nada más: nada más oírlo, as soon as she heard it
familiar para nada, not at all
nadar verbo intransitivo
1 Dep to swim: no sé nadar, I can't swim
2 (un objeto) to float
3 (tener en abundancia) nada en libros, she has a lot of books
' nada' also found in these entries:
Spanish:
absolutamente
- adelantar
- adorno
- amilanarse
- amohinarse
- balde
- bastante
- bregar
- cabo
- callar
- calmarse
- cero
- ciega
- ciego
- clara
- claro
- comecome
- como
- comparecencia
- concreta
- concreto
- conducir
- contra
- dar
- débil
- decir
- derecha
- desocupada
- desocupado
- doblar
- doblarse
- doble
- ecuánime
- embalarse
- envidiar
- escaramuza
- escarceo
- faltar
- frescura
- ir
- gusto
- hablar
- incumbir
- interés
- interlunio
- jota
- jueves
- maldita
- maldito
- más
English:
all
- all right
- amusing
- antsy
- anything
- associate
- avail
- blank
- board
- breathe
- burn
- clash
- clear
- click
- come into
- contrary
- cop
- damn
- dark
- dark horse
- dead
- depth
- dim
- dishwater
- disorderly
- drone
- dwindle
- earth
- earthly
- easy
- enforce
- ever
- excuse
- first
- flair
- further
- go on
- go without
- going
- good
- hand
- hang about
- hang around
- hardly
- harm
- have
- head
- home
- hot
- ill-considered
* * *♦ pron1. [ninguna cosa o cantidad] nothing;[en negativas] anything;no he leído nada de Lorca I haven't read anything by Lorca;no pasó nada nothing happened;a él nada parece satisfacerle he never seems to be satisfied with anything;de nada vale insistir there's no point in insisting;nada me gustaría más que poder ayudarte there's nothing I'd like more than to be able to help you;no hay nada como un buen libro there's nothing (quite) like a good book;tranquilos, no es nada don't worry, it's nothing serious;casi nada almost nothing;esto no es nada that's nothing;no queda nada de café there's no coffee left;no tengo nada de ganas de ir I don't feel like going at all;no dijo nada de nada he didn't say anything at all;no me ha gustado nada de nada I didn't like it at all o one little bit;nada de quejas, ¿de acuerdo? no complaining, right?, I don't want any complaints, right?;nada más nothing else, nothing more;¿desean algo más? – nada más, gracias do you want anything else? – no, that's everything o all, thank you;no quiero nada más I don't want anything else;me dio de plazo dos días nada más she only gave me two days to do it;me ha costado nada más que 20 dólares it only cost me 20 dollars;¡tanto esfuerzo para nada! all that effort for nothing!es muy frágil y con nada se parte it's very fragile and is easily broken;dentro de nada any second now;lo he visto salir hace nada I saw him leave just a moment ago o just this minute;no hace nada que salió he left just a moment ago o just this minute;por nada se enfada she gets angry at the slightest thing, it doesn't take much for her to get angry;CAm, Col, Ven Fama cada nada every five minutes, constantly;Méxen nada estuvo que se casara he very nearly got marriedtreinta nada thirty love4. [expresando negación]¡nada de eso! absolutely not!;no pienso ir, ni llamar, ni nada I won't go, or call, or anything;no tenemos ni coche, ni moto, ni nada que se le parezca we don't have a car or a motorbike, or anything of that sort5. Comp¡ahí es nada!, ¡casi nada!: cuesta cinco millones, ¡ahí es nada! o [m5]¡casi nada! it costs a cool five million!;como si nada as if nothing was the matter, as if nothing had happened;(nada más y) nada menos que [cosa] no less than;[persona] none other than; Famni nada: ¡no es alta ni nada la chica! she's tall all right!, you could say she's tall!;no es por nada: no es por nada pero creo que estás equivocado don't take this the wrong way, but I think you're mistaken;no es por nada pero llevas la bragueta abierta by the way, your fly's undone♦ adv1. [en absoluto] at all;la película no me ha gustado nada I didn't like the movie at all;no he dormido nada I didn't get any sleep at all;no es nada extraño it's not at all strange;la obra no es nada aburrida the play isn't the slightest bit boring;no está nada mal it's not at all bad;no nos llevamos nada bien we don't get on at all well;Fam¿te importa que me quede? – ¡para nada! do you mind if I stay? – of course not! o not at all!♦ nf1.[el no ser]la nada nothingness, the void;2. Méx, RP Fam [muy poco]le pedí plata y me dio una nada I asked him for some money and he gave me next to nothing;comí una nada de helado I had a tiny bit of ice cream♦ de nada loc adjte he traído un regalito de nada I've brought you a little something;es sólo un rasguño de nada it's just a little scratch♦ nada más loc adv1. [al poco de]nada más salir de casa… no sooner had I left the house than…, as soon as I left the house…;nos iremos nada más cenar we'll go as soon as we've had dinner, we'll go straight after dinner* * *I pron nothing;no hay nada there isn’t anything;no es nada it’s nothing;nada más nothing else;nada menos que no less than;nada de nada nothing at all;para nada not at all;no lo entiendes para nada you don’t understand at all;lo dices como si nada you talk about it as if it was nothing;más que nada more than anything;no lo haría por nada del mundo I wouldn’t do it if you paid me;por menos de nada for no reason at all;nada más llegar as soon as I arrived;antes de nada first of all;¡nada de eso! fam you can put that idea out of your head;¡casi nada! peanuts!;¡de nada! you’re welcome, not at all;pues nada, … well, …II adv not at all;no ha llovido nada it hasn’t rained;no estoy nada contento I’m not at all happyIII f nothingness* * *nada adv: not at all, not in the leastno estamos nada cansados: we are not at all tirednada nf1) : nothingness2) : smidgen, bituna nada le disgusta: the slightest thing upsets himnada pron1) : nothingno estoy haciendo nada: I'm not doing anything2)casi nada : next to nothing3)de nada : you're welcome4)dentro de nada : very soon, in no time5)nada más : nothing else, nothing more* * *nada1 adv at allnada2 pron1. nothing / not... anythingno hay nada, está vacío there's nothing there, it's empty2. (en tenis) lovenada de no / anyno tengo nada de dinero I've got no money / I haven't got any moneyno habla nada de inglés he speaks no English / doesn't speak any Englishnada más... as soon as...nada más entrar, vi a Fernando I saw Fernando as soon as I went in -
15 así
f.ISA, intrinsic sympathomimetic activity.* * *► adverbio1 (de esta manera) thus, (in) this way2 (de esa manera) (in) that way3 (tanto) as4 (por tanto) therefore5 (tan pronto como) as soon as► adjetivo1 such■ un hombre así a man like that, such a man\así así so-soasí que so■ llovía, así que cogimos el paraguas it was raining, so we took our umbrellaasí sea so be it* * *1. adv.1) like this, like that2) so, thus, in this way•- así así- así como
- no así 2. conj. 3. adj.* * *1. ADV1) (=de este modo)a) [con ser]-te engañaron, ¿no es así? -sí, así es — "they deceived you, didn't they?" - "yes, they did", "they deceived you, isn't that so?" -"yes, it is"
usted es periodista ¿no es así? — you're a journalist, aren't you?
perdona, pero creo que eso no es así — excuse me, but I think that's not true
así es como lo detuvieron — that's how o this is how they arrested him
¡(que) así sea! —
- solo les falta ganar la copa -que así sea — "all they have to do is win the cup" - "let's hope they do"
- que el Señor esté con vosotros -así sea — "(may) God be with you" - "amen"
b) [con otros verbos] like that, like thislo hizo así — he did it like that o like this
esto no puede seguir así — things can't go on this way, this can't go on like this
se iniciaba así una nueva etapa — thus o so a new phase began
¡así se habla! — that's what I like to hear!
así ocurrió el accidente — that's how o this is how the accident happened
¿por qué te pones así? no es más que un niño — why do you get worked up like that? he's only a child
- salúdelos de mi parte -así lo haré — "give them my best wishes" - "I will"
2) [acompañando a un sustantivo] like thatun hombre así — a man like that, such a man más frm
¿por una cosa así se han enfadado? — they got angry over a thing like that?
3)•
así de —a) + sustantivotuvieron así de ocasiones de ganar y no las aprovecharon — they had so o this many chances to win but didn't take them
b) + adj, advun baúl así de grande — a trunk as big as this, a trunk this big
él todo lo hace así de rápido — he does everything that fast, that's how fast he does everything
no para de comer y luego así está de gordita — she never stops eating, that's why she's so plump
así de feo era que... — LAm he was so ugly that...
4)•
así como —a) (=lo mismo que) the same way asasí como tú te portes conmigo, me portaré yo — I'll behave the same way as you do to me
b) (=mientras que) whereas, whileasí como uno de sus hijos es muy listo, el otro no estudia nada — whereas o while one of their children is very clever, the other doesn't study at all
c) (=además de) as well as5) [otras locuciones]•
no así — unlikelos gastos fueron espectaculares, no así los resultados — the expenditure was astonishing, unlike the results
es un tema muy importante para tratarlo así no más — it's a very important issue, you can't just treat it any old how
a mí me cuesta tanto y él lo hace así no más — I find it really hard, but he does it easily o just like that
se fue así no más, sin decir nada — he left just like that, without saying anything
•
o así — about, or so20 dólares o así — about 20 dollars, 20 dollars or so
llegarán el jueves o así — they'll arrive around Thursday, they'll arrive on Thursday or thereabouts
- así así-¿cómo te encuentras hoy? -así así — "how do you feel today?" - "so-so"
- así o asá2. CONJ1) (=aunque) even ifasí tenga que recorrer el mundo entero, la encontraré — even if I have to travel the whole world, I'll find her
2) (=consecuentemente) sose gastó todo el dinero y así no pudo ir de vacaciones — he spent all the money, so he couldn't go on holiday
esperan lograr un acuerdo, evitando así la huelga — they are hoping to reach an agreement and so avoid a strike, they are hoping to reach an agreement, thereby o thus avoiding a strike frm
•
así pues — soha conseguido una beca, así pues, podrá seguir estudiando — he got a grant, so he can carry on studying
•
así (es) que — soestábamos cansados, así que no fuimos — we were tired so we didn't go
3) (=ojalá)¡así te mueras! — I hope you drop dead! *
4) (=en cuanto)así que te enteres, comunícamelo — as soon as you find out, let me know
* * *Iadjetivo invariable like thatsi es así te pido disculpas — if that's the case, I'm sorry
así es la vida — (fr hecha) that's life
es un tanto así de hojas — it's about that many pages
esperamos horas ¿no es así? — we waited for hours, didn't we?
IItan or tanto es así que... — so much so that...
1) (de este/ese modo)así cualquiera! — that's cheating! (colloq & hum)
¿así me lo agradeces? — is this how you thank me?
¿está bien así o quieres más? — is that enough, or do you want some more?
¿fue así cómo ocurrió? — is that how it happened?
¿dimitió? - así como lo oyes — you mean he resigned? - believe it or not, yes
2)así de + adj/adv: así de fácil! it's as easy as that; debe ser así de grueso it must be about this thick; ¿así de egoísta me crees? — do you think I'm that selfish?
3) ( expresando deseo)4) (en locs)así así — (fam) so-so
IIIasí como: así como el mayor trabaja mucho, el pequeño es un vago while o whereas the older boy works very hard, the younger one is really lazy; por su módico precio así como por su calidad both for its low price and its high quality; sus familiares, así como sus amigos his family as well as his friends; así como así just like that; así me gusta! (fr hecha) that's what I like to see!; ¿le dijiste que no? así me gusta! you said no? good for you!; así mismo asimismo; así nomás (AmL) just like that; hace los deberes así nomás he dashes his homework off any which way (AmE) o (BrE) any old how; así o asá (fam): puedes ponerlo así o asá (fam) you can put it any way you like; así pues so; así que ( por lo tanto) so; ( en cuanto) as soon as; así que te casas! so, you're getting married...; así sea (Relig) amen; así y todo even so; no así: se mostraron muy satisfechos. No así los Vives, que... they were very pleased, unlike the Vives, who...; o así: tendrá 30 años o así he must be about 30; cien al mes o así around a hundred a month; por así decirlo — so to speak
así + subj: lo encontraré, así se esconda en el fin del mundo I'll find him, no matter where he tries to hide; no pagaré así me encarcelen — I won't pay even if they put me in prison
* * *= thereby, like that, like this.Ex. To help eliminate false drops, and thereby improve precision, certain devices can be employed at the indexing stage.Ex. I love movies like that -- where slowly, gradually, bit by bit, all the characters realize that the villain was really disastrously mendacious and criminal.Ex. And as small as Iowa as, I think something like this can have a far larger effect than you might realize if you live in a large industrial area.----* algo así como = something like.* así como = as, as well as.* así como así = just like that.* así como... de igual modo... = just as... so....* así de improviso = off-hand [offhand].* así de pronto = off-hand [offhand].* así es = that's how it is.* así es como = this is how.* así es como es = that's how it is.* así me maten = for the life of me.* así pues = as such, thus.* así sea = amen.* así son las cosas = that's they way things are.* aún así = even so.* como siga así = at this rate.* conocérsele así por = get + Posesivo + name from.* continuar así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* denominado así = so named.* denominarse así = be so called.* denominarse así por = get + Posesivo + name from.* esto es así = this is the case.* las cosas no pasan así como así = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no pasan (así) porque sí = everything happens for a reason (and a purpose).* la vida es así = life's like that.* llamado así = so named.* llamarse así = be so called.* llamarse así por = get + Posesivo + name from.* no ser así ya = be no longer the case.* o algo así = or something of that sort, or something to that effect, or something of that nature.* para que esto sea así = for this to be the case.* por decirlo así = so to speak, in a manner of speaking.* seguir así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir haciéndolo así = keep up + the good work.* seguir trabajando así = keep up + the good work.* ser así = be the case (with), be just like that.* si así lo desean = should they so wish.* si es así = if so, if this is the case.* si no es así = if this is not the case.* si no fuera así = if it were not.* si sigue así = at this rate.* tanto es así que = so much so that.* visto así = viewed in this light.* y así sucesivamente = and so on, and so on....* * *Iadjetivo invariable like thatsi es así te pido disculpas — if that's the case, I'm sorry
así es la vida — (fr hecha) that's life
es un tanto así de hojas — it's about that many pages
esperamos horas ¿no es así? — we waited for hours, didn't we?
IItan or tanto es así que... — so much so that...
1) (de este/ese modo)así cualquiera! — that's cheating! (colloq & hum)
¿así me lo agradeces? — is this how you thank me?
¿está bien así o quieres más? — is that enough, or do you want some more?
¿fue así cómo ocurrió? — is that how it happened?
¿dimitió? - así como lo oyes — you mean he resigned? - believe it or not, yes
2)así de + adj/adv: así de fácil! it's as easy as that; debe ser así de grueso it must be about this thick; ¿así de egoísta me crees? — do you think I'm that selfish?
3) ( expresando deseo)4) (en locs)así así — (fam) so-so
IIIasí como: así como el mayor trabaja mucho, el pequeño es un vago while o whereas the older boy works very hard, the younger one is really lazy; por su módico precio así como por su calidad both for its low price and its high quality; sus familiares, así como sus amigos his family as well as his friends; así como así just like that; así me gusta! (fr hecha) that's what I like to see!; ¿le dijiste que no? así me gusta! you said no? good for you!; así mismo asimismo; así nomás (AmL) just like that; hace los deberes así nomás he dashes his homework off any which way (AmE) o (BrE) any old how; así o asá (fam): puedes ponerlo así o asá (fam) you can put it any way you like; así pues so; así que ( por lo tanto) so; ( en cuanto) as soon as; así que te casas! so, you're getting married...; así sea (Relig) amen; así y todo even so; no así: se mostraron muy satisfechos. No así los Vives, que... they were very pleased, unlike the Vives, who...; o así: tendrá 30 años o así he must be about 30; cien al mes o así around a hundred a month; por así decirlo — so to speak
así + subj: lo encontraré, así se esconda en el fin del mundo I'll find him, no matter where he tries to hide; no pagaré así me encarcelen — I won't pay even if they put me in prison
* * *= thereby, like that, like this.Ex: To help eliminate false drops, and thereby improve precision, certain devices can be employed at the indexing stage.
Ex: I love movies like that -- where slowly, gradually, bit by bit, all the characters realize that the villain was really disastrously mendacious and criminal.Ex: And as small as Iowa as, I think something like this can have a far larger effect than you might realize if you live in a large industrial area.* algo así como = something like.* así como = as, as well as.* así como así = just like that.* así como... de igual modo... = just as... so....* así de improviso = off-hand [offhand].* así de pronto = off-hand [offhand].* así es = that's how it is.* así es como = this is how.* así es como es = that's how it is.* así me maten = for the life of me.* así pues = as such, thus.* así sea = amen.* así son las cosas = that's they way things are.* aún así = even so.* como siga así = at this rate.* conocérsele así por = get + Posesivo + name from.* continuar así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* denominado así = so named.* denominarse así = be so called.* denominarse así por = get + Posesivo + name from.* esto es así = this is the case.* las cosas no pasan así como así = everything happens for a reason (and a purpose).* las cosas no pasan (así) porque sí = everything happens for a reason (and a purpose).* la vida es así = life's like that.* llamado así = so named.* llamarse así = be so called.* llamarse así por = get + Posesivo + name from.* no ser así ya = be no longer the case.* o algo así = or something of that sort, or something to that effect, or something of that nature.* para que esto sea así = for this to be the case.* por decirlo así = so to speak, in a manner of speaking.* seguir así = keep + it up, keep up + the good work, keep up + the great work.* seguir haciéndolo así = keep up + the good work.* seguir trabajando así = keep up + the good work.* ser así = be the case (with), be just like that.* si así lo desean = should they so wish.* si es así = if so, if this is the case.* si no es así = if this is not the case.* si no fuera así = if it were not.* si sigue así = at this rate.* tanto es así que = so much so that.* visto así = viewed in this light.* y así sucesivamente = and so on, and so on....* * *así1like thatno discutan por una tontería así don't argue over a silly thing like thatsi es así te pido disculpas if that's the case, I'm sorryyo soy así ¿qué voy a hacer? that's the way I am, I can't help itanda, no seas así, préstamelo come on, don't be like that, lend it to measí es la vida ( fr hecha); that's lifees un tanto así de hojas it's about that many pagesesperamos horas ¿no es así? we waited for hours, didn't we?estaba contento, tan es así que no quería volver a casa he was happy, so much so that he didn't want to return homeasí2A(de este/ese modo): no le hables así a tu padre don't talk to your father like that¿por qué me tratas así? why are you treating me like this?la ayudó un profesional — ¡así cualquiera! she got help from a professional — anyone can do it with that kind of help! o ( colloq hum) that's cheating!¿así me agradeces lo que hago por ti? is this how you thank me o is this the thanks I get for everything I do for you?lo hice muy rápido — ¡y así te quedó! I did it very quickly — yes, it shows o yes, it looks like it!no te pongas así, no es para tanto don't get so worked up, it's not that badle voy a regalar dinero, así él se puede comprar lo que quiera I'll give him some money, that way he can buy whatever he wants¿eres `el Rubio'? — así me llaman are you `el Rubio'? — that's what people call me¿lo perdieron todo? — así es you mean they lost everything? — that's right¿está bien así o quieres más? is that enough, or do you want some more?¿fue así cómo ocurrió? is that how it happened?y así sucesivamente and so on¿dimitió? — así como lo oyes you mean he resigned? — believe it or not, yesB así de + ADJ/ ADV:se enfría y se sirve ¡así de fácil! allow to cool and serve, it's as easy as thatdebe ser así de grueso it must be about this thick¿así de egoísta me crees? do you think I'm that selfish?C (expresando deseo) así + SUBJ:así se muera I hope she drops dead!D ( en locs):¿te gusta? — así así do you like it? — so-so o it's OKasí como: así como el mayor trabaja mucho, el pequeño es un vago while o whereas the older boy works very hard, the younger one is really lazyasí como es con el dinero es con el afecto: mezquino he's (just) as mean with his affection as he is with his moneyasí como en verano el clima es agradable, en invierno te mueres de frío the weather's very pleasant in summer but, by the same token, in winter you freeze to deathpor su módico precio así como por su calidad both for its low price and its high qualityasí como él insiste, tampoco ella ceja the more he insists, the more she refuses to back downtodos sus familiares, así como algunos amigos, estuvieron presentes his whole family was there, and a few friends as wellhágase tu voluntad así en la Tierra como en el Cielo Thy will be done on earth as it is in Heavenasí como así just like thatgasta el dinero así como así he spends money just like that o as if it meant nothing to him¡así me gusta! ( fr hecha); that's what I like to see!¿le dijiste que no? ¡así me gusta! you said no? good for you!a ella no la vas a convencer así nomás you're not going to persuade her that easily o just like thatasí o asá or asao ( fam): puedes ponerlo así o asá or asao, a mí no me importa ( fam); you can put it any way you like, I don't careasí pues sono me gustaba el trabajo; así pues, decidí dejarlo I didn't like the job, so I decided to give it upesto no es asunto tuyo, así que no te metas this has nothing to do with you, so mind your own business¡así que te casas! so, you're getting married …descanse en paz — así sea rest in peace — Amenasí y todo even sotiene dos empleos y así y todo no le alcanza el dinero she has two jobs and even then she can't manage on the money she earnsno así: se mostraron muy satisfechos. No así los Vives, que no hicieron más que quejarse they were very pleased, unlike the Vives, who did nothing but complain o they were very pleased. The Vives, on the other hand did nothing but complain o they were very pleased. Not so the Vives, who did nothing but complaino así: tendrá 30 años o así he must be about 30gana unas cien mil al mes o así she earns around a hundred thousand a monthpor así decirlo so to speakasí3(aunque) así + SUBJ:lo encontraré, así se esconda en el fin del mundo I'll find him, no matter where he tries to hideno pagaré así me encarcelen I won't pay even if they put me in prison* * *
Del verbo asir: ( conjugate asir)
así es:
1ª persona singular (yo) pretérito indicativo
Multiple Entries:
asir
así
asir ( conjugate asir) verbo transitivo (liter) to seize, grasp;
así a algn de or por algo:◊ la asió de un brazo he seized o grasped her arm
asirse verbo pronominal (liter) asíse de or a algo: se asió a la cuerda she grabbed (hold of) o seized the rope;
caminaban asidos de la mano they walked hand in hand
así 1 adjetivo invariable
like that;
no seas así don't be like that;
con gente así yo no me meto I don't mix with people like that;
yo soy así that's the way I am;
así es la vida (fr hecha) that's life;
es un tanto así de hojas it's about that many pages;
esperamos horas ¿no es así? we waited for hours, didn't we?;
tanto es así que … so much so that …
así 2 adverbio
1 ( de este modo) like this;
( de ese modo) like that;◊ ¿por qué me tratas así? why are you treating me like this?;
no le hables así don't talk to him like that;
¡así cualquiera! that's cheating! (colloq &
hum);
no te pongas así don't get so worked up;
así me podré comprar lo que quiera that way I'll be able to buy whatever I want;
así es that's right;
¿está bien así o quieres más? is that enough, or do you want some more?;
y así sucesivamente and so on
2◊ ¡así de fácil! it's as easy as that;
así de alto/grueso this high/thick
3 ( en locs)
así como así just like that;
¡así me gusta! (fr hecha) that's what I like to see!;
así nomás (AmL) just like that;
así pues so;
así que ( por lo tanto) so;
así y todo even so;
por así decirlo so to speak
asir verbo transitivo to grasp, seize
así
I adverbio
1 (de este modo) like this o that, this way: hazlo así, do it this way
es así de grande/alto, it is this big/tall
buscábamos algo así, we were looking for something like this o that
usted es bombero, ¿no es así?, you are a fireman, aren't you?
así así, so-so 2 estaremos de vuelta a las diez o así, we'll come back around ten o'clock
la casa tiene quince años o así, the house is fifteen years old or so
II conj así pasa lo que pasa, (por eso) that's why those things happen
así tenga que..., (aunque) even if I have to...
III excl (¡ojalá!) ¡así te rompas la crisma!, I hope you break your neck!
♦ Locuciones: así como, just as: así como Juan me parece adorable, no soporto a su hermana, just as I think Juan is adorable, I can't stand his sister
así pues, so
así que..., so...
' así' also found in these entries:
Spanish:
algo
- atizar
- aturullarse
- aun
- botepronto
- consentir
- de
- decir
- derecha
- derecho
- desahogarse
- desalmada
- desalmado
- destrozar
- disponer
- empujar
- escarmentar
- estar
- excitarse
- generalizar
- hilaridad
- impertinencia
- misma
- mismo
- necesaria
- necesario
- niñería
- no
- ojo
- panza
- pequeña
- pequeño
- por
- primera
- primero
- rezar
- resistir
- sic
- sucesivamente
- ver
- agradecer
- alguno
- atención
- autorizar
- avergonzar
- bien
- como
- conforme
- continuar
- cosa
English:
after
- as
- bull
- change over
- even
- forecast
- forth
- if
- inclined
- keep up
- lie down
- life
- like
- lot
- manner
- name
- offhand
- on
- outrank
- phrase
- rig
- same
- seem
- so
- so-so
- sort
- speak
- still
- such
- that
- then
- this
- thus
- way
- will
- bargain
- bring
- case
- do
- easy
- find
- get
- go
- instead
- kind
- pain
- stick
- take
- there
- want
* * *♦ adv[de este modo] this way, like this; [de ese modo] that way, like that;ellos lo hicieron así they did it this way;así es la vida that's life;yo soy así that's just the way I am;¿así me agradeces todo lo que he hecho por ti? is this how you thank me for everything I've done for you?;así no vamos a ninguna parte we're not getting anywhere like this o this way;¿eso le dijo? – así, como te lo cuento did she really say that to him? – (yes) indeed, those were her very words;así así [no muy bien] so-so;¿cómo te ha ido el examen? – así así how did the exam go? – so-so;algo así [algo parecido] something like that;tiene seis años o algo así she is six years old or something like that;algo así como [algo igual a] something like;el apartamento les ha costado algo así como 20 millones the Br flat o US apartment cost them something like 20 million;así como [también] as well as;[tal como] just as;las inundaciones, así como la sequía, son catástrofes naturales both floods and droughts are natural disasters;así como para los idiomas no vale, para las relaciones públicas nadie la supera whilst she may be no good at languages, there is no one better at public relations;así como así [como si nada] as if it were nothing;[irreflexivamente] lightly; [de cualquier manera] any old how;¡no puedes marcharte así como así! you can't leave just like that!;así cualquiera gana anyone could win that way o like that;subimos hasta la cumbre en teleférico – ¡así cualquiera! we reached the summit by cable car – anyone could do that!;así de… so…;no seas así de celoso don't be so jealous;era así de largo it was this/that long;es así de fácil it's as easy as that;no hace nada de ejercicio – así de gordo está he doesn't do any exercise – it's no wonder he's so fat;Irónicome ha costado muy barato – así de bueno será it was very cheap – don't expect it to be any good, then;así es/fue como… that is/was how…;así es [para asentir] that is correct, yes;¡así me gusta! that's what I like (to see)!;¡así me gusta, sigue trabajando duro! excellent, keep up the hard work!, that's what I like to see, keep up the hard work!;Famasí o asá either way, one way or the other;el abrigo le quedaba pequeño, así es que se compró otro the coat was too small for her, so she bought another one;así sea so be it;Espasí y todo even so;se ha estado medicando mucho tiempo y, así y todo, no se encuentra bien he's been taking medication for some time and even so he's no better;aun así even so;o así [más o menos] or so, or something like that;y así thus, and so;y así sucesivamente and so on, and so forth;y así todos los días and the same thing happens day after day♦ conj1. [aunque] even if;te encontraré así tenga que recorrer todas las calles de la ciudad I'll find you even if I have to look in every street in the city2. Am [aun si] even if;no nos lo dirá, así le paguemos he won't tell us, even if we pay him♦ adj inv[como éste] like this; [como ése] like that;no seas así don't be like that;con un coche así no se puede ir muy lejos you can't go very far with a car like this one;una situación así es muy peligrosa such a situation is very dangerous♦ interjI hope…;¡así no vuelva nunca! I hope he never comes back!;¡así te parta un rayo! drop dead!♦ así pues loc conjso, therefore;no firmaron el tratado, así pues la guerra era inevitable they didn't sign the treaty, so war became inevitable♦ así que loc conj[de modo que] so;la película empieza dentro de media hora, así que no te entretengas the movie o Br film starts in half an hour, so don't be long;¿así que te vas a presentar candidato? so you're going to stand as a candidate, are you?♦ así que loc adv[tan pronto como] as soon as;así que tengamos los resultados del análisis, le citaremos para la visita as soon as we have the results of the test we'll make an appointment for you* * *I advasí de grande this big;así o asá this way or that (way)una cosa así a thing like that, something like that;soy así (yo) that’s how I am;una casa así a house like that;así es that’s right;así no más S.Am. just like that;así como así just like that;así así so-soII conj:así y todo even so;así pues so;así que so;así (es) que so that’s how, so that’s why;¿así que no vienes? so you’re not coming?;tanto es así, que … and (as a result) …;… tanto es así, que varias estaciones han cerrado … and (as a result) a number of stations are closed* * *así adv1) : like this, like that2) : so, thusasí sea: so be it3)así de : so, about souna caja así de grande: a box about so big4)así que : so, therefore5)así como : as well as6)así así : so-so, fairasí adj: such, such aun talento así es inestimable: a talent like that is pricelessasí conjaunque: even if, even thoughno irá, así le paguen: he won't go, even if they pay him* * *así adv1. (de esta manera) like this / this way2. (de esa manera) like that / that wayasí, así so soasí de... this...¡así que te vas! so you're going, are you? -
16 que
conj.1 that.es importante que me escuches it's important that you listen to meque haya pérdidas no es un problema insuperable the fact that we've suffered losses isn't an insurmountable problem2 that.me ha confesado que me quiere he has told me that he loves me3 than.es más rápido que tú he's quicker than youantes morir que vivir la guerra I'd rather die than live through a war4 that (expresa consecuencia).tanto me lo pidió que se lo di he asked me for it so insistently that I gave it to him5 so (that).ven aquí que te vea come over here so (that) I can see you6 that (expresa deseo).quiero que lo hagas I want you to do itespero que te diviertas I hope (that) you have fun7 if.que no quieres hacerlo, pues no pasa nada it doesn't matter if you don't want to do it8 or.quieras que no, harás lo que yo mando you'll do what I tell you, whether you like it or notpron.1 who, that (person).la mujer que me saluda the woman (who o that is) waving to meel que me lo compró the one who bought it from mela moto que me gusta the motorbike (that) I likeel hombre, que decía llamarse Simón, era bastante sospechoso the man, who said he was called Simón, seemed rather suspiciousel que más y el que menos every last one of us, all of us without exception2 who, whom (person).el hombre que conociste ayer the man (who o whom) you met yesterdayla persona/el lugar que estás buscando the person/the place you're looking forese libro es el que me quiero comprar that book is the one (that o which) I want to buy* * *1 that2 (en comparaciones) than3 (deseo, mandato)■ ¡que esperes un momento! wait a moment!■ ¡que te diviertas! enjoy yourself!4 (duda, extrañeza)■ ¿que no te hicieron pagar nada? (you say) they didn't make you pay anything?5 (causal, consecutiva)■ ¡arriba, que ya son las ocho! get up, it's eight o'clock!6 (tanto si... como si...) whether... or not...■ que llueva que no llueva, iremos de excursión whether it rains or not, we're going on a trip7 (reiterativo) and8 (final) so that9 familiar (condicional) if■ que te gusta, te lo quedas; que no te gusta, lo cambias if you like it, keep it; if you don't, you can change it10 que no (adversativa) not■ justicia pido, que no gracia I want justice, not mercy\¿a que no? / ¿a que sí? right?, isn't that right?¿a que no...? I bet you can't...!¡con lo que...! you know how much...■ ¡con lo que le gusta el queso y se lo han prohibido! you know how much he likes cheese, and now he's not allowed to have any!que si esto que si lo otro what with one thing and the other■ que si esto, que si lo otro, total que no lo ha traído what with one thing and another, in the end he didn't bring it■ hace un frío que para qué it's really cold, it's so cold, it's freezing coldque yo sepa as far as I knowyo que tú... if I were you...————————1 (sujeto, persona) who, that; (cosa) that, which■ este árbol, que parecía muerto en invierno, está rebrotando this tree, which looked dead in winter, is sprouting2 (complemento, persona) whom, who; (cosa) that, which■ la pistola con que le hirieron era nuestra the gun with which he was wounded was ours, the gun he was wounded with was ours4 def art + que the one which, the one that* * *1. pron.1) that2) who3) which4) whom2. conj.1) that, than2) let* * *IPRON REL1) [refiriéndose a personas]a) [como sujeto] who, thatel hombre que vino ayer — the man who o that came yesterday
b) [como complemento: a menudo se omite] that2) [refiriéndose a cosas]a) [como sujeto] that, whichla película que ganó el premio — the film that o which won the award
b) [como complemento: a menudo se omite] that, whichel coche que compré — the car (that o which) I bought
el libro del que te hablé — the book (that o which) I spoke to you about
el día que ella nació — the day (when o that) she was born
la cama en que pasé la noche — the bed in which I spent the night, the bed I spent the night in
3)4)IICONJ1) [en subordinada sustantiva: a menudo se omite]a) + indic thatb) + subjun thatc)claro 2., 4)2) [en comparaciones]•
eres igual que mi padre — you're just like my father•
más que — more than•
menos que — less than•
prefiero estar aquí que en mi casa — I'd rather be here than at home•
yo que tú — if I were youyo que tú, iría — I'd go, if I were you
3) [expresando resultado]a) [a menudo se omite] that•
tan... que, es tan grande que no lo puedo levantar — it's so big (that) I can't lift it•
tanto... que, las manos le temblaban tanto que apenas podía escribir — her hands were shaking so much (that) she could hardly writeb)bendición 2), primor 2)4) [expresando causa]llévate un paraguas, que está lloviendo — take an umbrella, it's raining
no lo derroches, que es muy caro — don't waste it, it's very expensive
¡vamos, que cierro! — come on now, I'm closing!
¡cuidado, que te caes! — careful or you'll fall!, mind you don't fall!
¡suélteme, que voy a gritar! — let go or I'll scream!
5) [expresando reiteración o insistencia]•
¡que sí!, -es verde -¡que no! -¡que sí! — "it's green" - "no it isn't!" - "yes it is!"-no funciona -que sí, es que lo haces mal — "it doesn't work" - "yes it does, you're just doing it wrong"
6) [sin antecedente expreso]a) [expresando mandato]¡que lo haga él! — let him do it!, he can do it himself!
¡que entre! — send him in!, let him come in!
b) [expresando deseo]¡que venga pronto! — let's hope he comes soon!
¡que te mejores! — get well soon!
¡que os guste la película! — enjoy the film!
c) [expresando sorpresa]¿que no estabas allí? — (are you telling me) you weren't there?
7)• el que — + subjun (=el hecho de que) the fact that
el que quiera estar con su madre es natural — it is natural (that) he should want to be with his mother
* * *I1) (introduciendo complemento, sujeto)a)que + INDIC — that
¿cuántos años crees que tiene? — how old do you think she is?
eso de que estaba enfermo es mentira — (fam) this business about him being ill is a lie
b)que + SUBJ: quiero que vengas I want you to come; lamento que no puedas quedarte I'm sorry (that) you can't stay; dice que no vayas she says you're not to go; ve a que te ayude tu padre go and get your father to help you; (el) que sea el jefe no significa... just because he's the boss doesn't mean...; es importante que quede claro it's important that it should be clear; sería una lástima que no vinieras — it would be a shame if you didn't come
c)es que: es que hoy no voy a poder I'm afraid (that) I won't be able to today; es que no tengo dinero the trouble is I don't have any money; ¿es que eres sordo? — are you deaf or something?
2)a) ( en expresiones de deseo)que te calles! — shut up! (colloq)
¿que se casa? — she's getting married?
¿cómo que no vas a ir? — what do you mean, you're not going?
3) ( uso enfático)a) ( reafirmando algo)que no, que no voy! — no! I'm not going!
que sueltes, te digo! — I said, let go!
¿que dónde estaba? pues aquí — where was I? right here
¿que cómo me llamo? — what's my name?
c) ( indicando persistencia)4)a) ( introduciendo una razón)escóndete, que te van a ver — hide or they'll see you
ven, que te peino — come here and let me comb your hair
b) ( introduciendo una consecuencia) that5) ( en comparaciones)6) (fam) ( en oraciones condicionales) ifII1) ( refiriéndose a personas)a) (sujeto) wholos que viajan, que esperen aquí — those who are traveling, wait here
es la/el que manda aquí — she's/he's the one who gives the orders here
las chicas que entrevistamos — the girls (that o who) we interviewed
el paciente del que te hablé — the patient (that o who) I spoke to you about
2) (refiriéndose a cosas, asuntos, etc)a) (sujeto) that, whichla pieza que se rompió — the part that o which broke
el disco que le regalé — the record (which o that) I gave her
la forma/el lugar en que ocurrió — the way/the place (in which) it happened
* * *= than, what, which, which, who, that.Ex. A synthetic scheme needs less categories or headings than an equivalent enumerative scheme.Ex. Before examining the two main means of constructing classification schedules it is as well to consider what the objective of the designer of a classification scheme should be.Ex. There are a number of features of a catalogue or index which benefit from some standardisation.Ex. There are a number of features of a catalogue or index which benefit from some standardisation.Ex. This started in 1980, and has around forty members who receive some support to cover telephone charges.Ex. The (F) operator specifies that terms must be in the same field of the same record, in any order.----* ¿para qué sirve... ? = what's the use of... ?.* ¿qué sentido tiene = what is/was the point of...?.* dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.* dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours.* de los que = whereof.* de qué se trata = what it's all about.* el problema no es el qué, sino el cómo = the devil (is/lives) in the details.* el que = the one.* el que no se aventura no cruza el mar = nothing ventured, nothing gained.* en qué momento = at what point.* en qué punto = at what point.* hasta qué punto = the extent to which.* la que = the one.* lo que es más = what's more.* más... que... = more... than....* menos... que... = less... than....* no saber qué hacer = be at a nonplus.* o qué sé yo = or whatever.* por qué = why.* puesto que = for.* que abarca = girdling.* que actúa de apoyo = supporting.* que actúa de soporte = supporting.* que afecta a = surrounding.* que afecta a toda la empresa = enterprise-wide.* que afecta a toda la sociedad = culture-wide.* que afecta a todas las culturas = culture-wide.* que afecta a varias generaciones = cross-generational.* que ahorran dinero = dollar-saving.* que amplia los horizontes = expansive.* que apoya moralmente = supportive.* que aquí presentamos = present.* que arde lentamente = smouldering [smoldering, -USA].* que atraviesa la ciudad = cross-town.* que avanza lentamente = crawling.* que avanza rápidamente = fast-moving, fast-developing.* que ayuda a recordar = memory-jogging.* que ayuda a refrescar la memoria = memory-jogging.* que baja los humos = humbling.* que bate todos los récords = record breaking.* que bota bien = bouncy [bouncier -comp., bounciest -sup.].* que busca el beneficio propio = self-serving.* que cambia con el tiempo = ever-changing [ever changing], time-variant, ever-shifting.* que cambia la vida = life-changing, life-altering.* que cambia rápidamente = rapid-fire.* que combina diferentes enseñanzas = multi-track [multitrack].* que combina diferentes tipos de recursos = multi-source [multi source].* que concede becas = grant-making.* que concede subsidios = grant-making.* que concierne a = surrounding.* que confiere cierto estatus social = status-conferring.* que confunde = confounding.* que conlleva = attendant, associated with.* que conserva su encanto natural = unspoilt [unspoiled, -USA].* que conserva su estado natural = unspoilt [unspoiled, -USA].* que consta de tres puntos = three-point.* que constituye un reto = challenging.* que consume mucha CPU = CPU intensive.* que consume mucha energía = energy-intensive, power-hungry.* que consume tiempo = time-consuming [time consuming].* que contengan los caracteres = hit by.* que contiene = therein.* que contiene muchas imágenes = image intensive.* que contribuye a la predisposición = predisposing.* que coocurre = co-occurring.* que corroe por dentro = gnawing.* que crea adicción = addictive.* que crea hábito = addictive.* que crece despacio = slowly growing.* que crece hacia dentro = ingrown.* que cruza fronteras = boundary spanning.* que cubre hasta la rodilla = knee deep.* que cubre hasta los tobillos = ankle deep.* que cubre todo el cuerpo = head to toe.* que cuelga = hanging.* que cumple los requisitos = qualifying.* que da agua = leaking, leaky [leakier -comp., leakiest -sup].* que da miedo = scary [scarier -comp., scariest -sup.].* que da que pensar = sobering.* que da susto = scary [scarier -comp., scariest -sup.].* que da vida = life-giving.* que deja mucho al azar = hit-or-miss.* ¿qué demonios...? = what on (this) earth...?.* ¿qué demonios...? = What the heck...?.* que demuestra desequilibrio de carácter = off-balance.* que depende del tiempo = time-dependent.* que desee(n) = of + Posesivo + choice, of + Posesivo + choosing.* que desempata = tie-breaking [tiebreaking].* ¿qué diablos...? = Heck!, What the heck...?.* que diferencia entre mayúscula y minúscula = case-sensitive.* que distingue entre mayúscula y minúscula = case-sensitive.* que distrae la atención = distracting.* que dura todo el año = year-round.* que el agua disuelve = water-fugitive.* ¿qué elegir? = which way to go?.* que encompasa = girdling.* que entran en juego = at play.* que era común anteriormente = once-common.* qué es cada cosa = what is what.* que escapan a + Posesivo + control = beyond + Posesivo + control.* que escuece = itchy [itchier -comp., itchiest -sup.].* que espera demasiado = over expectant.* que está creciendo = growing.* que está en constante evolución = ever-evolving.* que están apareciendo = emerging.* que estrope el paisaje = eyesore.* que exalta los ánimos = inflammatory.* que excede + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que expresa dos puntos de vista opuestos = bipolar [bi-polar].* que falta = missing.* que faltan = wanting.* que florece en primavera = spring-flowering.* ¡qué follón! = what a palaver!.* que fomenta = conducive (to).* que forma parte de la cultura = culturally-embedded.* que fue = one-time.* que fue común antes = once-common.* que fuera = once.* que fuerza los músculos = muscle-straining.* que funciona = working.* que funciona a base de órdenes = command-driven.* que funciona con electricidad = electrically-powered, electrically-operated.* que funciona con energía eólica = wind-powered.* que funciona con monedas = coin-operated, coin-op.* que funciona con pilas = battery-operated, battery-powered.* que funciona con vapor = steam-powered.* que funciona manualmente = manually operated.* ¡que gane el mejor! = may the best man win!, may the best man win!.* que genera polémica = confrontational.* que gotea = leaky [leakier -comp., leakiest -sup], leaking.* que guarde relación con = in keeping with.* que habla bien = elocuted.* que habla en voz baja = quietly spoken.* que hace entrar en calor = warming, warming.* que hace época = epoch-making.* que hace historia = history-making.* que hace la boca agua = mouth-watering.* qué hacer con (algo) = disposition, disposition.* que hacer reflexionar = provocative of.* ¿Qué ha dicho? = I beg your pardon?.* que ha sobrevivido = surviving.* que hay que dar muchas vueltas = circuitous.* que hay que dedicarle mucho tiempo = time-intensive.* que hizo época = epochal.* que huele a lugar cerrado = fusty.* que incita a la reflexión = provocative of.* que induce a confusión = confounding.* que intervienen = at play.* que intimida = forbidding.* que invita a la reflexión = thought-provoking.* ¡qué jaleo! = what a palaver!.* ¡qué lástima! = what a pity!, what a pity!.* que le afecta a todo = crosscutting [cross cutting].* que le gusta arriesgarse = risk-taking.* que le gusta la mecánica = mechanically minded.* que le presta gran importancia a la cultura = culture-conscious.* que levanta el ánimo = uplifting.* que levanta el espíritu = uplifting.* ¡qué lío! = what a palaver!.* que llega = incoming.* que llega hasta la cintura = waist high, waist deep, waist length.* que llega hasta los hombres = shoulder-length.* que lleva tiempo en cartelera = long-running.* que lo abarca todo = all-embracing.* que lo hace uno mismo = do-it-yourself (DIY).* que lo incluye todo = all-embracing.* que marca época = landmark.* que marca un hito = epoch-making.* qué más = what else.* qué me dices de... = what about....* que mejora el estatus social = status-enhancing.* que mejora la calidad de vida = life-enhancing.* que merece la pena = worthwhile.* que mezcla sensaciones = synesthetic, cross-sensory.* que mira al sur = south facing.* que nace de = born out of.* ¿qué narices...? = What the heck...?.* que necesita bastante dedicación de personal = labour-intensive [labour intensive], staff-intensive [staff intensive].* que necesita bastante mano de obra = labour-intensive [labour intensive].* que necesita de un trabajo intelectual previo = knowledge-intensive.* que necesita la información = information-dependent.* que ni ama ni es amado = loveless.* que no absorbe el agua o la humedad = non-hygroscopic.* que no admite reserva = unreserved.* que no ajusta bien = ill-fitting.* que no aparece en primer lugar = nonfirst [non-first].* que no ayuda a distinguir = nondistinctive.* que no causa dolor = painless.* que no cierra bien = leaky [leakier -comp., leakiest -sup], leaking.* que no conduce a nada = circuitous.* que no cuadra = unreconciled.* que no da más de sí = overstretched.* que no daña el medio ambiente = environmentally friendly, environmentally sound, eco-friendly.* que no desaparece = lingering.* que no es de fiar = untrustworthy.* que no es de la India = non-Indic.* que no es libro de texto = non-textbook.* que no está en papel = non-paper [non paper].* que no es texto = non-text.* que no excluye otras posibilidades = non-exclusive.* que no fuma = non-smoking.* que no haya noticias es buena señal = no news is good news.* que no llama la atención = inconspicuous.* que no ofrece doctorado = non-doctoral granting.* que no perdona = unforgiving.* que no perjudica el medio ambiente = environmentally friendly, environmentally sound.* que no perjudica el medio ambiente = eco-friendly.* que no pertenece a una confesión religiosa concreta = nondenominational [non-denominational].* que no pertenece a un sindicato = non-unionised.* que no posee ninguna conexión = disjoint.* que no queda bien = ill-fitting.* que no recibe enseñanza formal = out-of-school.* que no representa reto = unchallenging.* que no sea(n) = other than.* que no se hace añicos = shatterproof.* que no se ha cuestionado = unquestioned, unscrutinised [unscrutinized, -USA].* que no se ha puesto en duda = unquestioned, unscrutinised [unscrutinized, -USA].* que no se le puede dar un nombre = unnameable.* que no se puede comparar = incomparable.* que no se puede conseguir = unobtainable.* que no se puede entregar = undeliverable.* que no se puede hacer cumplir = unenforceable.* que no se puede identificar con un término = unnameable.* que no se puede sacar en préstamo = non-circulating [noncirculating].* que no se puede uno perder = unmissable.* que no se rompe en mil pedazos = shatterproof.* que no se utiliza = unused.* que nos rodea = ambient.* que no tiene compensación = non-compensatory [noncompensatory].* que no tienen que rendir cuentas a nadie = unaccountable.* que no tiene precio = priceless.* que no tiene que ver con el tema debatido = off-topic.* que no viene a cuento = off-topic.* que obstruye = obstructive.* que ocupa la mejor posición = best-positioned.* que ocupa mucho espacio = space-consuming.* que ocupa poco espacio = space-saving.* que ocupa un puesto de mayor responsabilidad = senior.* ¿qué ocurre si... ? = what if... ?.* qué otra cosa = what else.* que padece de cólicos = colicky newborn.* que padece de peritonitis = peritonitic.* ¡qué palabras son esas! = watch your language!.* que parece dudoso = dubious-sounding.* que parece sospechoso = dubious-sounding.* que participan = at play.* ¿Qué pasa? = What's up?, What's up?.* que pasaba = passing.* que pasa de + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que pasa desapercibido = inconspicuous, unobserved.* que pasa inadvertido = inconspicuous.* ¿qué pasará a continuación? = What's next?, What's next?, What next?, What next?.* que pase lo que tenga que pasar = que sera sera, whatever will be, will be, what's meant to be, will be.* que pela = piping hot, baking hot.* que perdura = lingering.* que permite desarrollar menús de consulta = menu-making.* que pica = itchy [itchier -comp., itchiest -sup.].* que pierde agua = leaking, leaky [leakier -comp., leakiest -sup].* que pincha = stubbly [stubblier -comp., stubbliest -sup.].* qué poco común = how odd.* que pone a Uno en su sitio = humbling.* que pone la vida en peligro = life threatening.* que pone obstáculos = obstructive.* que prefiere(n) = of + Posesivo + choosing, of + Posesivo + choice.* que procede del exterior = inbound.* que produce ansiedad = anxiety-producing.* que progresa rápidamente = fast-moving.* que + Pronombre + recordar = to the best of + Posesivo + recollection.* que puede causar detención = arrestable.* que puede demostrarse = demonstrably.* que puede salir en préstamo = loanable.* que puede ser apilado = stacking.* que puede ser usado a través de la web = web-compliant.* que puede volver a cerrarse herméticamente = resealable.* que queda = left-over [left over], surviving.* que queda mal = ill-fitting.* que quede entre nosotros = between you and me, between ourselves.* que quiere(n) = of + Posesivo + choosing, of + Posesivo + choice.* ¡qué raro! = how strange!.* que raya = jarring.* que rebota bien = bouncy [bouncier -comp., bounciest -sup.].* que reduce el estrés = stress-reducing.* que resulta irreconocible = out of all recognition.* que retiene el calor = heat absorbing.* que reúne las condiciones = qualified.* que rodea = surrounding.* ¡qué rollo macabeo! = what a palaver!.* que rompe la armonía = eyesore.* que sabe lo que = who knows what.* que sale de = off.* que se abrocha por atrás = back-buttoning.* que se acerca = oncoming.* que se acumula = accruable.* que se alaba a uno mismo = self-congratulatory.* que se alquila = rentable.* que se aproxima = oncoming.* que se atiene a una norma = compliant (with).* que se autoperpetúa = self-perpetuating.* que se avecina = oncoming.* que se carga por la boca = muzzle-loading.* que se coloca en lo alto del televisor = set-top.* que se compra = priced.* que se concede en función de las necesidades económicas = means-tested.* que se congratula a sí mismo = self-congratulating.* que se contradice a sí mismo = self-contradicting.* que se cuentan por millones = numbered in millions.* que se denomina a si mismo = self-proclaimed.* que se derrama = overflowing.* que se derrite en la boca = mellow [mellower -comp., mellowest -sup.].* que se desarrollan = at play.* que se descompone en migajas = crumby.* que se desmenuza fácilmente = crumbly [crumblier -comp., crumbliest -sup.].* que se desmigaja fácilmente = crumbly [crumblier -comp., crumbliest -sup.].* que se encuentra en la naturaleza = naturally-occurring.* que se enrolla = roll-up [rollup].* que se entrecruzan = intertwined.* que se está desarrollando = evolving.* que se está descascarillando = flaking.* que se está desintegrando = crumbling, disintegrating.* que se está examinando = under review.* que se está hundiendo = sinking.* que se está investigando = under investigation.* que se está pelando = flaking.* que se explica por sí mismo = self-explanatory [self explanatory/selfexplanatory].* que se expresa bien = articulate.* que se gestiona a sí mismo = self-managed.* que se guía por sí mismo = self-guiding.* que se inicie la contienda = let battle commence.* que se le puede dar un nombre = nameable.* que se lleva gestando hace tiempo = long-simmering.* (que se menciona) a continuación = below.* que se necesita urgentemente = sorely needed.* que se organiza a sí mismo = self-organising [self-organizing, -USA].* que se percibe desde hace mucho tiempo = long-felt.* que se piensa = perceived.* que se puede aplicar a rajatabla = hard and fast, ironclad [iron-clad].* que se puede arreglar = fixable.* que se puede buscar = searchable.* que se puede cambiar de tamaño = resizeable [re-sizeable].* que se puede clasificar = classifiable.* que se puede compartir = shareable.* que se puede conocer = knowable.* que se puede consultar = queriable.* que se puede contestar = answerable.* que se puede copiar = downloadable.* que se puede distribuir = redistributable.* que se puede enviar = deliverable.* que se puede escuchar = playable.* que se puede especificar = specifiable.* que se puede evitar = avoidable.* que se puede hacer cumplir = enforceable.* que se puede identicar con un término = nameable.* que se puede imprimir = printable.* que se puede lavar con lejía = bleachable.* que se puede obtener = obtainable.* que se puede quitar = detachable, removable.* que se puede reservar = bookable.* que se puede responder = answerable.* que se puede separar = detachable.* que se recuerde = in living memory.* que se repite = repetitious.* que se repite una y otra vez = recurring.* que se solapan = overlapping.* que se toma las cosas con calma = laid-back.* que se vende = priced.* que siempre va a la última moda = fashion-conscious.* que sienta precedente = landmark.* que sigue = ensuing.* que sigue la última moda = fashion-conscious.* que sigue una norma = compliant (with).* que siguió = ensuing.* ¿qué si no...? = what else but...?.* que sobrepasa + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que sobresale = protruding.* que sólo se hace una vez = once-off.* que suena = ringing.* ¡Qué suerte! = What luck!, What luck!.* que supone = associated with.* que surge de = born out of.* qué te parece que... = what about....* que tiene el cenizo = jinxed.* que tiene el gafe = jinxed.* que tiene lugar una vez a la semana = once-weekly.* que tiene precio = priced.* que tiene sentido = meaningful.* que trabaja desde casa = home-based.* que trabajan para él = in its employ.* que transmite información = information-bearing.* que trata de = surrounding.* que tuvo lugar a continuación = ensuing.* que uno sigue a su propio ritmo = self-paced, self-guided.* que usa el estándar MIME = MIME-compliant.* que utiliza el tiempo como variable = time-dependent.* que utiliza muchos recursos = resource-intensive.* que vale la pena = worthwhile.* que van dirigidos hacia el exterior = outbound.* ¡qué verdad que es! = how true!.* que viene = incoming, next + Expresión Temporal.* que viene de largo = long-running.* que viene el lobo = crying wolf.* que vuela bajo = low-flying.* ¡que + Pronombre + zurcir! = be damned!.* quién sabe lo que = who knows what.* quién sabe qué = who knows what.* sin importar qué = no matter what/which.* sin saber qué decir = nonplussed [nonplused].* tal que = such that.* un no sé qué = a je ne sais quoi.* ¿Y ahora qué? = What's next?, What next?.* ya que = for, in that.* y Dios sabe qué más = and Heaven knows what else.* ¡y qué más da! = so what!.* * *I1) (introduciendo complemento, sujeto)a)que + INDIC — that
¿cuántos años crees que tiene? — how old do you think she is?
eso de que estaba enfermo es mentira — (fam) this business about him being ill is a lie
b)que + SUBJ: quiero que vengas I want you to come; lamento que no puedas quedarte I'm sorry (that) you can't stay; dice que no vayas she says you're not to go; ve a que te ayude tu padre go and get your father to help you; (el) que sea el jefe no significa... just because he's the boss doesn't mean...; es importante que quede claro it's important that it should be clear; sería una lástima que no vinieras — it would be a shame if you didn't come
c)es que: es que hoy no voy a poder I'm afraid (that) I won't be able to today; es que no tengo dinero the trouble is I don't have any money; ¿es que eres sordo? — are you deaf or something?
2)a) ( en expresiones de deseo)que te calles! — shut up! (colloq)
¿que se casa? — she's getting married?
¿cómo que no vas a ir? — what do you mean, you're not going?
3) ( uso enfático)a) ( reafirmando algo)que no, que no voy! — no! I'm not going!
que sueltes, te digo! — I said, let go!
¿que dónde estaba? pues aquí — where was I? right here
¿que cómo me llamo? — what's my name?
c) ( indicando persistencia)4)a) ( introduciendo una razón)escóndete, que te van a ver — hide or they'll see you
ven, que te peino — come here and let me comb your hair
b) ( introduciendo una consecuencia) that5) ( en comparaciones)6) (fam) ( en oraciones condicionales) ifII1) ( refiriéndose a personas)a) (sujeto) wholos que viajan, que esperen aquí — those who are traveling, wait here
es la/el que manda aquí — she's/he's the one who gives the orders here
las chicas que entrevistamos — the girls (that o who) we interviewed
el paciente del que te hablé — the patient (that o who) I spoke to you about
2) (refiriéndose a cosas, asuntos, etc)a) (sujeto) that, whichla pieza que se rompió — the part that o which broke
el disco que le regalé — the record (which o that) I gave her
la forma/el lugar en que ocurrió — the way/the place (in which) it happened
* * *= than, what, which, which, who, that.Ex: A synthetic scheme needs less categories or headings than an equivalent enumerative scheme.
Ex: Before examining the two main means of constructing classification schedules it is as well to consider what the objective of the designer of a classification scheme should be.Ex: There are a number of features of a catalogue or index which benefit from some standardisation.Ex: There are a number of features of a catalogue or index which benefit from some standardisation.Ex: This started in 1980, and has around forty members who receive some support to cover telephone charges.Ex: The (F) operator specifies that terms must be in the same field of the same record, in any order.* ¿para qué sirve... ? = what's the use of... ?.* ¿qué sentido tiene = what is/was the point of...?.* dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.* dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours.* de los que = whereof.* de qué se trata = what it's all about.* el problema no es el qué, sino el cómo = the devil (is/lives) in the details.* el que = the one.* el que no se aventura no cruza el mar = nothing ventured, nothing gained.* en qué momento = at what point.* en qué punto = at what point.* hasta qué punto = the extent to which.* la que = the one.* lo que es más = what's more.* más... que... = more... than....* menos... que... = less... than....* no saber qué hacer = be at a nonplus.* o qué sé yo = or whatever.* por qué = why.* puesto que = for.* que abarca = girdling.* que actúa de apoyo = supporting.* que actúa de soporte = supporting.* que afecta a = surrounding.* que afecta a toda la empresa = enterprise-wide.* que afecta a toda la sociedad = culture-wide.* que afecta a todas las culturas = culture-wide.* que afecta a varias generaciones = cross-generational.* que ahorran dinero = dollar-saving.* que amplia los horizontes = expansive.* que apoya moralmente = supportive.* que aquí presentamos = present.* que arde lentamente = smouldering [smoldering, -USA].* que atraviesa la ciudad = cross-town.* que avanza lentamente = crawling.* que avanza rápidamente = fast-moving, fast-developing.* que ayuda a recordar = memory-jogging.* que ayuda a refrescar la memoria = memory-jogging.* que baja los humos = humbling.* que bate todos los récords = record breaking.* que bota bien = bouncy [bouncier -comp., bounciest -sup.].* que busca el beneficio propio = self-serving.* que cambia con el tiempo = ever-changing [ever changing], time-variant, ever-shifting.* que cambia la vida = life-changing, life-altering.* que cambia rápidamente = rapid-fire.* que combina diferentes enseñanzas = multi-track [multitrack].* que combina diferentes tipos de recursos = multi-source [multi source].* que concede becas = grant-making.* que concede subsidios = grant-making.* que concierne a = surrounding.* que confiere cierto estatus social = status-conferring.* que confunde = confounding.* que conlleva = attendant, associated with.* que conserva su encanto natural = unspoilt [unspoiled, -USA].* que conserva su estado natural = unspoilt [unspoiled, -USA].* que consta de tres puntos = three-point.* que constituye un reto = challenging.* que consume mucha CPU = CPU intensive.* que consume mucha energía = energy-intensive, power-hungry.* que consume tiempo = time-consuming [time consuming].* que contengan los caracteres = hit by.* que contiene = therein.* que contiene muchas imágenes = image intensive.* que contribuye a la predisposición = predisposing.* que coocurre = co-occurring.* que corroe por dentro = gnawing.* que crea adicción = addictive.* que crea hábito = addictive.* que crece despacio = slowly growing.* que crece hacia dentro = ingrown.* que cruza fronteras = boundary spanning.* que cubre hasta la rodilla = knee deep.* que cubre hasta los tobillos = ankle deep.* que cubre todo el cuerpo = head to toe.* que cuelga = hanging.* que cumple los requisitos = qualifying.* que da agua = leaking, leaky [leakier -comp., leakiest -sup].* que da miedo = scary [scarier -comp., scariest -sup.].* que da que pensar = sobering.* que da susto = scary [scarier -comp., scariest -sup.].* que da vida = life-giving.* que deja mucho al azar = hit-or-miss.* ¿qué demonios...? = what on (this) earth...?.* ¿qué demonios...? = What the heck...?.* que demuestra desequilibrio de carácter = off-balance.* que depende del tiempo = time-dependent.* que desee(n) = of + Posesivo + choice, of + Posesivo + choosing.* que desempata = tie-breaking [tiebreaking].* ¿qué diablos...? = Heck!, What the heck...?.* que diferencia entre mayúscula y minúscula = case-sensitive.* que distingue entre mayúscula y minúscula = case-sensitive.* que distrae la atención = distracting.* que dura todo el año = year-round.* que el agua disuelve = water-fugitive.* ¿qué elegir? = which way to go?.* que encompasa = girdling.* que entran en juego = at play.* que era común anteriormente = once-common.* qué es cada cosa = what is what.* que escapan a + Posesivo + control = beyond + Posesivo + control.* que escuece = itchy [itchier -comp., itchiest -sup.].* que espera demasiado = over expectant.* que está creciendo = growing.* que está en constante evolución = ever-evolving.* que están apareciendo = emerging.* que estrope el paisaje = eyesore.* que exalta los ánimos = inflammatory.* que excede + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que expresa dos puntos de vista opuestos = bipolar [bi-polar].* que falta = missing.* que faltan = wanting.* que florece en primavera = spring-flowering.* ¡qué follón! = what a palaver!.* que fomenta = conducive (to).* que forma parte de la cultura = culturally-embedded.* que fue = one-time.* que fue común antes = once-common.* que fuera = once.* que fuerza los músculos = muscle-straining.* que funciona = working.* que funciona a base de órdenes = command-driven.* que funciona con electricidad = electrically-powered, electrically-operated.* que funciona con energía eólica = wind-powered.* que funciona con monedas = coin-operated, coin-op.* que funciona con pilas = battery-operated, battery-powered.* que funciona con vapor = steam-powered.* que funciona manualmente = manually operated.* ¡que gane el mejor! = may the best man win!, may the best man win!.* que genera polémica = confrontational.* que gotea = leaky [leakier -comp., leakiest -sup], leaking.* que guarde relación con = in keeping with.* que habla bien = elocuted.* que habla en voz baja = quietly spoken.* que hace entrar en calor = warming, warming.* que hace época = epoch-making.* que hace historia = history-making.* que hace la boca agua = mouth-watering.* qué hacer con (algo) = disposition, disposition.* que hacer reflexionar = provocative of.* ¿Qué ha dicho? = I beg your pardon?.* que ha sobrevivido = surviving.* que hay que dar muchas vueltas = circuitous.* que hay que dedicarle mucho tiempo = time-intensive.* que hizo época = epochal.* que huele a lugar cerrado = fusty.* que incita a la reflexión = provocative of.* que induce a confusión = confounding.* que intervienen = at play.* que intimida = forbidding.* que invita a la reflexión = thought-provoking.* ¡qué jaleo! = what a palaver!.* ¡qué lástima! = what a pity!, what a pity!.* que le afecta a todo = crosscutting [cross cutting].* que le gusta arriesgarse = risk-taking.* que le gusta la mecánica = mechanically minded.* que le presta gran importancia a la cultura = culture-conscious.* que levanta el ánimo = uplifting.* que levanta el espíritu = uplifting.* ¡qué lío! = what a palaver!.* que llega = incoming.* que llega hasta la cintura = waist high, waist deep, waist length.* que llega hasta los hombres = shoulder-length.* que lleva tiempo en cartelera = long-running.* que lo abarca todo = all-embracing.* que lo hace uno mismo = do-it-yourself (DIY).* que lo incluye todo = all-embracing.* que marca época = landmark.* que marca un hito = epoch-making.* qué más = what else.* qué me dices de... = what about....* que mejora el estatus social = status-enhancing.* que mejora la calidad de vida = life-enhancing.* que merece la pena = worthwhile.* que mezcla sensaciones = synesthetic, cross-sensory.* que mira al sur = south facing.* que nace de = born out of.* ¿qué narices...? = What the heck...?.* que necesita bastante dedicación de personal = labour-intensive [labour intensive], staff-intensive [staff intensive].* que necesita bastante mano de obra = labour-intensive [labour intensive].* que necesita de un trabajo intelectual previo = knowledge-intensive.* que necesita la información = information-dependent.* que ni ama ni es amado = loveless.* que no absorbe el agua o la humedad = non-hygroscopic.* que no admite reserva = unreserved.* que no ajusta bien = ill-fitting.* que no aparece en primer lugar = nonfirst [non-first].* que no ayuda a distinguir = nondistinctive.* que no causa dolor = painless.* que no cierra bien = leaky [leakier -comp., leakiest -sup], leaking.* que no conduce a nada = circuitous.* que no cuadra = unreconciled.* que no da más de sí = overstretched.* que no daña el medio ambiente = environmentally friendly, environmentally sound, eco-friendly.* que no desaparece = lingering.* que no es de fiar = untrustworthy.* que no es de la India = non-Indic.* que no es libro de texto = non-textbook.* que no está en papel = non-paper [non paper].* que no es texto = non-text.* que no excluye otras posibilidades = non-exclusive.* que no fuma = non-smoking.* que no haya noticias es buena señal = no news is good news.* que no llama la atención = inconspicuous.* que no ofrece doctorado = non-doctoral granting.* que no perdona = unforgiving.* que no perjudica el medio ambiente = environmentally friendly, environmentally sound.* que no perjudica el medio ambiente = eco-friendly.* que no pertenece a una confesión religiosa concreta = nondenominational [non-denominational].* que no pertenece a un sindicato = non-unionised.* que no posee ninguna conexión = disjoint.* que no queda bien = ill-fitting.* que no recibe enseñanza formal = out-of-school.* que no representa reto = unchallenging.* que no sea(n) = other than.* que no se hace añicos = shatterproof.* que no se ha cuestionado = unquestioned, unscrutinised [unscrutinized, -USA].* que no se ha puesto en duda = unquestioned, unscrutinised [unscrutinized, -USA].* que no se le puede dar un nombre = unnameable.* que no se puede comparar = incomparable.* que no se puede conseguir = unobtainable.* que no se puede entregar = undeliverable.* que no se puede hacer cumplir = unenforceable.* que no se puede identificar con un término = unnameable.* que no se puede sacar en préstamo = non-circulating [noncirculating].* que no se puede uno perder = unmissable.* que no se rompe en mil pedazos = shatterproof.* que no se utiliza = unused.* que nos rodea = ambient.* que no tiene compensación = non-compensatory [noncompensatory].* que no tienen que rendir cuentas a nadie = unaccountable.* que no tiene precio = priceless.* que no tiene que ver con el tema debatido = off-topic.* que no viene a cuento = off-topic.* que obstruye = obstructive.* que ocupa la mejor posición = best-positioned.* que ocupa mucho espacio = space-consuming.* que ocupa poco espacio = space-saving.* que ocupa un puesto de mayor responsabilidad = senior.* ¿qué ocurre si... ? = what if... ?.* qué otra cosa = what else.* que padece de cólicos = colicky newborn.* que padece de peritonitis = peritonitic.* ¡qué palabras son esas! = watch your language!.* que parece dudoso = dubious-sounding.* que parece sospechoso = dubious-sounding.* que participan = at play.* ¿Qué pasa? = What's up?, What's up?.* que pasaba = passing.* que pasa de + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que pasa desapercibido = inconspicuous, unobserved.* que pasa inadvertido = inconspicuous.* ¿qué pasará a continuación? = What's next?, What's next?, What next?, What next?.* que pase lo que tenga que pasar = que sera sera, whatever will be, will be, what's meant to be, will be.* que pela = piping hot, baking hot.* que perdura = lingering.* que permite desarrollar menús de consulta = menu-making.* que pica = itchy [itchier -comp., itchiest -sup.].* que pierde agua = leaking, leaky [leakier -comp., leakiest -sup].* que pincha = stubbly [stubblier -comp., stubbliest -sup.].* qué poco común = how odd.* que pone a Uno en su sitio = humbling.* que pone la vida en peligro = life threatening.* que pone obstáculos = obstructive.* que prefiere(n) = of + Posesivo + choosing, of + Posesivo + choice.* que procede del exterior = inbound.* que produce ansiedad = anxiety-producing.* que progresa rápidamente = fast-moving.* que + Pronombre + recordar = to the best of + Posesivo + recollection.* que puede causar detención = arrestable.* que puede demostrarse = demonstrably.* que puede salir en préstamo = loanable.* que puede ser apilado = stacking.* que puede ser usado a través de la web = web-compliant.* que puede volver a cerrarse herméticamente = resealable.* que queda = left-over [left over], surviving.* que queda mal = ill-fitting.* que quede entre nosotros = between you and me, between ourselves.* que quiere(n) = of + Posesivo + choosing, of + Posesivo + choice.* ¡qué raro! = how strange!.* que raya = jarring.* que rebota bien = bouncy [bouncier -comp., bounciest -sup.].* que reduce el estrés = stress-reducing.* que resulta irreconocible = out of all recognition.* que retiene el calor = heat absorbing.* que reúne las condiciones = qualified.* que rodea = surrounding.* ¡qué rollo macabeo! = what a palaver!.* que rompe la armonía = eyesore.* que sabe lo que = who knows what.* que sale de = off.* que se abrocha por atrás = back-buttoning.* que se acerca = oncoming.* que se acumula = accruable.* que se alaba a uno mismo = self-congratulatory.* que se alquila = rentable.* que se aproxima = oncoming.* que se atiene a una norma = compliant (with).* que se autoperpetúa = self-perpetuating.* que se avecina = oncoming.* que se carga por la boca = muzzle-loading.* que se coloca en lo alto del televisor = set-top.* que se compra = priced.* que se concede en función de las necesidades económicas = means-tested.* que se congratula a sí mismo = self-congratulating.* que se contradice a sí mismo = self-contradicting.* que se cuentan por millones = numbered in millions.* que se denomina a si mismo = self-proclaimed.* que se derrama = overflowing.* que se derrite en la boca = mellow [mellower -comp., mellowest -sup.].* que se desarrollan = at play.* que se descompone en migajas = crumby.* que se desmenuza fácilmente = crumbly [crumblier -comp., crumbliest -sup.].* que se desmigaja fácilmente = crumbly [crumblier -comp., crumbliest -sup.].* que se encuentra en la naturaleza = naturally-occurring.* que se enrolla = roll-up [rollup].* que se entrecruzan = intertwined.* que se está desarrollando = evolving.* que se está descascarillando = flaking.* que se está desintegrando = crumbling, disintegrating.* que se está examinando = under review.* que se está hundiendo = sinking.* que se está investigando = under investigation.* que se está pelando = flaking.* que se explica por sí mismo = self-explanatory [self explanatory/selfexplanatory].* que se expresa bien = articulate.* que se gestiona a sí mismo = self-managed.* que se guía por sí mismo = self-guiding.* que se inicie la contienda = let battle commence.* que se le puede dar un nombre = nameable.* que se lleva gestando hace tiempo = long-simmering.* (que se menciona) a continuación = below.* que se necesita urgentemente = sorely needed.* que se organiza a sí mismo = self-organising [self-organizing, -USA].* que se percibe desde hace mucho tiempo = long-felt.* que se piensa = perceived.* que se puede aplicar a rajatabla = hard and fast, ironclad [iron-clad].* que se puede arreglar = fixable.* que se puede buscar = searchable.* que se puede cambiar de tamaño = resizeable [re-sizeable].* que se puede clasificar = classifiable.* que se puede compartir = shareable.* que se puede conocer = knowable.* que se puede consultar = queriable.* que se puede contestar = answerable.* que se puede copiar = downloadable.* que se puede distribuir = redistributable.* que se puede enviar = deliverable.* que se puede escuchar = playable.* que se puede especificar = specifiable.* que se puede evitar = avoidable.* que se puede hacer cumplir = enforceable.* que se puede identicar con un término = nameable.* que se puede imprimir = printable.* que se puede lavar con lejía = bleachable.* que se puede obtener = obtainable.* que se puede quitar = detachable, removable.* que se puede reservar = bookable.* que se puede responder = answerable.* que se puede separar = detachable.* que se recuerde = in living memory.* que se repite = repetitious.* que se repite una y otra vez = recurring.* que se solapan = overlapping.* que se toma las cosas con calma = laid-back.* que se vende = priced.* que siempre va a la última moda = fashion-conscious.* que sienta precedente = landmark.* que sigue = ensuing.* que sigue la última moda = fashion-conscious.* que sigue una norma = compliant (with).* que siguió = ensuing.* ¿qué si no...? = what else but...?.* que sobrepasa + Cantidad = in excess of + Cantidad.* que sobresale = protruding.* que sólo se hace una vez = once-off.* que suena = ringing.* ¡Qué suerte! = What luck!, What luck!.* que supone = associated with.* que surge de = born out of.* qué te parece que... = what about....* que tiene el cenizo = jinxed.* que tiene el gafe = jinxed.* que tiene lugar una vez a la semana = once-weekly.* que tiene precio = priced.* que tiene sentido = meaningful.* que trabaja desde casa = home-based.* que trabajan para él = in its employ.* que transmite información = information-bearing.* que trata de = surrounding.* que tuvo lugar a continuación = ensuing.* que uno sigue a su propio ritmo = self-paced, self-guided.* que usa el estándar MIME = MIME-compliant.* que utiliza el tiempo como variable = time-dependent.* que utiliza muchos recursos = resource-intensive.* que vale la pena = worthwhile.* que van dirigidos hacia el exterior = outbound.* ¡qué verdad que es! = how true!.* que viene = incoming, next + Expresión Temporal.* que viene de largo = long-running.* que viene el lobo = crying wolf.* que vuela bajo = low-flying.* ¡que + Pronombre + zurcir! = be damned!.* quién sabe lo que = who knows what.* quién sabe qué = who knows what.* sin importar qué = no matter what/which.* sin saber qué decir = nonplussed [nonplused].* tal que = such that.* un no sé qué = a je ne sais quoi.* ¿Y ahora qué? = What's next?, What next?.* ya que = for, in that.* y Dios sabe qué más = and Heaven knows what else.* ¡y qué más da! = so what!.* * *que11 (introduciendo un complemento) que + INDIC:¿puede demostrar que estuvo allí? can you prove (that) you were there?creemos que ésta es la única solución viable we believe that this is the only viable solution, we believe this to be the only viable solutionestoy seguro de que vendrá I'm sure she'll come¿cuántos años crees que tiene? how old do you think she is?me preguntó que quién era yo he asked me who I wasdice Javier que dónde está la tijera Javier wants to know where the scissors are, Javier says where are the scissors? ( colloq)lo raro que lo pronuncia the strange way he pronounces itque + SUBJ:quiero que vengas I want you to comelamento que no puedas quedarte I'm sorry (that) you can't staydice que apagues la luz he says you're to turn the light offque yo sepa aún no han llegado as far as I know they still haven't arrivedve a que te ayude tu padre go and get your father to help you2 (introduciendo el sujeto) que + INDIC:está claro que no te gusta it's obvious that you don't like it, you obviously don't like iteso de que estaba enfermo es mentira ( fam); this business about him being ill is a lieque + SUBJ:(el) que sea el jefe no significa … the fact that he's the boss doesn't mean …, just because he's the boss doesn't mean …lo más importante es que quede claro the most important thing is for it to be clear o is that it should be clearsería una pena que no pudieses venir it would be a pity if you couldn't come3es que: es que hoy no voy a poder the thing is o I'm afraid (that) I won't be able to todayme gustaría ir, pero es que no tengo dinero I'd like to go, the trouble is I don't have any moneypero ¿es que eres sordo? are you deaf or something?1(en expresiones de deseo, advertencia): ¡que te mejores! I hope you feel better soon¡que se diviertan! have a good time!por mí que se muera he can drop dead for all I carey que no tenga que repetírtelo and I don't want to have to tell you again2(en expresiones de mandato): ¡que te calles! shut up! ( colloq)¡que pase el siguiente! next please!3(en expresiones de concesión, permiso): si quiere, que se quede let him stay if he wants to, he can stay if he wants to4(en expresiones de sorpresa): ¿que se casa? she's getting married?¿cómo que no vas a ir? what do you mean, you're not going?5(en expresiones de indignación): ¡que tengamos que aguantarle esto! to think we have to put up with this from him!1(reafirmando algo): ¡que no, que no voy! no, I tell you, I'm not going!, no! I'm not going!¡que sueltes, te digo! I said, let go!2(respondiendo a una pregunta): ¿que dónde estaba? pues aquí, no me he movido de casa where was I? right here, I haven't left the house¿que qué hago yo aquí? ¡pero si ésta es mi casa! what do you mean, what am I doing here? this is my house!3(indicando persistencia): estuvimos todo el día corre que te corre we spent the whole day rushing aroundD1(introduciendo una razón): escóndete, que te van a ver hide or they'll see you, hide, they'll see youven, que te peino come here and let me comb your hairse parecen tanto que apenas los distingo they're so alike (that) I can hardly tell them apartcanta que da gusto she sings beautifullyestá que da pena verlo he's in a sorry stateE(en comparaciones): su casa es más grande que la mía his house is bigger than minetengo la misma edad que tú I'm the same age as youquiera que no, deberá reconocerlo like it or not, he'll have to accept it, he'll have to accept it, whether he likes it o notF ( fam) (en oraciones condicionales) ifyo que tú no lo haría I wouldn't do it if I were youG ( arc)(expresando contraste): justicia pido, que no favores I ask for justice, not for favorsque21 ( sujeto) wholos que estén cansados, que esperen aquí those who are tired o anyone who's tired, wait herelos niños, que estaban cansados, se quedaron the children, who were tired, stayed behindno conozco a nadie que tenga piscina I don't know anyone who has a swimming poolel hombre que está sentado en la arena the man (who's) sitting on the sandésa es Cecilia, la que acaba de entrar that's Cecilia, the one who's just come intodo el que no esté de acuerdo, que lo diga anyone who disagrees should say so, if anyone disagrees, please say soaquí la que manda es mi madre my mother's the one who gives the orders here2 ( complemento):todas las chicas que entrevistamos all the girls (that o who) we interviewed, all the girls whom we interviewed ( frml)es el único al que no le han pagado he's the only one who hasn't been paidla sentaron al lado de Rodrigo, al que detestaba they sat her next to Rodrigo who o ( frml) whom she hatedel paciente del que te hablé the patient (that o who) I spoke to you aboutB (refiriéndose a cosas, asuntos etc)1 ( sujeto) that, whichla pieza que se rompió the part that o which brokeeso es lo que me preocupa that's what worries meme contaron lo que pasó they told me what happened2 ( complemento):el disco que le regalé the record (which o that) I gave hertiene mucha flema, como buen inglés que es he's very phlegmatic, good Englishman that he is¿sabes lo difícil que fue? do you know how hard it was?me dormí de tan cansada que estaba I was so tired (that) I fell asleep o I fell asleep, I was so tiredla forma en que lo dijo the way (that o in which) she said itel día (en) que llegaron the day (that o on which) they arrivedla época en (la) que ocurrió the period in which it took place, the period (that) it took place in* * *
Multiple Entries:
que
qué
que conjunción
1 ( oraciones subordinadas)a) that;
estoy seguro de que vendrá I'm sure (that) she'll come;
¿cuántos años crees que tiene? how old do you think she is?;
eso de que estaba enfermo es mentira (fam) this business about him being ill is a lie;
quiero que vengas I want you to come;
dice que no vayas she says you're not to go;
es importante que quede claro it's important that it should be clear;
sería una lástima que no vinieras it would be a shame if you didn't comeb)◊ es que: es que hoy no voy a poder I'm afraid (that) I won't be able to today;
es que no tengo dinero the trouble is I don't have any money
2a) ( en expresiones de deseo):◊ ¡que te mejores! I hope you feel better soon;
¡que se diviertan! have a good time!;
ver tb ir v aux 2b) ( en expresiones de mandato):◊ ¡que te calles! shut up! (colloq);
¡que no! I said no!c) ( en expresiones de sorpresa):◊ ¿que se casa? she's getting married?;
¿cómo que no vas a ir? what do you mean, you're not going?d) ( indicando persistencia):
y aquí llueve que llueve and over here it just rains and rains
3 ( introduciendo una consecuencia) that;
4 ( en comparaciones):
tengo la misma edad que tú I'm the same age as you
5 (fam) ( en oraciones condicionales) if;
■ pronombre
1 ( refiriéndose a personas)
es la que manda aquí she's the one who gives the orders hereb) ( complemento):
las chicas que entrevistamos the girls (that o who) we interviewed;
el único al que no le han pagado the only one who hasn't been paid;
la persona de la que te hablé the person (that o who) I spoke to you about
2 (refiriéndose a cosas, asuntos, etc)
◊ la pieza que se rompió the part that o which broke;
eso es lo que me preocupa that's what worries meb) ( complemento):◊ el disco que le regalé the record (which o that) I gave her;
la casa en que vivo the house (that) I live in;
¿sabes lo difícil que fue? do you know how hard it was?;
ver tb lo art 2 b
qué pronombre
1 ( interrogativo)a) what;◊ ¿que es eso? what's that?;
¿y que? so what?;
¿de que habló? what did she talk about?;
¿sabes que? you know what o something?;
no sé que hacer I don't know what to do
◊ ¿qué? what?c) ( en saludos):◊ ¿que tal? how are you?;
¿que es de tu vida? how's life?
2 ( en exclamaciones):◊ ¡que va a ser abogado ese! him, a lawyer?;
ver tb ir V 1
■ adjetivo
1 ( interrogativo) what, which;◊ ¿que color quieres? what o which color do you want?
2 ( en exclamaciones) what;◊ ¡que noche! what a night!
■ adverbio:◊ ¡que lindo! how lovely!;
¡que inteligente eres! aren't you clever!;
¡que bien (que) se está aquí! it's so nice here!;
¡que bien! great!, good!
que
I pron rel
1 (de persona) (como sujeto) who: la mujer que vendió el coche, the woman who sold the car
(como objeto de relativo) who, frml whom: su esposa, a la que admiraba, era muy amable, his wife, whom I admired, was very kind
la niña con la que juega, the girl (that o who o se omite) she plays with
el hombre del que hablé, the man of whom I spoke
2 (de cosa) (como sujeto) that, which
lo que, what: esto es lo que ocurrió, this is what happened
la casa que se incendió, the house (which o that) was burned down
(como complemento) el reloj que compró, the watch (which o that) he bought
la casa en la que vive ahora, the house where he lives now
II conj
1 (introducción de sujeto o complemento) (se omite o that) creo que va a llover, I think (that) it's going to rain
2 (expresión de deseo, mandato, etc) (se omite) que tengas un buen día, have a nice day
3 (consecución) (se omite o that) hacía tanto frío que me quedé en casa, it was so cold (that) I stayed at home
4 (comparación) than: su coche es mejor que el mío, his car is better than mine
5 (condicional) yo que tú iría, if I were you, I would go
6 (uso enfático) que sí, que iré al cine contigo, of course I'll go to the cinema with you
qué
I adjetivo
1 (pron interrogativo) what, which: ¿qué has comprado?, what have you bought?
¿qué color prefieres?, which colour do you prefer?
2 (pron excl) what, how: ¡qué de gente!, what a lot of people!
¡qué suerte tienes! how lucky you are!
¡qué vergüenza!, what a disgrace!
II adv excl so: ¡qué buenas que son!, they are so good!
' que' also found in these entries:
Spanish:
A
- abalanzarse
- abandonar
- abarcar
- abaratarse
- ablandar
- abonarse
- abrir
- abreviar
- abrirse
- absoluta
- absolutamente
- absoluto
- abundar
- aburrida
- aburrido
- aburrimiento
- acabar
- acabose
- acaparador
- acaparadora
- acariciar
- acarrear
- acercarse
- acholada
- acholado
- achuchar
- aclimatarse
- acompañar
- acopio
- actuación
- actual
- actualizar
- acuerdo
- adelante
- adelgazar
- adentro
- adicta
- adicto
- adivinar
- administración
- admitir
- adorno
- advertir
- aferrarse
- afín
- aflojar
- agradar
- agrado
- aguatera
English:
A
- aback
- ablaze
- abortion
- about
- absent
- accept
- acceptable
- accordance
- account
- account for
- accountable
- accustom
- acknowledge
- action
- actual
- actually
- ad-lib
- adapt
- add on
- address
- adjust
- admit
- admittedly
- advise
- affirmative
- afraid
- afresh
- after
- agenda
- agree
- ahead
- aid
- alive
- all
- allege
- allow
- allow for
- allowance
- alone
- aloud
- alphabetically
- already
- also
- alter
- alternative
- ambit
- amenities
- amicable
- amiss
* * *♦ pron relativo1. (sujeto) [persona] who, that;[cosa] that, which;la mujer que me saluda the woman (who o that is) waving to me;el que me lo compró the one o person who bought it from me;el hombre, que decía llamarse Simón, era bastante sospechoso the man, who said he was called Simón, seemed rather suspicious;¿hay alguien que tenga un encendedor? does anyone have a lighter?;la moto que me gusta the motorbike (that) I like;hace natación, que es muy sano she swims, which is very good for your health;la salsa fue lo que más me gustó the sauce was the bit I liked best;el que más y el que menos every last one of us/them, all of us/them without exception[cosa] that, which;el hombre que conociste ayer the man (who o whom) you met yesterday;la persona/el lugar que estás buscando the person/the place you're looking for;eres de los pocos a los que invitaron you're one of the few people (who) they invited;esa casa es la que o [m5] esa es la casa que me quiero comprar that house is the one (that) I want to buy, that's the house (that) I want to buy;eso es todo lo que sé that's all o everything I know3. (complemento indirecto) (se puede omitir en inglés)al que, a la que, a los/las que (to) who, Formal (to) whom;ese es el chico al que presté dinero that's the boy (who) I lent some money to, that's the boy (to) whom I lent some money4. (complemento circunstancial)la playa a la que fui the beach where I went, the beach I went to;la mujer con/de la que hablas the woman (who) you are talking to/about;la mesa en la que escribes the table on which you are writing, the table you are writing on;(en) que [indicando tiempo] when;el día (en) que me fui the day (when) I left;el año (en) que nos conocimos the year (when) we first met5. [en frases]en lo que tú te arreglas, yo recojo la cocina I'll tidy the kitchen up while you're getting ready♦ conj1. (con oraciones de sujeto) that;es importante que me escuches it's important that you listen to me, it's important for you to listen to me;que haya pérdidas no significa que vaya a haber despidos the fact that we've suffered losses doesn't mean anyone is going to lose their job;sería mejor que no se lo dijeras it would be better if you didn't tell her;se suponía que era un secreto it was supposed to be a secret2. (con oraciones de complemento directo) that;me ha confesado que me quiere he has told me that he loves me;creo que no iré I don't think (that) I'll go;procura que no se te escape el perro try and make sure (that) the dog doesn't get away from you;intentamos que todos estén contentos we try to keep everybody happy;me dijeron que me quedara en casa they told me to stay at home;me dijeron que dónde iba they asked me where I was going3. (después de preposición)estoy convencido de que es cierto I'm convinced (that) it's true;con que esté listo el jueves es suficiente as long as it's ready by Thursday, that'll be fine;estoy en contra de que siga en el cargo I'm opposed to him continuing in his job;sin que nadie se entere without anyone realizing;el hecho de que… the fact that…4. (comparativo) than;es más rápido que tú he's quicker than you;alcanza la misma velocidad que un tren convencional it can go as fast as a conventional train;trabaja el doble de horas que yo she works twice as many hours as me;antes morir que vivir la guerra otra vez I'd rather die than live through the war again5. [indica causa, motivo]hemos de esperar, que todavía no es la hora we'll have to wait, (as) it isn't time yet;no quiero café, que luego no duermo I won't have any coffee, it stops me from sleeping;baja la voz, que nos van a oír lower your voice or they'll hear us;el dólar ha subido, que lo oí en la radio the dollar has gone up, I heard it on the radio6. [indica consecuencia] that;tanto me lo pidió que se lo di he asked me for it so insistently that I gave it to him;¡esta habitación huele que apesta! this room stinks!;mira si es grande que no cabe por la puerta it's so big it won't go through the door7. [indica finalidad] so (that);ven aquí que te vea come over here so (that) I can see you8. [indica deseo, mandato] that;espero que te diviertas I hope (that) you have fun;¡que te diviertas! have fun!;quiero que lo hagas I want you to do it;Fam¡que se vaya a la porra! she can go to hell!;por favor, que nadie se mueva de aquí please don't anybody go away from here;¡que llamen a un médico! get them to call a doctor!9. [para reiterar, hacer hincapié]¡que te doy un bofetón! do that again and I'll slap you!;¿no vas a venir? – ¡que sí! aren't you coming? – of course I am!;¿pero de verdad no quieres venir? – ¡que no! but do you really not want to come? – definitely not!;¡que me dejes! just leave me alone!;¡que pases te digo! but do come in, please!10. [para expresar contrariedad, enfado]¡que tenga una que hacer estas cosas a sus años! that she should have to do such things at her age!11. (en oraciones interrogativas) [para expresar reacción a lo dicho]¿que quiere venir? pues que venga so she wants to come? then let her;¿que te han despedido? [con tono de incredulidad] you're telling me they've sacked you?;¿cómo que dónde está? ¡donde siempre! what do you mean where is it? it's where it always is!12. [para explicar]es que… the thing is (that)…, it's just (that)…;es que yo ya tengo perro the thing is (that) o it's just (that) I already have a dog;¿es que te da vergüenza? are you embarrassed (or what)?, is it that you're embarrassed?13. [indica hipótesis] if;que no quieres hacerlo, pues no pasa nada it doesn't matter if you don't want to do it;¿que llueve? nos quedamos en casa if it rains, we'll just stay at home;¿tú que él qué harías? what would you do if you were him o (if you were) in his shoes?14. [indica disyunción] or;quieras que no, harás lo que yo mando you'll do what I tell you, whether you like it or not;han tenido algún problema que otro they've had the odd problem15. [indica reiteración]estuvieron charla que te charla toda la mañana they were chatting o esp Br nattering away all morning;se pasó el día llora que te llora she cried and cried all day, she didn't stop crying all day* * *I pron rel sujeto: persona who, that; cosa which, that; complemento: persona that, whom fml ; cosa that, which;el coche que ves the car you can see, the car that o which you can see;el que the one that;la que the one that;lo que whatII conj that;lo mismo que tú the same as you;¡que entre! tell him to come in;¡que descanses! sleep well;¡que sí! I said yes;¡que no! I said no;es que … the thing is …;yo que tú if I were you;¡que no se repita! make sure it doesn’t happen again!;¡que me pase esto a mí! I can’t believe this is happening to me!;eso sí que no definitely not!;alguno que otro the odd* * *qué adv: how, what¡qué bonito!: how pretty!qué adj: what, which¿qué hora es?: what time is it?qué pron: what¿qué quieres?: what do you want?que conj1) : thatdice que está listo: he says that he's readyespero que lo haga: I hope that he does it2) : thanmás que nada: more than anything¡que entre!: send him in!¡que te vaya bien!: I wish you well!¡cuidado, que te caes!: be careful, you're about to fall!no provoques al perro, que te va a morder: don't provoke the dog or (else) he'll bite5)es que : the thing is that, I'm afraid that6)yo que tú : if I were youque pron1) : who, thatla niña que viene: the girl who is coming2) : whom, thatlos alumnos que enseñé: the students that I taught3) : that, whichel carro que me gusta: the car that I like4)* * *que1 conj1. (con oraciones subordinadas) that2. (en comparaciones) than¡que lo pases bien! enjoy yourself! / have a good time!ahora no voy, que es demasiado tarde I'm not going now, it's too latedame la chaqueta, que te la cuelgue give me your jacket, I'll hang it up for you¿a que...? I bet...¿a que no sabes a quién vi ayer? I bet you don't know who I saw yesterdayque2 pron1. (referido a una persona) whoel ganador, que tiene 25 años, es periodista the winner, who is 25, is a journalist who puede omitirse cuando va seguido del sujeto de un verbo2. (referido a una cosa) whichla casa, que estaba vacía, se quemó the house, which was empty, burnt down which puede omitirse cuando va seguido del sujeto de un verbo -
17 think
Ɵiŋk
1. past tense, past participle - thought; verb1) ((often with about) to have or form ideas in one's mind: Can babies think?; I was thinking about my mother.) pensar2) (to have or form opinions in one's mind; to believe: He thinks (that) the world is flat; What do you think of his poem?; What do you think about his suggestion?; He thought me very stupid.) pensar, creer3) (to intend or plan (to do something), usually without making a final decision: I must think what to do; I was thinking of/about going to London next week.) pensar4) (to imagine or expect: I never thought to see you again; Little did he think that I would be there as well.) pensar, imaginar, esperarse
2. noun(the act of thinking: Go and have a think about it.) reflexión, pensamiento, (have a think: pensar/meditar algo)- thinker- - thought-out
- think better of
- think highly
- well
- badly of
- think little of / not think much of
- think of
- think out
- think over
- think twice
- think up
- think the world of
think vb1. pensarwhat were you thinking of? ¿en qué estabas pensando?2. creerdo you think they'll come? ¿crees que vendrán?I don't think so no creo / creo que no3. pensar / opinarwhat do you think of my new jacket? ¿qué piensas de mi nueva chaqueta?tr[ɵɪŋk]1 (use mind) pensar■ nowadays, young people think differently hoy en día, los jóvenes piensan de otra manera■ it makes you think da que pensar, te hace pensar2 (have in mind, consider) pensar■ what are you thinking about? ¿en qué piensas?■ come to think of it,... ahora que lo pienso,...■ what were you thinking of? ¿en qué estabas pensando?3 (intend, plan) pensar4 (come to mind) ocurrírsele a uno5 (remember) acordarse (of, de), recordar6 (have an opinion) pensar (of, de), opinar (of, de)■ what do you think of the government? ¿qué opinas del gobierno?■ what did you think of the film? ¿qué te pareció la película?■ well, what do you think? ¿bueno, qué te parece?7 (imagine) imaginarse, pensar■ just think of it! ¡fíjate!, ¡imagínate!1 (reflect, ponder) pensar■ just think how lucky you are! ¡piensa en la suerte que tienes!2 (imagine, suppose) pensar, imaginarse, creer■ who would have thought it? ¿quién se lo hubiera imaginado?■ anyone would think that... cualquiera diría que...■ that's what you think! ¡eso es lo que tú te crees!3 (expect) pensar, esperar4 (believe) creer■ do you think they'll come? ¿crees que vendrán?■ I thought it started at 8.00 creía que empezaba a las ocho■ who do you think you are? ¿quién te crees que eres?5 (remember) recordar, acordarse de6 (have an opinion) pensar, opinar\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLthink nothing of it! ¡no tiene importancia!to have a think about something pensar algoto think a lot of somebody estimar mucho a alguien, apreciar a alguiento think aloud / think out loud pensar en voz altato think better of doing something repensarse algo, pensarse algo mejorto think big tener grandes proyectos, ser ambicioso,-ato think highly of somebody tener un buen concepto de alguien, tener muy buena opinión de alguiento think nothing of doing something hacer algo tan tranquilo,-ato think on one's feet improvisarto think the best of somebody pensar bien de alguiento think the worst of somebody pensar mal de alguiento think twice about doing something pensar algo dos veces antes de hacerlowithout thinking sin pensaryou've got another think coming estás muy equivocado,-a, lo tienes claro1) : pensarI thought to return early: pensaba regresar temprano2) believe: pensar, creer, opinar3) ponder: pensar, reflexionar4) conceive: ocurrirse, concebirwe've thought up a plan: se nos ha ocurrido un planthink vi1) reason: pensar, razonar2) consider: pensar, considerarthink of your family first: primero piensa en tu familiav.(§ p.,p.p.: thought) = creer (Pensar) v.• meditar v.• opinar v.• pensar v.• reflexionar v.
I
1. θɪŋk(past & past p thought) intransitive verb1) ( use one's mind) pensar*think hard/carefully — piénsalo mucho/bien
it makes you think, doesn't it? — da qué pensar or te hace pensar ¿no?
to think for oneself — pensar* por sí mismo
to think ABOUT something — pensar* en algo; ( consider) pensar* algo
I'll have to think about it — tendré que pensarlo, (me) lo tendré que pensar
to think OF something/somebody — pensar* en algo/alguien
come to think of it... — ahora que lo pienso...
to think better of something: I was going to ask her but thought better of it se lo iba a preguntar pero recapacité y cambié de idea; to think twice — pensarlo* dos veces
2) (intend, plan)to think OF -ING — pensar* + inf
what are you thinking of doing tonight? — ¿qué piensas hacer esta noche?, ¿qué tienes planeado hacer esta noche?
3)a) (find, come up with)to think OF something: can you think of anything better? ¿se te ocurre algo mejor?; I couldn't think of anything to say — no se me ocurrió qué decir
b) ( remember)to think OF something — acordarse* de algo
4) ( have opinion)to think highly of somebody — tener* muy buena opinión de alguien, tener* a alguien en muy buen concepto
she thinks nothing of spending $500 in a restaurant — ella gasta 500 dólares en un restaurante como si tal cosa
2.
vt1)a) (reflect, ponder) pensar*what are you thinking? — ¿qué estás pensando?
b) ( remember)2)a) (suppose, imagine, expect) pensar*that's what you think — eso es lo que tú crees or piensas
what do you think you're doing? — ¿pero tú qué te crees?
who would have thought it? — ¿quién lo hubiera dicho or imaginado?, ¿quién lo iba a decir?
who do you think you are? — ¿quién te crees que eres?, ¿qué te crees?
I can't think why he refused — no me explico or no entiendo por qué se negó
I thought you'd be there — pensé or creí que estarías allí
I'll help as well - I should think so (too)! — yo también ayudo - me imagino que sí! or pues faltaría más!
she wouldn't accept the money - I should think not! — no quiso aceptar el dinero - pues bueno fuera! or no faltaba más!
b) ( indicating intention)3) ( believe) creer*who do you think did it? — ¿quién crees que lo hizo?, ¿quién te parece que lo hizo?
I thought as much — ya me parecía or ya me lo imaginaba
I thought him rude/pleasant — me pareció or lo encontré grosero/agradable
I think so/I don't think so — creo que sí or me parece que sí/creo que no or me parece que no
•Phrasal Verbs:- think up
II
noun (no pl)I'll have to have a think about it — tendré que pensarlo or pensármelo
[θɪŋk] (vb: pt, pp thought)if you think that, you've got another think coming — si te crees eso estás muy equivocado or (Esp fam) lo llevas claro
1. VI1) (=exercise mind) pensar; (=ponder) reflexionarI think, therefore I am — pienso, luego existo
I'm sorry, I wasn't thinking — lo siento, estaba distraído
now let me think, where did I last see it? — a ver, déjame pensar, ¿cuándo lo vi por última vez?
what are you thinking about? — ¿en qué estás pensando?
did you think I was going to give you the money? well, think again! — ¿creíste que iba a darte el dinero? ¡vamos, piensa un poco!
•
think carefully before you reply — piénsalo bien antes de responder•
to think for o.s. — pensar por sí mismo•
I think of you always, I am always thinking of you — pienso constantemente en tithink of me tomorrow in the exam — acuérdate de mí mañana, haciendo el examen
•
to think twice before doing sth — pensar algo dos veces antes de hacerlo2) (=imagine) imaginarse•
just think! — ¡fíjate!, ¡imagínate!, ¡te das cuenta!•
think of the expense — imagínate lo que costaríathink of what might have happened! — ¡piensa en lo que podía haber ocurrido!
•
and to think of her going there alone! — ¡y pensar que ella fue allí sola!3) (=remember)now I come to think of it... — ahora que lo pienso...
4) (=have opinion)•
see what you think about it and let me know — piénsalo y dime luego tu opinión•
I didn't think much of the play — la obra no me convenció, la obra no me gustó mucho•
what do you think of it? — ¿qué te parece?what do you think of him? — ¿qué opinas de él?, ¿qué te parece (él)?
to think highly of sb — tener muy buena opinión de algn, tener a algn en muy buen concepto
well II, 1., 1)•
I told him what I thought of him — le dije lo que pensaba de él5) (=consider, take into account)to think of other people's feelings — pensar en or tener en cuenta los sentimientos de los demás
6)to think of (=wonder about, dream up) —
have you ever thought of going to Cuba? — ¿has pensado alguna vez en ir a Cuba?
don't you ever think of washing? — ¿no se te ocurre alguna vez lavarte?
whatever were you thinking of? — ¿cómo se te ocurrió hacer eso?
whatever will he think of next? — ¡a ver qué es lo que se le ocurre ahora!
7) (=choose)2. VT1) (=cogitate) pensar•
to think great thoughts — pensar cosas profundas, tener pensamientos profundos•
think what you've done — piense en lo que hizo2) (=believe) creerI don't think it likely — lo creo or me parece muy poco probable
•
she's very pretty, don't you think? — es muy guapa, ¿no crees?he'll be back, I don't think! * — ¿que volverá? ¡no creo!
•
I think so — creo que sí, me parece que sí•
now I don't know what to think — ahora estoy en dudawhat do you think I should do? — ¿qué crees que debo hacer?
what do you think you're doing? — ¿se puede saber lo que estás haciendo?
•
who do you think you are? — ¿quién te crees que eres?who do you think you are to come marching in here? — y tú ¿qué derecho crees tener para entrar aquí tan fresco?
•
anyone would think she was dying — cualquiera diría que se estaba muriendoI would have thought that... — hubiera creído que...
•
that's what you think! — ¡(que) te crees tú eso!3) (=imagine) imaginar(se)think what we could do with that house! — ¡imagina lo que podríamos hacer con esa casa!
to think she once slept here! — ¡pensar que ella durmió aquí una vez!
•
I can't think what he can want — no me puedo imaginar qué quiere•
I thought as much — ya me lo figuraba, ya lo sabía•
I never thought that... — nunca pensé or imaginé que...•
who'd have thought it? — ¿quién lo diría?who'd have thought it possible? — ¿quién se lo hubiera imaginado?
4) (=remember) recordar5) (=be of opinion) opinarthis is my new dress, what do you think? — este es mi vestido nuevo, ¿qué te parece? or ¿qué opinas?
I think we should wait, what do you think? — creo que deberíamos esperar, ¿qué opinas?
6) (=envisage, have idea)I was thinking that... — estaba pensando que...
did you think to bring a corkscrew? — ¿te acordaste de traer un sacacorchos?
I thought/I'd thought I might go swimming — pensé/había pensado en ir a nadar
7) (=expect) pensar, esperarI didn't think to see you here — no pensaba or esperaba verte aquí
I came here thinking to get some answers — vine aquí pensando que obtendría or esperando recibir algunas respuestas
I never thought to hear that from you — nunca pensé que te oiría decir eso, nunca esperé oírte decir eso
•
we little thought that... — estábamos lejos de pensar que...•
"is she going?" - "I should/shouldn't think so" — -¿va a ir? -yo diría que sí/no"I paid him for it" - "I should think so too!" — -se lo he pagado -¡faltaría más!
3.Nto have a think, I'll have a think about it — lo pensaré
•
I was just having a quiet think — meditaba tranquilamente4.CPDthink piece N — (Press) artículo m de opinión
think tank N — grupo m de expertos; (in government) gabinete m de estrategia
- think up* * *
I
1. [θɪŋk](past & past p thought) intransitive verb1) ( use one's mind) pensar*think hard/carefully — piénsalo mucho/bien
it makes you think, doesn't it? — da qué pensar or te hace pensar ¿no?
to think for oneself — pensar* por sí mismo
to think ABOUT something — pensar* en algo; ( consider) pensar* algo
I'll have to think about it — tendré que pensarlo, (me) lo tendré que pensar
to think OF something/somebody — pensar* en algo/alguien
come to think of it... — ahora que lo pienso...
to think better of something: I was going to ask her but thought better of it se lo iba a preguntar pero recapacité y cambié de idea; to think twice — pensarlo* dos veces
2) (intend, plan)to think OF -ING — pensar* + inf
what are you thinking of doing tonight? — ¿qué piensas hacer esta noche?, ¿qué tienes planeado hacer esta noche?
3)a) (find, come up with)to think OF something: can you think of anything better? ¿se te ocurre algo mejor?; I couldn't think of anything to say — no se me ocurrió qué decir
b) ( remember)to think OF something — acordarse* de algo
4) ( have opinion)to think highly of somebody — tener* muy buena opinión de alguien, tener* a alguien en muy buen concepto
she thinks nothing of spending $500 in a restaurant — ella gasta 500 dólares en un restaurante como si tal cosa
2.
vt1)a) (reflect, ponder) pensar*what are you thinking? — ¿qué estás pensando?
b) ( remember)2)a) (suppose, imagine, expect) pensar*that's what you think — eso es lo que tú crees or piensas
what do you think you're doing? — ¿pero tú qué te crees?
who would have thought it? — ¿quién lo hubiera dicho or imaginado?, ¿quién lo iba a decir?
who do you think you are? — ¿quién te crees que eres?, ¿qué te crees?
I can't think why he refused — no me explico or no entiendo por qué se negó
I thought you'd be there — pensé or creí que estarías allí
I'll help as well - I should think so (too)! — yo también ayudo - me imagino que sí! or pues faltaría más!
she wouldn't accept the money - I should think not! — no quiso aceptar el dinero - pues bueno fuera! or no faltaba más!
b) ( indicating intention)3) ( believe) creer*who do you think did it? — ¿quién crees que lo hizo?, ¿quién te parece que lo hizo?
I thought as much — ya me parecía or ya me lo imaginaba
I thought him rude/pleasant — me pareció or lo encontré grosero/agradable
I think so/I don't think so — creo que sí or me parece que sí/creo que no or me parece que no
•Phrasal Verbs:- think up
II
noun (no pl)I'll have to have a think about it — tendré que pensarlo or pensármelo
if you think that, you've got another think coming — si te crees eso estás muy equivocado or (Esp fam) lo llevas claro
-
18 desde
prep.1 since (time).no lo veo desde el mes pasado/desde ayer I haven't seen him since last month/yesterdaydesde ahora from now ondesde el principio from the beginningdesde hace mucho/un mes for ages/a monthdesde… hasta… from… until…desde el lunes hasta el viernes from Monday till Fridaydesde entonces since thendesde que sincedesde que murió mi madre since my mother died2 from (espacio).desde arriba/fuera from above/the outsidedesde… hasta… from… to…desde aquí hasta el centro from here to the centerEstá listo desde ese día It is ready from that day.3 from.desde 100.000 pesos from 100,000 pesos* * *1 (tiempo) since■ ¿desde cuándo? since when?■ desde entonces since then, from then on2 (lugar) from\desde ahora from now ondesde hace mucho tiempo for a long timedesde... hasta from... todesde que since* * *prep.1) since2) from•- desde entonces
- desde luego* * *PREP1) [indicando origen] from•
desde lejos — from a long way off, from afar liter2) [con cantidades, categorías] from3) [en el tiempo]desde el martes — (=el pasado) since Tuesday; (=el próximo) after Tuesday
•
¿desde cuándo vives aquí? — how long have you been living here?¿desde cuándo ocurre esto? — how long has this been happening?
•
desde hace tres años — for three years•
desde el 4 hasta el 16 — from the 4th until o to the 16th•
desde niño — since childhood, since I was a child-¿desde cuándo eres comunista? -desde siempre — "since when have you been a communist?" - "I've always been one"
4)•
desde luego —a) (=por supuesto) of course-¿vendrás? -desde luego — "are you coming?" - "of course (I am)"
eso, desde luego, no es culpa mía — that, of course, is not my fault
-¿quieres venir con nosotros? -desde luego que sí — "do you want to come with us?" - "of course I do"
-¿no sabes nada de eso? -desde luego que no — "you don't know anything about it?" - "of course not"
no era muy morena pero rubia desde luego que no — she wasn't really dark-haired, but she certainly wasn't blonde
b) [como coletilla]desde luego, vaya fama estamos cogiendo — we're certainly getting quite a reputation
desde luego, ¿quién lo iba a pensar? — I ask you, who would have thought it?, well, who would have thought it?
¡mira que olvidarte de llamar! ¡desde luego que eres despistado! — how could you forget to phone? you're so absent-minded!
5)DESDE Expresiones temporales En expresiones temporales, desde puede traducirse por since, from o, en combinación con hace/ hacía, por for. ► Desde ( que ) se traduce por since siempre que se especifique a partir de cuándo comenzó una acción o un estado que sigue desarrollándose en el presente o en el momento en que se habla: Llevo aquí de vacaciones desde el viernes I have been here on holiday since Friday No come mejillones desde que sufrió aquella intoxicación alimenticia He hasn't eaten mussels since he had that bout of food poisoning Dijo que no la había visto desde la guerra He said he hadn't seen her since the war NOTA: Hay que tener en cuenta que en casos como estos cuando se trata de algo que comienza en el pasado y sigue en el presente, el inglés hace uso del {pretérito perfecto} (en sus formas simple o progresiva). ► Traducimos desde por from cuando desde simplemente indica el momento en el que empezó la acción cuando la oración indica el final de la acción o se implica, de algún modo, que esta ya ha terminado: Y desde aquel día el rey no volvió a hablar del asunto And from that day on(wards), the king never spoke about the subject again ► La construcción desde ... hasta se traduce por from ... until o por from ... to: Trabajamos desde las nueve de la mañana hasta las cinco de la tarde We work from nine in the morning until o to five in the afternoon Tendrás que pagar el alquiler desde julio hasta octubre You will have to pay rent from July until o to October ► Desde hace y desde hacía se traducen por for ya que van seguidos de una cantidad de tiempo: Estoy esperando desde hace más de una hora I have been waiting for over an hour No se había sentido tan feliz desde hacía años He hadn't felt so happy for years ► En oraciones interrogativas, desde cuándo se traduce por how long. En este tipo de preguntas, el inglés utiliza el pretérito perfecto para referirse a algo que empezó en el pasado y continúa en el presente: ¿Desde cuándo os conocéis? How long have you known each other? Para otros usos y ejemplos ver la entradadesde que puedo recordar — ever since I can remember, as long as I can remember
* * *1) ( en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó — since then/since he got married
¿desde cuándo te gustan los mejillones? - desde siempre! — since when have you liked mussels? - I've always liked them!
¿desde cuándo trabajas aquí? — how long have you been working here?
desde niño — since he/I was a child
desde el primer momento or un principio — right from the start
desde el 15 hasta el 30 — from the 15th to o until the 30th
2) ( en el espacio) fromdesde aquí/allá — from here/there
¿desde dónde tengo que leer? — where do I have to read from?
3) (en escalas, jerarquías) from* * *= from, from as far back as + Expresión Temporal.Ex. From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.Ex. In all types of libraries in Lesotho, shortage of, and the need for trained librarians has been felt from as far back as the mid-1970s.----* desde allí = thence.* desde antiguo = from time immemorial.* desde aquel entonces = thenceforth.* desde aquel momento = ever after.* desde cero = from the ground up.* desde cualquier punto de vista = by any standard(s).* desde dentro = from within, from the inside, from the inside-out, inside-out.* desde dentro hacia fuera = from the inside-out.* desde dentro y desde fuera de = within and without.* desde el amanecer hasta el atardecer = from sunrise to sunset, from sun up to sun down, from sun up to sun down, from sun to sun.* desde el amanecer hasta el atardecer = from dawn (to/till/until) dusk.* desde el comienzo = from the outset, from the start, from the beginning, ab initio, from the word go, from the word get-go.* desde el comienzo de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el primer día = from day one.* desde el primer momento = from the word go, from the word get-go.* desde el principio = from the start, all along, ab initio, from the outset, from the beginning, from the word go, from the word get-go.* desde el principio de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el punto de vista de = in terms of, from the vantage of.* desde el punto de vista de la conservación = aesthetically [esthetically, -USA], medically, medically, musically, preservationally.* desde el punto de vista de la archivística = archivally.* desde el punto de vista de la calidad = on quality grounds.* desde el punto de vista de la cinética = kinetically.* desde el punto de vista de la competitividad = competitively.* desde el punto de vista de la cultura = culturally.* desde el punto de vista de la funcionalidad = functionally.* desde el punto de vista de la logística = logistically.* desde el punto de vista de la mitosis = mitotically.* desde el punto de vista de la notación = notationally.* desde el punto de vista de la nutrición = nutritionally speaking, nutritionally.* desde el punto de vista de la química = chemically.* desde el punto de vista de la realidad = factually.* desde el punto de vista de las matemáticas = mathematically.* desde el punto de vista de la tonalidad = tonally.* desde el punto de vista del contexto = contextually.* desde el punto de vista del estilo = stylistically.* desde el punto de vista del funcionamiento = operationally.* desde el punto de vista del medio ambiente = environmentally.* desde el punto de vista del + Nombre = as seen through the eyes of + Nombre.* desde el punto de vista de los hechos = factually.* desde el punto de vista del trabajador = in the trenches.* desde el punto de vista del uso = in terms of use.* desde el punto de vista de + Nombre = as far as + Nombre + be + concerned.* desde el punto de vista económico = fiscally.* desde el punto de vista lingüístico = linguistically.* desde el punto de vista político = politically.* desde el punto de vista profesional = career-wise [careerwise].* desde entonces = ever since, henceforth, in the interim, since, since that time, since then, henceforward, ever since then, ever since then, thenceforth, in the intervening years, ever after, in the intervening period, since that day.* desde entonces hasta la actualidad = from then to the present day.* desde ese día = since that day.* desde ese momento = from that point, ever after.* desde esta misma perspectiva = along the same lines.* desde este punto de vista = viewed in this light.* desde + Expresión Temporal = since + Expresión Temporal, ever since + Expresión Temporal.* desde + Expresión Temporal + hasta el presente = from + Expresión Temporal + up to the present.* desde + Expresión Temporal + hasta hoy día = from + Expresión Temporal + up to the present day.* desde + Fecha + hasta ahora = from + Fecha + to the present.* desde + Fecha/Lugar + en adelante = from + Fecha/Lugar + onward(s).* desde fuera = from the outside.* desde hace algún tiempo = for some time past, for days.* desde hace años = over the years, for years past, for years.* desde hace la tira (de tiempo) = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace muchísimo tiempo = in ages (and ages and ages).* desde hace muchos años = for years.* desde hace mucho tiempo = for ages, long-time [longtime], far back in time, for a long time, long since, in ages (and ages and ages).* desde hace siglos = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace tanto tiempo = so long.* desde hace tiempo = long [longer -comp., longest -sup.], over the years, for a long time, long since, for some time.* desde hace un montonazo de tiempo = for yonks and yonks.* desde hace un montón de tiempo = for yonks.* desde hace un par de + Tiempo = in these past couple of + Tiempo.* desde hace varios años + Presente = for several years + Pretérito Perfecto.* desde hace ya algún tiempo = for some time now.* desde hace ya años = for years now.* desde... hasta... = from... through..., during the period + Período de Tiempo, from... right across....* desde hoy en adelante = as from today.* desde la antigüedad = since ancient times.* desde la cabeza hasta los pies = head to toe, from head to toe, from head to foot.* desde la época de/cuando = since the days of/when.* desde la época prehistórica = since prehistoric times.* desde la mañana a la noche = from morning to night.* desde la perspectiva de = in light of.* desde la prehistoria = since prehistoric times.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde los comienzos = from an early stage.* desde los primeros tiempos = since the earliest of times, from earliest times.* desde los viejos tiempos = since olden times.* desde mi punto de vista = in my opinion, in my view, in my books.* desde mitad de + Expresión Temporal + en adelante = from the mid + Expresión Temporal + onwards.* desde muy antiguo = since olden times.* desde muy lejos = from afar.* desde..., pasando por..., hasta... = from..., through..., to....* desde + perspectiva = against + backdrop.* desde principio a fin = throughout.* desde principios de siglo = since the turn of the century, from the turn of the century.* desde + punto de vista = against + backdrop.* desde que el mundo es mundo = from the beginning of time, since the beginning of time, since time began.* desde su época = since + Posesivo + day.* desde su origen = from + its/their + inception, since + its/their + inception.* desde sus comienzos = from + its/their + inception, from + its/their + beginnings, since + its/their + beginnings, since + its/their + inception.* desde tiempo inmemorial = since earliest time, since time immemorial, from time immemorial, since time out of mind, from time out of mind.* desde tiempos prehistóricos = since prehistoric times.* desde todos los puntos de vista = in every sense.* desde una perspectiva + Adjetivo = along + Adjetivo + line.* desde un extremo... al otro = from one end... to the other.* desde un punto de vista académico = academically.* desde un punto de vista antropológico = anthropologically.* desde un punto de vista clínico = medically, medically.* desde un punto de vista clínico = clinically.* desde un punto de vista cognitivo = cognitively.* desde un punto de vista crítico = judgmentally [judgementally], with a critical eye, critically.* desde un punto de vista cultural = culturally.* desde un punto de vista ecológico = ecologically.* desde un punto de vista económico = economically, monetarily.* desde un punto de vista estético = aesthetically [esthetically, -USA].* desde un punto de vista estrictamente técnico = technically speaking.* desde un punto de vista étnico = ethnically.* desde un punto de vista filosófico = philosophically.* desde un punto de vista general = in a broad sense.* desde un punto de vista histórico = historically.* desde un punto de vista más amplio = in a broader sense.* desde un punto de vista más general = in a broader sense.* desde un punto de vista médico = medically, medically.* desde un punto de vista medioambiental = environmentally.* desde un punto de vista monetario = monetarily.* desde un punto de vista morfológico = morphologically.* desde un punto de vista operativo = operationally.* desde un punto de vista racista = racially + Adjetivo.* desde un punto de vista religioso = religiously.* desde un punto de vista socioeconómico = socioeconomically.* desde un punto de vista técnico = technically.* desde un punto vista ético = ethically.* existir desde hace años = be around for years.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* olvidado desde hace tiempo = long forgotten.* * *1) ( en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó — since then/since he got married
¿desde cuándo te gustan los mejillones? - desde siempre! — since when have you liked mussels? - I've always liked them!
¿desde cuándo trabajas aquí? — how long have you been working here?
desde niño — since he/I was a child
desde el primer momento or un principio — right from the start
desde el 15 hasta el 30 — from the 15th to o until the 30th
2) ( en el espacio) fromdesde aquí/allá — from here/there
¿desde dónde tengo que leer? — where do I have to read from?
3) (en escalas, jerarquías) from* * *= from, from as far back as + Expresión Temporal.Ex: From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.
Ex: In all types of libraries in Lesotho, shortage of, and the need for trained librarians has been felt from as far back as the mid-1970s.* desde allí = thence.* desde antiguo = from time immemorial.* desde aquel entonces = thenceforth.* desde aquel momento = ever after.* desde cero = from the ground up.* desde cualquier punto de vista = by any standard(s).* desde dentro = from within, from the inside, from the inside-out, inside-out.* desde dentro hacia fuera = from the inside-out.* desde dentro y desde fuera de = within and without.* desde el amanecer hasta el atardecer = from sunrise to sunset, from sun up to sun down, from sun up to sun down, from sun to sun.* desde el amanecer hasta el atardecer = from dawn (to/till/until) dusk.* desde el comienzo = from the outset, from the start, from the beginning, ab initio, from the word go, from the word get-go.* desde el comienzo de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el primer día = from day one.* desde el primer momento = from the word go, from the word get-go.* desde el principio = from the start, all along, ab initio, from the outset, from the beginning, from the word go, from the word get-go.* desde el principio de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el punto de vista de = in terms of, from the vantage of.* desde el punto de vista de la conservación = aesthetically [esthetically, -USA], medically, medically, musically, preservationally.* desde el punto de vista de la archivística = archivally.* desde el punto de vista de la calidad = on quality grounds.* desde el punto de vista de la cinética = kinetically.* desde el punto de vista de la competitividad = competitively.* desde el punto de vista de la cultura = culturally.* desde el punto de vista de la funcionalidad = functionally.* desde el punto de vista de la logística = logistically.* desde el punto de vista de la mitosis = mitotically.* desde el punto de vista de la notación = notationally.* desde el punto de vista de la nutrición = nutritionally speaking, nutritionally.* desde el punto de vista de la química = chemically.* desde el punto de vista de la realidad = factually.* desde el punto de vista de las matemáticas = mathematically.* desde el punto de vista de la tonalidad = tonally.* desde el punto de vista del contexto = contextually.* desde el punto de vista del estilo = stylistically.* desde el punto de vista del funcionamiento = operationally.* desde el punto de vista del medio ambiente = environmentally.* desde el punto de vista del + Nombre = as seen through the eyes of + Nombre.* desde el punto de vista de los hechos = factually.* desde el punto de vista del trabajador = in the trenches.* desde el punto de vista del uso = in terms of use.* desde el punto de vista de + Nombre = as far as + Nombre + be + concerned.* desde el punto de vista económico = fiscally.* desde el punto de vista lingüístico = linguistically.* desde el punto de vista político = politically.* desde el punto de vista profesional = career-wise [careerwise].* desde entonces = ever since, henceforth, in the interim, since, since that time, since then, henceforward, ever since then, ever since then, thenceforth, in the intervening years, ever after, in the intervening period, since that day.* desde entonces hasta la actualidad = from then to the present day.* desde ese día = since that day.* desde ese momento = from that point, ever after.* desde esta misma perspectiva = along the same lines.* desde este punto de vista = viewed in this light.* desde + Expresión Temporal = since + Expresión Temporal, ever since + Expresión Temporal.* desde + Expresión Temporal + hasta el presente = from + Expresión Temporal + up to the present.* desde + Expresión Temporal + hasta hoy día = from + Expresión Temporal + up to the present day.* desde + Fecha + hasta ahora = from + Fecha + to the present.* desde + Fecha/Lugar + en adelante = from + Fecha/Lugar + onward(s).* desde fuera = from the outside.* desde hace algún tiempo = for some time past, for days.* desde hace años = over the years, for years past, for years.* desde hace la tira (de tiempo) = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace muchísimo tiempo = in ages (and ages and ages).* desde hace muchos años = for years.* desde hace mucho tiempo = for ages, long-time [longtime], far back in time, for a long time, long since, in ages (and ages and ages).* desde hace siglos = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace tanto tiempo = so long.* desde hace tiempo = long [longer -comp., longest -sup.], over the years, for a long time, long since, for some time.* desde hace un montonazo de tiempo = for yonks and yonks.* desde hace un montón de tiempo = for yonks.* desde hace un par de + Tiempo = in these past couple of + Tiempo.* desde hace varios años + Presente = for several years + Pretérito Perfecto.* desde hace ya algún tiempo = for some time now.* desde hace ya años = for years now.* desde... hasta... = from... through..., during the period + Período de Tiempo, from... right across....* desde hoy en adelante = as from today.* desde la antigüedad = since ancient times.* desde la cabeza hasta los pies = head to toe, from head to toe, from head to foot.* desde la época de/cuando = since the days of/when.* desde la época prehistórica = since prehistoric times.* desde la mañana a la noche = from morning to night.* desde la perspectiva de = in light of.* desde la prehistoria = since prehistoric times.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde los comienzos = from an early stage.* desde los primeros tiempos = since the earliest of times, from earliest times.* desde los viejos tiempos = since olden times.* desde mi punto de vista = in my opinion, in my view, in my books.* desde mitad de + Expresión Temporal + en adelante = from the mid + Expresión Temporal + onwards.* desde muy antiguo = since olden times.* desde muy lejos = from afar.* desde..., pasando por..., hasta... = from..., through..., to....* desde + perspectiva = against + backdrop.* desde principio a fin = throughout.* desde principios de siglo = since the turn of the century, from the turn of the century.* desde + punto de vista = against + backdrop.* desde que el mundo es mundo = from the beginning of time, since the beginning of time, since time began.* desde su época = since + Posesivo + day.* desde su origen = from + its/their + inception, since + its/their + inception.* desde sus comienzos = from + its/their + inception, from + its/their + beginnings, since + its/their + beginnings, since + its/their + inception.* desde tiempo inmemorial = since earliest time, since time immemorial, from time immemorial, since time out of mind, from time out of mind.* desde tiempos prehistóricos = since prehistoric times.* desde todos los puntos de vista = in every sense.* desde una perspectiva + Adjetivo = along + Adjetivo + line.* desde un extremo... al otro = from one end... to the other.* desde un punto de vista académico = academically.* desde un punto de vista antropológico = anthropologically.* desde un punto de vista clínico = medically, medically.* desde un punto de vista clínico = clinically.* desde un punto de vista cognitivo = cognitively.* desde un punto de vista crítico = judgmentally [judgementally], with a critical eye, critically.* desde un punto de vista cultural = culturally.* desde un punto de vista ecológico = ecologically.* desde un punto de vista económico = economically, monetarily.* desde un punto de vista estético = aesthetically [esthetically, -USA].* desde un punto de vista estrictamente técnico = technically speaking.* desde un punto de vista étnico = ethnically.* desde un punto de vista filosófico = philosophically.* desde un punto de vista general = in a broad sense.* desde un punto de vista histórico = historically.* desde un punto de vista más amplio = in a broader sense.* desde un punto de vista más general = in a broader sense.* desde un punto de vista médico = medically, medically.* desde un punto de vista medioambiental = environmentally.* desde un punto de vista monetario = monetarily.* desde un punto de vista morfológico = morphologically.* desde un punto de vista operativo = operationally.* desde un punto de vista racista = racially + Adjetivo.* desde un punto de vista religioso = religiously.* desde un punto de vista socioeconómico = socioeconomically.* desde un punto de vista técnico = technically.* desde un punto vista ético = ethically.* existir desde hace años = be around for years.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* olvidado desde hace tiempo = long forgotten.* * *A (en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó no lo he vuelto a ver I haven't seen him again since then/since he got marriedestamos aquí desde el mes pasado we've been here since last month¿desde cuándo trabajas aquí? how long have you been working here?¿desde cuándo te gustan los mejillones? — ¡desde siempre! since when have you liked mussels? — I've always liked them!¿desde cuándo hay que hacerlo así? — desde ahora when do we have to start doing it that way? — as from nowdesde niño había sido muy ambicioso he had been very ambitious ever since he was a childdesde el primer momento or un principio right from the start o the outsetno los veo desde hace meses I haven't seen them for monthsestaba enfermo desde hacía un año he had been ill for a yeardesde que + SUBJ( liter): desde que llegara a ese país since the day that she arrived in that countrydesde que aprendiera a escribir since the time I learned to writeDESDE … HASTA:estará abierto desde el 15 hasta el 30 it will be open from the 15th to o till o until the 30thdesde que llegó hasta que se fue from the time she arrived to the time she leftB (en el espacio) fromles mandé una postal desde Dublín I sent them a postcard from Dublinlo vi desde la ventana I saw him from the window¿desde dónde tengo que leer? where do I have to read from?desde mi punto de vista from my point of viewnosotros, desde aquí, intentaremos hacer lo que podamos we'll do what we can here o from this end o from our endDESDE … HASTA … FROM … TO …desde la página 12 hasta la 20 from page 12 to o as far as o up to page 20desde la cabeza hasta los pies from head to footC (en escalas, jerarquías) fromblusas desde 12 euros blouses from 12 eurosDESDE … HASTA … FROM … TO …todos, desde los trabajadores hasta los empresarios, … everyone, from the workers (up) to the management, …desde el director hasta el último empleado de la compañía from the director (down) to the lowest employee in the companytemas que van desde la reforma penal hasta la crisis económica subjects ranging from penal reform to the economic crisisD* * *
desde preposición
1 ( en el tiempo) since;◊ desde entonces/desde que se casó since then/since he got married;
¿desde cuándo trabajas aquí? how long have you been working here?;
desde el primer momento right from the start;
no los veo desde hace meses I haven't seen them for months;
desde el 15 hasta el 30 from the 15th to o until the 30th
2 ( en el espacio) from;◊ desde aquí/allá from here/there;
¿desde dónde tengo que leer? where do I have to read from?;
desde la página 12 hasta la 20 from page 12 (up) to page 20
3 (en escalas, jerarquías) from;
desde
I preposición
1 (punto en que comienza a contarse el tiempo) since: estuvo allí desde el jueves hasta el lunes, she was there from Thursday until Monday
no he hablado con él desde hace meses, I haven't talked to him for months
¿desde cuándo lo sabes?, how long have you known?
desde que María me lo dijo, ever since Maria told me
desde ayer, since yesterday
desde esta mañana, from this morning on
2 (punto en que comienza a contarse una distancia o se señala una perspectiva) from
desde aquí, from here
desde la ventana, from the window
figurado habla desde la ignorancia, he speaks out from ignorance
♦ Locuciones: desde luego, of course
desde siempre, always
' desde' also found in these entries:
Spanish:
abandonarse
- arriba
- borrasca
- caer
- cuándo
- desarrollar
- doblarse
- donde
- ermitaña
- ermitaño
- españolizar
- ir
- gritar
- judoka
- lloro
- llover
- lozana
- lozano
- luego
- mendicidad
- mustia
- mustio
- nos
- residir
- risa
- robar
- rondar
- siempre
- tarde
- ver
- vivir
- yudoka
- abajo
- antiguo
- arrastrar
- bombardear
- bombardeo
- descender
- descenso
- dominar
- exterior
- mejor
- memoria
- mirar
- pie
- razón
- retroactivo
- saber
- ser
- simpatizar
English:
absolutely
- all
- approach
- arouse
- back up
- beginning
- blow
- burning
- can
- carry
- certainly
- conception
- ease off
- ease up
- educationally
- elapse
- explode
- first
- for
- from
- go
- gorgeous
- grandstand
- hear of
- hence
- inherent
- jump down
- kerb-crawl
- kerb-crawling
- know
- listen
- look down
- lost
- mainland
- off
- ought
- outset
- outside
- pass down
- perspective
- range
- respect
- scene
- see
- since
- spectacular
- splendid
- standing
- talk down
- then
* * *♦ prep1. [indica tiempo] since;no lo veo desde el mes pasado/desde ayer I haven't seen him since last month/since yesterday;desde aquel día, nada volvió a ser igual from that day on, things were never the same again;desde ahora from now on;¿desde cuándo? since when?;¿desde cuándo se conocen? how long o since when have you known each other?;¿desde cuándo no hay que llamar para entrar? since when has it been all right to come in without knocking?;desde entonces since then;no la veo desde hace un año I haven't seen her for a year, it's a year since I last saw her;desde hace dos días no come she hasn't eaten for two days;¿desde cuánto hace que no come? how long has she not been eating?;desde hace mucho/un mes for ages/a month;trabaja para ellos desde hace poco she recently started working for them;te espero desde hace más de una hora I've been waiting for you for more than an hour;Fam¡desde hace que no la veo! [en tono enfático] I haven't seen her for AGES!;desde… hasta… from… until…;desde el 1 hasta el 15 de septiembre from 1 to 15 September;desde niño o [m5] desde pequeño me enseñaron a dar las gracias I was brought up to say thank you to people from an early age;desde el principio supe que no iba a salir bien I knew from the very beginning o from the word go it wasn't going to turn out well;desde que since;desde que la vi en el teatro, no he vuelto a saber nada de ella I haven't heard from her since (the day) I saw her at the theatre;desde que murió mi madre since my mother died;desde ya [inmediatamente] right now;ponte a ordenar esta habitación desde ya start tidying this room this instant2. [indica espacio] from;desde mi ventana se ve el puerto you can see the harbour from my window;vinieron a vernos desde Santiago they came from Santiago to visit us;¿desde dónde nos disparan? where are they shooting at us from?;desde arriba/abajo from above/below;visto desde arriba, parece más grande seen from above, it looks bigger;se ve desde lejos it can be seen from a long way away;desde… hasta… from… to…;desde aquí hasta el centro from here to the centre;desde un punto de vista jurídico… from a legal point of view…;afrontemos el proceso de paz desde la democracia y el respeto let us enter the peace process in a spirit of democracy and respect3. [indica cantidad mínima] from;desde 10.000 euros from 10,000 euros4. [indica lo que se abarca]desde… hasta… from… to…;se encargan de todo, desde el viaje hasta el alojamiento they take care of everything, from the travel arrangements to the accommodation;sabe hacer de todo, desde cambiar un fusible hasta arreglar una moto she can do all sorts of things, from changing a fuse to repairing a motorbike♦ desde luego loc adv1. [por supuesto]¡desde luego (que sí)! of course!;¡desde luego que me gusta! of course I like it!;¡desde luego que no os ayudaré! no way am I going to help you!, I'm certainly not going to help you!2. [en tono de reproche]¡desde luego! for goodness' sake!;¡desde luego! ¡no te creía capaz de una cosa así! I certainly didn't think you were capable of something like this!;¡desde luego, tienes cada idea! you really come out with some funny ideas!* * *prpdesde 1993 since 1993;desde que since;desde hace tres días for three days;desde hace mucho/poco for a long/short time;desde mañana from tomorrow;desde arriba/abajo from above/below;te veo desde aquí I can see you from here3 en escala from;desde … hasta … from … to …4:desde luego of course* * *desde prep1) : from2) : since3)desde ahora : from now on4)desde entonces : since then5)desde hace : for, since (a time)ha estado nevando desde hace dos días: it's been snowing for two days6)desde luego : of course7)desde que : since, ever since8)desde ya : right now, immediately* * *desde prep1. (lugar, cantidad) fromno sabemos nada de ellos desde que se casaron we haven't heard anything from them since they got marrieddesde... hasta from... todesde entonces since then / from then on¿desde cuándo? how long?¿desde cuándo pasas las vacaciones aquí? how long have you been coming here on holiday? -
19 see
I si: past tense - saw; verb1) (to have the power of sight: After six years of blindness, he found he could see.) ver2) (to be aware of by means of the eye: I can see her in the garden.) ver3) (to look at: Did you see that play on television?) ver4) (to have a picture in the mind: I see many difficulties ahead.) ver, imaginarse5) (to understand: She didn't see the point of the joke.) comprender, entender, ver6) (to investigate: Leave this here and I'll see what I can do for you.) ver7) (to meet: I'll see you at the usual time.) ver8) (to accompany: I'll see you home.) acompañar•- seeing that
- see off
- see out
- see through
- see to
- I
- we will see
II si: noun(the district over which a bishop or archbishop has authority.) sedesee vb1. verturn the light on, I can't see anything enciende la luz; no veo nadahave you seen Lesley recently? ¿has visto a Lesley últimamente?2. entender / ver3. quedar / verI'll see you at ten quedamos a las diez / nos vemos a las diez4. ir / vermy tooth hurts, I'll have to see a dentist me duele una muela, tendré que ir al dentistalet's see a ver / vamos a vertr[siː]1 SMALLRELIGION/SMALL sede nombre femenino————————tr[siː]1 (gen) ver■ did you see who it was? ¿has visto quién era?■ have you seen any good films lately? ¿has visto una buena película últimamente?■ she could see that he hadn't listened to a single word veía que no había escuchado ni una sola palabra■ guess who I saw on Saturday? ¿a que no sabes a quién vi el sábado?3 (understand) comprender, entender, ver■ do you see what I mean? ¿entiendes lo que quiero decir?4 (visualize, imagine) imaginarse, ver; (envisage) creer5 (find out, discover) ver; (learn) oír, leer■ I see in the paper that Major did badly in the local elections he leído que a Major le fueron mal las elecciones locales6 (ensure, check) asegurarse de, procurar■ could you see that all the doors are locked? ¿podría asegurarse de que todas las puertas estén cerradas con llave?7 (accompany) acompañar8 (in cards) ver, ir1 (gen) ver2 (find out, discover) ver3 (understand) entender, ver■ oh, I see ah, ya veo\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLI'll be seeing you! ¡hasta luego!let me see/let's see a ver, vamos a verseeing is believing ver para creersee you around ya nos veremossee you later/soon/Monday! ¡hasta luego/pronto/el lunes!to be seeing things ver visionesto have seen better days haber conocido tiempos mejoresto see for oneself comprobarlo uno,-a mismo,-ato see a lot of somebody ver a alguien a menudoto see one's way (clear) to doing something poder hacer algo, estar dispuesto,-a a hacer algoto see reason ver la razónto see red ponerse rojo,-a (de ira)to see stars ver las estrellasto see the back/last of somebody perder a alguien de vistato see the joke verle la gracia, entender el chisteto see the light ver la luznot to see the point no ver el sentido, no ver para quéwe'll soon see about that! ¡ya lo veremos!1) : verI saw a dog: vi un perrosee you later!: ¡hasta luego!2) experience: ver, conocer3) understand: ver, entender4) ensure: asegurarsesee that it's correct: asegúrese de que sea correcto5) accompany: acompañar6)to see off : despedir, despedirse desee vi1) : verseeing is believing: ver para creer2) understand: entender, vernow I see!: ¡ya entiendo!3) consider: verlet's see: vamos a ver4)to see to : ocuparse desee n: sede fthe Holy See: la Santa Seden.• sede s.f.v.(§ p.,p.p.: saw, seen) = observar v.• percibir v.• ver v.(§pres: veo, ves...) imp. ve-•)
I
1. siː2)a) ver*to see somebody/something + inf: I didn't see her arrive no la vi llegar; we'll be sorry to see her go nos va a dar pena que se vaya; to see somebody/something -ing: I can see somebody coming this way veo venir a alguien; I thought I was seeing things pensé que estaba viendo visiones; I'll believe it when I see it hasta que no lo vea no lo creo; to be glad to see the back of somebody — alegrarse de que alguien se vaya
b) \<\<film/play\>\> ver*c) (look at, inspect) ver*may I see your ticket? — ¿me permite su entrada (or boleto etc)?
3)a) (perceive, notice) ver*I don't know what she sees in him — no sé qué es lo que le ve or qué es lo que ve en él
b) (learn from reading, hearing)I see from your application form that... — he leído en su solicitud que...
4) ( understand) ver*do you see what I mean? — ¿entiendes?, ¿te das cuenta?
I can see (that) you're in a difficult position, but... — me doy cuenta de or comprendo que estás en una situación difícil, pero...
5) (consider, regard) ver*the way I see it, as I see it — a mi modo de ver, tal como yo lo veo
6)a) ( visualize)can you see him as a teacher? — ¿te lo imaginas de profesor?
b) (envisage, foresee)to see something/somebody -ING: I can't see it working no creo que vaya a funcionar; I can see her working abroad — la imagino trabajando en el extranjero
c) ( accept) (AmE colloq)we could move Johnson over to Sales - OK, I can see that — podríamos pasar a Johnson a Ventas - bueno, eso me parece bien
7)a) (find out, determine) ver*b) ( ensure)to see that: see that it doesn't happen again — que no vuelva a suceder
8)a) (experience, undergo)I doubt if I'll live to see it — no creo que yo llegue a verlo or que yo llegue a ver el día
b) ( be the occasion of) (journ)in a week which has seen the start of... — en una semana que ha visto el inicio de...
next Thursday sees the launch of the new model — el próximo jueves es la fecha señalada para el lanzamiento del nuevo modelo
9)a) ( meet) ver*when can I see you again? — ¿cuándo nos podemos volver a ver?
b) ( go out with) (colloq) salir* conc) ( saying goodbye) (colloq)see you! — hasta luego!, hasta la vista!
see you later/tonight/soon/on Saturday! — hasta luego/esta noche/pronto/el sábado!
10) ( visit)a) ( socially) ver*b) ( for consultation) ver*you should see a specialist — deberías ver a or ir a un especialista
I want to see the manager — quisiera ver al gerente or hablar con el gerente
to see somebody about something: can I see you about something privately? — ¿podría hablar con usted de un asunto privado?
11) ( receive) ver*, atender*the doctor will see you now — el doctor lo verá or lo atenderá ahora
12) (escort, accompany) acompañar
2.
vi1)a) ver*b) (look, inspect) ver*2) (understand, realize) ver*can't you see he loves you? — ¿no te das cuenta de or no ves que te quiere?
I see — ( expressing realization) ya veo; ( accepting explanation) entiendo
3) (consider, think) ver*let's see — vamos a ver, veamos
I'll see, but I can't promise anything — voy a ver, pero no te puedo prometer nada
4) ( find out) ver*will it work? - try it and see — ¿funcionará? - prueba a ver
what's going on? - you'll soon see — ¿qué pasa? - ya lo verás
•Phrasal Verbs:- see in- see off- see out- see over- see to
II
I
[siː](pt saw) (pp seen) VT VI1) (gen) verto see sb do or doing sth — ver a algn hacer algo
did you see that Queen Anne is dead? — ¿has oído que ha muerto la reina Ana?
•
there was nobody to be seen — no se veía ni nadie•
as you can see — como ves•
I'll see him damned first — antes le veré colgado•
I never thought I'd see the day when... — nunca pensé ver el día en que...•
this dress isn't fit to be seen — este vestido no se puede ver•
see for yourself — velo tú•
I'll go and see — voy a ver•
now see here! — (in anger) ¡mira!, ¡oiga!, ¡escuche!•
I see nothing wrong in it — no le encuentro nada maloI see in the paper that... — sale en el periódico que...
•
we'll not see his like again — no veremos otro como él•
he's seen a lot of the world — ha visto mucho mundo•
so I see — ya lo veo•
I can't see to read — no veo lo suficiente para leer•
can you see your way to helping us? — (fig) ¿nos hace el favor de ayudarnos?•
we'll see — ya veremos, a ver•
I'll see what I can do — veré si puedo hacer algo•
she won't see 40 again — los 40 ya no los cumple2) (=visit, meet) ver, visitar; (=have an interview with) tener una entrevista con, entrevistarse conthe minister saw the Queen yesterday — el ministro se entrevistó or tuvo una entrevista con la Reina ayer
•
I want to see you about my daughter — quiero hablar con usted acerca de mi hijawhat did he want to see you about? — ¿qué asunto quería discutir contigo?, ¿qué motivo tuvo su visita?
•
to see the doctor — ir a ver al médico, consultar al médicoyou need to see a doctor — tienes que ir a ver or consultar a un médico
•
to go and see sb — ir a ver a algn; (a friend) visitar a algn•
we don't see much of them nowadays — ahora les vemos bastante poco•
see you! * — chau *see you on Sunday! — ¡hasta el domingo!
see you tomorrow! — ¡hasta mañana!
see you later! — ¡hasta luego!
see you soon! — ¡hasta pronto!
3) (=understand, perceive) entenderthis is how I see it — este es mi modo de entenderlo, yo lo entiendo así
I saw only too clearly that... — percibí claramente que...
it's all over, see? * — se acabó, ¿entiendes?
I don't see it, myself — yo no creo que sea posible
he's dead, don't you see? — está muerto, ¿me entiendes?
•
the Russians see it differently — los rusos lo miran desde otro punto de vista, el criterio de los rusos es distinto•
I fail to see how — no comprendo or entiendo cómo•
as far as I can see — por lo visto, por lo que yo veo•
the way I see it — a mi parecer4) (=accompany) acompañarmay I see you home? — ¿puedo acompañarte a casa?
5) (=try) procurarsee if... — ve a ver si..., mira a ver si...
6) (=imagine) imaginarseI don't see her as a minister — no la veo or no me la imagino de ministra
7) (=ensure)to see (to it) that — procurar que + subjun
- see in- see into- see off- see out- see over- see to
II
[siː]N (Rel) sede f ; [of archbishop] arzobispado m ; [of bishop] obispado m* * *
I
1. [siː]2)a) ver*to see somebody/something + inf: I didn't see her arrive no la vi llegar; we'll be sorry to see her go nos va a dar pena que se vaya; to see somebody/something -ing: I can see somebody coming this way veo venir a alguien; I thought I was seeing things pensé que estaba viendo visiones; I'll believe it when I see it hasta que no lo vea no lo creo; to be glad to see the back of somebody — alegrarse de que alguien se vaya
b) \<\<film/play\>\> ver*c) (look at, inspect) ver*may I see your ticket? — ¿me permite su entrada (or boleto etc)?
3)a) (perceive, notice) ver*I don't know what she sees in him — no sé qué es lo que le ve or qué es lo que ve en él
b) (learn from reading, hearing)I see from your application form that... — he leído en su solicitud que...
4) ( understand) ver*do you see what I mean? — ¿entiendes?, ¿te das cuenta?
I can see (that) you're in a difficult position, but... — me doy cuenta de or comprendo que estás en una situación difícil, pero...
5) (consider, regard) ver*the way I see it, as I see it — a mi modo de ver, tal como yo lo veo
6)a) ( visualize)can you see him as a teacher? — ¿te lo imaginas de profesor?
b) (envisage, foresee)to see something/somebody -ING: I can't see it working no creo que vaya a funcionar; I can see her working abroad — la imagino trabajando en el extranjero
c) ( accept) (AmE colloq)we could move Johnson over to Sales - OK, I can see that — podríamos pasar a Johnson a Ventas - bueno, eso me parece bien
7)a) (find out, determine) ver*b) ( ensure)to see that: see that it doesn't happen again — que no vuelva a suceder
8)a) (experience, undergo)I doubt if I'll live to see it — no creo que yo llegue a verlo or que yo llegue a ver el día
b) ( be the occasion of) (journ)in a week which has seen the start of... — en una semana que ha visto el inicio de...
next Thursday sees the launch of the new model — el próximo jueves es la fecha señalada para el lanzamiento del nuevo modelo
9)a) ( meet) ver*when can I see you again? — ¿cuándo nos podemos volver a ver?
b) ( go out with) (colloq) salir* conc) ( saying goodbye) (colloq)see you! — hasta luego!, hasta la vista!
see you later/tonight/soon/on Saturday! — hasta luego/esta noche/pronto/el sábado!
10) ( visit)a) ( socially) ver*b) ( for consultation) ver*you should see a specialist — deberías ver a or ir a un especialista
I want to see the manager — quisiera ver al gerente or hablar con el gerente
to see somebody about something: can I see you about something privately? — ¿podría hablar con usted de un asunto privado?
11) ( receive) ver*, atender*the doctor will see you now — el doctor lo verá or lo atenderá ahora
12) (escort, accompany) acompañar
2.
vi1)a) ver*b) (look, inspect) ver*2) (understand, realize) ver*can't you see he loves you? — ¿no te das cuenta de or no ves que te quiere?
I see — ( expressing realization) ya veo; ( accepting explanation) entiendo
3) (consider, think) ver*let's see — vamos a ver, veamos
I'll see, but I can't promise anything — voy a ver, pero no te puedo prometer nada
4) ( find out) ver*will it work? - try it and see — ¿funcionará? - prueba a ver
what's going on? - you'll soon see — ¿qué pasa? - ya lo verás
•Phrasal Verbs:- see in- see off- see out- see over- see to
II
-
20 mind
1.
(the power by which one thinks etc; the intelligence or understanding: The child already has the mind of an adult.) mente, cabeza, cerebro
2. verb1) (to look after or supervise (eg a child): mind the baby.) cuidar2) (to be upset by; to object to: You must try not to mind when he criticizes your work.) importar, molestar3) (to be careful of: Mind (= be careful not to trip over) the step!) tener cuidado4) (to pay attention to or obey: You should mind your parents' words/advice.) hacer caso de
3. interjection(be careful!: Mind! There's a car coming!) ¡cuidado!- - minded- mindful
- mindless
- mindlessly
- mindlessness
- mindreader
- at/in the back of one's mind
- change one's mind
- be out of one's mind
- do you mind!
- have a good mind to
- have half a mind to
- have a mind to
- in one's mind's eye
- in one's right mind
- keep one's mind on
- know one's own mind
- make up one's mind
- mind one's own business
- never mind
- on one's mind
- put someone in mind of
- put in mind of
- speak one's mind
- take/keep one's mind off
- to my mind
mind1 n menteto my mind... a mi parecer / en mi opiniónmind2 vb1. importardo you mind if I sit here? ¿te importa que me siente aquí?2. cuidarwho is minding the baby? ¿quién está cuidando al niño?3. tener cuidadomind out! ¡cuidado!mind your own business! ¡ocúpate de tus asuntos!never mind! ¡no importa! / ¡da igual!tr[maɪnd]1 (intellect) mente nombre femenino2 (mentality) mentalidad nombre femenino■ you've got a dirty mind! ¡qué guarro eres!3 (brain, thoughts) cabeza, cerebro4 (person) cerebro1 (heed, pay attention to) hacer caso de; (care about) importar, preocupar■ don't mind me! ¡no me hagas caso!2 (be careful with) tener cuidado con■ mind the step! ¡cuidado con el escalón!■ mind your head! ¡ojo con la cabeza!3 (look after - child) cuidar, cuidar de; (- house) vigilar; (- shop) atender; (- seat, place) guardar■ could you mind the baby for a minute? ¿me puedes cuidar el bebé un momento?4 (object to, be troubled by) tener inconveniente en, importar, molestar■ I don't mind staying no tengo inconveniente en quedarme, no me importa quedarme■ are you sure you don't mind going? ¿seguro que no te importa ir?■ do you mind the noise? ¿te molesta el ruido?■ would you mind waiting? ¿le importaría esperar?5 (fancy, quite like) venir bien1 (be careful) tener cuidado■ mind (out)! ¡cuidado!, ¡ojo!2 (object to) importar, molestar, tener inconveniente■ do you mind if I open the window? ¿le importa que abra la ventana?■ would you mind if I used your phone? ¿podría utilizar su teléfono?■ do you want a biscuit? --I don't mind if I do! ¿quieres una galleta? --¡pues sí!\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLmind you... ten en cuenta que..., la verdad es que...mind your own business no te metas en lo que no te importanever mind (it doesn't matter) no importa, da igual 2 (don't worry) no te preocupes 3 (let alone) ni hablar denever you mind! ¿a ti qué te importa?to be all in the mind no ser más que imaginacionesto be in one's right mind estar en su sano juicioto be in two minds about something estar indeciso,-a respecto a algoto be of one mind / be of the same mind ser del mismo parecer, tener la misma opiniónto be of sound mind estar en pleno uso de sus facultades (mentales)to be on one's mind preocupar a unoto be out of one's mind estar loco,-ato bear something in mind tener algo en cuenta, tener algo presenteto blow somebody's mind alucinar a alguiento bring something to mind / call something to mind recordar algo, traer algo a la memoriato change one's mind cambiar de opinión, cambiar de parecerto come to mind ocurrírsele a uno, venir a la menteto cross somebody's mind ocurrírsele a alguien, pasar por la cabeza de alguiento get something/somebody out of one's mind quitarse algo/a alguien de la cabezato give one's mind to something aplicarse en algoto give somebody a piece of one's mind decir cuatro verdades a alguiento go out of one's mind volverse loco,-ato have a mind of one's own saber decidirse por sí mismo,-ato have a good mind to do something estar por hacer algo, estar casi decidido,-a a hacer algoto have half a mind to do something estar por hacer algo, estar casi decidido,-a a hacer algoto have it in mind to do something pensar hacer algoto have somebody/something in mind estar pensando en alguien/algoto have something on one's mind estar preocupado,-a por algoto keep an open mind tener una mente abiertato keep one's mind on something estar atento,-a a algo, prestar atención a algo, concentrarse en algoto lose one's mind perder el juicioto make up one's mind decidirseto put somebody in mind of something recordarle a alguien algoto put something out of one's mind no pensar más en algoto put/set somebody's mind at ease/rest tranquilizar a alguiento put/set/turn one's mind to something proponerse algoto slip somebody's mind olvidársele a unoto somebody's mind en la opinión de alguien■ to my mind en mi opinión, a mi parecerto speak one's mind hablar sin rodeos, decir lo que uno piensato take a load/weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encimato take somebody's mind off something distraer a alguiento turn something over in one's mind darle vueltas a algomind ['maɪnd] vt1) tend: cuidar, atendermind the children: cuida a los niños2) obey: obedecer3) : preocuparse por, sentirse molestado porI don't mind his jokes: sus bromas no me molestan4) : tener cuidado conmind the ladder!: ¡cuidado con la escalera!mind vi1) obey: obedecer2) care: importarle a unoI don't mind: no me importa, me es igualmind n1) memory: memoria f, recuerdo mkeep it in mind: téngalo en cuenta2) : mente fthe mind and the body: la mente y el cuerpo3) intention: intención f, propósito mto have a mind to do something: tener intención de hacer algo4) : razón fhe's out of his mind: está loco5) opinion: opinión fto change one's mind: cambiar de opinión6) intellect: capacidad f intelectualadv.• mente adv.n.• cabeza s.f.• entendimiento s.m.• inteligencia s.f.• juicio s.m.• memoria s.f.• mente s.f.• mientes s.m.pl.• ánimo s.m.v.• acordarse de v.• atender v.• escuchar v.• fijarse en v.• tener en cuenta v.maɪnd
I
1)a) ( Psych) mente fwith an open/a closed mind — sin/con ideas preconcebidas
to keep an open mind on something — mantener* una mentalidad abierta or no cerrarse* frente a algo
I'm convinced in my own mind that... — yo estoy plenamente convencido de que...
to bear o keep something/somebody in mind — tener* algo/a alguien en cuenta, tener* presente algo/a alguien
to bring o call something to mind: this case brings to mind another incident este caso (nos) recuerda otro incidente; to come to mind: nothing in particular comes to mind no se me ocurre nada en particular; to have something/somebody in mind tener* algo/a alguien en mente; with that in mind pensando en eso; to have something on one's mind: what's on your mind? ¿qué es lo que te preocupa?; to prey o weigh on somebody's mind: it's been preying o weighing on my mind me ha estado preocupando; that put my mind at rest con eso me tranquilizé or me quedé tranquilo; put it out of your mind! no pienses más en eso!; I can see her now in my mind's eye es como si la estuviera viendo; you're not ill: it's all in the mind no estás enfermo, es pura sugestión; I can't get him/the thought out of my mind no puedo quitármelo de la cabeza, no hago más que pensar en él/en eso; it never crossed my mind that... ni se me ocurrió pensar que..., nunca me habría imaginado que..., ni se me pasó por la cabeza que...; to take a load o weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encima; great minds think alike — (hum) los genios pensamos igual
b) ( mentality) mentalidad fc) ( Phil) (no art) espíritu m2) ( attention)to put one's mind to something: he can be quite charming if he puts his mind to it cuando quiere or cuando se lo propone, es un verdadero encanto; you could finish it today if you put your mind to it si te lo propones puedes terminarlo hoy; he needs something to take his mind off it necesita algo que lo distraiga; it slipped my mind — se me olvidó
3)a) ( opinion)to change one's mind — cambiar de opinión or de parecer or de idea
my mind's made up — lo he decidido, estoy decidido
he spoke his mind — dijo lo que pensaba, habló sin tapujos
to my mind — a mi parecer, en mi opinión
to be in o of two minds about something — estar* indeciso respecto a algo
b) (will, intention)he has a mind of his own — ( he is obstinate) es muy empecinado or porfiado or testarudo; ( he knows his own mind) sabe muy bien lo que quiere
to have a mind to + inf: when he has a mind to cuando quiere, cuando se lo propone; I've a good mind to complain to the manager tengo ganas de ir a quejarme al gerente; I've half a mind to tell her myself casi estoy por decírselo or casi se lo diría yo mismo; she certainly knows her own mind — ciertamente sabe lo que quiere
4) ( mental faculties) juicio m, razón fto be of sound mind — (frml) estar* en pleno uso de sus (or mis etc) facultades (mentales) (frml)
to be/go out of one's mind — estar*/volverse* loco
no one in her/his right mind... — nadie en su sano juicio or en sus cabales...
to blow somebody's mind — (colloq) alucinar a alguien (fam)
5) ( person) mente f, cabeza f, cerebro m
II
1.
1) ( look after) \<\<children\>\> cuidar, cuidar de; \<\<seat/place\>\> guardar, cuidar; \<\<shop/office\>\> atender*a) ( be careful about)mind your head! — ojo or cuidado con la cabeza!
mind how you go! — (colloq) cuídate, vete con cuidado
b) ( concern oneself about) preocuparse pordon't mind me — no se preocupen por mí, hagan como si yo no estuviera
c)never mind — ( let alone)
we didn't break even, never mind make a profit — ni siquiera cubrimos los gastos, ni hablar pues de ganancias
3) ( object to) (usu neg or interrog)I don't mind the noise/cold — no me molesta or no me importa el ruido/frío
I don't mind him, but I can't stand her — él no me disgusta, pero a ella no la soporto
I wouldn't mind a drink — (colloq) no me vendría mal un trago
I don't mind what you do — me da igual or me da lo mismo lo que hagas
to mind -ING: would you mind waiting? ¿le importaría esperar?, espere, por favor; if you don't mind me saying so — si me permites
2.
via) ( take care)mind! — ojo!, cuidado!
b) ( concern oneself)never mind — no importa, no te preocupes (or no se preocupen etc)
2) ( object) (usu neg or interrog)I don't mind — me da igual or lo mismo
have another one - I don't mind if I do! — (BrE hum) tómate otro - hombre, no te diría que no; ( expressing indignation)
do you mind if I smoke? - yes, I do mind! — ¿te importa si fumo? - sí que me importa!
do you mind! — ( expressing indignation) hágame el favor!
3) ( take note) (only in imperative)I'm not promising, mind! — mira que no te lo prometo ¿eh?
he's very generous; mind you, he can afford to be! — es muy generoso; pero claro, puede permitírselo
•Phrasal Verbs:- mind out[maɪnd]1. NOUN1) (=brain, head) mente fa logical/creative mind — una mente racional/creativa
•
it's all in the mind — es pura sugestión•
at the back of my mind I had the feeling that... — tenía la remota sensación de que...•
to bring one's mind to bear on sth — concentrarse en algo•
it came to my mind that... — se me ocurrió que...•
I'm not clear in my mind about it — todavía no lo tengo claro or no lo llego a entender•
it crossed my mind (that) — se me ocurrió (que)yes, it had crossed my mind — sí, eso se me había ocurrido
does it ever cross your mind that...? — ¿piensas alguna vez que...?
•
it never entered my mind — jamás se me pasó por la cabeza•
to go over sth in one's mind — repasar algo mentalmente•
to have one's mind on sth — estar pensando en algowhat's on your mind? — ¿qué es lo que te preocupa?
•
you can put that right out of your mind — conviene no pensar más en eso•
knowing that he had arrived safely set my mind at ease or rest — el saber que había llegado sano y salvo me tranquilizó•
the thought that springs to mind is... — lo que primero se le ocurre a uno es...•
that will take your mind off it — eso te distraerá•
to be uneasy in one's mind — quedarse con dudasblank 1., 2), read 1., 3), presencethat's a load or weight off my mind! — ¡eso me quita un peso de encima!
2) (=memory)•
to bear sth/sb in mind — tener en cuenta algo/a algnwe must bear (it) in mind that... — debemos tener en cuenta que..., tenemos que recordar que...
to keep sth/sb in mind — tener presente or en cuenta algo/a algn
•
to pass out of mind — caer en el olvidotime out of mind — tiempo m inmemorial
it went right or clean out of my mind — se me fue por completo de la cabeza
slip 3., 3), stick II, 2., 5)•
to bring or call sth to mind — recordar algo, traer algo a la memoria3) (=intention)•
you can do it if you have a mind to — puedes lograrlo si de verdad estás empeñado en elloI have half a mind to do it — estoy tentado or me dan ganas de hacerlo
•
nothing was further from my mind — nada más lejos de mi intención•
to have sth in mind — tener pensado algowho do you have in mind for the job? — ¿a quién piensas darle el puesto or tienes en mente para el puesto?
4) (=opinion) opinión f, parecer m•
to change one's mind — cambiar de opinión or idea or parecer•
to have a closed mind — tener una mente cerrada•
to know one's own mind — saber lo que uno quiere•
to make up one's mind — decidirsehe has made up his mind to leave home — ha decidido irse de casa, está decidido a irse de casa
•
to my mind — a mi juicio•
to be of one mind — estar de acuerdo•
with an open mind — con espíritu abierto or mentalidad abierta•
to have a mind of one's own — [person] (=think for o.s.) pensar por sí mismo; hum [machine etc] tener voluntad propia, hacer lo que quiere•
to be of the same mind — ser de la misma opinión, estar de acuerdoI was of the same mind as my brother — yo estaba de acuerdo con mi hermano, yo era de la misma opinión que mi hermano
- be in or of two mindspiece 1., 1), speak 2., 2)5) (=mental balance) juicio m•
to lose one's mind — perder el juicio•
nobody in his right mind would do it — nadie que esté en su sano juicio lo haría•
of sound mind — en pleno uso de sus facultades mentales•
of unsound mind — mentalmente incapacitado- be out of one's mindyou must be out of your mind! — ¡tú debes estar loco!
to go out of one's mind — perder el juicio, volverse loco
to go out of one's mind with worry/jealousy — volverse loco de preocupación/celos
6) (=person) mente f, cerebro m2. TRANSITIVE VERB1) (=be careful of) tener cuidado conmind you don't fall — ten cuidado, no te vayas a caer
mind you don't get wet! — ten cuidado, no te vayas a mojar
•
mind your head! — ¡cuidado con la cabeza!•
mind your language! — ¡qué manera de hablar es esa!•
mind your manners! — ¡qué modales son esos!•
mind the step! — ¡cuidado con el escalón!•
mind what you're doing! — ¡cuidado con lo que haces!•
mind where you're going! — ¡mira por dónde vas!•
mind yourself! — ¡cuidado, no te vayas a hacer daño!2) (=make sure)mind you do it! — ¡hazlo sin falta!, ¡no dejes de hacerlo!
3) (=pay attention to) hacer caso demind what I say! — ¡hazme caso!, ¡escucha lo que te digo!
•
mind your own business! — ¡no te metas donde no te llaman!•
don't mind me — por mí no se preocupedon't mind me! — iro ¡y a mí que me parta un rayo! *
•
never mind that now — olvídate de eso ahora•
mind you, it was raining at the time — claro que or te advierto que en ese momento llovíait was a big one, mind you — era grande, eso sí
4) (=look after) cuidarcould you mind the baby this afternoon? — ¿podrías cuidar al niño esta tarde?
could you mind my bags for a few minutes? — ¿me cuidas or guardas las bolsas un momento?
5) (=dislike, object to)•
I don't mind the cold — a mí no me molesta el fríoI don't mind four, but six is too many — cuatro no me importa, pero seis son muchos
if you don't mind my or me saying so, I think you're wrong — perdona que te diga pero estás equivocado, permíteme que te diga que te equivocas
I don't mind telling you, I was shocked — estaba horrorizado, lo confieso
•
I wouldn't mind a cup of tea — no me vendría mal un té•
do you mind telling me where you've been? — ¿te importa decirme dónde has estado?•
would you mind opening the door? — ¿me hace el favor de abrir la puerta?, ¿le importa(ría) abrir la puerta?7) dialect (=remember) acordarse de, recordarI mind the time when... — me acuerdo de cuando...
3. INTRANSITIVE VERB1) (=be careful) tener cuidadomind! — ¡cuidado!, ¡ojo!, ¡abusado! (Mex)
2) (=object)do you mind? — ¿te importa?
do you mind! — iro ¡por favor!
do you mind if I open the window? — ¿te molesta que abra or si abro la ventana?
do you mind if I come? — ¿te importa que yo venga?
"do you mind if I take this book?" - "I don't mind at all" — -¿te importa si me llevo or que me lleve este libro? -en absoluto
if you don't mind, I won't come — si no te importa, yo no iré
please, if you don't mind — si no le importa, si es tan amable
close the door, if you don't mind — hazme el favor de cerrar la puerta
"cigarette?" - "I don't mind if I do" — -¿un cigarrillo? -pues muchas gracias or bueno or no digo que no
•
never mind — (=don't worry) no te preocupes; (=it makes no odds) es igual, da lo mismo; (=it's not important) no importaI can't walk, never mind run — no puedo andar, ni mucho menos correr
he didn't do it, mind — pero en realidad no lo hizo, la verdad es que no lo hizo
4.COMPOUNDS- mind out* * *[maɪnd]
I
1)a) ( Psych) mente fwith an open/a closed mind — sin/con ideas preconcebidas
to keep an open mind on something — mantener* una mentalidad abierta or no cerrarse* frente a algo
I'm convinced in my own mind that... — yo estoy plenamente convencido de que...
to bear o keep something/somebody in mind — tener* algo/a alguien en cuenta, tener* presente algo/a alguien
to bring o call something to mind: this case brings to mind another incident este caso (nos) recuerda otro incidente; to come to mind: nothing in particular comes to mind no se me ocurre nada en particular; to have something/somebody in mind tener* algo/a alguien en mente; with that in mind pensando en eso; to have something on one's mind: what's on your mind? ¿qué es lo que te preocupa?; to prey o weigh on somebody's mind: it's been preying o weighing on my mind me ha estado preocupando; that put my mind at rest con eso me tranquilizé or me quedé tranquilo; put it out of your mind! no pienses más en eso!; I can see her now in my mind's eye es como si la estuviera viendo; you're not ill: it's all in the mind no estás enfermo, es pura sugestión; I can't get him/the thought out of my mind no puedo quitármelo de la cabeza, no hago más que pensar en él/en eso; it never crossed my mind that... ni se me ocurrió pensar que..., nunca me habría imaginado que..., ni se me pasó por la cabeza que...; to take a load o weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encima; great minds think alike — (hum) los genios pensamos igual
b) ( mentality) mentalidad fc) ( Phil) (no art) espíritu m2) ( attention)to put one's mind to something: he can be quite charming if he puts his mind to it cuando quiere or cuando se lo propone, es un verdadero encanto; you could finish it today if you put your mind to it si te lo propones puedes terminarlo hoy; he needs something to take his mind off it necesita algo que lo distraiga; it slipped my mind — se me olvidó
3)a) ( opinion)to change one's mind — cambiar de opinión or de parecer or de idea
my mind's made up — lo he decidido, estoy decidido
he spoke his mind — dijo lo que pensaba, habló sin tapujos
to my mind — a mi parecer, en mi opinión
to be in o of two minds about something — estar* indeciso respecto a algo
b) (will, intention)he has a mind of his own — ( he is obstinate) es muy empecinado or porfiado or testarudo; ( he knows his own mind) sabe muy bien lo que quiere
to have a mind to + inf: when he has a mind to cuando quiere, cuando se lo propone; I've a good mind to complain to the manager tengo ganas de ir a quejarme al gerente; I've half a mind to tell her myself casi estoy por decírselo or casi se lo diría yo mismo; she certainly knows her own mind — ciertamente sabe lo que quiere
4) ( mental faculties) juicio m, razón fto be of sound mind — (frml) estar* en pleno uso de sus (or mis etc) facultades (mentales) (frml)
to be/go out of one's mind — estar*/volverse* loco
no one in her/his right mind... — nadie en su sano juicio or en sus cabales...
to blow somebody's mind — (colloq) alucinar a alguien (fam)
5) ( person) mente f, cabeza f, cerebro m
II
1.
1) ( look after) \<\<children\>\> cuidar, cuidar de; \<\<seat/place\>\> guardar, cuidar; \<\<shop/office\>\> atender*a) ( be careful about)mind your head! — ojo or cuidado con la cabeza!
mind how you go! — (colloq) cuídate, vete con cuidado
b) ( concern oneself about) preocuparse pordon't mind me — no se preocupen por mí, hagan como si yo no estuviera
c)never mind — ( let alone)
we didn't break even, never mind make a profit — ni siquiera cubrimos los gastos, ni hablar pues de ganancias
3) ( object to) (usu neg or interrog)I don't mind the noise/cold — no me molesta or no me importa el ruido/frío
I don't mind him, but I can't stand her — él no me disgusta, pero a ella no la soporto
I wouldn't mind a drink — (colloq) no me vendría mal un trago
I don't mind what you do — me da igual or me da lo mismo lo que hagas
to mind -ING: would you mind waiting? ¿le importaría esperar?, espere, por favor; if you don't mind me saying so — si me permites
2.
via) ( take care)mind! — ojo!, cuidado!
b) ( concern oneself)never mind — no importa, no te preocupes (or no se preocupen etc)
2) ( object) (usu neg or interrog)I don't mind — me da igual or lo mismo
have another one - I don't mind if I do! — (BrE hum) tómate otro - hombre, no te diría que no; ( expressing indignation)
do you mind if I smoke? - yes, I do mind! — ¿te importa si fumo? - sí que me importa!
do you mind! — ( expressing indignation) hágame el favor!
3) ( take note) (only in imperative)I'm not promising, mind! — mira que no te lo prometo ¿eh?
he's very generous; mind you, he can afford to be! — es muy generoso; pero claro, puede permitírselo
•Phrasal Verbs:- mind out
- 1
- 2
См. также в других словарях:
lejos — (Del lat. laxius, más ampliamente.) ► adverbio 1 En lugar distante: ■ vive lejos; me iré más lejos; hablamos desde lejos. ANTÓNIMO cerca 2 Separado en el tiempo: ■ queda ya muy lejos el día que te conocí. ANTÓNIMO cerca FRASEOLOGÍA ► … Enciclopedia Universal
China como superpotencia emergente — República Popular de China … Wikipedia Español
Anexo:Episodios de Ned's Declassified School Survival Guide — Esta lista corresponde a los episodios de la Serie Original de Nickelodeon, Ned s Declassified School Survival Guide. Contenido 1 Temporadas 2 Temporada 1: 2004 2005 3 Temporada 2: 2005 2006 4 … Wikipedia Español
Urusei Yatsura — うる星やつら (Urusei Yatsura) Género Comedia romántica, Ciencia Ficción, Sobrenatural, Parodia Manga Lamu Creado por … Wikipedia Español
Los Moomin (1990) (1º temporada) — La 1º temporada de Los Moomin consta de 26 capítulos de unos 20 minutos de duración cada uno. Lista de episodios y sinopsis 01 Primavera en el Valle Moomin (Vår i mumindalen / Spring in Moomin Valley) La historia de los Moomin arranca con la… … Wikipedia Español
Julio César — Para otros nobles romanos con el mismo nombre, véase Cayo Julio César (desambiguación). Para otros usos de este término, véase Julio César (desambiguación). Cayo Julio César … Wikipedia Español
Temístocles — Herma de Temístocles General strategos Lealtad Aten … Wikipedia Español
Anexo:Episodios de Scrubs — Episodios de Scrubs, contiene información en forma cronológica sobre los capítulos y temporadas de la serie de televisión norteamaericana Scrubs. La serie comenzó el 2 de octubre de 2001 con el episodio My First Day y su última temporada (novena) … Wikipedia Español
Monetarismo — Este artículo o sección necesita una revisión de ortografía y gramática. Puedes colaborar editándolo (lee aquí sugerencias para mejorar tu ortografía). Cuando se haya corregido, borra este aviso por favor. El monetarismo es la rama o vertiente… … Wikipedia Español
Samuel Beckett — Saltar a navegación, búsqueda Samuel Beckett … Wikipedia Español
Antiguo Régimen — Saltar a navegación, búsqueda La Bastilla, fortaleza del rey e … Wikipedia Español